de doem der suiildeiikuxst.
Nieuw* van week.
Z«ak der Moeren.
De Veurnaar verklaart in zijn laatste nummer,
dal hij alles houdt slaan wat hij over acht dagen
beweerd heelt betrekkelijk de zaak der Moeren.
Waarlijk, hel verwonderd ons. Hoe kan toch
onze confrater, tegen alle recht en reden, zoo
hoofdig zijn
Wij mogen deze herhaalde beweeringen van den
Veurnaar niet onbesproken laten en zijn dus ver
plicht op de zaak terug te keeren.
De Veurnaar beweert, dat er in de bestendige
deputatie geen enkel woord over deze zaak is toege
komen.
Onze confrater schijnt niet ie willen welen, dal
deze zaak reeds sedert eenigen tijd in gang is.
In 1874 gelijk wij hel in ons vorig nummer
hebben gezegd zijn er over de voorstellen, die
nu door de internationale commissie gedaan wor
den, len minste vier brieven aan hel provinciaal
bestuur geschreven geweest: een dezer brieven,
onder vorm van memorie en verzoekschrift
is geteekend door elf eigenaars der Moeren; een an
dere brief is eene proleslalie tegen de vragen dezer
eigenaars, en is geteekend door veertien Groote-
Gelanden der Watering. Deze beide gewichtige
stukken dragen voor opschriftaan de heeren
Voorzitter en Leden der bestendige deputatie.
Is hel uu wel mogelijk, gelijk de Veurnaar hel
kwaadwillig te kennen geeft, dat deze brieven
door den Gouverneur, of door de provinciale
bureel-hoofden zouden ingehouden zijn?
Onze confrater blijft altijd in de zelfde baan:
anderen beschuldigen, om zijne klerikale politieke
mannen wit te wasschcn.
De Veurnaar is van gedacht dat het loflèlijker
is van niets tot iets te klimmen, dan van iets tot
niets te vallen.
In hel algemeen genomen, kan dit waar zijn.
Maar, er is hier een onderscheid te maken: in alle
omstandigheden dient er onderzocht te worden,
hoe men klimt, en hoe men valt. Men kan oneerlijk
klimmen, en eerlijk vallen. Hel kan, hij voorbeeld,
niet betwist worden, dat de bediende, die, ten ge
volge van valsche beschuldigingen, onrecht aan
gedaan wordt en valt, meer achting verdient dan
de valsche beschuldiger, die klimt.
g ‘lijki.ig mak ui tusschen deze maatschappijen en
de Bank van België.
De klerikalen denken die dieverijen der Lan-
grandsbende te doen vergelen met legen de Bank
van België, welke door T’Kindl bestolen is, te
schreeuwen. Die bank roepen de klerikalen uil,
verkeert in een neleligen toestand; de maatschap
pijen van Langrand werden door eenen liberalen
minister vervolgd, ware hel niet eene rechtvaar
dige wederwraak dal een klerikalen minister tic
Bank van België vervolgde, die voor de negen
tienden samengesteld is uil liberalen?
Vooreerst ’t zijn de bestuurders van deze Bank
niet, zooals hel geval was met de maatschappijen
Langrand, welke die Bank bestolen hebben; de
dief is uwe man, o klerikale volksbedriegers, de
dief is eender kopstukken uwer partij, eén man
die in 1870 den val van ’t liberaal ministerie vierde
op een banket in *t huis Lolo gegeven, de dief is
de man die onlangs eenen hotelhouder van Brussel
bedreigde zijn hotel te zullen verlaten, iudien hij
de bus voor den liberalen schoolpenning, welke
daar stond, niet deed verdwijnen.
Indien de klerikale minister van justicie niet be
veelt dal het gerecht zich met de Bank van België
bemocie, dan is het omdat er den bestuurder der
Bank niets wordt ten laste gelegd, omdat zij die
aan 't hoofd dier Bank staan, eerlijke lieden zijn
die door een klerikalen dief bedrogen en bestolen
werden, maar welker handelwijze voor het dag
licht niets te vreezee heeft.
Ah! gij vergelijkt den toestand der Bank van
België met dengene der maatschappijen van Lan
grand. Maar de Bank van België doet niet zooals
deze laatste maatschappijen speculation om de
oogen der domme menigte te verblinden; de Bank
van België belooft gcene fabuleuze dividenden,
zooals het den Langrandswinkel deed, opdat de
operation welke zij doet eerlijk zijn en zij 'l volk
niet wil bedriegen; maar de Bank van België roept
de godsdienst niet ter hulp om actiën te plaatsen,
zooals de Langrandislen deden; maar de bestuur
ders dier bank trekken geen milloenen zooals
Langrand en zijne sociussen; maar de Bank van
België kan zich door zijne eigene macht herstellen
en heeft nog 'l vertrouwen der kapitalisten niet
verloren, terwijl de maatschappijen van Langrand,
toen hel gerecht er zich mede bemoeide, leene-
maal verloren waren, omdat zij door de klerikale
kopstukken teeuemaal waren uitgezogen.
