J
I
familie
Eu februari lelt maar 29 dagen!
de documenten der XVI' eeuw, uitgegeven
door J. L. /I. Diegericli.
Rechterlijke Kroiiijk.
ADVIES AAN DE LIEFHEBBERS VAN 'T KLOPPEN.
De rechtbank heeft zich in twee zillingen bezig
l gehouden met de zaak van hel tuischei sspel den
klop. Men wilde voor goed welen of de klop ja of
I
lieersclizuclil,
er niet aan het
liet onderwijn en de klerikalen.
Sedert eenigen tijd hoort men nog al veel spre
ken van verplichtend onderwijs: in den buiten
welen vele menschen nog niet wat men daardoor
eigentlijk verslaat, maar de klerikalen trachten ze
daarover bevreesd te maken, alsof zulk eene
maatregel de ondergang van het land moest te
weeg brengen, juist gelijk ze zegden dal de libe
ralen de kerken zouden sluiten en de pastoors uil
het land jagen.
Men heeft gezien hoe zij daar gelogen hebben
eu met de zaak van hel onderwijs doen zij hel
nog eens.
In zijne zitting van -l Maart 1876, heeft de ge
meenteraad dezer stad zich bezig gehouden met
de volgende zaken aan hel orde van den dag.
1. " De rekening der lagere scholen voor 1875;
2. " De begrooting der school voor volwassenen
voor 1876;
Beide deze stukken zijn goedgekeurd geweest.
3. “ Eene vraag des kerkfabrieks van Sl Nikolaus,
ten einde een kapitaal van 1000 franks te mogen
uitzetten aan 3 Deze vraag is gezonden ge
weest naar de bestendige afvaardiging van den
provincialen raad met een voordeelig advies.
4. " Een brie! dos hoeren bestuurders der
middelbare school van den Slaat, aangaande de
verhooging van jaarwedde gestemd door den ge
meenteraad in de maand september lest, iu uit
voering van hel koninklijk besluit van 14 juli
1875, ten voordeele van het besturend en onder
wijzend persooneel van dit gesticht.
Er is beslist geweest dal deze verhooging, voor
wal de stad aangaat, zal beginnen te loopen met
1“ oktober 1875.
5. * Een brief van M.r Deetens-Pilet, koopman
ter dezer slede, dewelke vraagt om zijnen bouw
grond, gelegen lusschen de herberg: Le Progrès
en het huis van sieur Cloedt, te mogen gebruiken
in bloem en fruithof, op voorwaarde van den
zelven grond al de zijde der Slalieplaats af te
sluiten met een schoon ijzer traliewerk (grillage).
Deze vraag wordt aan den heer Doelens toege
staan mits zich te gedragen voor wat zijne andere
aangekochte gronden betreft, aan de lasten aan
hem opgelegd bij den koopakl derzelve gronden.
6. " Een brief van de commissie der burgerlijke
godshuizen, waar door er gevraagd wordt dat de
gemeenteraad zou terug koeren op zijne beslissing
van 18 oktober lest, bij de welke hij besloten had
het schoolgeld der betalende meisjes te behouden
op twee franks per maand, in plaats van op drij
franks, zoo als de voornoemde commissie het
voorgesteld had.
De gemeenteraad oordeelende dat er voor deze
I verhooging geen genoegzame reden bestaat, heeft
zijn besluit van 18 December lest behouden.
Oe kleriknlen komen ons zeggen, dat dit niet
UUlg zijn, dat do ooi'bicd voov do vi-ijUuid vnn den
vader niet toelaat dezen te verplichten aan zijnen
zoon hel ouderwijs te doen geven. Maar van waar
komt hun eensklaps die liefdevoor de vrijheid?
Wal! ze zijn bevreesd van de kinders cenige uren
aan hunne ouders alle daag af te nemen om ze
naar schooi te doen gaan, en ze nemen u uwe
zonen, als de jongens 20 jaar oud zijn, eu nuttig,
ja zelfs onmisbaar zijn voor bet beheer der boer
derij en der landen. En niet te vreden ze te doen
soldaat spelen gedurende drie of vier jaren, klop
pen ze nog uit de zakken der burgers twee
honderd franks, die men in alle geval verliest. De
boer moet het maar al betalen, zeggen die hem en
klerikalen.
Maar wat is nu verplichtend onderwijs.
Dal ware eenvoudig ieder vader van
verplichten zijnen zoon naar de school te zenden
en hem te laten loeren lezen en schrijven.
De school ware kosteloos en hel zou geenen
cent kosten om van zijn kind eenen nuttigen burger
te maken. Ge ziel welke barbaarsclie maatregel
dit is, en welke revolutionnaire gedachten die
liberalen bezitten.
daal in eene kiezing en hij slaafde dien wijzen
maatregel met de volgende woordenhel zou
hoogst onvoorzichtig wezen, zegde hij, van
wege eenen priester, wier parochie zamenge-
steld is uit liberalen en conservateurs, zich als
verdediger voor le stellen van de eene of andere
politieke partij: dit ware zijnen invloed vermin-
deren voor hel goed in te veel omstandigheden,
om reden hij geheel zijn gezag noodig heeft in
het belang van geheel zijne parochie.
