1
VAN V Eü K K K,
rHEÜWSEL.W VOOR VEORBEEB HETARRONDISSEMENT.
4
JAAR
laars, hedendaags nog opgeleekend staan? i het recht hebben wereldsche wetenschappen
7-40
9-55
12-11
9-08
10- 15
11- 15
6- 02.
7- 55.
9-01
5-05.
7-43
6- 30
7- 40
6-45
4-40
1- 35
2- 39
3- 45
bedoelde
legen de
Men schrijll in bij 1’. Ryckeboer, Ooststraat 6 te Veurne, en op al
nnstkniitooreii van het Rijk. Brieven en geld vrachtvrij.
V.r 245".
Volgens artikel 17 der grondwet is het onder
wijs vrij, en wordt het openbaar onderwijs ten
koste van den Staat gegeven.
Men bemerke vooraf, dat uit dit voorschrift dor
,Ip mipelPic Wnlnn via-i<ö nn dón I L’“ó"cl «c traag uusiona 01‘er voor (ICU Staat
(Ie piiestcis. Me nu, Maaot aan den verplichting of slechts vermogen bestond het open-
n rlnn <r/»r/u*i I cl n dnr I.I m»i L’ fl i o n i wij 1 1
hebben hel persoonlijk meer dan eens ge
daan of hel waar
de priesters beheerd wordt, en seffens,
zult gij hem met vcronlweerdiging hopren
antwoorden: mijne partij is eene politieke
en geenszins eene geestelijke partij. De
Patrie van Brugge zal zelfs schrijven en
staande houden dal de 'bisschoppen zich
met geene kiezingen bezig houden.
Als bel zoo is, waarom dan op uwen
masker liet woord priester en godsdienst
geschreven? Is het niet uit oogenverblin- j
ding en om in bel land der sukkelaars
meester te zijn
Dagelijks ook, leest men in
dagbladeren, lastige uitvallen
vrijmetselaars, waar bijgevoegd wordt dat
de liberalen niet anders dan vrijmetselaars
zijn. De liberalen vrijmetselaars, laat ons
dat eens aannemen, wal zult gij eruit be
sluiten? Waarschijnelijk, gelijk gij gewoon
lijk doet, dal het mannen zijn zonder ge
loof, zonder zeden, zonder eer, goed om
onder den voel vertrapt te worden. Nóg
eens aangenomen. Maar zeg ons nu, of er
niet een lijd was waar, onder de klerikale
volksvertegenwoordigers, er meer vrij
metselaars waren dan onder de liberale?
Zeg ook hoe veel klerikalen als vrijmetse-
I Ii A/lnniInniYO rxi f n r» t I
koste van den Staat gegeven.
Men bemerke vooraf, dat uit dit voorschrift der
grondwet de vraag onstond of er voor den Staat
baar onderwijs te geven, en dat zulks in den zin
van verplichting door de wetgevende macht beslist
werd, ten welken gevolge de wetten op het lager,
middelbaar en hooger onderwijs werden voor
gedragen en gestemd.
Maar zoo men ziet is het onderwijs vooral vrij,
ongelet en nevens helstaats of openbaar onderwijs,
't is te zeggen dat het een ieder vrij staal scholen
of andere onderwijsgestichten te openen. Ten
blijke de lagere gemeente scholen, de bijzondere
lagere scholen, deze dor zoogezegde broederkens
en nonnekens; d£ middelbare staatsscholen, de
scholen waar hot zoogezegde middelbaar onderwijs
gegeven wordt door bijzonderen, ook de zoo
genoemde priesterskollegien; de Staats hoogc-
scholen te Gent en te Luik, de vrije hoogeschool
te Brussel en de katholijke hoogeschool te Leuven.
Het is dan klaarklijkend dat, ook ten opzichte
van het onderwijs, onze grondwet in alles en voor
alles de vrijheid voorbehoudt en toelaat.
Doch en alhoewel verscheide priesters, als leden
van het kongres, onze grondwet gestemd hebben,
zijn de klerikalen over de vrijheid van onderwijs
niet te vreden.
Vooreerst hebben zij voorgehouden dal, inge
volge de woorden van Christus tot zijne apostelen
Gaat en onderwijst alle volkeren der wereld en
als opvolgers der apostelen de priesters alléén
moesten onderwijzen; doch te rechte werd er
wedcrlegd, dat Christus alzoo tot zijne apostelen
sprekende, alleenlijk zijne christelijke leering be
doelde, maar geenszins liet wereldsch onderwijs,
bij voorbeeld de spraakkunst, de wiskunde, de
sterrekunde, en zoo voorts; immers Christus heeft
ook gezegd Mijn rijk is tan deze wereld niet.
Wij bestatigen dan, dat, als burger, de priesters
i aan
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1874.
IJZEREN WEG VAN EIXMUDE NAAR NIEUPORT.
Van Nieuport naar Dixmude 7-40 12-00 4-25 0-00
Dixmude naar Nieuport 9-55 2-20 8-37 0-00
Vrijmetselaar en klerikaal zijn, is eer
lijk; dan is vrijmetselaar een verheven
titel; maar vrijmetselaar en liberaal zijn,
is alschuwelijk kwaad, én dan is vrijmetse
laar een teeken van afschuw. Zoo redeneert
de godvruchtige pers.
Zulk verheven graan kan niet dan bij
onnoozelen gezaaid worden en opkomen.
Zulke oogsten alleen maken den rijkdom
der klerikalen, zonder hen ’t ware met de
klerikale zaaiers gedaan.
