I
Aan mijnheer Victor Hico.
X.
i
fr.
I
Llbcriile I*ennlrig.
Met den wertscli dal de correspoiidenl van den
Veurnaar met meer mcnschlicvcndheid on min
partijdigheid zoude bezield worden fr. 5-00
2llc" graad de overhand hebben op de bisschoppe
lijke gepatronneerde scholen; want terwijl Brugge
vijf en Nieuport eene benoeming bekomen, zijn
Kortrijk, Oostende en Popcringhe geene enkele
keer genoemd.
Waarom dus neemt de schrijver van den l'eiir-
naar de minste gelegenheid waar om onze middel
bare school aan te vallen? Zij moet voor hem eene
wel zware en grove pil wezen die hij toch vruch
teloos zal trachten in te slikken. Het bisschop-
lijk collegie is nogtans voor zijne tegenstrevers
zulk geen schrikverwekkend beeld, want men ziel
nooit dat zij de minste melding maken van de
misslagen zijner leerlingen, ot beeldt hij zich
misschien in dat dit geestelijk gesticht alleen het
onfeilbaar middel bezit om de verstandigste en
slimste leerlingen voort te brengen? Indien zulks
zijne overtuiging is, hij zou al zijn vermogen
moeten gebruiken opdat het ook den sn ijd zoude
aangaan, om alzoo des te beter zijne schranderheid
en zijnen voorrang geheel het land dóór te doen
uitschijnen.
Ingezonden A.i*tikel.
Vertaling van eenen brie/' gezonden aan l ictor
Hugo, te Parijs, in antwoord op zijn annexie-kapitlel.
Gij zijl een groot dichter, de gcheele wereld
verkondigt hel. Edoch de geheele wereld verkon
digt ook, dalgij in politiek een utopist, een kind zijl.
Hoe is het mogelijk dal gij zoo zijl? God alleen
weel hel. Maar zeker is hel, dal er iels verward
in uwen geest is. Hel is bejammeriijk, hel doel ons
leed, om dal zulks veel den glans van uwen roem
zal ontluisteren. Na uwen dood zal men zeggen,
zal men schrijven van uVictor Hugo de groolc
dichter, Victor Hugo de politieke utopist!
In uw leven hebt gij groolsche gedachten, be-
wouderingsbarende denkbeelden genoeg gehad,
en waarmede gij de wereld verrijkt hebt, om niet
te moeten de treinslccper zijn van oenen zot, Emile
deGirardin, in zijne erbarmlijke en belachelijke
idëen.
Doch geloof niet dal gij de Belgen schrik aan
jaagt met uwe annexie - droomen. Oh neen 1
Pruisen is diiar. Ik spreek nog van Engeland niet.
Maar Pruisen is dóór dat u reeds eene les heeft ge
geven, en die u nog eene grooterc geven zal indien
gij niet bedacht zijl om wijzer te worden. Bij
aldien gij de klaauw naar ons durft uitstéken, of
dal gij wal te luid durft spreken, zal het u behan
delen naar behooren. Het zal zich alsdan met geen
vijf milliards en geen twee departementen verge
noegen; het zullen een paar andere mouwen zijn
dal men u tot over de ellebogen zal aantrekken;
eenige milliards méér (hel weet dal gij rijk zijt, en
dat gij die kunt geven)in ’t oosten vijf of zes de
partementen, en in ’tnoorden Fransch-Vlaanderen,
in dit leste gewest zoo iets als zes steden en 96 ge
meenten, die uwen Boi-Soleil ons ontstolen heelt
wat meer dan twee eeuwen geleden. Bij middel
van zoo een aftappingje zult gij meluw Vrankrijk
oenen Slaat van 2d‘“ rang worden Doch, wal ons
betreft, gelooft niet dat wij naar ons Fransch-
Vlaanderen reikhalzen; in het geheel niet; ons
vaderland zoo als het thans is, is ons niet te klein.
