I
fr. 20-00
A.
(Landman
0-50
6-25
0-50
Sterfgevnlen.
De lieer De Breync-Peellaerl, oud-volksvcrtcgen-
woordiger cn oud-burgcmeeslor van Dixmude,
komt cen onherstelbaar verlies te ondergaan in
den persoon van zijne echlgenootc, Mevrouw
Emilie Peellaert, overleden den 2 september, in
den ouderdom van 68 jaren.
De lijkdienst, gevolgd van de begraving, zal
plaats hebben te Dixmnde, op zondag 5 dezer, om
elf ure 's voormiddags.
De vlaamschc lel teren hebben een onherstelbaar
verlies geleden. Napoleon Deslanbcrg is donderdag
nacht overleden, na eene ziekte die sedert lang
geene hoop op herstel meer gaf. Hij was een man
van talent en van hart. Volksdichter in den echten
zin, was hij trouw gehecht aan Vlaanderens taal
en zeden, voor welke hij zijn leven lang moedig
gestreden heeft. De dood van N. Destanberg laat
in de vaderlandsche letteren eene leemte die niet
licht zal aangevuld worden.
Oorlog onn hel. onderwijn.
Men bemerkt dit jaar eene dubbele verwoede
oorlog bij de klerikale drukpers legen liet burger
lijk en wereldlijk onderwijs. Deze vijandschap
vertoont zich op alle wijzen cn manieren; de kleri
kale» treden de huizen binnen cn waar list niet ge
lukt daar wordt geweld en bedreigingen gebruikt.
Meer dan ooit is het onderwijs de mikpunt der
werkingen onzer tegenstrevers, zegt het Weekblad.
Zij hebben daarop al hunne poogingen samenge
trokken cn stellen er hunne hoop op.
Van langs om meer willen zij de jeugd onder
hunne macht hebben. Daartoe verwaarlóozen zij
niets.
Zij maken hel burgerlijk wereldlijk onderwijs
voor goddeloos en zedeloos uil. Dal is schaamie-
looze laster.
Maar als men op de rechterlijke kronijk wijst,
dan ziet men te veel welke onderwijzers de geeste
lijke scholen soms bezittenZwijgt er mij van,
ais ik er op denk dan wordt mijn hart veront
waardigd; gruweldaden zonder naam zouden onze
tegenstrevers moeten doe» beschaamd worden.
Schaamte! dal kennen zij niet; hoe méér reden zij
hebben van te zwijgen, hoe meer zij lasteren en
faamschenden.
Daarom, liberalen, hel is uwe plicht de goede
liberale scholen aan Ie prijzen in de familien; deze
zijn niet alleen zedelijk, maar geven een goed
onderwijs. Wij weten maar al te wel dat vele huis
gezinnen door de geestelijkheid in hunne stoffe
lijke belangen bedreigd worden, als zij hunne
kinderen naar de wereldlijke scholen zenden.
Maar de liberalen zouden hel verstand moeten
gebruiken de familien te ondersteunen, die den
klerikale» dwang weerstand durven bieden. Weel
wel, vrijheidsvrienden, dal zorgen voor het wereld
lijk onderwijs, niet alleen strijden is voor hel
tegenwoordige, maar nog meer zaaien voor de
toekomst.
Vergeel dat nimmer.
l^lbernlo PenniiiK-
Om het voorbeeld te geven aan sommige
liberalen, die in de beurs niet goed kunnen fr. 5-00
Idem volgens maat en gewicht 2-50
Een kloeken djui van Adinkerke
Van een braven jongen van Adinkerke
Van de grootste soepe van Adinkerke
Moed, liberale mannen! geen onverschil
ligheid meer, of België is verloren, België
wordt een Spanje! Deden ai de liberalen
eene kleine opoffering, en waren zij allen
werkzaam, in 1876 zouden wij zeker
tienmaal zeker een liberaal ministerie
hebben, en veel liberale hooggeplaatste
mannen daarbij. Vat je’l! f.
meerden! zijn, alhoewel zij in alle andere nabij-
gelegene steden cn gemeenten merkelijk zijn ge-
rezen.
Het is waar, hel gemcente-bcsluur zou nog moer
verbeteringen kunnen invoeren, zoo wel onder
zedelijk als stoffelijk opzicht. Doch aan wie de
schuld dat zij niet bewerkstelligd worden? aan do
klerikale» zelven, die aan de ingezetenen, cn
bijzonderlijk aan de kiezers, schrik inboezemen
van alle leuningen, van alle vermeerdering van
lasten, boe klein deze ook moge weren.
De beschuldiging van den correspondent van
den Veurnaar, tegen ons geineente-hesluur, is dus
van allen grond ontbloot.
Wat de 2d* vraag betreft, wij kunnen er ónmo
gelijk eene oplossing voor vinden. De nadeelige
werkingen en betrenrlijke beknibbelingen die eenen
zoo groolcn invloed uitgeoefend hebben op de be
slissing van hel ministerie betrekkelijk de hedel-
vingen, door liet Gouvernement, inde Duinkerkc
vaart en in de Bergenvaait, blijven nog altijd voor
ons een geheim.
