I
onze
groote Ooststraat, in de Duinkerkslraat, in de
Pannestraat, waar hel kasseiwerk door het gou
vernement onderhouden wordt, ook geene putten’
De herstellingen kunnen immers niet al te gelijk
gedaan worden, en niets is toch volmaakt op de
wereld.
Wij vragen het nu aan alle onpartijdige lezers,
zijn de beknibbelingen van het Leugenaartje be-
trekkelijk onze straten niet onnoozel en kiuder-
achtig
fWog hel Leugenanrtje on
KtnclIiuiNlieeren
Het Leugenaartje komt terug op de werken der
stad, doch trek geenszins de verklaring van den
commissaris der wegen, aangaande den zeer vol
doenden slaat van onderhoud van onze wegen in
liet algemeen, in twijfel. Hij weet niettemin te be
knibbelen: op de Houtmarkt, op de Appelmarkt,
in de Vlccschhouwerstraat, zegt het bladje, zijn er
ook putten, zóówel als op de Groote Markt.
Wel, schroomelijkc dingen! En zijn er in de
Wat onze Stalieplaats betreft, onze tegenstrevers
schijnen er zeer diepgrondig over te redeneeren,
doch wij moeten bekennen dal wij ze niet hebben
verslaan.
Hetgeen de stad vraagt aan het gouvernement is
het volgendedal het zijnen steenweg van vijf
meiers zou verbroeden en hem zou verplaatsen tot
tegen den beslaanden trottoir.
Wij hebben gesproken van verplichtingen van
wege het gouvernement, omdat hel een aange
nomen regel is dat de Staal, op de openbare
plaatsen der steden, zijne kasseiwegen onderhoudt
op eene breedte van tien meters.
Het is naar dit werk dal de regentie onzer stad
wacht om aan de Stalieplaats een behoorlijk uit
zicht te geven.
uitbrengen, is allerhatelijkst; want men beschul
digt hem, zonder het minste bewijs, van eene
grove misdaad, men legt hem een feil ten laste
dat nooit heelt bestaan
Er is uil de debatten gebleken, dal de laster
zijnen oorsprong beeft in de vijandelijkheid van
wege zekeren eigenaar der Moeren tegen den heer
De Hoon, omdat deze laatste nooit geaarzeld heeft,
ondanks onaangename en machtige tegenkantin
gen, zijnen plicht te volbrengen, en de reglementen
op de walermeulens der Moeren met strengheid
te doen eerbiedigen.
De advocaten der zeven verdachten hebben be
weerd, dat er prescriptie bestond voor de vervol
ging; dat de heer De Hoon beschuldigd was ge
weest niet als bijzondere maar als openbare amb
tenaar, en dat, bijgevolg, de vervolging binnen de
drie maanden had moeten plaats hebben.
De heer subslilul Van Iscghcm en de heeren
advocaten A. Meynne en II. Joyc hebben met veel
talent dit verdedigingsmiddel bestreden en al hel
hatelijke van den laster doen uitschijnen.
M.r De Hoon vraagt 25,000 frank schadeloosstel
ling en de plaatsing van het vonnis in vijf dag
bladen.
Hel tribunaal van Veurne heeft in zitting van 27
dezer hel slelslel van verdediging der belichten
aangenomen.
Men is onmiddelijk tegen dit vonnis in beroep
gegaan.
De zaak zal dus op nieuw te Gent gcpleten
worden.
gebracht, althans zeker in den openbaren haal ge
steld te worden.
En dal is niet alleen zoo in kerkelijke of gods
dienstige zaken, dal is ook het geval in aangele
genheden die hem van ver of nabij niet aangaan,
zooals de burgerlijke of politieke zaken.
In alles heelt hij ’t hoogc woord.
Wee dengenc, die hem zou durven tegenspreken;
bij kent zijne macht en weet ze niet alleen te ge-
bruiken maar ook te misbruiken.