Welaan, mijnheer Victor Hugo, predikt, predikt
maar annexie, bereidt de toekomst maar zoo als
ik u voorspel! En in uw leven en na uwen dood
zullen de Franschen zelve geene vervloekingen ge
noeg hebben voor uwen naam en voor uw ge
heugen
Ha! gij zoudt ons, Belgen, aan uwen roem willen
snoerenHagij zoudt willen dat wij ons ver-
De Veurnaar meldt nog dal er op 16 leerlingen
die genoemd zijn in den prijskamp voor de klas
van Poësis van al de Atheneums en eenige geeste
lijke collegien, acht van de geestelijke collegien en
acht van de Atheneums zijn; maar hij verzuimt er
bij te voegen dal de algemeene uitslag van al de
klassen geroepen tot den prijskamp op eene onbe
twistbare manier bewijstdal de wereldlijke scholen
van verre de geestelijke overtreffen. En inderdaad,
in de tweede lalijnsclie klas zijn niet alleenelijk al
de prijzen en 14 accessilen op 21 door de leer
lingen dor wereldlijke scholen behaald, maar op
de 46 leerlingen die meer dan de belli der punten
hebben in de gezamentlijke onderwijsvakken, de
Atheneums hebben er 36 en de bisschoppelijke
collegien slechts 10.
De uitslag der tweede professionnecle klas is
nog beduidelijker: al de onderscheidingen zijn
door de wereldlijke scholen bekomen, en de 23
leerlingen die meer dan de helft der punten ver
kregen hebben behooren allen toe aan die ge
stichten. Er zijn alleenelijk vier collegien die
benoemingen ontvangen hebben.
Voorwaar, Veurnaar, gij hadt beter gedaan te
zwijgen
de klerikale woede geene palen, hare slachtoffers
zijn de hoeren burgemeester Boyaval en schepen
Vander Taelen. Gelijk gewoonlijk, de verdienste
lijkste mannen worden meest gehoond en gelasterd.
O! hel zijn de slechte vruchten niet aan welke
de wespen knagen.
Maar dal sijsteem van lasteren hooien wij een
kanker vol zedobederf voor ons land. De haal en
de nijd zullen slachtoffers maken. Wee! dezen die
aldus de kiemen van oenen bloedigcn burgeroorlog
zaaien. Neen! de laster en de hoon hebben nim
mer een waardig en deftig man kunnen treilen;
integendeel zij maken hem kloekmoediger en be-
radener in den strijd tegen de dompers; meer nog,
zij doen de openbare denkwijze ontwaken en luid
getuigenis geven van de eikenlenis die men de
kloeke liberalen weet te geven.
Te Brugge heeft de Liberale Associatie krachtig
geprotesteerd ten voordeele van den heer Boyaval,
burgemeester, zoo schandaleus gelasterd in de
bjschoppclijkc Patrie, een blad dal niets en
niemand eerbiedigt wie niet verslaafd is aan de
klerikale partij. De manifestatie in de Liberale
Verecniging heeft den burgemeester van Brugge
heerlijk gewroken over den onverdiende!) smaad
eener drukpers zonder eer noch waardigheid, die
voor het geld uitgekocht werd om duizende en
duizende familien te helpen ruïnecren in de
Maatschappijen-Langrand.
Te Antwerpen beeft eene grootsche en indruk
wekkende betooging plaats gehad ter eere van den
schepen Vander Taelen, een der bijzonderste
mannen aan wie de koophandelshoofdslad hare
redding uit de handen der ellendige meetingisten
te danken heeft. Duizende menschen en een
ontzaggelijke stoet kwamen den heer schepen
publiek hulde bieden voor zijne woonst; de geest
drift en de toejuichingen kenden geene palen en de
heer Vander Taelen heeft de bevolking harlelijk
bedankt over hare betooging die, zegde hij, voor
hem niet is maar wel een bewijs van genegenheid
aan de liberale zaak gebracht.
Liberalen, toont u overal moedig en beraden
legen den klerikalen laster. De faamschending is
hel wapen der lafaards en hcerschzuchligen. Zij
bezoedelt meer dezen die er gebruik van maken
dan hunne slachtoffers. Dat is maar recht.
Ilechterlijke Kronijk.
