Men lecsl in den Feternaar.*
Wilt gij dan hebben dat geheel uw gcuzen-
kraam in duigen niet valt, houdt op van u te
bemoeien met zaken die u in het geheel niet
aangaan. Be bisschoppen zijn daar, om te zeggen
welke de plichten zijn van de priesters in den
predikstoel en in den biechtstoel, en hel is geen
gazelschrijver 't is gelijk welken, die hun moet
leoren welke plichten den priester heeft als
predikant en biechtvader. is wij niet die de
rechters zijn van de priesters, maar wel de pries-
n Iers die de onze zijn.
Bravo! wel uitgedacht! Bit is zooveel gezegd
als: de priesters zijn halve Goden en de wercld-
lijken zijn niets. Be bisschoppen en de priesters
mogen gebieden, en de wereldlijken moeten
gehoorzamen.
Bravo! wel uitgedacht! Met zulk stelsel zou de
klerikale partij zeer gemakkelijk de meesterschap
hebben, te beginnen van hel kleinste dorp tot in
de grootste stad.
Zoo, zoo, Veurnaar, als do priesters op bevel
van den bisschep in den predikstoel uitroepen, dal
al de liberale gazetten slechte gazellen zijn, dat
Volgens den Veurnaar is bet Advertentie-blad
eene gazel zonder hoegenaamde waarde; een blad
dat nooit heeft kunnen aanzien worden als eene
serieuse gazette en waarvan de domheid, de
onbeduidheid zóó grool is, dat de personen die
het Advertentie blad lezen en gelooven waarlijk van
hunne zinnen moeten beroofd zijn
Katholieken of liberalen, allen zijn mannen van
zaken, en nog al in de slechte beleekeuis van het i
woord, dal is Ie zeggen mannen die met hel geld
van andere menschen werken.
De politieke mccningen zijn niets dan een uit
hangbord, een valstrik om de domkoppen in beet
Ie krijgen.
Zij trekken profijt uil bunnen toestand, uil'lver
trouwen der eene of andere partij, om hunne netten
te spannen, om de eerlijke lieden te lokken die in
het zweet huns aanschijns werken om ccnige
spaaroordjes bijeen te brengen, die altijd vol zorg
zijn voor hunne zaken en hun huisgezin en geen
ander doel voor oogen hebben dan de eer van
hel huis. Dal is de groote massa die het meest op
levert.
Aan de eerlijke lieden, die welen hoeveel moeite
en pijnde kleinste winst kost, en die noodig heb
ben loiaal en degelijk papier te escompleeren,
vraagt men waarborgen en nooit kan men er ge
noeg van hen krijgen. Men lokt hel rollend kapi
taal en de reserve in de warwinkel; de loopende
rekeningen scharren al de rest binnen. Aldus be-
sch kken de groote kopstukken over ontzaggelijke
hulpmiddels en dan, misbruik makende van liet
vertrouwen van zoovele slachtoffers, bedienen zij
zich van hun geld om zich over le leveren aan dolle
speculation, spelende met de eer en de fortuin van
andere menschen, wier arbeid derwijzen maar
dient om de scliandelijkste driften te voldoen.
Deze bittere bedenkingen zijn thans in ieders
mond en langs alle kanten barst de verontwaar
diging los; de schapen die zich bel gemakkelijkste
laten schceren, voelen dat men hun in de huid
snijdt en worden razend, omdat zij niet meer ver
dedigd worden. Overal waar men gaat, in de
straten, in de openbare huizen, in de huisgezinnen
hoort men een concert van vervloekingen.
Ohzijn niet meer de eigenaars,de renteniers,
de geldbeleggers alleen die getroffen zijn; het is
de koophandel, de nijverheid, de fabriekwereld,
degenen die liet meest rechtstreeks den arbeid uit
maken; hel is de bemiddelaar tusschen het kapi
taal en den werkman, die beproefd wordt.