Hij houdt, zooals men zegt, den boer onder den
duim.
Durft er zich soms hier of daar een hoofd op
stoken, hij weel er kort spel mede te spelen.
Een geschikt middel om den wederspannige lam
temaken is de biecht. Eene eenvoudige weigering
tot het geven der absolutie, en alles is gedaan.
M. de pastoor is dus, met zijnen onderpastoor
en zijne andere geestelijken, almachtig; wat hij
wil moet geschieden en.... geschiedt.
De klerikale grondeigenaars en edellieden helpen
hem een handje, en zoo komt het, dal de boer, die
volgens de Grondwet en de wetten van het bel-
gisch volk, een vrij mensch zou moeten zijn, niets
anders is dan een slaaf, een met reden begaafd
lastdier, enkel goed om te werken en te wroeten
cn nu en dan eens met een opgedrongen stem
briefje naar de kiesbus te gaan, om er te stemmen
zonder te welen voor wie, maar altijd voor den
kandidaat die door M. de pastoor ondersteund
wordt.
Dien dag is de boer maar eene kiesmachicn.
Wicn de schuld van dien toestand?
Aan M. de pastoor?
Neen. Aan de boeren zclvcn. Indien zij willen,
zijn zij meester van hun doen en laten, indien zij
willen heeft de geestelijkheid niets meer te ver
tellen, in alles wat de openbare zaken betreft.
De pastoor op den builen heeft maar macht,
omdat de boeren dit verdragen cn loelalen.
Honderden voorbeelden hebben zij ervan voor
oogen.
Waarom zijn al de groote steden liberaal?
Omdat er de burgers niet dulden, dal M. de pas
toor er zich mol politiek bemoeit.
Dal kunnen de boeren ook beletten. In vele dor
pen zijn de besturen liberaal, en geven hunne stem
aan den liberalen kandidaat. Op dat punt luistert
men niet naar het pramen of dwingen van de gees
telijkheid.
Welnu, wat men kan op ’l eene dorp, kan men
ook op ’t andere. Om zoo verre te geraken hebben
de boeren niets anders te doen dan dc koppen bij
een te steken cn aan 't zelfde lijntje te trekken.
Ziende dat men niet luistert zal M. de pastoor alras
den moed opgeven.
Maar de religie, zal er hier of daar een vragen,
zal de religie daar niet door lijden?
Het antwóord ligt bij de hand.
Wordt de religie in de steden en dorpen, waar
de liberalen aan hel hoofd slaan, benadeeld of
tekort gedaan? Wie zijn burgerrecht uitoefent,
kan die daarbij ook zijne godsdienstige plichten
niet in volle vrijheid uitoefenen? En toch, wal
hebben de burgerlijke zaken gemeens met de gods
dienstige zaken?
Integendeel, daar waar M. dc pastoor ziet dat
zijne tusschenkomst in de openbare zaken hem
niet baal, legt hij zich des te meer toe op zijn
godsdienstig ambt. Daar bestaat geen haal en
tweedracht lusschcn dc burgers, maar eensge
zindheid cn broederliefde. Daar wordt de pastoor
geacht cn bemind; daar is ’l een plezier om ie leven
cn niemand denkt er aan iels te doen, dat den pas
toor of den godsdienst kwetsen kan.
Hel is dus eerder in 't belang van den godsdienst
zelf, dal de pastoor in zijne kerk blijft, om er te
zorgen voor hel zielenheil zijner parochianen, en
de burgers zelven maar laat zorgen voor hun stof
felijk welzijn; zij zijn hel en niet de pastoor, die
moeten koken zooals zij het eten willen.
Dat de boeren dan handelen als vrije menschen
bandelen moeten, dat isde pastoor over gods
dienst laten preken in dc kerk waar hij meester
is, maar over huizelijke zaken inde woestijn. Daar
zijn zij baas.