Maar, wanneer zal men die werken aanbesteden?
Zij moeten immers, volgens M.r de geabon
neerde van den Veurnaar, nog dit jaar begonnen
worden
Verleden maandag had alhier, in hel weezen-
gestichl, de prijsdéeliiig plaats aan de leerlingen
der meisjesschool der Godshuizen, school die, zoo
als men weet, ten gevolge der wel van 1842 op
het lager onderwijs, door het gemeente-besluur
als communale school is aangenomen.
Deze plechtigheid was bijgewoond door een uit
gelezen gezelschap, grootendeéls samengesteld uit
de moeders der betalende leerlingen; zij werd voor
gezeten door den heer Burgemeester en de twee
heeren Schepenen en zij was, onder veel opzich
ten, lieten bevallig, zoo als gemeenlijk prijsda
lingen in meisjesscholen zijn.
De uitreiking der prijzen, die zeer talrijk waren,
was afgewissckl door wel gezongene lieve kooi en,
en door goed voorgedragene fransebe declamaties.
Men sprak hierover met veel lof, en ten rechte,.
Doch, men heelt opgemerkt, dal er geene enkele
voordracht in de moedertaal was, en dat, ter
uitzondering van eenige weezen, mei eene enkele
koslelooze leerling aan de ceremonie een werkzaam
deel nam. Dit maakte bij sommige aanwezigen
eenen ongunstige» indruk.
Men zou nooit mogen uil het oog verliezen, dal
de meisjesschool der Godshuizen ingerieht is
gansch ten voordecle der behoeftige», en niet
alleen om de arme kinderen te onderwijzen en te
verzedelijken, maar ook om ze te verheffen.
Men zou insgelijks dienen indachtig te zijn, dal
hel bijwonen van prijsdedingen bijzonderlijk van
prijsdeclingen in meisjesscholen eenen goeden
en zedelijken invloed uitoefent op de ouders. Men
zou dus moeten trachten, dat de ouders der arme
kinderen, zoo veel als hel mogelijk is, de prijsdee-
lingen kunnen bijwonen.
Demuilplaag.De ziekte blijft steeds heor-
schcn in onze provincie. Den 20 august! was zij
weder op twee nieuwe hofsteden uitgehrokon,
namelijk bij sicur De Craene, te Langcmarck cn
bij sieur Delva te Zonnebekc.
In hel arrondissement IJperen breidt zij zich
groolelijks uit; zij heeft do gemeente Watou cn
Wesloulre overrompeld, alsook de parochie van
O. L. V. te Poperinghe, van waar zij, volgc is hel
schijnt, overkomt uit Frankrijk, waar zij veel
heviger woedt dan hier.
Verder heeft men ze bcslaligd bij 11. Vuylsleke,
te Boesinghe, bij Francies de Spiegclaere, F.
Fransot en Dccuypere, te Oedelcm.
Zij is ook uitgebroken bij Vei lende, Vandam me,
Dcpuidt, Rabaeys cn Lemahieu, te Loo; bij Lele-
verc, Pype-De Caesteckc, F. Pype en Mcrveillie,
wed' De Cramer en Vanderbaeglie, hij Markey en
Prooi te Sl-Jan; te Zonnebekc, hij Delva-Veinimme,
De Vos-Delaey en te IJperen, bij Gallens-Doom.
Hel schijnt dal vele landbouwers verwaarlóozen
te volkomen aan de voorschriften van art. 319 en
volgende van het strafwetboek, wanneer de ziekte
onder hun vee uitbreekt. Wij kunnen bun niet ge
noeg aanraden van zoo gauw zij zieke dieren heb
ben, l.° niet de kwakzalvers of de hoefsmeden te
rade te gaan, maai’ zich rechtstreeks te wenden
naar den rijksveeaiis van hun ressort, en 2."
onmiddelijk do vereischle verklaring te gaan doen
bij den burgemeester hunner gemeente, om zich
aldus niet bloot te stellen aan de straffen voor
schreven door de wet.
De correspondent van den Veurnaar een ge
abonneerde is stijfhoofdig. Hij weigert uitleg
gingen te geven over zijn schrijven, en verspaart
zich de moeite te antwoorden op de twee vra-’en
die wij hem hebben gesteld, te welen:
1. " Wat hij verstaal door de a onbeweeglijkheid
waar in de stad Veurne sehijnt te verkeeren
ondanks al de vruchteloost; pogingen op ver-
schilligc tijdstippen door sommige medeburgers
aangewend
2. " Welke nideelige werkingen en betrenrlijke
beknibbelingen M.r Visarl heeft moeten vernieti
gen, met al de macht waarover hij bij hel gou
vernement beschikt, om de langgewcnschte be-
delving van de Bergenvaart te bekomen?
Welke mag toch wel de onbeweeglijkheid zijn
die, volgens den geabonneerde van den Veur
naar, voor Veurne zulke erge gevolgen heeft?
