De Veurnaar opent eene lijst van inschrijving
s.
gendarmerie kreeg last Vandooren aan te houden,
liet was op oenen zondag dal de gendarmen zich
met deze laak kwamen gelasten. Vandooren was
in de hoogmis en do gendarmen plaatsten zich
voor de kerkdeur. Doch welhaast smeekten ccnigc
voorname persoonen de uilvoeders der openbare
macht, dat zij toch geen schandaal zouden hebben
veroorzaakt, dat zij Vandooren, niet bij het uit
gaan der kerk, maar in zijne woning zouden heb
ben aangehouden. Aan dit verzoek wierd voldaan,
en ’s middags, wanneer een ieder te Denterghem
nocnmaalde, wierd de beschuldigde in een rijtuig
naar Kortrijk gevoerd.
In de voorlaatste sessie van het assisenhof van
Brugge moest Vandooren voor zijne rechters ver
schijnen, Doch, tengevolge eener plichlige onbe
tamelijkheid van wege eenen klerikaal, die aan de
leden van den jurij oenen brief geschreven had ten
voordeele van den beschuldigden, wierd de zaak,
op rekwest van den Procureur des konings, lol de
volgende sessie verschoven.
Inlusschentijd spaarde men, te Denterghem,
geene moeite, om door de hulp van den 11. Xave-
rius, door de hulp van God en Maria de vrijspraak
van den godvruchtigen Hendrik Vandooren te
bekomen. Veel wierd er gebeden, congreganislen
begaven zich in bedevaart naar Oostacker-Lourdes,
en ten dage der uitspraak der rechters, den 22
november laatstleden, deed men den II. Xaverius,
Onzen lleere en Maria door gebeden en smeekin-
gen geweld aan!Men was nu vol hoop, en
men rekende zóó vast op cene vrijverklaring, dat
reeds de rijtuigen waren bevolen om Vandooren
zegepralend aan de statie van Aarseele te gaan
afhalen.
Helaas! het verpletterend nieuws kwam toe, dat
Vandooren veroordeeld was, door hel assisenhof
van Weslvlaanderen, lot 51 straffen van twee
maanden gevang ieder, voor 51 aanslagen op de
eerbaarheid gepleegd op een jong meisje beneden
de 14 jaar.
De Veurnaar stelt ons cenige vragen, maar hel
lust ons niet er op te antwoorden, om reden dal
zij niet ernstig zijn, en meer nog, om reden dal
hij in cene dier vragen slijk werpt op een pas
gesloten graf.
Als gij wilt doen gelooven, Veurnaar, dal al de
liberalen kwaaddoeners zijn, uenschen met slechte
en grove gevoelens, menschen die leven en sterven
zonder God noch religie,ehwel! dan moogl
(ij alléén klappen.
Onze lezers zullen verwonderd geweest zijn over
de genegenheid die Vandooren, te Denterghem,
heelt ontmoet, en het verschil van het gedrag der
klerikale kopstukken, volgens dat de beschuldiging
op eenen klerikaal of op eenen liberaal weegt, zal
hen diep hebben getroffen. Zij zullen zich herin
neren hoe sommige betichtingen, die, alles wel
ingezien, op niets uitliepen, of geen grond hadden
van beslaan, met eene wreede hardnekkigheid
door zekere klerikalen werden ondersteunt en
vergroot. Zij zullen niet loochenen kunnen, wie zij
ook zijn mogen, dat zekere politieke mannen ons
met rasse schreden trachten terug te brengen naar
de tijden wanneer een liberaal voor het kleinste
misdrijf, het zij echt of uitgedacht, vreeslijk wierd
gestraft on gemarteld, terwijl de klerikalen, aan
misdaden en aan onzedelijkheden van allen aard,
zich ongestoord mochten overleveren. Zij zullen
mol ons moeten bekennen, dat het noodig is do
kwezelarij, die den geest verstompt en het hart
verdort, met kracht te bestrijden, dal het noodig
is oenen dijk op te werpen tegen de godsdienstige
onverdraagzaamheid, die schromelijke kwaal van
alle beschaafde maatschappij.
