Een A Ivevinghemnaar.
XX.
Maar daarmede zijn zij niet tc vreden. 'Zij drijven
de schaamteloosheid zoo ver, de akten welke zij
destijds daargesleld hebben, op den rug hunner
tegenstrevers te doen wegen aldus vieren zij
bot aan hunne ontaarde eerloosheid, aan hunne
helsche lafheid.
De bewijzen tot staving onzer gezegdens zijn
gewis niet moeielijk om vinden.
eerloosheid.
Leugentaal en bedrog: ziedaar de eerlooze mid
delen door de klerikalen in hel werk gelegd om de
eenvoudige menschen te foppen.
Ten tijde der kiezingen, zegt de Westvlaming,
hebben zij bijzonderlijk toevlucht tol deze twee
wapenen: de duidelijkste waarheden zullen zij
loocneinm, de hatelijkste eerroovingen begaan,
hel alschüwelijksle atbeelsel maken van het libe
ralism u».
Nogtans wal hebben wij gezien voor de laatste
wetgevende kiezingen? De klerikalen, innig be
grijpende dat zij de burgers ten hoogste verbitterd
hadden door deze schandige wet te decreteren
hebben de kiezers doen gelooven dat zij hel niet
waren die hel initiatief genomen hadden van deze
bloedwet.
Zij hebben trachten te doen zien, tol proef op de
som, dal het integendeel de liberalen zijn die de
militaire lasten verzwaard, en derhalve het ongeluk
van vele familien te weeg gebracht hebben!
Kan men snoodeie leugentaal uilvinden? Is hel
mogelijk de palen der schaamteloosheid op dierge
lijke schaal te overtreffen? Wij gelooven helechter
niet.
Maar iets dat betreurenswaardig, droevig is om
te bestatigen, dat is het groot getal onwetenden
die nog de valsche leer der klerikalerij blindelings
inslikken, en de leugentaal dezer reaclionnaire
partij als schitterende en onfeilbare waarheden
aanschouwen
En wanneer uan de liberalen, de vrienden van
vaderland en vooruitgang, de voorstanders van
vrijheid en volksbeschaving, de pen opheven om de
laster- en leugentaal der klerikalen tegen te spre
ken, alsdan, raasbollen zij legen ons, omdat wij,
de tolken der ware vaderlanders, in de maal onzer
krachten hel fanalism dat wellicht als de grootste
plaag, waarmede een land aangetast kan zijn, mag
aanschouwd worden.
Doch wij kennen het dool hunner strevingen;
duisternis altijd duisternis: dal is de leus hunner
partij. Hel volk in de onwetendheid houden, opdat
hel hunne akten niol kunne waardcereu; dil zelfde
volk als onredelijke dieren behandelen en hel alle
vrijheid afnemen: daarin beslaat hun hedcndaagsch
gedrag.
Maareene akelige stem zullen wij weldra hooi en
oprijzen: dezelve burgers, die nu onder hel lood
zwaar jczuielische juk gebukt gaan en' gedurig
hijgen naar hunne vrijheid, zullen weldra hunne
ketenen afschuden; hel geschal der vrijheidsklok
zal aller ooien treilen, en dan, ja dan zal hel
gelukkig uur voor ons geklonken zijn!....
Algemeene Tijdingen.
Zondag aanstaande, 8 October, geeft onze konink
lijke harmonie-maatschappij S.u Cecilia, haar
eerste winterfeest. Hetzelve zal bestaan uit een
concert, gevolgd door bal.
Maandag 2 October, zal de klas der milicianen
van de lichting 1876, aan de militaire overheid
overgeleverd worden, en de klas van 1872 vooral
het peerdevoïk zal in groot verlof naar huis ge
zonden worden.
Men meldt dat stellig den 15 november,
naamfeest des konings, in den Moniteur het konink
lijk besluit zal verschijnen waarbij het burgerkruis
zal verleend worden aan de leden der burgerwacht,
die sedert ten minste 25 jaren eenen graad be-
klceden.