Zij nemen er de proef van cn wij zijn overtuigd,
dat zij spoedig zichzclvcn geluk wenschee en ons
bedanken zullen, om den raad die wij hun geven.
De Burgerij.)
Eindelijk, dc troittoirs.
Wij kennen eigenaars, zegt het Leugenaartje,
die, in de Zuidstraat gedwongen zijn geweest
hunne keldervallen langs buiten te sluiten, en
alzoo de waarde van hunne kelders merkelijk
hebben zien verminderenWaarom den oenen
sparen en de anderen verdrukken
Wij kennen slechts eenen dezer verdrukte
eigenaren in de Zuidstraat, en wel namelijk den
beenhouwer Demecsler.
Wal er aan zijn huis is gebeurd, heeft ook elders
plaats gehad, doch het heilig bladje zal hierover
wel zwijgen.
Hel Leugenaartje zegt ook dat er voor het gemak
van eenen eigenaar in de Zuidstraat (zonder hem
te noemen) de trottoir verscheide maal veranderd
is geworden, en het besluit uit zijne beknibbelingen
over het onderhoud der stralen, over de Slatie-
plaals cn over de trottoirs, dat dc stad Veurne zeer
slecht bestuurd wordt.
Het is maar hel Leugenaartje die het zegt, en gij
weet, lieve medeburgers, hoe dit bladje de waar
heid eerbiedigt.
Pleclitlg feest l>ij tie Koorzan
gers.
Zondag laatst had het feest plaats ingericht door
onzen koorzangerskring Vereenigde Vrienden
ter gelegenheid van de inhulding van zijn vaandel.
Dit feest was plechtig cn voortreffelijk; hel heelt
algemeenc goedkeuring verworven en genoegen bij
allen doen ontslaan. En inderdaad, is de bloei aller
verzettende maatschappijen niet een zeker bewijs
van den welstand eener stad? Is de goede overeen
komst onder dc maatschappijen, zich wederzijds
hulp leenende, niet een blijk van de genegenheid
waarmede de medeburgers voor elkander bezield
zijn? Zekerlijk ja, en het zijn maar kleingeestige
kerels die het tegenoverstelde zouden kunnen of
durven beweeren. Wij zijn verheugd hel te mogen
bcslatigcn en het feest van zondag is er het stellig
bewijs van.
Men weet dat alle maatschappijen van stad, door
onzen koorzangerskring waren uitgenoodigd om
deel te nemen aan den stoet, die om 4 ure moest
plaats hebben. Welnu, allen hebben bereidwillig
den oproep beantwoordt. Om 3i/a ure vergaderden
zich, in den Keizer, van ecrctcekens en vaandel
voorzien, de volgende broederlijke maatschappijen
onzer stad de Rhelorika, Sk’ Gecilia, de Kruisboog-
gilde S.1 Joris, dc Vinkenieren, de Bolders cn dc
Duivcngilde S.‘ Esprit. Om 4 ure stelde de stoet
zich in bewegingen begaf zich, ouder hel spelen
van het muziek, ten huize van den heer Voorzitter
des krings, alwaar het vaandel werd uitgchaald
cn van daar stoetsgewijze langs dc voornaamste
stralen van stad naar hel lokaal werd overgebracht.
Bij bet intreden der zaal, werd de eerewijn aan
geboden. Daarna werd de zitting geopend cn de
heer voorzitter Bricoull nam hel woord. In eene
merkwaardige redevoering, deed hij een omstandig
verhaal van den oorsprong der koorzangerskring,
zijner wisselvalligheden en veranderingen en hel
doel welke hij steeds behertigde; hij eindigde met
alle dc maatschappijen, die zoo bereidwillig den
oproep hadden beantwoord, te bedanken over
hunne medewerking tot hel welgclukken van hel
feest en zij levens op den koorzangerskring mogten
rekenen, die hand in hand zou vooruitstappen om
dc goede overeenkomst te behouden en alzoo te
werken tot het welzijn en dc bloei aller maat
schappijen. Hevige toejuichingen begroetten de
schoone woorden van M.r Bricoull cn hierop werd
hel waar kunnen wij beter zijn door de har
monie cn dc koorzangers, aangelroffen. Verders,
werd het proces-vcrbaal van inhuldiging afgelezcn
en door dc hoofdmannen van ieder maatschappij
onderlcckend. Na nog een glasjc op ’s koorzangers
gezondheid cn hun vaandel te hebben geledigd,
nam men afscheid zich beloovende op hel concert
van ’s avonds weder te zien.
