Liberale I*enning.
Opdat de gendarmen den kapelaan van Proven
zouden kunnen vinden. Zou de VeHiitaur niet
willen zeggen waarom dien kapelaan is gevlucht?
Jan Klakebusse. 0-30.
De Flandre libérale meldt dat het gerecht zich
gaat bemoeien met wat de pastoor van Sint-Denijs
(bij Korlrijk) openlijk verklaard heelt nopens de
gewaande veropenbaring van Van de Putte en
wat de klerikale dagbladen daarover geschreven
hebben.
Een onderzoek is geopend ten laste van. den
pastoor dier gemeente.
Dal ware nog al wel, een pastoor door den
klerikale») minister van justitie vervolgd.
Het zal aan onze lezers niet ontsnapt hebben
hoe hoog de prieslergazetten de diensten door
de priesters in de kiczingen bewezen welen te
schallen. Het is gekend hoe buitengewoon grof en
geweldig de heer Delancker in de kiczingen te
werk ging; eh wel! in deze omstandigheid, nu er
eene allerzwaarste beschuldiging op hem weegt,
durven de gazetten van den bisschop zijn gedrag
als kiesagenl roemen: zij prijzen dien moedigen
strijder, die-, anders het is te zeggen in de kic-
zingen)onover winbaar, Proven heeft moeten verlaten.
Wal vragen tegenwoordig de bisschoppen van de
priesters' Wal wordt er tegenwoordig aanzien als
de beste hoedanigheid van den priester? Moe
dige STRIJDER TE ZIJN IN DE RFEZINGEN.
O tijden O zeden
Wal weel gij nu nog te zeggen, Veurnaar, van
zulkeen geuzennest:' van zulke meesters en zulke
gatten? van zulke opvoeding en wal zij moet te
weeg brengen?
Spreekt, confrater, gij hebt het woord.
.llgeineene Tijdingen.
Zaterdag morgend. om II ure, is er in het
provinciaal gouvernement te Brugge, overgegaan
geworden lol de openbare aanbesteding, der on
derneming van de uillevoeren werken voor het
leggen van den steenweg van Ooslduinkerke tol
aan den voel der hooge duinen tegen de zee.
Hebben aangebodenD. Verslraate, te Ilams-
cappelle, fr. 52,840; P. Scheirsen te Pervijse, fr.
53,390 (te samen met F. Leper), Ern. Decloedl te
Veurne, fr. 55,080; C. Vander Haeghe, te Rouse-
lacre, fr. 55,830.
Zondag laatst, rond 6 ure namiddag is in de
fabriek van den heer Henri De Jonghe en C'e, ge
staan op cheinsgrond van stad buiten de Smede-
poorl te Brugge, en waar alle soort van stoffen
geweven worden en ongeveer 80 personen hun
werk vinden, door oenen brand geteisterd. Op het
eerste zicht van rook, kwamen aanstonds de gaai-
bolders uil Boldershof geloopen en begonnen
mei de policiede eerste redmiddels in te spannen.
Vele kisten goederen werden in het naburig pak
huis en in de woonst van den heer De Jonghe ge
dragen, benevens veel kostbaar halain.
Eensklaps stond de machicnkamer in vlamme,
men gaf signaal op den Hallentoren en 't volk
kwam toegestroomd. De eerste speile die toekwam
was die der statie, die gildig werkte, en dan
volgden vele andere speiten achter die der policie,
maar er ontbrak volk om te helpen blusschcn,
zoo dal de gendarmen gedwongen waren arms bij
te halen. Policie, burgers en soldaten, allen hebben
hun best gedaan om den brand te bemecsteren,
die ten 7 t/s ure geëindigd was. De machicnkamer
is afgebrand en de fabriek is ook beschadigd.
Niemand der fabriek was te huis. De oorzaak der
ramp Is onbekend. De fabriek is verzekerd door
vier compagnies.
De schade bedraagt van 20 tot 23,000 fr.
nen is in de Patrie van Brugge en in hel Nieuws
blad van Uper.
Is dit artikel wel waarlijk uit Proven geschre
ven?
Er valt giooielijks aan te twijfelen, en het is
eerder le denken, dat hel in hel bisdom van Brugge
is opgesteld. Voor de gewichtige zaken slaan
immers alle de prieslergazetten onder dezelfde"
hooge directie.
Wat er ook van zij, dit artikel laat ons duidelijk
zien, hoe de klerikale partij en hare gazetten het
wereldlijk gerecht eerbiedigen.
Het onderzoek in de zaak van den kapelaan
Delanckere is nauwlijks begonnen, en reeds be
weren die gazetten, dat de ieverige priester het
slachtoffer is van bedekte en laffe vervolgers, die hate
lijke beschuldigingen ten zijnen laste hebben uitge-
peisd, die hem kwaadwillig betichten getuigen to
hebben uitgekocht enz. Zoo veel woorden, zoo
veel leugens.