Het schijnt ons wal de calholijke kerk, hel is le
zeggen de algemeene, onderwijst en voorschrijft
te Torento, ook lot regel zoude moeten dienen te
Veurne en overal elders. De priesters en de religie
zouden niet anders doen als er mede winnen. Al
wie onpartijdig wilt oordeelen over deze zaak,
moet dit mei ons bekennen, en bewijst voor den
duizeudsten keer hetgeen wij zoo dikwijls zegden
en zullen blijven zeggen: de Pastor in de kerk eu
de Burgmeester op hel stadhuis.
Algemeene 'rij <1 tilden.
Bij koninklijk besluit van 7 dezer, wordt er be-
magtiging verleend om de noodige gronden le
onteigenen voor hel uitvoeren van den te leggen
steenweg leidende van de Draaibruglangs
Steenkerke naar Avecappelle. met vertakking op
Eggewaerlscappclle.
Men zegt dal de afstand der militaire gronden
van Nieuport aan eene aulwerpsche maatschappij
aanleiding zal geven aan groote processen.
Bij koninklijk besluit van 2 maart wordt het
ontslag van den heer R. Slock, notaris to Ardoie,
aangenomen.
Ecu kampstrijd van vette beesten, zal plaats
hebben le Korlrijk, den maandag vóór Paaschen,
10 april 1876.
Men meldt uit Thouroul, 6 maartDe ge-
I der aanzienlijke goederen gesteld door dezen j tie hl van de khp gespeeldi le hebben, legensli ijdig
laalslen, monnik van Floreffe achtergelaten. i niet hel artikel 81 van het policie-regleinenl,
hebben houden slaan dat er veel vernuft gceischt
Hoe is het inogelijk, kan men vragen,
dal katholieken, dat christenen, zij die het
leven van Christus en zijne goddelijke leer
om zoo te zeggen gestadig voor oogen heb
ben, zulke gruweldaden hebben kunnen
begaan? Helaas, de vurige begeerte naar
meesterschap en rijkdom is oorzaak van
zoo veel kwaad. En waar is die drift grooter
dan in de Koomsche kerk? Hadden de
katholieke geestelijken zich nooit met po
litiek bemoeid, hadden zij zich nooit laten
verblinden door geld- en
hoeveel onheilen bleven
menschdoni gespaard
I>ii1 ïm eenen
Wij lezen in eene fransche correspondentie:
Op 20 januari lest, stuurde de aartsbisschop
van Torento, Mgr. John Joseph Lynch, aan M. A.
Mackenzie, eerste Minister van Canada, eenen
brief toe, in welken hij de principen blootstelde,
naar dewelke, volgens zijn gedacht, de calho-
lijke geestelijkheid zich moet gedragen in poli-
tieke zaken. Hij verwittigde hem dat de priesters
van zijne parochie van hem hel streng order
ontvangen hadden, van den altaar of predikstoel
van hunne kerken lol geene politieke tribune te
waken voor of tegen pene partij ef eenen candi-
ucen een luischspcl is. Het openbaar ministerie
was er van overtuigd. Ook werd er een herbergier
dier stad, in wiens herberg de poliuie eenige
jongelingen betrapt heeft den klop spelende, ver
volgd, om, zonder toelating, te hebben laten
tuischspelen, tegenstrijdig aan art. 305 van lu i
strafwetboek; de heer rechter Herman, die de
bedieningen van openbaar ministerie bekleedde,
heeft de beschuldiging houden slaan en beweerd
dat men niet het minste vernuft*moet hebben om
le kunnen kloppen en er veel geld mede winnen;
dat er veel verschil is lusschen dal spel en dat
hetwelk gekend is onder den naam van écarté, bij
voorbeeld, dat een arrest van hel hof van cassatie
onder de tuischspelen niel gerangschikt heelt.
De hoeren advokaten Gauwe, De Clercq eu
Seresia hebben voor den herbergier, zijne vrouw
en zes andere personen gepleit; die laalslen, be-
i iichi VÜli ut: krip gcSpCvld tv hvbuCii, ICgiiiiSli'ijdig
i met hel artikel 81 van het policie-reglcinent,
hebben houden staan dat er veel vernuft gocischt
schuldigihgstolling van hel Hof van beroep, der wordt voor de klop en dal er veel kloppers zijn, wier
behendigheid gewaardeerd wordt door de kenners.
De rechtbank heeft uitspraak gedaan, in eenen
zin dat de betichting legen den herbergier niet
onder de toepassing valt van art. 305 van T slraf-
j wetboek. De rechtbank verklaart dal de klop een
i tuischspel is‘, en heeft dus den herbergier en de
zes jongelingen elk tot.5 frank boet en de proces-
kosten verwezen. De herbergierster is vrijge
sproken.
dal hel bestuurlijk onderzoek der botsingen te
Mechelen, wel zeer verre gevorderd maar nog idet
geheel, en al geëindigd is.