De rechterlijke overheid van Brugge is naar
stig bezig met de onderbooring der zaak van de
moord, door wildstroopers gepleegd, in den nacht
van 19 april 1875, op den burgemeester van Wijn
gene. Wij zegden dal de daders ontdekt waren
door eenen twist onder vrouwlieden, te Aaller.
Dil was onnauwkeurig. Nadere inlichtingen ge
nomen hebbende, kunnen wij verzekeren dat de
daders geknipt zijn door bekentenissen der vrouw
van eenen wildslrooper, die veel mishandeld werd
door haren man. Dit niet meer kunnende verduren,
heeft zij besloten haren man en zijnen broeder aan
het gerecht aan te klagen. De heer commissaris
van policie was reeds bij brieve onderricht van
de mishandelingen dier vrouw en dal do beide
broeders niet vreemd waren aan de moord op den
baron Van der Brugghen gepleegd. De beide
broeders, V. W. geheeten, zijn gekend als ge
vaarlijke pensjagers; de twee anderen zijn een
voudige wildstroopers. Tol hiertoe is de vierde
nog vluchtig.
Heeds dikwijls is op hel gevaar gewezen, dat
looden buizen aanbieden, die gebezigd worden
voor hel oppompen van drank. De looden buizen
van bierpompen vooral, bieden gevaar aan voor de
openbare gezondheid. Zeer dikwijls hebben genees-
liecrcn gevallen van vergiftiging bij werklieden
vastgesteld, welke zij aan niets anders konden toe
schrijven dan aan hel drinken van bier, dat te lang
in looden buizen verbleven had. Hel klutsbier, dal
de herbergier terug naar den brouwer zendt, be
slaat voor een groot gedeelte uit drank, die af
gepompt is des morgends vroeg of gedurende den
dag, wanneer de pomp eenen tijd lang heeft stil
gestaan, en men, in hel bewustzijn dal hel eenen
loodsmaak heeft, den verbruiker niet geraadzaam
acht te laten drinken. Verliest dil bier, bij de
bewerking die er de brouwer mede doel, zijne
vergiftigende zelfstandigheden? Wij twijfelen er
aan. Indien wij ons niet bedriegen beslaat er in
Frankrijk eene wel, die hel gebruik van looden
buizen voor hel oppompen van drank verbiedt. Hel
ware zeer wensclielijk dal bij de aanslaande zittijd
der Kamers door een onzer vertegenwoordigers
daarover een wetsvoorstel werd ncdcrgclegd, om
in vervolg de looden buizen te verbieden, want
daaromtrent bestaal in ons land zulke wel niet.
Wij kunnen niet genoeg aanraden de looden buizen
der bierpompen te vervangen door linnen buizen,
die niet het minste gevaar voor de gezondheid
aanbieden. De herbergier, welke die gebruikt, zal
zal er kalanten bij winnen en in volle gerustheid
iedereen mogen bedienen. Er zijn nog vele her
bergiers die linnen liters en halflilers bezitten,
welke nu builen gebruik zijn. Men zou die naarden
linnengieler kunnen zenden om in linnen buizen
vervormd te worden.
De oorlogen van Napoleon I hebben aan
Frankrijk bijna drij millioen menschenlevens en 25
milliarden ol 25,000 millioen franken gekost. Van
1800 tot 1815 bedroegen de oorlogskosten voor
Italië, Pruisen, Oostenrijk, Spanje, Busland en
Men schrijft uit Alveringhcm.
Onze wegen en Hlrnten.