Daar is geheel de zaak. Van uitkooping van ge
tuigen is er geene kwestie geweest, en het voor
name feit, hel geweld op de meisjes, feit dal
niet kan geloochend worden, wordt den kapelaan
alléén ten laste gelegd.
Wie zijn nu de kwaadwillige en slechte tongen,
de hatelijke beschuldigers, de bedekte en laffe ver
volgers
Op deze vragen zullen wij de prieslergazetten
laten antwoorden.
De sehandige zaak, onder meer dan een opzicht,
waarmede wij ons bezig houden, heelt in Veurne
eenen diepen indruk gemaakt en. eene groote
nieuwsgierigheid opgewekt. Er is veel over ge
sproken en over ondervraagd geweest, en wat in
den beginne ongekend en (luister was, is nu geen
geheim meer voor niemand. Zie hier dus de
waarheid.
De kapelaan van Proven is niet op zijnen post
gebleven, gelijk iemand wiens geweien zuiver is,
maar hij is gevlucht gelijk een plichtigege
vlucht ’s nachts, dooi' bosschen en veldvruchten.
Men beeft hem donderdag (G juli), vroeg in den
morgen, le Boeschepe (Frankrijk) ontmoet. Het
onderdeel van zijn kleed, zijne kousen en schoenen
waren nat en bevuild en hij was zeer ontsteld. Hij
trad er in eene herberg, dronk er in allerhaasl
eenen grooten druppel brandewijn en vluchte
yoort.
O wserdige en moedige kapelaan Delancker
l>e Veurnnnr en onze ini<l<lell>nre
MCllOOl.
De Fe«r«oar doel eenen bedekten uilval legen
•nze middelbare school.
Onze confrater doet het niet openlijk, want dit
ware voor hel oogenblik niet politiek. Hij doet het
in hel duister, maar op eene wijze die duidelijk te
kennen geeft waar hij naar toe wil.
Wie heeft, in zijn laatste nummer, zijn artikel
katholieken,zendt uwe kinderen naar zulke school,»
niet opgemerkl? Wie is er niet overtuigd, dat dit
artikel opzettelijk geschreven of overgedrukt is,
om aan onze middelbare school de achting en hel
vertrouwen te onttrekken welke zij in onze stad
geniet
Dit artikel beval gansch onwaarschijnlijke ver
telsels ten laste der wereldlijke scholen, vertelsels
die sluiten met de volgende spreuken:
Er zal iets uit dezen geuzennest vliegen
Zulke meesters, zulke gasten
Men kan oordeelen wat zulkeene opvoeding te
weeg moet brengen
Goed, Veurnaar, men heeft u verstaan. Maar wij
zullen u onmiddelijk den venijnigen mond sloppen.
August Vanbelleghem leerling der middelbare
school van Veurne, komt zijn examen af te leggen
om aanvaard te worden in de Normaalschool van
Brugge, en hij heeft dit gedaan op eene schitte
rende wijze, want hij is de EERSTE op DERTIG
mededingers.
Een andere leerling onzer school, Louis IVacke-
nier, heeft insgelijks met goed gevolg hetzelfde
examen afgelegd, en is de ZEVENDE gerangschikt.
Hel examen liep op hel fransch, het vlaamscli,
de geschiedenis, de aarderijkskunde, de mathesis
of cijferkunde, eu op de christelijke leering of hel
GODSDIENSTIG ONDERWIJS.
Een priester maakte deel van de jurij.
Eere en lof aan onze middelbare school!
Eere en lof aan hare leeraars
H.lr Cecllin.
Onze harmonie-maalschappij S." Cecilia heelt
zich, zondag laatst, voor de eerste maal, sedert
hare herinrichting, laten hooren, in den schoonen
lusthof van M.” Ollevier-Rabaut, haar bereidwillig
voor de omstandigheid toegestaan. Hel feest heeft
uitermate wel gelukt: de verschilllige stukken
werden bijzonder wel uitgevoerd en, in volle ver
trouwen, mogen wij zeggen dal onze koninklijke
harmonie-maalschappij zich weerdig van haar
verleden heelt getoond. Iedereen is hel eens over
dat punt.
Zulke goede uitslag, die ten volle de loffelijke
pogingen der leden bekroond heeft, is des te
schooner daar men tegenwoordig, waarschijnelijk
uil spijt, eenen zoo hardnekkige!) oorlog tegen
S." Cecilia voert. Zoo als een roofvogel zijne prooi
beloert, zoo ookbeloerddeu partijzuchlige mannen
onze schoone maatschappij, om ze le ondermijnen
en ten gronde le helpen, de kans voordeelig ge-
loovende, omdat de nalatigheid en de onachtzaam
heid van eene zorgelooze direktie ze reeds zeer
laag had doen vervallen. Maar men beeft den bal
mis geslagen. Dank zij den moed en de aanhou
dende pogingen van het besturend bureel; dank zij
dien dienstwillige!) iever onzer muziekanten is
onze maatschappij zegepralend uit hare schijnbare
verkwijning opgestaan. Zekerlijk valt er nog veel
te verrichten, maar Rome is op geen dag gebouwd,
en wij zijn verheugd te mogen melden dat, door
den onvernaoeibaren iever waarmede alle de leden
bezield zijn, gepaard met hel bekwaam beheer van
den nieuwen bestuurder, die geene moeite zal
sparen om deszells vooruitgang te bewerkstelligen,
onze harmonie, in korten lijd, op de hoogte zal
wezen waar haren ouden roem haar had geplaatst.