En thans, wal ziel men! de bestuurders der
Bank van België stellen hunne persoonlijke fortuin
le pand», om de zedelijke verantwoordelijkheid,
die op hun zoude kunnen wegen, te dekken klaar
bewijs dal hun handel eerlijk was en dal men hun
tol nu toe slechts nalatigheid en blind vertrouwen
kan ten laste leggen. Met de opperhoofden der
maatschappijen Langrand is hel heel anders ge
legen. Terwijl duizend® burgers door hen in hel
verderf gestort zijn zwemmen zij in de pracht en
de weelde; hunne rijtuigen bemorsen de kleederen
van hunne slachtoffers en zij schijnen vergeten le
hebben hoe veel tranen zij hebben doen vergieten
en hoe veel ellende en armoede zij hebben te weeg
gebracht.
De Veurnaar beweert, dat de Minister van open
bare werken aan M.r L. Visarl gezegd heeft dat
hij niets weet van deze zaak.
Hoe kan hel mogelijk zijn dal de Minister niets
van deze zaak wele, want ziehier wat er gebeurd
is
Eene commissie is benoemd geworden, ten ge
volge eeuer overeenkomst der beide Gouverne
menten van Frankrijk en Belgie, om zekere
kwestiën belrekkelijk hel alloozen der wateren le
regelen. De Hoold-lngenieur Crepin, die van deze
internationale commissie deel maakt, heeft bij
brief, aan het Bestuur der Watering laten welen,
dal hij bemachtigd was, van wege den Minister van
openbare werken, met dit Bestuur te onderhandelen
over zekere voorstellen der gemelde commissie.
In eenen tweeden brief aan de regeerders der
Watering heeft de Hoofd-Ingenieur bekend ge
maakt, dat hij hunnen brief aan den Minister van
openbare werken had toegestuurd, en dat de Minister
hem met eene gewichtige mededeeling voor de ITa/e-
ring had gelast.
Zou wel een Hoofd-Ingenieur zulke zaken durven
schrijven, wanneer er niets van waar zou zijn?
Wanneer men er in hel Ministerie niets zou van
weten?Wij zeggen, neen; en dat onze con
frater, indien hij kan, het tegendeel bewijze.
De Veurnaar is afgunstig. Hij kan het ons maar
niet vergeven dal wij getracht hebben M.r Beliae-
ghel le wreken over zijnen vuigen laster en hij is
nijdig, omdat wij melding hebben gemaakt van de
diensten, die deze achtbare bestuurder reeds sedert
twee en dertig jaar aan de watering bewijst.
Gij hebt ongelijk, confrater. Afgunst is een
slechte raadsman. Wal wij gedaan hebben was
plicht: telkens dal gij mannen van verdienste, aan
onze denkwijze loebehoorende, kwaadwillig en
onrechtvaardig zult aanvallen zullen wij nooit na
laten ze met kracht le verdedigen.
En indien wij, le dezer gelegenheid geklaagd
hebben over de werkloosheid der politieke man
nen der klerikale partij, waarlijk, hel is verdiend.
Had, bij voorbeeld, in 1874, de bestendige depu
tatie de vraag der eigenaars der Moeren aan het
onderzoek en advies der Watering en der belang
hebbende gemeentebesturen onderworpen, hoogst
waarschijnlijk waren de voorstellen, die tegen
woordig zoor veel papierbekladding, woorden-
brekerij, loópingen en onkosten veroorzaken, nooit
voor den dag gekomen.
Heeds veel heelt men over de schilderkunst ge
schreven, zonder noglans er in gelukt le zijn, er
hel laatste woord over le zeggen. Doch, wij ge-
looven dal de beste beschreven boekwerken, dat
de meesterstukken der groole meesters, zoo als
llubcns, Kaphaël, Michel-Ange, Van Dyck, Teders,
Veronëse, enz., enz., in niets kunnen vergeleken
worden aan het proef- en tevens hel meesterstuk
van twee ervaren Veurnesche meesters; stuk welk
wij over eenige dagen hebben kunnen bewonderen
en die volgens eene gansch nieuwe methode is af
gewerkt geweest. Men slaat waarlijk de handen
te samen van verwondering, toen men zoo een
verrukkend schouwspel voor oogen heeft, en men
roept geestdriftig uitis het toch mogelijk! Ja,
lieve lezers, hel is mogelijk, en, om u aangenaam
te zijn, zal ik trachten, zoo veel hel mogelijk is, u
eene schels van dit merkwaardig tafereel af le
malen.
Eerst en vooral dient u gezegd te worden, dat
onze Veurnesche meesters niet meer gewaar-
digen zich met de papier- of houtschilderij bezig
le houden; neen, slechts het linnen en de levende
personnagien doen zij nog de eer te beschilderen
en is hun eenig en ernstig vak. Het is immers
Tooneelvertoonlng.