Wij zijn nog aan baafinis niol, en van nu al zijn
er verscheide aardewegen op onze gemeente waar
men geenen hond zoude doorjagen; bijzonderlijk
den weg van Forthein naar de Kruisse, eenen weg
waar dat zoo veel gereden wordt, langs waar zoo
veel hofsteden gelegen zijn, waar zoo veel geladen
wagens en andere voertuigen door moeten, is zóó
erg dal ieder een ontziet aldaar te moeten rijden;
de poerden gaan in de kwelm-putten lot aan de
knien, de wielen slingeren en kantelen ei’ in tol
aan de assen, de wagens slaan omver, en ver
sperren den weg aan al wat achterkomt, en ons
gemeente-besluur kijkt er niet naar; het laat de
wegen cu putten zoo als zij zijn, en het zou wc
wilïen dal de landbouwers, op hunnen kost en
hier gceae zaak meer van martelaressen, en van
in hout- en- plaaslergemaakie heiligen, die langs
stralen van sleden en dorpen hunne palmtakjes
vooruitsteken en hunne kroontjes van verguldsel
ernstig dragen; hel zijn geen Jan Baptisten, Maria’s
Alaeo [ue en Rochusbeeldeti aan de bevolkingen
opgediend. Neen, die seboone dingen hebben plaats
gemaakt voor levendiger p< rsoonvcrbeeldingen, en
waai Ljk menschclijker. Aan de zinnebeeldige ver-
looningcn zijn de krachtige en machtige lessen van
do wezenlijkheid opgevolgd. Men beeft de levens
beschrijving der heiligen daar gelaten om te gaan
zien naar de gebeurdlenisscn van verleden tijden.
Inde irte.
Maar ook welke processie!!!
Men heeft er een edelmoedig en trolsch volk
gezien bijna cene ganschc eeuw lang worstelende
voor de gewetensvrijheid, vervolgd, gemarteld,
tol ondergang gebracht, doch niet lol slaaf, door
legioenen mannen de gruwelmoord, de plundering
en hel verraad verbergende onder de standaard
van den vredepredikenden Christus. Men heeft er
eene der meest beduidenste gebeurdlenisscn ver
heerlijkt gezien waar onze roemrijke geschiede
nissen van melden: hel eedverbond geleekcnd van
du vertegenwoordigers van de zeventien pro
vinciën, om hel vreemd juk afteschudden. Men
zag invloedhebbende leden van den vlaamschen
priesterstand in die lijden, hun vcrcenigende met
protestanten en lutheranen, in een getrouw bond- I
l.
dragende. Wij weten wel dal de geschiedenis dóór
schrijver, erkend heeft, dat de Ptu'i/ikatie van Gent,
I
weesl; dat het onbetwistbaar is dal uil de puin-
hoopen onzer bezoedelde kerken, uil hel bloed van
onze verwurgde priesters door de spaansche
Soldeniers. er eenen kreet van verontweerdiging
en van opstand is géhoord, diegenen zelf ontvlam
mende die hun ootmoedigst nederbuigden voor de
geestelijke overheid van die tijden; doch de ge
schiedenis is eene onbeschaamde en die de zaken
verteld zoo als zij zijn, welke men kastijden moet
op de wijze van de kinderen der Mooren gespaard
door de veldoversten van Philips II na de om-
brenging hunner ouders. De geschiedenis is gelijk
de Bijbel. Verbod van ze tc lezen in de gewone
taal op. straf van excommunicatie. Nu, wal klaar
ziende!’ tale, wat onuilwischbaarder bewijsstukken
als degene die gezien worden met de blikken?
De ullramontanen welen dit wel; hel is daarom
dal zij vuur en vlammen hebben gespogen tegen
die oproeping van de verleden lijden. Zij huiverden
van uil hunne koude graftomben te zien komen de
Graven van Egmont en Hoornc, die edele slacht
offers, aan de bevolkingen hunne bleeke hoofden
vertoonende, afgeslagcn op het schavotZij hui
verden van hel blocdgerecblshof met zijne ver
momde rechters te zien vcrloonen; zij huiverden
dat men de Lulhcrschen en Calvenislen ging aan het
strop hangen en aan bel volk vertoonen hoe men
dezelve levendig heeft verbrandt. Zij waren mei
schrik bevangen, hel volk te zien kennis maken
met bunnen Heiligen Torquemada. Zij vreesden
dal de annalen van die lijden gingen ontsloten
worden,en dat het volk de namen zou kunnen lezen
van meer als houderl duizend slachtoffers, ter
dood gebracht in eenige jaren. En daarom is het
dal zij in die dolle woede-verkeeren, dal zij niet
een bete brood kunnen slikken zonder dal ze gevel
zij met barbaarsche vloeken, en dat zij hoog en
dure roepen op allo toonen: het zijn leugens! Er
was i.i de Nederlanden geene Inquisitie!