Donderdag heeft de burgerlijke rechtbank van
Brussel, uitspraak gedaan in de zaak van den beer
Victor Jacöbs, lid van de kamer der volksver
tegenwoordigers, tegen de dagbladen de Verite
van Doornijk, de Opinion van Antwerpen en de
Echo du Parlement.
De debatten dezer zaak zijn zeer belangrijk ge
weest. Zij waren eene wezentlijke politieke wors
teling, welke zich voor de rechtbank opdeed,
tusschen twee gewezen ministers.
De rechtbank heelt een vonnis geveld luidende,
dal hel aangeklaagd artikel kwetsend is, doch niet
eerroovend. De aanvraag van den eischer wordt
van de hand gewezen en de heer Jacobs is tol de
kosten verwezen.
Algemcene linden.
De Moniteur van zaterdag kondigt de naamlijst
al der personen, aan welke, bij koninklijk besluit
van 23 dezer, eene bekroning verleend is voor
daden van moed en zelfsopoffering. Onder andere
treffen wij de volgende aan
Eene medalic van 3d*' klas, aan Hendrik Deyroe,
daglooner te Veurne, voor een jongeling die in de
Venepevaarl gevallen was gered te hebben.
Eene id. aan Honoré Ghyssaert, huidevctlcr te
Dixmude, Bcmigius-llenricus Slekelorum, herber
gier te Ooslvleteren en Frans Thybaul, werkman
te Bulscamp, voor hel redden van kinderen.
Zaterdag is te Oudecappelle een ongeluk ge
beurd; bij zijne tehuiskomst, ontgispte de jachl-
bewaarder K. Couvreur, zijnen gordel waarin eene
twoelooppislool slak. Hel wapen dal met twee
kogels geladen was, viel op den grond, met het
ongelukkig gevolg dal de twee schoten afgingen.
Couvreur werd in hel been door cenen kogel ge
troffen, terwijl de andere kogel in eenen muur
te recht kwam. Twee persoonen die zich in huis
bevonden bleven ongedeerd.
Men schrijft uil Nieuport, 29 september:
M. Jacob Dekaestecker, eigenaar ter badplaats
wonende, is maandag nacht jammerlijk aan zijn
dood gekomen; zich van een in stad gevierd gilde-
feest huiswaarts wendende is hij, waarschijnlijk
door den duister misleid in de kaai gevallen, nabij
den arduinen trap; mogelijk is hij met zijn hoofd
op de trappen gestuikt, geen enkel kreet door de
dienstdoende douaniers gehoord geworden zijnde,
zijn dood moet oogenblikkelijk geweest zijn.
Sedert den 20 september zijn de hierna vol
gende treinen afgeschail, te welen: van Brugge
naar Nieuporl-baden om 9 u. 45 m. ’s morgends;
bonden aan uwe lichtzinnigheden, aan uwe dwaze
utopien, aan uwe buitensporigheden, aan uwe
ónmogelijke gedachten van wederwraak!
Neen, neen, wij willen geene Franschen wor
den; wij willen Belgen blijven, hel is te zeggen
vrij blijven, bestuurt worden door cenen grond-
wettelijken koning, gelijk onze Leopold’s; want,
bedenk het wel, mijnheer Victor Hugo, onze koning
is den eerste van onze burgers, en wij leven als
republikeinen onder den vorm van een grondwet-
telijk beheer; wij willen dat zoo, zoo veel te meer
om dat onze hoofdstad Brussel, noodig heeft van
dien geleenden naam om te leven, en om er de af
gezanten van andere volkeren en welhebbende!)
van alle slach nil de vijfwcrelddeelen er heen te
trekken. Daarbij, wij beminnen onzen koning, en
wij zijn veel wijzer als de Franschen; liberalen en
klerikalen bevechten zich wel hevig in kiezinglij-
den met hel stembiljet; maar wij hebben daarvoor
nog nooit onzen koning weggejaagd, en wij schik
ken het ook nimmer te doen.
