L
een groote, een heilige man. En hu?
een man van niet veel.
Wij zullen nadere inlichtingen over het ontwerp,
waarvan wij heden .-preken, trachten te bekomen
en zullen dezelve, indien zij van belang zijn, aan
onze lezers mededeelen.
De tram t.UMHClien Ooxtcnde, N'leu-
port, Veurne en <le I*minc.
Men noemt ham (vroeger tramway) een goed-
koope ijzerenweg die men legt in de steden en
langs de groote wegen en waarop rijtuigen rollen,
die voortgetrokken worden door poerden of door
een klein stoomtuig.
Er is nu ernstig spraak, dat er cenen tram zal
tot stand komen tusschen Oostende, Nieupoort,
Veurne en de Panne. Het schijnt dal reeds het plan
er van opgemaakt is en dal hel welhaast aan de
belanghebbende gemeenle-besturen zal onderwor
pen worden.
Er zijn ons bijzonderheden loegestuurd over
den Xaveriaan Vandooren, die onlangs door hel
assisenhof van Brugge veroordeeld is geworden,
voor aanslagen op de eerbaarheid van een meisje
van min dan veertien jaar. Eenige dezer bijzonder
heden zullen wij in ons aanstaande nummer mede-
dcelen.
Iet» over Vutoii<-lli.
Antonelli was een burgerskind; hij is cardinaal
geworden en heelt eene overgroote fortuin achter
gelaten, die men schat op ten minste tachtig
millioen.
Antonelli was minister van den Paus, toen zijne
Heiligheid nog koniug was. Sedert 1870 was hij
d<> eerste sekretaris van den Paus.
Antonelli kende beter dan iemand de noodwen
digheden van den Paus. En wal heelt hij hem bij
testament achtergelaten?.... Een houten crucifix.
Antonelli kende beter dan iemand hel gebruik
dal men maakt van den S.' Pieterspenning. En
wal heeft hij bij testament aan den S.‘ Pieters
penning gegeven Geen sou.
Antonelli wist beter dan iemand, hoe rijk de
kerk is; en omdat zij onuitsprekelijk rijk is en
niets noodig heelt, heeft hij zijne fortuin voor zijne
familie bewaard.
Antonelli was vroeger voor de klerikale gazetten
een groote, een heilige man. En nu?Hel is
Een rijke rentenier had bij testament eene groote
som gejond aan de Kerk. Doch vernomen hebbende
dat de schatrijke Antonelli geene andere god
vruchtige gitten heelt gedaan dan een houten
crucifix voor den Paus en 25 frank voor het heilig
graf, heeft hij zich bedacht, cenen notaris doen
komen en zijn testament doen veranderen in den
volgenden zin
Ik trek de gift in van vijftig duizend frank,
die ik aan de kerk had gejond. Maar, het voor-
beeld volgende van Antonelli, en in evenredig-
heid van mijne fortuin vergeleken met de zijne,
geef ik aan hel Heilig graf twintig centiemen, en
daarenboven verzoek ik M.r den pastor onzer
parochie mijnen scapulier in dank te willen
aanvaarden.
Van allow xvnt.
De Veurnaar is gram iedermaal dal wij de
geestelijken een weinig over den hekel halen.
Gram zijn is ongezond, bijzonderlijk voor magere
en zenuwachtige menschen.
Wel ja, wij halen sedert eenige weken de gees
telijken over den hekel; en waarom niet? Lieten
zij ons met vrede wij zouden ze ook gerust laten.
Maar, sedert eenige weken vallen die hoeren ons
gedurig aan, rijden zij gestadig op de kap van
de liberale gazetten en van de liberalen. En wij
zouden ons blad en onze vrienden moeten laten
Hel is eene lange en ingewikkelde historie die
de Veurnaar vertelt om uit te leggen, waarom hol
bewarend verbond, voor hare inscbrijvingslijsl ten
voordeele van Midden-Afrika, zich afgezonderd
heeft van het gemeente-bestuur en van alle andere
maatschappijen. Die historie komt hier op uil: hel
verbond had liever alleen te blijven.
Nu, nu, er is al niet zeer veel aan gelegen, en
wij zullen er niet meer van spreken.
De gemeenteraad heeft aan zijne plicht vol
komen, met hulde te bewijzen aan de loffelijke
inzichten des Konings, en hel schepen collegia
heeftop eene zeer geschikte wijze deze lijsten in
omloop gebracht. Het gemeentebestuur, wat de
Veurnaar er ook van zeggen moge, is dus onbe-
rispbaar.
Overigens, wal ons betreft, wij wenschee niet,
dat de Veurneschc inschrijving voor Midden-Afrika
overgroote sommen zou opbrengen: in deze zaak
is maliglieid wijsheid. En vernamen wij later dat
hel ingezameld geld slecht gebruikt wierd, bij
voorbeeld om wreed en barbaarse!) te oorlogen,
gelijk over weinige jaren Don Carlos in Spanje
deed, of om hooge beambten te verrijken, die 80
a 100 millioen achterlaten, eh wel! wij zouden de
eersten zijn om de inschrijving voor Midden-
Afrika ten strengste af te keuren.