Roept, built, tiert en liegt maar, ullramontanen;
het kan niol meer helpen! hel volk heeft gezien;
de kerkers zijn ontgrendeld; de oogeu zijn open
gegaan, hel verleden, met zijne spookenen schrik
beelden is voorbij het volk gereden. Ben ieder is
huiswaarts gekeerd, zich zeggende: Wal sclirik-
kclijke tijden! Wal hebben onze voorouders te
lijden gehad van die beulenen denken en
moeten denken, dal indien zij konden dat aij ons
tot datzelfde punt terug zouden brengen
gruwelMaar neen, bij hoog en bij laag, dat
zal nooit wezenwij zouden onze voorouders
navolgen, ook have en goed en bloed ten beste
geven om die beulen te verdelgen. Onthoudt
dit, spooken, vergeet dil niet, Soldeniers!
moeite die wegen vermaakten; ook, de klachtc»
zijn algemeen, de misnoegdheid is groot; en als
onze regentie hoeren willen weten als het waar is,
dal zij cens gaan wandelen langs die weg, dal zij
cons van hofstede (ol hofstede gaan en vragen of
de landbouwers te vreden zijn met dien staal der
wegen; wij voorzeggen hun dal zij eene litanie van
klachten zullen booren opgaan die geen benediktie
zal wezen.
Maar wij vragen ons af, of bij gebrek van ons
gemeente-besluur, de opzieners van straten en
wegen daar niets op te zeggen en ordonneren
hebben? Er zijn meesters boven meesters. Want
indien er niet spoedig gezorgd wordt om die
putten te vullen en die straten loeganklijk te
maken, voor aleer hel Allerheiligen is, zal niemand
langs dien weg meer kunnen passeren, ’l Is cene
schande.
Aanvccrd
Psatcn wij vooral over de militiewet, waarmede
de vi ienden des volks, de burgers zoo graag
begiftigd hebben
Over eenige dagen nog, hebben wij hel droevig
gevolg kunnen zien dezer onbillijke wel; inderdaad,
eene nieuwe lottrekking lusschen die 200 frank in
de schatkist gestort hebben, komt plaats te hebben.
De Slaat, van geen genoeg getal mannen beschik
kende om voldoening te geven aan al de sluiters,
beeft deze tweede trekking ingcricht, waarvan hel
doel strekt de verbintenis le nemen eenen rempla-
l'anl le verschaffen, aan dezen wien dil maal een
goed nummer te beurt valt.
He wel! op 1800 vragen zijn er slechts 1100 die
voldoening hebben kunnen bekomenEr zijn dus
700 jongelingen die, in plaats van 1600 frank
hetgeen reeds bovenmatig is van SftOOO ft
4000 frank zullen moeten betalen, willen zij
zelvcn den soldatendienst niet aannemen.
i-- -o—- Wij vragen hel aan aile verstandige burgers, als
genootschap, en te zamen den palmtak van vrede eene wet aldus ingericht niet wraakroepend, niet
dragende. Wij weten wel dal de geschiedenis dóór schandelijk is? En zeggen dal wij dil alles te danken
is, en dal M.r de Gerlache zelf, een katholieke hebben, aan hel vaderlijk bestuur der klerikalen
UVUl »J V* -VUU ..K/XS.V, K.V.V VVV I
het grootste werk van Willem de Zwijger is ge-
