ile lijden
van
den brandstapel 1
scholen in
len. Want dan, dan zouden wij veroor
deeld zijn mei groote slappen achteruit ic
gaan,achteruit naar
Hel innnireiAt van <le liberale
«MHOcIntle vim lirimael.
De Liberale Associatie van Brussel heeft aan de
kiezers van dal arrondissement een rapport ge
zonden over hare werking en waarin zij een ge
deelte van haar programma bekend maakt, betrek
kelijk hel onderwijs. Ziehier eenigc punten van dal
programma
De wereldmaking van het onderwijs in alle
graden is het eerste artikel dal in praktijk moet
gesteld worden. Het zal meer dan een dag werk
aan de liberale partij geven. Hel is voldoende, om
er zich van te overtuigen, eenigc maatregelen op
te noemen welke zij bevat, en waartoe ieder een
krachtdadige» strijd zal eischen; men moet, om
deze eerste laak van hel liberalismus te vervullen:
Aan de geestelijkheid alle gezag ontnomen, dat
Algemeene 'S’ijclingi'i).
Zondag 20 Februari toekomende, zal de be
roemde tooneelmaatschappij voor Eer en Kunst,
van Geeraardsbcrgen, op Stadsschouwburg alhier,
eene buitengewone vertooning komen geven.
Dezelve zal beslaan uil
De Dochter van Dominique, blijspel.
Het onbekend Meesterstuk, drama.
Nummer 66, operette,
Deze vertooning belooft luisterrijk te zijn en zal,
wij twijfelen er niet aan, eene massa volk uit
lokken.
Bij koninklijk besluit van 27 januari zijn be
noemd tol leden van den milicieraad voor de
lichting van 1876, in hot arrondissement Veurne-
Dixmude: Voorzitter, M. J.-B. Dcgraeve, te Stui-
vekenskerke; plaatsvervangers, MM. A. Slcver-
lynck, te Dixmude en Bieswal-Bril, te Veurne.
Werkend lid, M. P. Gheerbrandt, te Nieuport;
plaatsvervangers, MM. A. Grevite, te Woumen en
L. Ryckcboer, te Adinkerke.
Zaterdag, is er in hel provincial Gouverne-
mentshotel te Brugge, overgaan gowordcn tot de
openbare aanbesteding dor werken voor het maken
eencr zeesluis ter haven van Nieuport, in ver
vanging der nieuwe sluis van Veurne, gelegen op
de vaart van Plasschendaele, langs Nieuport en
Veurne, naar de fransche grens en deze vaart in
gemeenschap brengende met de achterharen van
I Nieuport.
Hebben aangebodenMM. Nicaise en Delcuve,
te La Louvrière, fr. 403,000; M. p. Dcswarte, te
De lib«r»lo penning.
Welke zijn de grootste hulpbronnen geweest
waarmede de clericalen aan liet beheer der zaken 1
gekomen zijn in ons land'* Is hel niet met geld.
Waar geraken zijdaar zoo gemakkelijk aan,
vraagt gij, lezer? Waarlijk, men zou moeten blind
en doof wezen om dit niet te welen.
Kijk eens rond, hoor ecus de geburen spreken,
werp eens een blik op de eerste en gereedste
clericale gazet.Rondhalingen door pastors en
onderpastors bij de burgers, boeien, neering-
docners, funclionnarissen, van Sinte Pieterspen
ning, nieuwjaargilïen voor den paus, gillen voor
de chineeskens, voor de heilige kindschlieid, de
heilige herten van Jesus en Maria; inschrijvingen
van allen aard, en dat eiken dag, zonder ooit te
eindigen, hel een op ander volgende; ga naar
mis en lof, schalen voor den heiligen Rochus,
patroon legen de pesle, schalen nogmaals voor de
herten van Jesus en Maria, schalen voor de geloo-
vige zielen, schalen voor de serialiteit, enz, enz,
enz, ik vergeel er, en van de bijzonderste; offe
randen, atlaten, waschlichl, stoelen en ziltens, en
wal weet ik al, eenen winkel zonder einde, eene
melkkoei dewelke nooit droog komt en die in
plaats van melk volle zakken centen, stuivers,
franken, goudstukken en banknoten opbrengt.
Welke zijn nu de middelen van ons, liberalen,
om te worstelen met die gestadige en meesterlijk
ingerichte bedelarij op al de punten van den aard
bodem
Men zegt dat de liberalen geene gevers zijn. Het
ware billijken te zeggen dal hot altijd aan dezelfde
lieden is dat men aanklopt, als het er op aankomt
om geld te geven en om slappen te doen, terwijl
onze tegenstrevers de gansche samenleving als
hunne melkkoei aanzien.
Wat zijn de eenigc goudstukken met praalzucht
gegeven door de groote koppen der clericale eige
naars, vergeleken aan de ware en groote opoffe
ringen die de hoofdmannen van de liberale partij
zich moeten opleggen in al de steden des lands?