Indien dan nog de justicïe, die altijd zich met de
zaak bemoeid, wel is waar soms wat laat, spoedig
degenen wist le ontdekken die verantwoordelijk
zijn, dan zou men gerust wezen, omdat hel voor
beeld eener strenge straf tot waarschuwing zou
dienen. Maar wanneer zij een dezer zoo sombere,
zoo ingewikkelde zaken in handen neemt, zou men
zeggen dat zij er niet klaar in ziel, zoo moeilijk ge
raakt hel onderzoek tol eeneinde. Langen lijd heelt
men geduld gehad, denkende dal de justitie ook
cens hare beurt zou hebben, omdat, al ging zij
traag dit eene zekerheid was dal ze tot haar doel
zou geraken. Maar hel onderzoek blijft eeuwig
duren en de eene ramp volgt op de andere, onder
gang op ondergang doet zich voor, hel vertrouwen
gaal te niet; men vraagt zich af of er geene plaats
onder de zon meer is dan voor de schelmen en of
de eerlijkheid op den duur geene fopperij zal
worden.
Beneden de ladder der samenleving worden de
kleinste vergrijpen streng gestraft; boven aan
schijnt de wel machteloos; men zou zeggen dal zij
in de i uimle slaat, want men ziet niet wie zij treft.
Als men voor dezen toestand geen spoedig en
krachtdadig geneesmiddel weel te vinden, of zich
niet verhaast er een te zoeken, zal bet vertrouwen
in de magistratuur verloren gaan, ja, men zal geen
geloof meer hechten aan hare macht voor het al
gemeen welzijn, en de samenleving zal cr diep
door geschokt zijn.
De middenseciie van hol budget der gendarmerie
■vraagt de inrichting van een nieuw escadron of,
onder een anderen vorm, de vermeerdering des
personnels van bet korps. Dat schijnt haar drin
gend noodig, gezien de steeds talrijker wordende
aanslagen, die de openbare veiligheid sloren. Zij
heeft gelijk, zegt de Etoile, want was het gendar-
jncriekorps in den aanvang toereikend voor zijne
taak, dan is dit nu hel geval niet meer. Om zijne
pending goed te kunnen volbrengen, zou hel moe
ten vergroot worden volgens de vermeerdering
der bevolking. Maar nog ecus men zorgt alleenlijk
om de kleine schelmen te vatten en noglhans zijn
het dezen die het minste gevaar voor de openbare
veiligheid opleveren. Er zijn gendarmen noodig
voor alle slacli van misdadigers en de wetten
moesten dusdanig volledig gemaakt worden, dat
men ze altijd zou kunnen vatten, op welke sport
der samenlevingsiadder zij zich ook bevonden, zoo
van boven als beneden.
IctH voor «le ouder*.
Wij herinneren de huisvaders en voogden, wier
zonen of pleegkinderen aan de aanslaande milicie-
loting moeten deel nemen, en die wenseben eenen
remplacanl te mogen stellen, dat zij van den 2 lol
den 22 dezer maand Januari eene som van 200
FRANCS moeten storten in de bureelen der
registratie.
WIE DIT VERGEET of verwaarloost moet on
vermijdelijk soldaat worden, ingeval hij een slecht
nummer trekt.
Dus oppassen, ouders, is de boodschap!
Dit is eene weldaad van hel klerikaal bestuur.
Als volgens u, Frurnnur, ons blad zoo onbe
duidend en zoo weinig serieus is, waarom houdt
eerste bladzijde, om ons laatste nummer le al de liberalen roovers en communards zijn, wij
rleggen'! Waarom, leiiniaar, vallen uwe zouden dit niet mogen onbetamelijk vinden? Als
jvers, uwe meesters hel Advertentie-blad ge- de priesters in den biechtstoel aan de menschen
wijs maken dal men voor eeuwig verdoemd is als
men eene liberale gazet leest, of als men voor
eenen liberalen stemt, wij zouden daar niet mede
mogen lachen’
Zoo, zoo, Veurnaar, do priesters zijn onze
rechters zelfs in politieke zaken!!