A.1 de I^ibernlen zijn Geuzen.
Volgens den Veurnaar zijn al de liberalen geuzen
Al geuzen, zelfs de zachtmoedigste liberalen, maar
de liberale partij te beslieren zelfs de liberalen
die hunne christelijke plichten vervullen en hin
ders zijn der Kerk», want, zegt het heilig blad,
niemand kan twee herren dienen, en die niet de
geuzen samenspant, zal met hen gerekend worden.
Dit is wel duidelijk, en wij bedanken de schrij
vers van den Veurnaar voor hun antwoord.
Al de liberalen, al «die liberaal stemmen al
die liberaal bestieren zijn dus geuzen.
En de meisjes, en de vrouwtjes!Wel hel is
immers klaar: die met de geuzen samenspant, zal
met hen gerekend worden
(Wal zijn er toch veel en bevallige geuzinnetjes
in Veurnambacht
Godadlcniatigc kronijk.
Hel Assisenhof van Antwerpen heeft, over 14
dagen bij verstek, de twee volgende vonnissen
geveld.
Willem Ernest Bogaerts, geboren te Lier, onder
pastoor te Mechelen, was beschuldigd van talrijke
aanslagen op de eerbaarheid van kleine meisjes
van 11 a 14 jaar oud. Hij deed ze naar zijne woning
komen en hield ze afzonderlijk bij hem.
Onnoodig te schrijven welke lessen hij hun gaf.
Ons zou dit overigens onmogelijk wezen; dal
kunnen alleen klerikalen.
De heer Procureur des Konings, L. Bocquet,
oordeelde het noodig de zaak met geslotcne deuren
te behandelen, zelfs mocht de besclmldigings acte
niet publiek gelezen worden.
Dit zegt genoeg.
Na beraadslaging heeft hel hof den onderpastoor
Bogaerts veroordeeld lol Kijaren opsluiting en de
aanplakking van hel vonnis, alsook lol berooving
van alle burgerrechten.
De kerel is echter voortvluchtig.
De tweede zaak was degene van den genaamden
Louis Van Moock, borduurder van kerkornemen-
len, die insgelijks van vcrschilligc misdaden be
schuldigd was.
Die kerel heeft 10 wisselbrieven met valschc
handteekens van pastoors gemaakt, ten zijnen
voordeele.
Hij werd dus vervolgd wegens schriflverval-
sching, gebruikmaking van valschc wisselbrieven,
en daarenboven van bcdricgelijk bankroet;zijn pas
sief beliep lot 127 duizend fr. en zijn actief tol 12
duizend fr.
Het Hof heeft hem veroordeeld tot 15 jaar op-
I Dc Xuverlunn llcnri 'VhimIooi-cii.
Vandooren is een jongman van 35 jaar, en
woonde, vóór zijne aanhouding, bij zijne twee
Tanlen, die, te Denterghem, in het arrondissement
Thielt, een hofstedeken gebruiken van één paard.
Vandooren was uilerlijk zeer godvruchtig: hij
ging veel naar de kerk en was do dienstwillige
dienaar der klerikale hoofden der gemeente.
Bij de twee Tantcn van Vandooren woonde er,
als dienstmeid, een jong meisje van min dan
veertien jaar, dochter van Victor Beischaerl,
werkman te Denterghem.
Hel meisje wierd onpasselijk, hare onslellenis
was langdurig en baarde verwondering bij de
Tanlen; doch Henri Vandooren, die een verdoken
karakter heeft, scheen er zich niet mede te be
kommeren.
Een doktor wierd geraadpleegd. Na een nauw
keurig onderzoek wist deze laatste welhaast
waaraan de ware oorzaak der onslellenis van het
meisje was toe te schrijven. Hij ontbood Victor
Beischaerl, zegde hem dal hij zijn kind moest
t'huis houden, het kloek voedsel moest geven en
hel niet moogl mishandelen.
Weinigen tijd nadien, liepen er aardige ge
ruchten in de gemeente Dcntergliem ton laste van
Vandooren.
