molder beeft
Zijn de priesters itcgen hel volksonderwijs en
tegen de volksbeschaving'! Zeker, zeker, zijn zij er
legen. Het Leugenaartje loochent dit, en spreekt
van de grootc opofferingen die de priesters en de
klcrikalcn voor bel onderwijs doen. Schoone op
offeringen inderdaad. - Ziehier wal er gebeurt
het onderwijs is voor de prieslerpartij.eene bron
van rijkdom en van macht; ganscli de jeugd, jon
gens en meisjes, trachten de geestelijken, door
alle slag van middelen in hunne scholen aan te
loken; waar zij concurrentie te vreez.cn hebben,
zijn hunne onderwijsgestichten daar omtrent op
de hoogte derofficiële scholen, doch waar ergcene
concurrentie bestaal, laten de geestelijke scholen
machtig veel te wenschcn over, en in de lijden dat
de priesters in ons land over het onderwijs volko
men meester .waren, waren hunne scholen arm
zalig. Dit is eene gekende zaak en behoeft geen
betoog. Overigens, in alle beschaafde landen heeft
ten allen tijde de overheersching der prieslerpartij
den treurigsten invloed op het volksonderwijs en
op de volksbeschaving uitgeoefend. De geschiedenis
on de statitiek zijn daar om het te bewijzen.
brengen om dal slach van kiezers te beletten aan
de kiezing van 1878 deel te kunnen nemen.
Maar van hunne valsche kiezers spreken de
klerikale gazeljes niet; neen, dal zijn allen onbe
vlekte kiezers.
Ziehier hoe de klcrikalcn, ondersteund door de
geestelijkheid, te werk zijn gegaan:
Te Wilmersdonk, gemeente van 1,035 inwoners,
beloopen de verklaringen van mixle-peerden tol
22, te Slabrouck tot 30, te Deurne lol 19
Te Beirendrechl. 2,153 inwoners, zijn 7 palcnt-
verklaringen gedaan van rijtuigverhuurders en
alsdan wordt het mixte-peerd door een huurpaard
vervangen! Welnu, die te Beirendrechl een rijtuig
vraagt w'eet dat men te Capellen of in het omlig
gende er een moet gaan zoeken
Hel tekort dat in honderden gevallen den cijns
volmaakt, is de patent van voerman die van 1-27
tot 4-08 verschilt!
De kiezers die vijf patenten hebben in den buiten
zijn niet zeldzaam.
Er zijn er die te zamenrijtuigverhuurder,
herbergier, voerman, logementhouder met vier
kamers, koolkoopman en zonderling toevalde
laatste patent dient altijd om het tekort voor den
cijns te voltrekken.
Een ander heelt vooreerst een mixte-pcerd, dan
verklaart hij zich herbergier, winkelier, voerman,
koopman in steen te zijn!
Eindelijk de onderpastoor Ralinckx van West
male, verklaart een mixtepeerd te hebben en de
rol van den ontvanger geeft hem de hoedanigheid
van onderpastor-landbouwer! ’t Is krachtens die
belasting dal M. de onderpastor-landbouwer deel
aan de kiezing van 13 juni heeft genomen!
De liberalen, het werk der klerikalen ziende,
hebben natuurlijk maatregelen genomen en in de
stad nagezien als er personen waren die WETTELIJK
en met hecht op de kieslijsten konden gebracht
worden.
Bij middel van hel patentrecht zijn zij er in
gelukt enkel 1040 nieuwe kiezers te maken, een
onvoldoende getal zooals men ziet, om tegen de
1150 nieuwe verklaringen der klcrikalcn op te
wegen.
En de klerikalen beweeren dat de liberalen 1400
valsche kiezers gemaakt hebben, en het zijn die
kiezers die zij in 1878 van de lijsten willen doen
schrabben met de herstelling van het art. 78 van
het eerste ontwerp van M. Malou te cischen
Men moet bekennen dat de stoutmoedigheid en
het ongehoord bedrog der klerikalen te verre gaat
en dat niemand, als men zulke daden leest, nog
onverschillig kan blijven. Men moet kost wal kost
een einde aan dat bedrog stellen.
Het Leugenaartje deelt oenen brief mede uit
Alveringliem, dien hij beweert ontvangen te heb
ben vóór den 21 dezer, terwijl het duidelijk blijkt
uit den brief zelven, dat hij slechts na den 24 dezer
geschreven is geweest. Het Leugenaartje wil meer
en meer zijnen naam verdienen.
Die brief in een bijcenraapsel l.’van belache
lijke pocherijen of bolïerijen op de uitstekende
liefdadigheid van eenen der onderpastors, van
Alveringliem en op de hooge verdiensten van den
burgemeester Demohler; 2.° van domme aanvallen
tegen de liberalen, tegen ons blad en tegen eenige
personen van Veurne, die in de voornoemde ge
meente den lijkdienst van M.r G. DeSmcdl hebben
bijgewoond; 3.’ van de grofste en hatelijkste be
merkingen en zinspelingen op Dr Bouten.