Hel is aan de menigte, aan de massa, dat men
den oproep zoude moeten doen, en niet uitsluitelijk
aan een zeker slach van personen. De penning der
kleine woning alleen, is immers genoeg voor onze
tegenstrevers om met vrucht hunnen kwaaddoen
de» kruistocht te ondersteunen.
In plaats van te geven aan den eersten clericalen
schooier die aan de bel trekt, en voor al de beuze
larijen die zij voorhouden, laat ons, liberalen, den
moed hebben voor hen onze beurs gesloten te
houden, want met al die gitten en gitten, geven
wij die lieden telken keer nieuwe wapenen in
handen om ons te bevechten.
Berekent eens wat oneindige hulpmiddelen wij
zouden kunnen vinden lot verspreiding van onze
princiepen, met er enkel maar de helft voor te
geven van hetgeen wij ons door de ultramontane»
laten afdoen
Maar eischen wij niet te veel. Veel kleine maken
een groot, zegt het spreekwoord; welnu, dal men
eens berekene, dal er in België een half miljoen
liberalen zijn, die zouden toestemmen aan plaatse
lijke comiteiten geregeld te betalen, elk eenen we-
kelijkschen penning van tien centime», de prijs van
eene cigaar, van een glasje likeur in 'l koffijhuis!
Dat zou wel en zeker opbrengen een half miljoen
maal twee en vijftig keeren tien centiemen, ofwel,
twee miljoenen zes honderd duizend francs. Wal
zegt gij daarvan, liberalen? Is zulk een gedacht
belachelijk? Neen; het is integendeel zeer uitvoer
baar en wij leveren hel over aan de overweging
van al de genen die zich met den welstand van
ons vaderland bemoeien.
Steenweg vun Oontdiilnkerko nnar
<le zee.
Bij koninklijk besluit van 27 januari 1876 is er
vastgesteld het gene volgt:
Er zal eenen steenweg gelegd worden ten koste
van den Staal, met de geldelijke tusschenkomsl
der Provincie en van Oostduinkerke, leidende van
aan de dorpplaats dezer gemeente naar de zee.
Deze steenweg zal eene lengte hebben van 2060
meters en eene breedte van 10 meters, waarvan
3"'5O voor lederen zomerweg en 3m00 voor de
kasseide.
De tusschenkomsl der Provincie is bepaald op
een derde der algemeene kosten. De gemeente
Oostduinkerke betaalt een hulpgeld van 39,367
frank, levert de noodige gronden voor hel leggen
van den nieuwen weg en doel afstand, ten voor-
deele van het gouvernement, van den beslaanden
steenweg leidende van Oostduinkerke naar Wul-
pendijk.
De nieuwe steenweg van Oostduinkerke naar de
zee, zal ongetwijfeld veel bijbrengen lot den voor
spoed dezer gemeente. Wij wenschen er haar dus
geluk over. En heeft men aan de lastbetalers van
Oostduinkerke misschien wal al te zware verplich
tingen opgelegd, toch gelooven wij, dat zij zich in
de gemaakte overeenkomst mogen verheugen. In
derdaad, de onderhoudskosten van eenen steenweg
I in de duinen zijn onvermijdelijk groot, en voor
altijd van deze onkosten ontslagen zijn, is voor
zeker voor eene gemeente een zeer aanzienlijk
voordeel.
ASSISENHOF VAN BRABANT.
Zaak Stupp. Moord op den heer baron Du Bois
de Bianco Brandstichting en diepe.
De jurij heeft donderdag zijn verdict uilgebraclit,
en Jozef Stupp, plichtig verklaard aan moord op
baron Du Bois de Bianco, brandstichting en diefle,
is tot de doodstraf verwezen. Dit vonnis schijnt
geen den minsten indruk op hem gemaakt te heb
ben.
IIccliIerlijke kronijk.
Maandag 11. is voor de korrcktionneele recht
bank van Antwerpen geroepen de zaak Frans
Cleynkens, professor in Sl-Rombauts-collegie, te
Mechelen, beschuldigd van een geestelijk huwelijk,
te St-Wiliebrords, te hebben ingezegend, alvorens
het burgerlijk huwelijk had plaats gehad.
De medeplichtigen zijn Stakenborghs, pastoor
der parochie van St-Willebrords, en Van der
Sanden, koster der zelfde parochie.