Victor Beischaerl wierd nu geroepen bij ccnigc
voorname klerikalen der gemeente, die hem zeer
ernstig zegden, dal hij moest voorzichtig zijn en
zijne tong moest trachten in bedwang te houden.
Hoogst was Beischaerl verwonderd, dat men
den misdadigen scheen te vorsehoonen. Hoogst
was hij verbitterd, omdat zijn ongeluk, hij arme
vader eens huisgezins waar er reeds zeven jonge
kinderen waren en er een achtste werd verwacht,
zoo weinig belangstelling en medelijden bij zijne
medeburgers inboezemde. Ook, voldoening ge
vende aan zijne verontwaardiging, begaf hij zich
naar Kortrijk, en diende er cene klacht in bij hel
gerecht.
Een rechterlijk onderzoek wierd bevolen, en de
Dc naam van den heer Ildcfons De Cac is door
de permanente Deputatie op de kiezerslijsten van
Veurne uilgcschrabl.
Ter gelegenheid dezer uilschrabbing, durft dc
klerikale Veurnaar het Schepen collegie beschul
digen, dal het, met den naam van M.r I. DeCae op
de kiezerslijsten te brengen, niet treffelijk heelt
gehandeld.
Wie hier niet treffelijk is, is dc Veurnaar, om
reden, dal zijne beschuldiging ten laste van hel
Schepen collegie van allen grond ontbloot is.
Wij zullen het bewijzen.
Ingevolge art. 11 der kieswet mag, voor de
provinciale- en gemeente kiezingen, eene weduwe
die den cijns betaalt, dezen cijns, opdragen aan
diengene barer zoons welken zij aanduidt.
Wanneer dc kiezerslijsten opgemaakl wierden,
heeft M,r I. De Cae zich bij hel Schepen collegie
van Veurne aangeboden, voorzien van eene schrif-
lelijko delegatie door zijne moeder afgeleverd, en
behoorlijk onderteckend onder dagteekening van
18 juni 1876.
Deze delegatie was alleszins in regel, en daar
het genoeg gekend is, dat M."” weduwe Dc Cae
den kiescijns betaalt, wierd haren zoon Ildcfons
op de kiezerslijsten van Veurne ingeschreven.
Dit alles was volkomen regelmatig, en het
Schepen collegie onzer stad is dus ten volle vrij
van allen blaam.
Voor welke reden heeft nu dc uilschrabbing van
M.r 1. DeCae plaats gehad?
Dit zullen wij in weinige woorden bekend maken.
De tweede zoon van M."“ DeCae, die vroeger
door baar gedelegeerd was om hel kiesrecht te
Alveringhem uit te oefenen, is, ten gevolge eener
onachtzaamheid, op de kiezerslijsten dier gemeente
behouden geworden. Aangezien cene weduwe
haren kiescijns slechts aan éénen persoon kan
opdragen, kon natuurlijk de inschrijving der twee
zonen van M."“ De Cac niet blijven staan. Er
moest dus cene uilschrabbing plaats hebben. Maar,
van welken harer beide zonen, had moeten, ten
geschiklen tijde, de uilschrabbing gevraagd zijn
geworden? Was het van M.r Ildcfons, ofwel, was
het van den tweeden zoon? Hel was onlegcn-
sprckclijk van dezen laatste, vooreerst, omdat het
wel wezenlijk hel inzicht was van M.",e De Cac
haren zoon Ildcfons te delegeeren, on ten tweede,
omdat, ingevolge een arrest van hel hof van cas
satie, de laatste delegatie de vorige vernietigt.
De reclamatie te Alveringhem is echter niet ge
daan geweest. Had M.r I. DeCae geweten, dal dc
naam zijns broeders bij misslag op de kiezerslijsten
dier gemeenten was ingeschreven, hij zou niel
nagelaten hebben er vóór 31 augusli tegen te
reclamceren, en zijn naam bleef op de kiezers
lijsten van Veurne behouden.