Wat meer is, uwe geschiedenis dezer laatste
tijden heeft onzeggelijk veel de glans verdoolt van
uwe histoire ancienne. Zij toont ons Sedan en
Metz aan, waar legers van 90,000 en 150,000
mannen de wapens neêrlegdenzonder eene
ernstige poging te wagen; en waarlijk tegenover
zulkdauige gebeurtenissen, en die ten eeuwigen
dage geboekt zullenstaan in de geschiedenis,neen,
niets bekoort min de goesting om den broeder te
worden van zulke eenen overwonneling
Houdt u stil en wijs Franschen, indien gij be
houden wilt wal gij thans nog bezit; gelooft mij,
spreekt min luid, wcest nederiger, en deze deugd
zou u met Europa kunnen verzoenen. Wilt gij liet
niet, hol alsdan, zult gij tegen de Pruisen, de
Dommeren, de Sileziers, de Saxers, de Wurthem-
bergers, tegen geheel Duitschland botsen, die u
gemakkelijkcr nog als over 4 jaar den mond zullen
stoppen, weest er van verzekerd.
Aanveerdt enz.
’Veurnaar en onze Ali<l<lell>m*e
StnatHHChooI.
Zoo wij het in ons laatste nummer zegden, randt
de Veurnaar, volgens oude gewoonte, onze middel
bare school aan. Deze gewoonte is bij hem, of om
beter te zeggen, bij zijne geestelijke opstellers,
eene tweede natuur geworden. Zij zijn toch zoo
vredelievend die mannen van den Veurnaar! Vol-
gaarn beoefenen zij, als ware Tarluffen, de voor
schriften van hunnen ouden meester Malou: laste
ren wij maar, er zal toch altijd iets van overblijven.
Inderdaad, hier is nogmaals het geval. Ter
gelegenheid van den uitslag van den prijskamp
tusschen de leerlingen der middelbare scholen
van den Staal, meldt hij met eene bereidwilligheid
zonder weêrga, dal onder al de bekroonde leer
lingen in den algemeenen prijskamp, er geen enkel
leerling onzer middelbare school te vinden is.
Waarom toont hij die zelfde bereidwilligheid niéL
iedcrmaal dat onze staatsschool eenen goeden uit
slag bekomt? Maar neon, rechtzinnigheid en
onpartijdigheid ontbreekt hem volkomenllijk, en
hel zou de mannen van den Veurnaar te pijnèlijk
vallen den minsten lof aan dit geslicht te moeten
toe zeggen.
Volgens de inlichtingen die wij bekomen hebben
VIER leerlingen hebben al de lessen der eerste
klas bijgewoond, waarvan DUIF, hun examen met
de grootste voldoening afgelegd hebben, en in hét
konkoers geen deel genomen hebben. Dus EEN
alleen was ingeschreven, die zich in allerdroe
vigste omstandigheden heelt moeten aanbieden.
De wreede dood had pas aan zijne kinderliefde
eene tëêrbemih’dé moeder ontrukt, pijnlijk en
hartscheurend ongeval dat de Veurnaar alleen
schijnt vergeten te hebben om den blaam op de
middelbare school te kunnen werpen.
Waarom heelt hij vergelen te zeggen dat er geen
enkel leerling der bisschoppelijke collegien onzer
provincie bekroond is geweest, in den prijskamp,
tusschen al de wereldlijke en geestelijke 'scholen
vau den 2,ll'“ graad
Hel is waai- dat de tabel van den Moniteur van
den 16" dezer, 151 namen van nieuwe en 36 oude
leerlingen bevat, die in den algemeenen prijskamp
onderscheidingen bekomen hebben; maar hel is
ook wel waar dal onder al die bekroonde geen
enkel leerling der geestelijke gepatronneerde col
legien te vinden is.
Voor hetgeen onze provincie alleen aangaat,
mogen wij zeggen dat de staatsscholen van den
Daar ’t bleken suiker vindt, juist uit dat eigen kruid
Daar zuigt de Vuile «pin vergiftig voedsel uit;
Zuigt overal den besten zin
Gelijk de bio, niet als de spin.
gg I II II II II -I 11 1 IHJ1 JIIIHJJBIIItlIl.lJJTW»