Om 8 ure nam bel concert aanvang. Over de uit
voeringen zouden wij geern een woord zeggen cn
aan elkeen geven wal hem toekomt. Tijdgebrek
stelt ons nochtans in dc onmogelijkheid een vol
ledig overzicht te doen van alle dc stukken in dien
schooncn avondstond voorgedragen. Wij moeten
ons enkelijk bepalen te zeggen dat de kooren op
perbest zijn gezongen geworden en groolen voor
uitgang hij onze koorzangers betuigen. Wat de
andere deelen van het programma betreft, dezelve
zijn door de beer Gentenaars overheerlijk voorge
dragen geweest en hebben een waar genoegen bij
Hel Leugenaartje spreekt over hel proces inge
spannen door het openbaar ministerie en door den
heer De Hoon tegen zeven eigenaren der Moeren,
die, zegt onze confrater, betrokken zijn voor
lastertaal, omdat zij den heer De Hoon bescliul-
digd hebben eenen maatregel te hebben genomen
(sluizen te hebben geopend), die schadelijk was
aan hunne eigendommen en deze op zekeren
nacht te hebben onder water gestoken.
Dit is wel wezenlijk zoo, dit is dc grond van den
laster; doch, volgens zijne schandelijke gewoonte,
tracht hel Leugenaartje nogmaals, uil partijgeest’
de zaak onder een valsch cn venijnig daglicht te
stellen.
M.r Meynne, van Brugge, schrijft hel kwaad-
willig bladje, sprak voorden heer De Hoon. Onder
andere had hij de vermetelheid te zeggen, dat de
heeren der Moeren niets anders zochten dan den
heer De lloon ten onder te brengen. Welhoe
antwoordde M.r Van Biervliet van Gent, die
pleitte voor de grondeigenaars, maar onder
dezen die den heer De Hoon beschuldigden is
er een eigenaar uil Frankrijk, die voogd is van
twee weezen. Die heer heeft geen duim goed in
de Moeren, hij is geenszins bemoeid met onze
politieke kwestiën, en hij zou hem willen ten
onder brengen uil politieke drift? Neen, neen
maar hij moet zorgen voor hel goed der twee
weezen, cn hel is alleenlijk daarom, dat hij een
klaagschrift tegen M.r den Ingenieur heeft in-
gediend.
Het inzicht van hel Leugenaartje is wel duidelijk-
het heeft de bovenstaande regelen geschreven oni
te doen gelooven, dal dc politiek in deze zaak eene
rol heeft gespeeld, en dal er wel wezenlijk eene
overstrooming door kwaadwilligheid heeft plaats
gehad. Wal meer is, hel venijnig bladje maakt deze
bedriegclijkc opmerkingen lel wel op lezers
Vooraleer het tribunaal heeft uitspraak gedaan.
Wat naam geven aan zulke handelwijze?
En nochtans onze confrater weel zoo wel als
wie hel ook zij, dat er in deze zaak van geene
politiek is gesproken geworden, cn dat men nooit,
noch in de Moeren, noch in de builen-Mocrcn, van
eene onderwatersteking heeft hooren klagen, en dit
voor de zeer eenvoudige reden, dal dezelfde nooit
heeft bestaan.
Dc beschuldiging, die zeven hooggeplaatste per
soenen tegen don heer De Hoon hebben durven
1
I
kl
I
I