In gansch deze zaak heeft men ter trouwe ge
handeld. Niets oneerlijks, noch van wege het
Schepen collegie van Veurne, noch van wege M.u'*
Dc Cae, noch van wege M.r I. De Cae was hier in
hel spel. De onbetamelijke en ongepaste beknib
beling van den klerikalen Veurnaar alleen, verdient
hier, als NIET TREFFELIJK geschandvlekt te
worden.
blijven. 1 kopstukken, die de schooiers zijn, geven dit jaar
t, maar
hij moet zorgen zeggen zij voor zijne getrouwe
i kinderen, en moesten de katholieken hun niet
ter hulp komen, Pius IX zou zijne kinderen moeten
Elnve, er zijn hier ook mensebou - ’slokou.de
lieden en kleine ziekelijke kinderen die vergaan
j en verkwijnen van gebrek en ellende, en volgens
I ons is het beter van te zorgen voor de medc-
l burgers, dan wel voor vreemde kloosterlingen, al
was het ook door tusschenkomst van den Paus.
de klerikale kopstukken. Hij beklaagt zich, omdat
wij ons durven verdedigen legen hunne gedurige
aanvallen en beleedigingen. Gij zijl zoodanig ge-
woon, zegt bij, iedereen te beknibbelen en aan
te randen, dal uwe pen niel stil kan blijven.
Onze pen zou dus moeien stil blijven! Neen,
confrater, wij zijn van een gansch ander gedacht
onze pen zou zich, integendeel, veel meer moeten
bewegen, want de strijd lusschcn klerikalen en
liberalen is al te ongelijk.
En inderdaad, de Veurnaar wordt overal aan
vaard, hij mag overal komen, zelfs in herbergen
waar de liberalen zich gewoonlijk vereenigen, zelfs
in huisgezinnen, die geheel hun bestaan aan de
liberalen verschuldigd zijn. Hel Advertentie-blad,
integendeel, wordt overal vervolgd, en, ongeluk
kiglijk, zijne vrienden denken, dal liet hunne voor
spraak, hunnen invloed, hunne aanhoudende on
dersteuning missen kan.
Wij beknibbelen,» het is waar, en het is ons
recht. Maar, wal zijn onze beknibbelingen in ver
gelijking met de lasteringen tegen de liberalen,
lasteringen waarvan de klerikale gazellen, die onze
streek overdekken, opgevuld zijn? Ja, die gazetten
zijn opgevuld met scheldwoorden tegen alwic niet
bukt voor de geestelijken, zij zijn letterlijk zwart
van de verwijtingen: geuzen, geuzinnen, franema-
fons, liberale rooversbendenbankroetiers, vrijden
kers, goddeloozen enz. enz.
En het is daarmede nog niet genoeg, maar de
pastors en de kapelaans komen nog in hunnen pre
dikstoel aan die gezellen ter hulp, en als hunne
politiek vereisebt eenen tegenstrever te vernieti
gen, dan vallen zij er op zonder vrees noch genade.
De strijd lusschcn klerikalen en liberalen, gelijk
wij het hooger gezegd hebben, is al te ongelijk.
Van den eenen kant al de wapens, van den anderen
kant, bijna geene: de klerikalen 'nebben twintig
gazetten, tegen de liberalen ééne, en daarenboven
hebben dc eersten nog in iedere gemeente den
predikstoel ten hunnen dienste en al hel geweld
van dc groote en de kleine zwarte kiesdravers.
Hopen wij, dat de liberalen den toestand zullen
inzien zoo als hij wezenlijk is, en mol moed en
kracht zullen handelen vooraleer het te laat is.
Wat ons betreft, wij zullen onze plichten ver-
-
ondanks alle bedreigingen,
pen zal niel ‘stil voor de nieuwjaargitlen aan den Paus. De klerikale
niel te kennen dat de paus in nood verkeert
h i i rilAnl iftrcrfin ’tniyirmt rrü t-nz-v»» -ylina
om
41
-S
1
Klerikale 1 refl*elijkh<>l«l.
- w v MwawaV, J "UUVi* VlltJV |/HVliLVIi I Cl j
vullen met eenen altijd vernieuwden iever, .en,
V, OllZC j'V<» «Wfc ri»V» OMfr i - --Jp..wv. vav/aa V V
-
JVIVl, vil, I ---- ...KZVZ... .j
i kinderen,
