s
I
V
iètad Veurne.
J
De versierde huizen waren in klein getal. In
dien men er degene waar priesters en nonnen en
de hoofden der klerikale maatschappijen wonen
aftrekt, zon men er moeilijk eene dozijn kunnen
noemen, ten ware men als versiering aanzag kleine
voddevaandeltjes tol in papier toe die men
uitdeelde, en die menschen uit hunne vensters
slaken om te voldoen.
Buitengewoon veel menschen, zegt hel Leuge~
naartje, zijn zondag te biecht en te communie
gegaan.
Wij gelooven dat het waar is: Venrne is wel
veranderd sedert 30 a i0 jaar! want sedert dat er
hier zoo véél congreganisten en tjeefkens zijn, is
Venrne een droef steedje geworden, en die veel
kwaad doel moet veel biechten.
Wal de versieringen der straten betreft, er was
niets bijzondersde wijken hadden hunne vaan
dels uitgehangen, en de wijkmeester Obijn had eene
eerepoorl laten plaatsen,orn de zegening van den
Paus te bekomen in zijne scheerzaal»en dal
was al.
morgend kwam zij terug van de mis en vond bet
vuur der keuken bijna uilgedoofd. Zij nam de
blikken pclroolkruik, waar een 3lal liters petrool I
in waft annt van hot vnMit in dn ftfnnf hn 1
schrikkelijke brandwonden bekomen en overleed
Het Leugenaartje deelt menigvuldige jaar- en op
schriften mede die men zondag op de klerikale ge
bouwen heeft kunnen lezen. Politieke opschriften
waren er niet te kort. In vele was er kwestie van
Pius IX Paus en Kohing, van de vijandelijkheid
tegen den Paus, van strijden en van zegepralen, van
het herstellen van den Paus in alle zijne rechten
enz. Doch wonderlijke zaak al de politieke
jaar- en opschriften heeft liet Leugenaartje in den
vergeetboek gelaten. Waarschijnlijk zal hel in zijn
aanslaande nummer deze vergetelheid herstellen,
want het bladje belooft nog andere opschriften te
zullen mededeelcn.
Wij bevelen hel volgende gelegenheidsvers,
Welk geplaatst was boven de ingangdeur van eene
herberg omtrent do Nicupoorlbrug, aan zijne bij
zondere aandacht.
Om in geen vervolging te moeten verkeeren
Doe ik heden mede in het ilumineeren.
’K ben goed’ katholiek alhoewel liberaal,
Maar ik kan niet doen gelijk d’andre allemaal
Daarom brand ik slechts een keersken van een cent
Om mede te doen in het Parerement,
Maar mogt ik Sint Pieters Penningen ontfaan
In Plaats van één, zouden er wel duizend staan.
Dc verlichting, zegt het Leugenaartje was «bui-
tengewooti schoon, treffend en algemeen Wat
grovtm leugenDe verlichting was in eenige straten
nog al schoon inderdaad, maar zij was zoodanig
verre van algemeen 18 zijn, dal men meer dan 5ü
huizen telde in de stad die »iet verlicht waren.
I*nuzëlijke .labile t e Voiirnc.
Het jubelleesl, dat hier verleden zondag is ge
vierd geworden, heeft aan onze verwachting be
antwoord er was veel geweld van wege priesters
en minnen, die men van ’s morgends vroeg lot laat
inden, avond op de Straat zag, veel geweld van
wege hunne mouwvagers en achtcrloopers.
Gelijk wij het voorzegd hadden, was het veel
meer een politiek dan een godsdienstig feest, en
dit bleek ten duidelijkste wanneer ’s avonds de
klerikale fakkelbende, met de meelmannen aan het
hoofd, is gaan serenade!) geven en gaan bravo
roepen voor de huizen van den pastor-deken Aife-
naar, van den kapelaan Vander Beke, en van de
provinciale raadsleden Van Hoe en Bieswal, welke
vier mannen men hier aanziet als de hoofden der
klerikale partij.
Acid miljoen franken.
Men weel dat de Paus voor ZES MILJOEN VIJF
HONDERD DUIZEND FRANKEN aan geld en ge
schenken heeft ontvangen, ter gelegenheid van
zijnen bisschoppelijke!) jubilé.
Hel is er nog niet alUil Amerika zal hij nog
een miljoen en half krijgen.
Dat maakt tot hiertoe de geringe som van ACHT
MILJOEN FRANKEN.
Wie heeft er nog tijd om dien armen duts te be
klagen, die zoo in eens acht miljoen frank krijgt.
En nog zeggen de klerikale schooiers voor de
Sl-Pieterspeniiing dat de Paus arm is.
En indien er zoo velen onder onzC voornaamste
ingezetenen geen deel hebben willei» nemen aan
het feest van zondag laatst, was het wéd, gélijk
het professorsgazetje zegt, om haat tegen Paus
en kerk te betoonen»? Geenszins, en dit is al
leenlijk een verzinsel van wege de professors.