Tooneelkundlg Fe*»tlvnl.
Moigen Zondag, 17 December wordt de vierde
verlouiiing van hel tooneelkundig festival gegeven
door Vlaamsch vooral van Eecloo. De voorstelling
zal bestaan uil
1. ° De Bloedvlek, drama;
2. ° Ilotse Boise, blijspel met zang.
Wij herinneren ons dat deze tooneelmaatschappij
in 1874 alhier te Veurne, eene verlooning heeft
gegeven en dal deze zoo voortreffelijk werd be
handeld, dat men eenen algemeenen wensch uite,
Vlaamsch vooral op verdere stonden terug te zien
komen. Althans biedt zich deze gunstige omstan
digheid aan. Hoewel dit genootschap weinige
jaren beslaan telt, is het reeds met onderscheidene
prijzen, vooral in hel boertig vak bekroond ge
weest. Het drama de Bloedvlek is hel best geschikt
om de ernstige zijde van hunne talenten te leeren
kennen.
Wal er van zij, hunne opvoering van vroeger, is
eene waarborg voor den avondstond van morgen,
en een talrijk publiek zal wederom deze jeugdige
en moedige strijders, voor hunne moedertaal en
volksbeschaving, willen komen toejuichen.
Deuren en bureel om 6 ure open, ten 6 1/2 stipt
op ’t tooneel.
Wij hebben een stuk in vers ontvangen, welk
wij heden, uil lijd- en plaatsgebrek, niet kunnen
opnemen. T zal voor toekomende week zijn.
De Veurnaar bedreigt ons met eenige gepe
perde boterhammen.
Zeer wel, confrater, wij zullen uwe gepeperde
boterhammen met belangstelling aanvaarden en ze
zouten gelijk het behoort, even als wij hel gedaan
hebben met de boterhammen van den heer Frans
De Boller, zaliger memorie.
GtttliolieR of Geu».
De geestelijken worden moer en meer onver
draagzaam en leggen zich meer en meer toe om de
liberalen bij hunne medeburgers hatelijk te maken.
Niemand wordt gespaard. En wal de pastors en
kapelaans zelven niet willen doen, dal doen de
paters, die overal rondgaan om te preken, ter
gelegenheid van eenen jubilé of van eene novene.
Hier ook somtijds komen er van die eerweerde
heeren preeken, en wal doen zij hun best om de
Veurnesehe liberalen als vrrreeslijke en afschuwe
lijke menschen af te schilderen
Ja, er zijn er zelfs die durven zeggen
Er zijn maar twee soorten van menschen meer,
goede en slechte. Men is Catholiek oe Geus
Gij weel, lezers, wat het woord Geus in den
mond der geestelijken beteekent. Een geus is een
goddelooze, een aartsvijand van de 11. Calholiekc
kerk en van hare dienaars, een onkuischaard, een
dief, een brandstichter, een moordenaar!!!
Men is Geus of Catholiek: al de liberalen van
Veurne zijn Geuzen.
En nogthans leven de liberalen van Veurne in
de beste overeenkomst met een veertigtal nonnen
en een tiental priesters; en nogthans laten de
liberalen ganscli het onderwijs der meisjes aan
ile geestelijkheid over; en nogthans besturen de
liberalen op hel stadhuis, sedert 30 jaar, met zoo
veel toegevendheid, met zooveel broederlijkheid,
dat zelden een klerikaal eene hunner beslissingen
weel te beknibbelen. En zulke liberalen noemt
men Geuzen
O lijden, o zeden. De liberalen zijn toegevend
en verdraagzaam en de geestelijken zijn het niet.
Hebben deze heeren dan wel volkomen vergelen,
dal zij de dienaars zijn van eenen godsdienst van
liefde en broedermin?
straal vagen.
zingen van de giften ten voordeele van zijne Heilig- I
I 1
mond). Ter zeifiler lijd' prijst hij de onderdanige
kinderen van Vader Pius IX, die altijd geven en
mild geven (om zich van het vagevuur vrij te koo-
pen); en, om de waarde van hunne giften nog te
vergroolen richt hij lot de liberalen, in eene zeer
uilgelczene taal, eenige fijne, oh zoo fijne spelde
steekjes. Farceur va.
Dal de kerk melkkoeien heeft en ook pingres, is
eene grooie waarheid; en dal Christus de pracht
en den rijkdom heeft verfoeid, zeggende: hel zal
moeilijker zijn voor eenen rijken van in den hemel te
komen, als voor eenen kemel vandoor de oog van
eene naald te kruipen, is Evangelie.
Amen.
Algcmeene ’I’ij<lingen.