De schrijver van dien kwaadwilligen en dwazen
brief mag de hand geven aan Demolder. Die hoeren
zijn voldaan van hcnzclven en van elkander. Maar,
dal zij niet denken dat hun gedrag door de ver
standige inwoners van Alveringliem wordt goed
gekeurd, want zij zouden zich grootelijks bedrie
gen. De waarheid is, dat zij, door alwie onpartijdig
is en hel hart op de ware plaats draagt, grootelijks
misprezen worden.
Als wij de onrcchtvecrdigheid doen zien dicer
bestaat in geuzenscholen te onderhouden met
hel geld der gemeenten, dus ook mol hot geld
der katholieken, de gcusche schrijvelaars weten
«niet wat antwoorden. Zoo spreekt het Leuge-
iiuartje, maar het hitsig professorsgazelje is ver
blind door zijne kwaadaardige driften. Wal het
fiene onrechtvaardigheid noemt is een gevolg
onzer grondwet. Volgens de grondwet inderdaad
moet hel officieel onderwijs, dat is hel onderwijs
gegeven in de gemeente scholen, in de middelbare
en hoqgescholen van den Staat, noodzakelijk be
staan. Het mag niet, noch kan niet afgescliaft
worden en de lasten, die er uit voortspruiten
drukken op iedereen. Ja, de klerikalen moeten de
kosten helpen betalen van het geuzenonderwijs,
even als zij de tractementcn moeten helpen afdra
gen van den Dominé en van den Rabbijn!
Is hel te verwonderen, dat onze grondwet ver
oordeeld is door den Paus!
Dcmolder was voornemens bij zegt hel zelve
Dr Bouten te doen bergraven ’s nachts. Waarom
’s nachts Kon er wel met grond verondersteld
worden, dat eene begraving in den dag, te Alvc-
ringhem, eene oproerige belooging zou hebben
verwekt? Voorzeker neen; want dusdanige ver
onderstelling ware belachelijk geweest. De reden
voor de welke men Dr Bouten ’s nachts wilde doen
begraven was, dat men vreesde dat er op hel graf
eene lijkrede zou uitgesproken geweest zijn, en dit
wilde men beletten. De overheyd had beslist,
dal de overledene zonder het minste eerbewijs zou
bigraven worden.
De gcusche schrijvelaars weten, zegt hel Leu-
genaarlje, dal zelfs te Veurne de koslcloozc
school voor meisjes door katholieke penningen
is geslicht.»
Katholieke penningenwat bcleekcnt dat?
Laat ons zien. De voornaamste begiftiger der arme
meisjesschool was wijlen de heer Becqué. De heer
Becqué ,was priester, maar een klaarziende pries
ter, en het is omdat hij klaarziende was, en tevens
den arm liefhad, dat hij zijne gitten gegeven heeft
aan eene wereldlijke instelling, de godshuizen,
waarvan de commissie, onder de control van den
gemeenteraad, de arme meisjesschool bestuurt.
Hel Leugenaartje schijnt hel niet te welen, maar
de priesters hebben in deze school geene grootere
meesterschap dan in de gemeenteschool voor
knechtjes. Hel is wel waar, de beer pastor van
S.lc Walburgakerk noemt zich Directeur der arme
meisjesschool, docii dit is een titel die de brave
man zich toeeigent, zonder daartoe hoegenaamd
recht te hebben. Wat meer is, het Leugenaartje
schijnt het nogmaals niet te welen de arme
meisjesschool roept den onderstand in der lasten-
betalers zoowel als de arme kneehljesschool. Deze
beide scholen zijn dus even katholiek, en beide
worden bekostigd met gangbare penningen, die de
beste zijn.
Dcmolder verklaart ook, dat bij er in tocgcslcmd
hééft, op verzoek der vrienden van den overledene,
dat de zinking, niet ten 4 ure ’s morgens, maar
ten 8 ure, zou plaats gehad hebben. Doch was de
burgemeester wel rechtzinnig wanneer bij die toe
stemming gaf? Wij willen gelooven van ja, wij
zijn echter verwonderd, dat hij de gendarmen van
Veurne, die hij gevraagd had om ten 4 ure ’s mor
gens te Alveringliem eenen oproer te beletten (!J,
van deze schikking niet had verwittigd; wij zijn
verwonderd, dat Dcmolder, toen de gendarmen
tusschen 3 en 4 ure te Alveringliem aankwamen,
reeds op was; wij zijn verwonderd, dal, volgens
de loopende geruchten, de gendarmen aan den
burgemeester hebben moeten zeggen, dal de be
graving ten 4 ure ’s morgens niet mocht plaats
hebben.