Het feest van zondag laatst is er een eerste
bewijs van, en hel heelt aan iedereen van het
talrijk publiek dat in den hof tegenwoordig was,
wel bevallen. Genoegen blonk op aller gezichten
omdat, niettegenstaande gevoelige verliezen en
tegenslagen, heimelijke en partijdige aanrandin
gen, onze maatschappij trolsch hel hoofd mag
verhellenMet voldoening verliet met den hof, den
wensch uitende dikwijls zulke morgendconcerten
te mogen bijwonen.
Des namiddags deden onze muziekanten een
uitstapje naar de Panne, alwaar zij, door den heer
Burgemeester Behaeghel, op een lekker eetmaal
waren uilgenoodigd. Dit uitstapje had eene massa
volk in de Panne gelokt; nog nooit zag men zoo
veelvolk, van alle kanten, ter Panne loegesneld;
wel een zeker bewijs dat onze maatschappij S.lr
Cecilia, de toegenegenheid van alle rechtschapene
menschen bezit. Dit strekt haar tol eer.
Verschillige stukken werden uitgevoerd en men
heelt er zich goed verlustigd. Iedereen was vol
daan en de neringdoeners der Panne hebben een
goeden dag gehad en wenschen dat men menig
maal zulk uitstapje zou hernieuwen.
Vooraleer te eindigen, dienen wij nog met vol
doening aan te slippen, dat des anderendags, alle
de muziekanten ter wekelijksche repetitie tegen
woordig waren en zich met nieuwen iever ter
studie hebben gelegd. Goed zoo, hoeren muzie
kanten, zulks is loffelijk; volherdl in uwe pogin
gen, volgt het spreekwoord wel doen en niet om
zien en uwe aanranders en tegenstrevers zullen
genoodzaakt zijn te moeten buigen onder den last
hunner belachelijke handelwijze. Aan de toegene
genheid der Veurnesche bevolking zal het u niet
ontbreken en, wij zijn er van verzekerd, zal de
maatschappij, steeds in leden aangroeien.
Het is onzen vurigen wensch.
Vandaag valt er niet meer te waggelen, zegt
de Veurnaar, men moet katholiek of geus zijn.»
Het is dus wel klaar: als men voor de liberalen
stemt, als men liberaal is, dan houdt men, op,
volgens onze priestergazet, katholiek le zijn, dan
is men geus. Doch, schrikt niet, liberale vrienden.
Mogen wel de geestelijken een liberaal, een
geus, keikelijk begraven?
Ja, als hij maar GELD heeft.
Zelfs, als die liberaal als vrijdenker heeft
geleefd
Ja, als hij veel GELD heeft.
Zelfs, als die liberaal, die geus, als vrijdenker
is gestorven?
Ja, als bij zeer veel GELD heelt, en men hem
begraven mag met den allerhoogste» dienst.
Hier van ziel men overal treffende voorheelden.
Wat beminnen de geestelijken boven al?
Het GELD, het GELD, het GELD
Een jongeling van 20 jaar, met name B., wierd
aangeklaagd van te Proven aanslagen op de zeden
en op de eerbaarheid van jonge schoolmeisjes be
gaan te hebben.
Van den kapelaan Delancker was er hoegenaamd
geene kwestieniemand had hem beschuldigd,
niemand had hem belicht getuigen te hebben uit
gekocht, niemand had hem vernoemd, en niemand,
noch de justitie, noch het publiek, had hem ver
dacht van in deze zaak vermengd le zijn.
Op dinsdag, 4" juli, begaf de justitie zich ter
plaats, vergezeld van twee doctors.
Er bleek uit hel onderzoek der geneesliceren,
dal er op twee of drie meisjes in eenen hoogen
graad geweld was gepleegd, en op de vragen die
men aan deze kinderen stelde, wierd en onbewim
peld geantwoord, tol groote verwondering der
aanwezigen, dat, niet de jongeling B., maar wel de
kapelaan Delancker de plichtige was en dat de
misdaad in het schoolgebouw was gebeurd.
Het is ten gevolge dezer duidelijke verklaring,
in volle eenvoudigheid en rechtzinnigheid afgelegd,
dat de kapelaan, in den nacht van den 5'" tot den
6" is gevlucht, en dal de gendarmerie van Pope-
ringhe, in den vroegen morgend van den 7e“
zich te Proven bevond, om den zwaar beschuldig
den priester, op bevel van het gerecht, aan te
houden.
I
ltr<t imIhI ielit inn van