Want, hadde de viering van den jubilé zich be
paald bij feesten en versieringen in de kerken, bij
brooddeelingen aan de behoeftige!), iedereen zou
er deel aan genomen hebben en met liefde.
Maar in plaats van een godsdienstig feest men
heeft er eene politieke betooging van gemaakt
tegen eene vreemde mogendheid, men heeft bij de
kleine menschen hel geloof onderhouden dal de
Paus gevangen zit en van alles is beroofd, men
heeft de klerikale!) opgohitst tegen de liberalen,
men heeft aan de priesters en aan de nonnen, on
der den dekmantel van den godsdienst, de gele
genheid verschaft om met geweld en openlijk zich
met politieke zaken te bemoeien, en het is daarom
dat er zoo velen de feesten van zondag hebben
afgekonid.
1“ premie, oen verguld eermetaal en
2' id. zilveren id.
3’ id. bronzen id.
Algeineene 'lijdingen.
- Zaterdag is in 't provinciaal gouvernemenls-
holel Brugge overgegaan tot de openbare aanbe
steding der heibotiwiugswerken van de brug op
de Gravensluis te Niéuport. - Bestek 27,500 fr.
Hebben aangeboden MM. Em. De Cloedt, te
Venrne, 20.246 fr.; Vital de Neubourg, te CbSlelet,
20,300 fr.; Aug. Colloigne, te Brugge, 20,600 fr.;
Pieter Deswarle, te Niéuport, 20.895 Ir.; Emile
Van Keii sbilck, te Brugge, 21,300 fr.; Garilte en
Dehaspe, te Enghien, 22,300 fr.; Nicaise en Del
eave, te La Louvière, 22,895 fr.; Jules Taverne,
te Niéuport, 23,440 fr.; Alfred Van Waeyenbercll,
te Alh, 23,500 fr. Amand Jacqueloot, te Oostende,
23,800 fr.
Den 26 dezer maand zal eene belangrijke
proefneming van viiurwerkkundc gedaan worden
door onze militaire genie te Middelkt rke. In 1792
leed op de hoogte van dal dorp, een groot vaartuig
mol ijzer geladen, schipbreuk. Dit vaartuig het
welk door verloop van jareri, voor drievierden
onder het zand begraven werd, is nu niet meer
zichtbaar dan bij laag water. Óm eene proef te
nemen, of dit wrak niet kan worden uit den weg
geruimd, zal de compagnie pontonniers zich den 25
juni naar Middclkerke begeven om de proef te
nemen. Daags nadien juist op den middag zal er
worden gebruik gemaakt van de hooge lij, opdat
Waai* gaun vv*.i naar toe.
Dq klerikale gazetten kunnen niet verduiken, dal
do vüorwaarden op welke de nieuwe kieswet ge
stemd is geweest, haar alle kracht, gezag en
achting ontnemen; daarom ook wenden zij alle
pogingen aan om de verantwoordelijkheid dier
ontknooping op dc liberalen te werpen; die pogin
gen zullen vergeefs zijn. Nooit zal men aan het
land kunnen ontkennen dat de liberale vertegen
woordigers hunnen plicht niet deden, met hunne
stem te weigeren aan eene schikking die hel bc-
heerschend princiep onzer wetgeving kwetstde
gelijkheid van allen voor de wet, zonder onderscheid
van wie het moge wezen, en met eene leering, te
verstooten, die noodwendiglijk leidt tot dc op
slorping van den slaat door de kerk, met behulp
van den biechtstoel.
De klerikale gazetten hebben slechts één betoog,
altijd hel zelfde: de priester alléén rechter om de
sakramenten te bedienen.
Neen, het burgerlijk recht heeft geene zaak met
de bediening des priesters in kerkelijke zaken,
doch, op eene voorwaarde, het is dat van zijnen
kant, de priester zich ook niet bemoeie met hel-
geen wereldlijk en politiek is, en zich van zijn
priesterambt niet bediene om de grondzuilen van
de zamenlcving, zoo als zij thans is, te ondermijnen.
Wij hebben dit meermaals gezegd. Maar onge
lukkiglijk, wij hebben te doen met lieden wier
veroveringsgeest alverwoestend is, die naar rede
•of niets hooren willen, die halslarrig voort willen
naarde opperheerschappij; en dit kan, dit mag, dit
zal niet wezen. Daaruit spruit die hardnekkige
strijd voort van het libcralismus legen de ontwer
pen van het theoeratismus, en die strijd moet
duren lot der verdelging van de eene of de andere
der partijen.
Wat vei blinding voor de kerk! bad zij een grein
gezonde en kalme beredenering, hoe zou zij ver
schrikt moeten achteruit deinzen voor hare ter
gende ontwerpen Maar, wat zeggen wij, de kerk
is doof, is blind, zij wil niet zien noch hooren, en
zoo loopt zij eene reeks gebeurtenissen te gemoel
die alles behalve heerlijk en voordeelig voor haar
zullen wezen.! Verblindenzie eens de geslaatheid
der verschillige europeesche stalen! Overal, in
Vrankrijk, in Duitschland, in Italië, in Spanje, ge
hoorzaamt de geestelijkheid aan een ordewoord,
zaait ongerustheid en wanorde. Het is legen haar
dat de gouvernementen zich te verdedigen hebben
als zij onder haar order niet slaan, en legen hunne
eigene onderdanen, wanneer zij haar gehoorzamen.