Ware het. misschien, volgens onzen tegenstrever
eene gunstige beweeglijkheid, indien ons gemeente
bestuur de Middelbare school, de Toeken- en
Nijverheidsschool, de Muziekschool, de school
voor volwassenen afschafle? Indien het den Stads
schouwburg in eene Tjeelkens-kapel veranderde?
Indiea het de gelden bestemd voor hel horstellen
van bel stadhuis cn het juslicicpalcis, voor het
maken van voetpaden enz. gebruikte voor het uit
voeren van prachtwerken in S.‘ Nicolaaskerk
Indien hel hel beheer der goederen van disch en
godshuizen overleverde aan de geestelijkheid
.Maar neen, het gemeente-besujur en de meer
derheid der burgerij deukt er anders over: zij
verkiezen de beweeglijkheid, die toegelaten heeft de
talrijke wegen van Veurne te verzanden, of te
kasseiden, riolen en voetpaden te maken, hare
openbare gebouwen te herstellen, hel openbaar
onderwijs uit te breiden en te verbeteren enz. cn
dit alles, zonder dat, sedert meer dan twintig jaar,
de stedelijke belastingen van eenen centiem ver
doen, als zij onze bladeren uit de buiten
gemeenten en de klerikale huizen sluiten;
ze weten wel waarom zij in den biechtstoel
en op den stoel der waarheid de liberale
drukpers aanranden en lasteren, be libe
rale bladeren, indien zij mochten gelezen
worden, zouden de burgers overtuigen dat
het klerikale kamp een kamp van bedrog
en fopperij is; ze zouden zien dal de kle
rikale!) het volk exploiteren en dat bij hun,
God en godsdienst slechts woorden zijn
waarmede zij zoeken de macht in handen
te krijgen om hel volk te verarmen en te
veidrukken.
Algemeene Tijdingen.
Morgen, om M ure, in de groole zaal van het
Stadhuis, heeft de prijsdeeling plaats aan de leer
lingen der gemeenteschool voor knechtjes. Op
uwen post, vrienden van het onderwijs, zelfs deze,
die men vergeten heeft uit te noodigen.
Men deelt ons mede dat onze stadsgenoot, de
heer Emiel Pierrel, met voldoening zijn exaam
voor aspirant candidaal-notaris heeft afgelegd.
Volgens een telegram, uit Nieuporl Bains ge
zonden op 2,,, n dezer, zal er morgen zondag aldaar
een muzikaal feest gegeven worden door do vrije
Pompiers van Leuze.
Den 18 september 1875, om II ure des
i morgens, zal er overgegaan worden in hot provin
ciaal Gouvernement van West-Vlaanderen, tot de
aanbesteding in twee loten
Der uit te voeren vernieuwing der bruggen gc-
heelcn: de Schildersbrug en de Sassebrug»
gelegen langs de groote Beverdijkvaart aan den
dool tocht van den weg van VeurnenaarSpermallie.
Het begrootingsbeslek beloopt tot fr. 17,960-00
Voor het 1' loten voor liet 2'e 18,000-00
De borgstelling is vastgcstcld 900-00
Men schrijft uit NieuporlZaterdag is een
werkman ter gehechte dé Raltcvalle verdronken,
met zich te baden onmiddellijk na hel middagmaal
genomen te hebben. Nogmaals cen slachtoffer der
onvoorzichtigheid.
Men meldt uit Oostende, 30 augusti: Er zijn
deter da go n niet minder dan zes diefstallen vast
gesteld in de, kabienen langs den zeedijk le
Oostende. Terwijl de badgasten eene dompeling in
de zee doen, sluipen dieven in de kabienen cn
stelen er het gold en de jnweoh n. Oiider die dief
stallen is er een aanzienlijke gepleegd namelijk
van 3000 fr.
Eene verschrikkelijke misgreep, die hel leven
aan eene vrouw heelt gekost, is maandag morgend
te Brugge gebeurd in T Noord Ghistelhof. De ge
naamde Maria-Theresia van Hollebeke, oud 50
jaar, echtgenoot van Leopold de Koker, koorn-
meter, was ziekelijk. Zij vroeg aan baren man
eene teug wijn, die voor haar gereed stond; in
plaats van uil de wijnflesch le schenken, schonk
hij bij misvatting een glas vitriool, waarvan zij
dronk. Hel brandend vocht vergiftigde haar, de
ongelukkige vrouw liet jammerlijke kreten hoorei)
en sliert in de verschrikkelijkste pijnen. Men kan
denken welken indruk dit ongeluk in het huisgezin
veroorzaakte. De echtgenoot, die als razende van
wanhoop was, werd aangehouden, doch welhaast
losgelaten. Het lijk van het slachtoffer der misvat
ting is naar St. Jails-hospilaul gedragen.
- De gemccnle-bcsturcn van Brussel, Brugge,
Leuven en Mechelen hebben aan de heeren sena-
teurs en volksvertegenwoordigers der arrondisse
menten, waarvan die steden do hoofdplaats zijn,
een verzoekschrift gezonden om hen uit le noodi
gen hunne pogingen te vercenigcn om voor de
Kamers de verwerping te verdedigen der con-
■WgWMW I, (......■lil