Cleynkens is veroordeeld tot 100 fr. boet;
Stakenborghs, lot 100 fr. boet; Van der Sanden
tol 110 fr. boet en ieder een derde der proces
kosten.
de banden der geestelijken val- I de tegenwoordige wetten en namelijk de wet van
i.... iiI 23 september 1842 haar op hel openbaar onder
wijs geeft;
Zoo spoedig mogelijk de aangenomen onderwijs
gestichten vervangen door wereldlijke gestichten,
enkel van hel toezicht der burgerlijke overheid
afhangende;
Het getal lagere scholen vermeerderen,derwijze
dal geen enkel vader van familie kan inbrengen dat
hij in de onmogelijkheid is geweest aan zijne kin
deren een ernstig lager onderwijs te geven; op die
wijze den weg tol hel verplicht onderwijs banende;
De mogelijkheid verzekeren de lagere onderwij
zers elders te nemen dan uit de creaturen van dc
geestelijkheid en ten dien einde geheel het normaal
onderwijs hervormen;
Het getal middelbare scholen van de twee gra
den, merkelijk vermeerderen;
In geheel hel land een middelbaar onderwijs
voor meisjes oprichten;
Het hooger onderwijs versterken, onder hel
opzicht der historiesche wetenschappen, van het
openbaar recht en de vertakkingen die er gehecht
zijn, der wijze om in den geest der toekomende
geslachten, de liefde onzer instellingen te printen,
gegrond op de overtuiging hunner wettigheid en
op de gegronde kennissen der honderdjarige wor
stelingen, die er de overwinning van verzekerd
hebben.
De belangrijke hervorming die wij hebben af
geschetst, moet elk ander voorafgaan; de liberalen
zullen de fout niet begaan zich te verdeden op
andere kweslien die mogelijks dezelfde eenparig
heid in hunne rangen niet zouden bekomen, voor
dat die van hel onderwijs zal voltrokken zijn.
De onderwijs-kweslie is inderdaad van al de
kweslien de belangrijkste voor de liberale partij,
daarvan hangt het leven en de toekomst onzer
partij af en iedereen moet er zich bij aansluiten om
ze zoo spoedig en zoo goed mogelijk op te lossen.
letw over tiet verbruik van
tiet liter.
In veel landen is hel bier een voedsel, een dage-
lijksche drank. In de zuiderlijke streken, waar hel
bier over eenigc jaren nog zeldzaam was, wordt
hel nu ook door de welhebbende lieden als een
kostbare drank gedronken, bijzonderlijk in het
ware saizoen.
Overal groeit het verbruik van het bier aan, en
zelfs, in eenige landen, in aanzienlijke evenre
digheden.
Voor wal de hoeveelheid van hel verbruikte
bier betreft, heeft Beieren den voorrang op alle
andere natiën. Iedere inwoner (vrouwen en kin
deren inbegrepen) drinkt er jaarlijks 219 liters.
België bekleedt den tweeden rang, met een
jaarlijks verbruik van 182 liters per inwoner.
Dan komt Wurtenberg met 154 1., en Engeland
met 118 1.
Hierop volgen Pruisen en andere duilschc
staten, waar jaarlijks iedere inwoner slechts 40 a
55 1. verbruikt.
In Holland en in de Vereenigdc Stalen van
Noord-Amerika is dit verbruik nog minder en be
loopt enkel, in het eerste land lol 35 1. en in het
tweede, tot 27 I.
Eindelijk, in Frankrijk, Denemarken, Zweden,
Rusland enz. bepaalt zich dc jaarlijksche verbrui-
king van het bier lot daaromtrent 20 I. per in
woner.
Wanneer over eenige jaren, te Brussel, dc
Noordcr en de Zuiderslalie door groote nieuwe
straten of boulevards vereenigd wierden, werd er
alsdan door het gemeentebestuur dier stad met
een zeer prijsbaar doelwit besloten, een twintigtal
prijzen uil te loven, ten beloope van 100,000 frank,
voor de schoonste gebouwen die men op de I
nieuwe boulevards zou oprichlen.
Die prijzen zijn onlangs toegekend door eenen
jurij samengesteld uil de bijzonderste bouwkun
digen des lands, en met genoegen hebben wij ge
zien, dal er zich onder de prijswinnaren ook
eenen Veurnaar bevindt, namelijk M.r G. DeSmedt-
Bernier d’Hongerswal, die voor zijn huis op den
Senne-boulevard eenen prijs heeft bekomen van
2000 frank.
Wij wenschen onzen achtbaren ingezetenen,
alsmede zijnen bouwkundigen den heer Samyn, kjuuviiciv, n. •«uo,vuu, m. r ueswarte ie
geluk over deze onderscheiding. Nieuport, fr. 424,000; M. A. Eerebout, ie Brugge,
Men schrijft uit Nieuport, 27 januari
De manschap van het schip Eendracht, is te
Nieuport aangekomen. Den 14 december 1875 voor
de vischvangst van Doggersbank vertrokken, heeft,
het schip een lek gekregen den 15 der maand. De
I manschap werd door de Jona n" 9, van Gretnsby,
alsmede zijnen bouwkundigen den heer Samyn
geluk over deze onderscheiding. „rouiw„,
De voorgevel van het huis van M.r G. De Smedl fr. 429,000.
is gansch gebouwd in wil steen; hel gebouw is
zeer hoog en door de schoone evenredigheden van
poort en vensters, van balkon en versieringen,
heeft het een monumental voorkomen. Hel is dus
niet te verwonderen, dal het de bijzondere aan
dacht van den jurij heeft gevestigd,