Wij hebben in twijfel getrokken of er vrienden
en kennissen van Veurne en van elders op de be
graving gevraagd waren. Ja, er waren een zestal
vrienden van Veurne gevraagd; en dit is geenszins
te verwonderen want Dr Bouten was te Veurne
geboren, is er bij zijne ouders verbleven, lol op
liet oogenblik dal hij zich naar Alveringliem is
gaan vestigen en had in onze stad vriendelijke be
trekkingen onderhouden. Die personen waren ge
vraagd als vrienden en niet als liberalen, en wel
verre van oproermakers te zijn, zouden zij voor
zeker geweigerd hebben deel te nemen aan alle
berispelijke belooging. En wal het Leugenaartje
verteld heeft, dal de geuzen van Alveringliem
den woensdag naar de omliggende sleden en
dorpen gezonden hadden om de geuzen bijeen
le roepen dil is eene leugen, eene grove
leugen, waardig van hel Leugenaartje.
Wij hebben ook gezegd, in ons blad van 17
dezer, dal het uur der begraving bepaald was op
den donderdag, 8,lc“, ten 4 ure ’s namiddags.
Hierop schrijft burgemeester Demolder in zijnen
brief van 22 dezer dil is valsch. Aangezien
niemand van zijne bloedverwanten zich aange-
boden heeft aan de gemeente overheyd, om dag
en uur te stellen voor zijne begraving, alsdan
hebben wij voor de burgerlijke begraving den
tweeden dag tex vier cue s’morgens na zijn over-
lijden vastgesleld.
By, zegt de burgemeester, hebben voor de be
graving ten vier ure ’s morgens vastgesleld. Wie
waren dat, wij? Gemeente overheden? Neen, want
het is bewezen, dat Demolder noch schepenen,
noch raadsheeren heeft geraadpleegd. B'y betee-
kcni dus, naar alle waarschijnlijkheid, de pastor
en de burgemeester.
Demolder beweert, dal bij van het begin af
bevel had gegeven om hel lijk langs de kerkhof-
barrierc le dragen. Wij willen het nogmaals gc-
looven. Maar hoe komi het, dal hel publiek in de
verzekering verkeerde dal het lijk over den kerk
hofmuur ging gezel of geworpen worden Hoe
kopal hel dal men dacht dat de kerkhofbarriere
niet open was? Hoe komt het, dat als wanneer de
rouwstoet zich in beweging stelde en men aan den
burgemeester vroeg langs waar men gaan moest,
hij geantwoord heeft: me zillen dat toen zien.
De burgemeester bad wel willen de lijkkist over
den kerkhofmuur doen zetten of werpen, doch de
misnoegdheid van het volk bemerkende, heefl bij
niet gedurven. Dat is de waarheid. De burgc-
meesier zegt wel: «geen een heeft bedreiging
gedaan. Is mogelijk, maar dal de aanwezigen
hunne misnoegdheid duidelijk te kennen gaven,
•kan niet geloochend worden.
De burgemeester Dcmolder bekent, dat hij zijnen
hoed heeft epgehouden wanneer al de aanwezige
burgers zich ontdekten, om, op het verzoek van
eenen werkwan, eenen onzenvader en weesgegroet
le lezen voor den braven doctor Doch hij ver
ontschuldigt zich eenigzins hierover, zeggende,
dal hel hem dunkt dal een beambte der politie
dal niet moet doen. Flauwe verontschuldiging
Dal bij liever eene volledige bekentenis doe, en
zegge, dal hij in alles de gedragslijn gevolgd heeft,
die hem door de geestelijken was voorgeschreven,
en dal er hem verboden was hoegenaamden eer
bied aan den overledene te bewijzen.
I>o burgerlijke lM*gravIug vnn
IV Uoutcn.
Ingevolge onze belofte komen wij op deze zaak
terug, om dezelve door nieuwe inlichtingen op te
helderen, er gansch de waarheid over te zeggen,
en eenige misslagen, die wij onvrijwillig hebben
begaan, te herstellen.
D‘Bouten is overleden den 6 februari, om 10
ure ’s morgens en niet den 7*“, zoo als wij hel
hadden bekend gemaakt.
Wal de verhevenheid op liet graf betreft, De-
ft er geene laten maken. Doch liet is
Wij hebben in onzen eersten artikel gezegd, dat
Dcmolder zijne cigaar voorlsmoordc terwijl al de
omstanders in diepe ontroering eenen onzenvader
lazen op het graf. In zijnen brief zwijgt de burge
meester over deze omstandigheid, het gene ons
heeft doen twijfelen aan de echtheid van ons eerste
gezegde. Wij hebben op nieuw gevraagd aan renen
persoon van Alveringliem wal er van was; en die
persoon heeft ons geantwoord, in tegenwoordig
heid van getuigen, zeker, zeer zeker, heefl
Demolder, al den tijd dat de begraving duurde
gesmoord,’en hard gesmookd Ehwel, dal feil van
gesmoord te hebben voor een open graf, is zoo
een grool schandaal, dal er geene woorden be
slaan die sterk genoeg zijn om hel le schand
vlekken. Men zou hel niet doen op hel graf van
eenen Jood, van een Mahomcdaanen een
burgemeester doet zulks ophel graf van eenen
medeburger, van eenen doctor, die i i de gemeente
gedurende meer dan dertig jaar erkende dienste
heefl bewezen, op het graf van eenen weldoener
van den armen!Hel is schande, driedubbele
I schande!!
win i mu j_LEJg!