Liever in het liberale kamp, zonder
oogst, dan met zulk eenen Liever de
nederlaag in gemeenschap met de verstan-
digen, dan de zegepraal met de sukkelaars!
Ook benijden wij uwen laalsten zege
praal hier te Veurne niet
En als gij die lijst zult gegeven hebben,
dan zullen wij zien als gij recht hebt tegen
de vrijmetselaars op te komen.
Nog eens woorden en gekraai, nog eens
oogenverblinding.
Het Blad verschiint allen Zaterdag; en allen Woensdag in Sup
plement.
Inschrijving betaalbaar voorop:
Voor Stad: 6 maanden, fr. 3-25 Een jaar, fr. 6-00.
Voorijttnsch Heli/ie: 6 maanden, fr. 3-75Een jaar, fr. 7-00.
Foor Frankrijk: fr. 16-50 ’s jaars.
Een afzond er lijk nummer 10 c.n
Bekendmakingen 15 centiemen den drukregel.
de postkailtooren van het Rijk.
1*01.4'1’11254 OVURZ1CU 1'.
Het wordt bevestigd dal hel franscb gou
vernement besloten heelt de kiezers van
al de departementen, die afgevaardigden
voor de nationale vergadering „moeten
kiezen, ten gevolge van opengevallene
plaatsen, in de aanstaande maand bijeen
te roepen, uitgezonderd in de drie depar
tementen, voor welke die openvalling maar
kort geleden plaats greep, namelijk Cótes-
du-Nord, Opper-Pyreneen en Sein-el-Oisé.
De vastgestelde, dag zou de 18 October zijn.
Een telegram uil Kopenhagen verzekert
dal, volgens inlichtingen uil goede bron
geput, er door Pruisen stappen bij het
deen.sch gouvernement aangewend zijn,
met hel doel om Dénemark in den duit-
schen bond te doen treden. De koning
van Denemark heeft beslissend geweigerd
en het hof van Rusland bericht van hel I
voorstel gegeven, dat over die stappen zeer
misnoegd was. [lel russisch goin i neimml njoeleh maken. Men zal immers legen wil
en dank geene onaangename spijs opeeten,
als men voor den zélfden prijs er gpetfe
en lekkere krijgen kan.
Die dagbladeren geven zich den titel van
voorstanders van de klerikale partij. De
klerikale partij moet immers, het woord
klerikaal zelf bewijst hel, de partij zijn
va n
eerste, den gereedste der klerikalen. wij
•- i i..., „,.k„
is dal zijne partij door
IJZEREN WEG VAN LiCHTERVELDE-VEURNE NAAR DÜINKERKE.
Van Veurne naar Lichlervelde
1 Lichtervelde naar Veurne
Veurne naar Duinkerk^
Dninkerke naar Veurne
De reis der Keizerin van Rüsland naar
Engeland zal in den loop van October
plaats grijpen, maar de dag is nog niet
vaslgesleld.
Een telegram uil Tolosa, 22 september,
uil carlislsche bron voortkomende, meldt
dal Perula met zijne Navarreezetï Biurzun
heeft aangerand, door Moriones verdedigd,
die volledig verslagen werd en de vlucht
nam, tachtig gevangene achterlatende, als
mede veel krijgsvoorraad, verscheidene
honderde geweren en kleedingslukken.
Perula had twee paarden onder zich ge
dood.
Veurne, Septembei’.
V. ie gewend is zich van lijd tol lijd eens
te vergasten met de zeemzoete lezing van
sommige klerikale bladeren, moet over-
tuigd zijn dat dezer abónnenlen nogal veel
van woorden en weinig van wezentlijkheïd
zou hebben laten weten, dat hel nooit aan
Ditilschland zal toelaten de sleutels der
Ballische zee in handen te hebben. Dit
voorval schijnt oenen grooten invloed op
de staatkunde van Rusland, rakende Spanje,
uitgeoefend te hebben.
Don Carlos zou aan den Czar geschreven
hebben om hem te bedanken, omdat hij
liet tegenwoordig spaansch gouvernement
niet erkend heeft, en de Czar zou hem
aanstonds als antwoord den brief gezonden
hebben, van welken het officieel carlislisch
dagblad gesproken heeft en die gevolgen
lijk maar van een kort geleden datum dag-
leekent. Hel beslaan van dien brief, dal
thans niet meer kan gelouchend worden,
heeft eene groote ontroering in al de
Noorderlanden doen ontslaan, omdat men
er het uilgangspunl in ziel van geschillen,
die (usschen Rusland en Duitscbland wel
zouden kunnen aangroeien.
De koning der Nederlanden heef twoens-
dag, den hertog van Teluan, gezant van
Spanje, in plechtig verhoor ontvangen.
In hel groolberlogdom Hessen hebben
de kalholijken eene verklaring afgekon-
digd, waarbij zij doen voorzien, dat zij
eene beweging in het leven zullen roepen
tegen de invoering der geestelijke wellen,
indien deze gestemd worden.
De keizerin van Duitscbland heeft voor
hel begin der maand October te Francfort
eene vergadering bijeen geroepen der be
stuursters van (Ie vaderlandslievende ver-
eeniging der vrouwen. De koniginnen van
Saksen en Wurlemberg, de groothertogin
van Baden en prinses Alice van Hessen
hebben reeds aangekondigd dat zij op die
vergadering zullen tegewoordig zijn.
48
■cv
f
I>e klerikale vrijheidsliefde en
het. ouderwijs.
■■«wwm.'Twr.i lil II
/V
a