Wij moedigen onze lezers aan zeer ernstig hunne
aandacht te vestigen op de hierhooger aangehaalde
regelen van onzen confrater. Zij verdienen plaats
te vinden nevens het artikel van l’Ami de l’ordre,
waarvan wij eene brok in ons laatste nummer
hebben medegedeeld en waarin zeer duidelijk ge
zegd wordt, dal de kerk hel recht beeft lichame
lijke straffen aan de overtreders liarer wetten op
te leggen.
Waar leiden de verblindheid en de stoutmoe
digheid der politieke geestelijken ons naartoe’
.4 propos, de Veurnaar heeft vergeten ons le
antwoorden op de vraag: of hij wel van hel zelfde
advies is als l'Ami de l'ordre.
Feest bij 8.“ Cecilia.
Zondag laatst, namiddag, heeft onze koninklijke
harmonie-maalschappij S.1* Cecilia, een schoon
feest gevierd, namelijk de inhuldiging van den
nieuw gekozen voorzitter, M.r II. De l’rey.
Om 3 ure vergaarden zich de werkende en cere-
loden in hel gildhof, van waar zij zich naar het
huis van den heer Voorzitter begaven en hem
stoetsgewijze, onder hel spelen van fraaie pas-
redoublés, naar de gildezaal geleiden, waar de
plechtige inhuldiging moest plaats hebben.
De groote zaal van hel lokaal verdient vooreerst
eene bijzondere melding, omdat zij door nationale
vlaggen en wimpels, ’s konings borstbeeld, op
schriften, enz., een prachtig en schoon zicht ople-
verde. Deze eenvoudige, doch smaakvolle ver
siering had men te danken aan de hoeren Bricoull
en L. I’inle, die, met den besten uitval, zich van
deze zoo mocielijke taak hadden gekweten.
De zitting werd geopend door de lezing van hel
proces-verbaal der benoeming van den heer De
Prey als Voorzitter, en van den aki zijner aan-
veerding. De heer De Croo, oudste lid van den
raad, in eene schoone en gevoelvolle redevoering,
1 wenschte cr hem geluk over en deed uitschijnen,
dal het aan M.r De Prey was, dal men de herinrich
ting en den §pocdigen vooruitgang onzer harmonie
te danken had, hetgeen, zegde de spreker, ons
eene waarborg is voor liet toekomende. Luidruch
tige toejuichingen kwamen ten allen stonde de
schoone woorden van den beer De Croo onder
breken.
I Hierop antwoordde de heer Voorzitter, door
eene schoone aanspraak betrekkelijk dealgemecne
i belangen der Maatschappij, waar alle leden als
broeders voorlaan moeten aanzien worden, om
alzoo bel spreekwoord te bewaarheden: Eendracht
maakt macht. Hij bedankte den heer De Croo over
zijne welwillende woorden, even als alle de wer
kende en cereledcn die aan den stoel hadden deel
genomen.
Nu nam onzen achtbaren Burgemeester, de heer
Beliaegliel, hel woord en sprak op zijne beurt
eene treffende redevoering uil, die weerklank vond
bij den heer Voorzitter, even als bij alle de leden
en met den kreet van Leve de Voorzitter, Leve
onze Burgemeester begroet werd.
Daarna werd de aki van aanveerding door alle
de aanwezige leden onderleekend.
Om B ure begon hel banket door den bestuur
raad aan den heer Voorzitter aangeboben en waar
een oOtal werkende en ccrclcden aan deel namen.
Op het dessert werd cr, door den beer De Hoon,
eenen dronk aan onzen honing voorgesteld. Aan
honing Leopold II, de vriend van kunsten en
wetenschappen; de beschermer van Belgie en hare
vrijzinnige Grondwet; de voorstander van vooruit
strevende beschavingswerken. Deze heildronk,
welke luidruchtig toegejuicht werd, is aanstonds,
I per telegraaf, aan Zijne Majesteit overgebracht
F geweest.