Het schepenen kollegie onzer stad brengt ter
kennis van hel publiek, dat te reken van heden,
de aankondiging die weekelijks den Woensdag en
Zaterdag gedaan wordt door de agenten van politic
dezer stad, bij middel van eene bei, lot vagen en
kuisschen der straten, afgeschall is en zal ver
vangen worden door het luiden van de politieklok,
op de uren bepaald bij hel reglement op hel
De^aanbeslcding der aardewerken en elfen-
MM. Decloedt te Veurne, 48,960 fr.; L. Julien te
Brugge, 89,800fr.jThiebaut te Scheerbeek, 92,291
Ir Heinen Willem te Thouroul, 93,000 fr.; P. De-
swarle te Nieupoit, 94,700 fr.; A. Bontens te
Gosselies, 98,000fr.; F.Van denEyndc te Brussel,
101,500 fr.; A. .Mergel te Gembloux, 111,065 fr.
Eene stoutmoedige dielïe met moordpoging,
heelt zondag laatst te Bumbeke plaats gehad op de
hofstede bewoond door zekeren Franssens, nabij
den Born niet ver van hel Barierken, langs de
Meencnsche kalsijde. De Gedurende hoogmis was
de dochter des huizes alleen te huis, iets dal altijd
zeer gevaarlijk is ten platten lande. Eensklaps
treedt een persoon in huis, en vraagt den weg naar
Moorsecle. Beiden kwamen builen, en de dochter
wees hem den weg. Daarna ging zij de zwijnen
bezorgen, en toen zij weder in huis trad, zag zij
daar drie manspersonen staan, die haar onmid
dellijk vaslgrepen en ten gronde wierpen, hare
kleederen over hel hoofd wierpen om haar hel
roepen te beletten, en haar eene steek in de borst
toebrachten, die gelukkiglijk afgeketsl werd, door
dien de punt van hel mes juist op eene balein van
haren corset paslle. Zij namen hare diamanten
oorringen uit de ooi en, zochten in de kas en na
men wal zij kregen, waarna zij de vlucht hebben
genomen. De policie van Bumbeke en Iloeselare
zoeken neerstig de daders op.
Vei ledene week, juist een nacht dal den in-
gcrichten nachtdienst te Bumbeke eene enkele
maal zijnen dienst verwaarloosde, zijn (lieven in
gebroken in eene lijnwaadfabriek, en ’nebben zoo
voor omtrent de 40U fr. fijn lijnwaad medegeno
men. T Schijnt dat de dieven het op Bumbeke
Gaarne zouden wij zien dal dit ontwerp, door
hel welk de vervoermiddelen tusschen de voor
noemde plaatsen zouden vergemakkelijken en ver
menigvuldigen, kon vcrwezentlijkl worden. Inden
zomer bijzonderlijk zou Veurne er bij winnen,
want ongetwijfeld zou alsdan onze stad veel be
zocht worden door de vreemdelingen die in de
badplaatsen Oostende, Middelkerkc, Nieuport ge
durende eenigen tijd verblijven.
Deze tram zou ook meer vreemdelingen aan
lokken naarde Panne, en wanneer er levendigheid
is in ('eze laatste badplaats, is er ook vertier en
beleedigen en lasteren zonder te roereu? Zonder gewin in onze stad.
te antwoorden?.... Neen, neen, dat gaal niet.
Het is als geestelijken, als dienaars der kerk, dal I
de priesters ons aanranden; hel is als geestelijken
dal zij onze voornaamste en, om zoo te zeggen,
onze eenige tegenstrevers zijn; eh wel, hel is tegen
de geestelijken dal wij ons verdedigen. Bleven zij
buiten het politiek strijdperk, waren zij zelven
niet de eerste aanvalleis in de preekstoel, in den
biechtstoel en in hunne gazetten, de Veurnaar en
zijne schrijvers zouden zich over ons niet te be
klagen hebben.
om door lid ministerie alle vrijzinnige
schikkingen nit de nieuwe kieswet te doen
verstoolen. Doch de liberalen zullen op
passen, want zij weien met welke mannen
zij te doen hebben. De geestelijken inder
daad zijn nooit voldaan, en vragen altijd
naar meer. Begingen de liberalen nog
maals de onvoorzichtigheid, gelijk in 1850
en volgende jaren, van te loegevend te
zijn, welhaast zouden alle onze grondwet
tige vrijheden voor de heerschzuchl der
priesters mo< ten de plaats ruimen.
Moesten nu, builen alle verwachting, de
ministers en de klerikale meerderheid de
eischen der bisschoppen boven de recht
vaardigheid plaatsen, zij zouden waarlijk
een gevaarlijk spel spelen.
De Veurnaar kan niet nalaten reeds den lof te
heid. (Waarvan hartje vol is, zoo spreekt de leggen van een deel des zeedijks en der duinen, oj
3
lied grondgebied van Middelkerkc bij Oostende,
172,193 meters cubiek), heelt de vorige week te
Brussel plaats gehad, ziehier den uitslag:
Z<lllnVII »<lll uv VVD (VVlUVvlU VC11I óllllb I lij 1**1
r.i 1...1 «..Andrt.ddo/ xni» 1 1 dI i >i'b r» hu ilnctniuip