Op zondag 14 mei aanstaande, zal er op Stads
schouwburg alhier, door hel Nationaal Toonvel van
Oostvlaanderen, eene buitengewone verlooniug ge
geven worden. De volgende stukken zullen opge
voerd worden
Hel Wiegje, dramatische schets.
De Vreugde van hel Huis, tooneelspel in
3 bedrijven.
De Straatjongen van Parijs, blijspel met
zang in 2 bedrijven.
Bureel om 6 t/2 ure. Begin om 7 ure.
daan zijn geworden aan het Staatsbestuur dooi
de Ingenieurs van Bruggen en Wegen, strekkende
om de sluizen die zich bevinden, bij hel Kingsloot,
op de waterloopen der Noordwatering van Veurne
gedurig le doen openblijven van den 15 October
tol den 15 april van ieder jaar, en om degene die
zich bevinden langs de Duinkerke- eu Bergen
vaart gedurende dezelfde maanden gesloten te
houden;
Dal indien er gevolg gegeven wordt aan die
voorstellen er zeer groole schade zal uil spruiten
voor 1500 hectaren, die menigmaal in den winter
zullen overstroomd zijn, en ook dikwijls beroofd
zullen wezen van drinkbaar water voor de beesten;
Dal hel schijnt, dal die maatregelen voorge
steld zijn uilsluilelijk in hel belang der belgische
Moeren, die slechts eene uitgestrektheid hebben
van 1180 hectaren;
Dal het onrechtvaardig zou zijn 1500 hectaren
op te offeren aan 1180 hectaren, bijzonderlijk daar
deze laatste, reeds in andere omstandigheden, ten
nadeele der eerste zijn bevoordeeligd geweest;
Om deze redenen Mijne Heeren, verzoeken u
ootmoediglijk de ondergeieekenden, gebruik te
willen maken van uwen gewichtigen invloed, ten
einde er geen gevolg zou gegeven worden aan de
voorstellen van hel Bestuur van Bruggen en
Wegen belrekkelijk hel openen en hel sluiten der
sluizen, die zich bevinden in de 1500 hectaren
palende aan de Moeren.
In hel vertrouwen Mijne lleeren, dat gij aan hun
verzoek zult gelieven le voldoen, bieden zij u de
verzekering aan hunner bijzondere hoogachting.
lloaluiten en Benoemingen.
De Monileur bevat een koninklijk besluit van 2
mei, waarbij de kiezers der provinciën West-
vlaanderen, Antwerpen, Brabant, Luxemburg en
Namen op dinsdag 13 juni bijeengeroepen worden,
ten einde over te gaan tot de kiezing van het getal
representanten, bij elk arrondissement aange
wezen.
In geval van balloteering, zal deze, wanneer de
verrichtingen ten laatste niet om 5 uur kunnen be
ginnen, zonder nieuwe bijeenroeping der kiezers
plaats hebben den dinsdag 20 juni daarna, om 9
uur 's morgends.
Bij koninklijk besluit van 30 april wordt het
ontslag aanvaard, aangeboden door den lieer F.
Delanote - Bulaye, als schepen der gemeente
Housbrugge-Haringhe, (arr. IJ per).
Er zijn verzoekschriften toegestuurd aan de
Kamer der volksvertegenwoordigers uil Houthem,
Wulveringhcm, Bulscamp, Veurne en Adinkerke,
vragende, dal er geen gevolg zou gegeven worden
aan de voorstellen der internationale commissie,
betrekkelijk de sluizen langs hel Ringsloot, de
Duinkerke- en Bergenvaart. Ziehier een dezer
verzoekschriften.
Aan de Heeren Voorzitter en Leden der Kamer
der Volksvertegenwoordigers.
Mijne Heeren
De ondergeieekenden, eigenaars en pachters van
landen gelegen tepalende aan de belgische
Moeren, vertoonen met den diepsten eerbied;
Dat het hu» bekend is, dat er voorstellen ge
ile Fewrnaar beweert, dal de woorden: geheel
bel provinciaal bestuur is aan de eigenaars der
Moeren verkocht, door eenen bestuurder der
Watering, in eene behayelijke redeneering tot het
vergaderd publiek, maar al te wel, volgens geloof-
tveerdige personen, zijn uitgesproken geweest.
Waar zijn die geloofweerdige personen die
zulks hebben gehoord? Durft er wel een enkele
zich bekend maken?Er kan, integendeel, door
dertig, door veertig getuigen bewezen worden,
dal niets diergelijks is gezegd geweest.
De Veurnaar maakt misbruik van de goedheid
van M.' Behaeghel en schijnt te vergelen, dat
laster door de rechtbanken wordt gestraft.
Het Bestuur der Watering van Veurne, zal
maandag aanstaande, om 11 ure ’s morgens, in
gehoor ontvangen worden door den Minister van
openbare werken.