Als volgens u, rrurnnur,
gij er u mede bezig’ Waarom gebruikt gij geheel
uwe
wederleggen
schrijvers, uwe meesters hel Advertentie-blad ge
stadig aan en waarom verbieden zij er de lezing
van Waarom, als ons blad liet lezen niet waard
is, wordt er overal jacht op gemaakt en wordt hel
in de herbergen gestolen'!
Indien het Advertentie-blad als eene slechte
geuzengazet, onwaardig van gelezen le worden,
door onzen confrater wordt beschimpt en bespot,
onze opstellers worden even weinig gespaard. En
inderdaad, volgens den Veurnaar zijn wij geus-
gezindenwaarvan het geuzenhert gedurig moet
bezig zijn met priesters valschelijk te beschuldigen,
wij zijn kiekens en schrijven alleenlijk uit blinden
haat en wederspannige domheid.
Waarom, I’eunmar, al die gramschap en al die
scheldwoorden’
Het Advertentie-blad is liberaal en blijft liberaal,
en zal altijd met kloekmoedigheid de klerikale of
priesterparlij blijven bestrijden.
Wij bestrijden de priesterparlij, zonder ons in
het minst aan de beleedigingen en aan de vervol
gingen van hare kopstukken te sloren, omdat wij
ons eene taak hebben opgelegd, waarover wij lier
zijn, en die wij in de maal onzer krachten zullen
trachten te vervullen.
Wij bestrijden de priesterparlij, omdat zij alléén
wil meester zijn, alleen wil hcerschen, en de
menschen als slaven wil behandelen.
Wij bestrijden de priesterparlij, omdat zij ons
tol de tijden der inquisitie, tot de tijden van galg
en brandstapel wil terug brengen.
Wij bestrijden de priesterparlij, omdat zij legen
allen wezenlijken vooruitgang is, omdat zij het
volk, om hel le gemakkelijker le kunnen over
meesteren, in de onwetendheid wil houden.
Wij bestrijden de priesterparlij, omdat zij tegen
de grondwet is, en onophoudelijk werkt om onze
schoonste en duurbaarste grondwettige vrijheden
te vernietigen.
Wij bestrijden de priesterparlij, omdat zij eene
slechte bestuurster is, aangezien zij altijd, overal
en in alles, hare eigene baatzuchtige belangen
boven het algemeen welzijn plaatst.
Wij bestrijden de priesterparlij, omdat zij, door
hare heerschzucbt en hare onverdraagzaamheid,
de menschen in twee vijandlijke kampen verdeelt,
omdat zij de politiek bovenden godsdienst plaatst,
en aldus aan de priesters de treurige taak oplegt
te handelen als dienaars eener politieke partij, zij
die uilsluilelijk de dienaars zouden moeten zijn
van eenen godsdienst van verzoening, vrede en
broedermin.
Overigens, Veurnaar, al Uwe gramschap, al uwe
scheldwoorden maken weinig indruk op de ver
standige lezers. Zij kennen de partijdigheid van
uwe meesters: zij welen, dal de best opgestclde
gazet, hel best geschreven tijdschrift of boek,
wanneer zij niet ten volle klerikaal zijn, door uwe
hoofdmannen als aarlsslechte schriften worden af
gekeurd; zij welen, dal de verdicnslelijksle der
burgers, welke ook hunne betrekking in de maat
schappij moge wezen, door de politieke priesters
als slechte menschen worden aangevallen, zoo
haast als die burgers aan de inzichten der priester-
partij durven wederstaal).
Scheld ons maar, Feuniaar, noem ons maar
slecht en dom, hel is ons om hel even. Onze mede
burgers, de lezers, liet publiek, zij ook zullen
oordeelen. En, niettegenstaande al uwe grove
verwijlingen, zullen wij daarom niet te min lezers
vinden, noch daarom niet te min aangespoord zijn
om eene partij ie bevechten, die, door bare nooit
verzadigde heerschzucht, zooveel rampen, zooveel
oorlogen, zooveel onrust veroorzaakt heeft en nog
veroorzaakt onder het menschdom.
.v-x» flm»«wrv*wi’ut| w«an*i