De besturende overheid zamelt nog alle dagen
stichtende inlichtingen in over de uitdagingen der
klerikale manifesleerders.
Wal hel enkwest aangaat, gedaan door de amb
tenaar van openbare werken tegen den overste
der statie van Mechelen, dit is geëindigd en al
afgeloopen ter core van dezen ambtenaar en tol
groote schande van neuzenlrekker Wasseige.
Door het enkwest is bestaligd geworden, dal de
statie overste Martens zijnen plicht heeft gedaan,
en zijne krachtdadigheid en tegenwoordigheid van
geest op de hoogte der omstandigheden zijn ge
weest
Maar welke is nu de reden van die bevreesdheid
die de klerikalen gevoelen voor het onderwijs.
Dal komt daar van dal ze wel overtuigd zijn dal
wanneer de burgers zullen verlicht zijn eu zullen
lezen en schrijven, hun gezag een einde zal nemen.
Want waar zijn ze meester? In de landen waar de
onwetendheid de grootste is. In Spanje, bij voor
beeld. En ziet wat ze gedaan hebben met dat land;
daar heeft een bloedige burgeroorlog geheerscht
en sedert dertig jaren heeft men daar gemoordt en
gebrandl gelijk iu de goede lijden der inquisitie.
Dat moeten de Vlaamsche treffelijke burgers ben opgenomen,
vermijden en daarom moeten zij liberalen kiezen, j Eti februari tel
Want een liberaal bestuur alleen kan de vrede en
de eendracht in het land verzekeren, en zal van
uwe kinders nuttige mannen maken en geen slaven
die in de onwetendheid gedompeld, alle mensche-
lijke waardigheid hebben verloren.
Mechelen.
Men schrijft uit Brussel aan het Jouj nal de Liège
Mechelen, wel zeer verre gevorderd maar nog niel
I1 I
De besturende overheid zamelt nog alle dagen
klerikale manifesleerders.
Kleine kliérlkale «tntiMtlel».
De maand februari zal voorzeker niel voordeelig
geweest zijn aan de klerikale partij.
Wij geven hier ten einde onze lezers op de
hoogte te houden een korlbondig vertoog der
rechterlijke incidenten, die deze eerlijke en deugd
zame palij gedurende de verloopen maand heeft
moeten onderslaan
I. De onderpastoor Duchesne, door hel be
roepshof van Brussel tol 33 maanden gevang
veroordeeld voor aanslagen op de eerbaarheid.
II. Twee pastoors van Antwerpen, MM. Haeken-
berghe en Cleykens, door de correclionneele
rechtbank dier stad lol de boet veroordeeld, om
een huwelijk zonder voorafgaande burgcrcontrakl
ingezegend te hebben.
III. Mgr. Sacré, deken van Antwerpen, voor
hetzelfde feil voor de correclionneele rechtbank
dier stad verzonden.
IV. Een onderpastoor van Schaarbeek vervolgd
altijd voor bel zelfde feil door hel parket
van Brussel.
V. De luier Hacault, opsteller van den Courtier
de Hruxelles, veroordeeld uit hooide van eerroo-
ving, tol 500 fr. schadeloosstelling jegens Pipe eu
Itois. (Hacault is in beroep).
VI. MM. Delanlsheere en Malou, veroordeeld
lot 500 fr. schadeloosstelling jegens de echtge
noten Goldschmidt, uil hoofde van onwettige
aanhouding.
VII. M. Moresée, opsteller van de l’wz du
Luxembourg, lol 6000 fr. schadeloosstelling ver
oordeeld jegens M. Lépinois, uil hoofde van
eerrooving.
VUL M. Emiel Debeekcr, advokaal te Leuven,
doorliet beroepshof van Brussel afgewezen voor
hel proces in schadeloosstelling door hem legen
den Libéral van Leuven ingespannen.
IX. De pastoor Preud’homme, door de recht
bank van Luik als tusschengeplaalste persoon
verklaard, ten voordeele der Broederkens, in eene
aanzienlijke gifle, welke door gemelde rechtbank
vernietigd is geworden.
X. Het seminarie van Namen, door het verbre
kingshof afgewezen, voor de voorziening legen hel
vonnis van hel hof van Luik, dat hel testament
van den abt Fromenleau had verbroken en de
natuurlijke erfgenamen van gemelden abt iu bezit
laalslen, monnik van Floreffe achtergelaten.
XI. De verzending voor de Kamer van inbe-
besluurders van de Maatschappij Langrand.
XII. De dozijn is volledig met een vonnis dat
hel llandelsblad van Antwerpen, veroordeeld heeft
om hel antwoord van M. Van le Vin niel le heb-
CORRECTIONNEELE RECHTBANK VAN BRUGGE.
IJU reUIILUdUK nuvii Z.IVII lil 1.11 l11Jv11 UL'ól^
l 1