Hel klerikalismus is voor 9/10 in de onrust van
Europa. Zonder het klerikalismus, zouden Duilsch-
land, Italië, Vrankrijk, Spanje, Belgie, vreedzaam
wezen. Indien de bevolkingen verontrust zijn, de
gemoederen ontsteld zijn, de onzekerheid overal
is, hel is de schuld van dat woelig en alles willend
klerikalismus. Het blaast den haat en do oncenig-
heid niet alleen lusschen de burgers van een en
het zelfde land, niaar zelfs lusschen de leden der
familie; het is de groole oorzaak van tweedracht,
twist en oorlog der tweede helft der negentiende
eeuw.
En men is daarna verwonderd, dat een groole
schrijver gezegd helibe dal dc geestelijkheid dc
schuld is van al de onrust die woelt verre en bij
O bad zij gewild, zij ware eene aangebedene ge
weest, zij had zich van elk, van alle bemind ge
maakt, met zich te houden in hare zending, de
voorschriften opvolgende van den godsdienst van
baren grooten Meester.
Er zijn leden onder de geestelijkheid die die rol
verkiezen zouden aan do gene die men haar nu
doel spelen, die vredelievende rol aan die aanval
lende rol, die toch zóo slecht overeenstemt met
hunnen zwarten rok; maar wal kunnen zij legen
hunné opperhoofden, die huil vooruitjagen!
Welaan dan, zij willen den strijd; zij verscheu
ren de laatste Harden van hunne vredevlagZij
zullen weten wie zij aanvallen: het libcralismus
hééft zijne rol te vervullen op zijne beurt, en,
neen, het zal er niet aan te kort blijven, dal men
er zeker van weze..
het water zou dienen tol demping om hel wrak bij
middel van dinamiet te vernielen.
- Volgens den Journal de Liège moet er kwestie
zijn de Kamer in buitengewonen zittijd bijeen te
roepen ten einde te beraadslagen over de militaire
wetsontwerpen. Het gouvernement denkt de uit
gaven te gemoel te komen bij middel van hulp
middelen, die zullen gevonden worden in de
Staatsdomeinen; het niet gebruikte deel der op
brengst van de militaire gronden te Charleroi,
komt voor verscheide millioenen voor in het cijfer
dezer hulpmiddelen.
Dc Paix meldt uit goede bron, dal er betref
fende .hetgene de koning te Luik zou hebben ver
klaard, üi/ftgaandé dc vermeerdering onzer mili
taire uitgaven, nog geene beraadslaging heeft
plaats gehad in den ministerraad. Hel blad denkt
dus insgelijks dal de ontwerpen en de vrees, waar- I
mede men zich bezig houdt, op verre na zoo
ernstig niet zijn, als sommige dagbladen dit wel
willen doen gelooven.
Men meldt uil Brussel aan den Echo du
Luxembourg, dat er dit jaar geene oefeningen meer
in Luxemburg zullen plaats hebben. Er zou ook
geen kamp te Bevcrloo worden gehouden. Men zal
zich enkel bepalen bij eenen veldtocht van twee i
of drie dagen in de omstreken van Brussel én Leu
ven, gevolgd door eenen aftocht op Antwerpen.
Do kamer van inbeschuldigingstelling heelt
uitspraak gedaan in de zaak van den I'nion du
Crédit. Zij heeft voor de assisen' van Brabant ver
zonden: Dees, gewezen kassier, l'sn th, gewezen
administrateur, De Wolf en Vanc’ei'heyde,'), be
dienden van dit gesticht.
Het gehucht Crolteux, bij Mons, inde pro
vincie Luik, is in opschudding gebracht t.'oor een
schrikkelijk ongeluk, te wijten aan het ojivoor-
ziciilig gebruik van petrool. .Maria Dcvilleis, Óftd j
19 jaar, dienstmeid bij den pachter Moles, in ge
zegde gemeente, had de slechte gewoonte hard
sloof tc doen aangaan door er'petrool op te gieten.
Zij hield van dc opmerkingen welke hare meesters
haar daarover deden geene opmerking. Zondag
i
vuur der keuken bijna uilgedoofd. Zij nam de
in was én goot van hel vocht in dc sloof. De vlam
men sloegen eensklaps naar omhoog en deden dc
kruik in de handen der onvoorzichtige meid sprin
gen. In eenige oogenblikken stonden hare kleede-
ren in brand. Op haar hulpgeschrei kwamen hare
meesters locgcsneld, die de vlammen doofden,
maar hel was te laat. Hel ongelukkige meisje iiad
's avonds in onbeschrijvelijke pijnen.
Hel kollegie van Burgemeester en Schepenen der
stad Veurne en de Maatschappij van Land- en
Hovingbouw van arrondissement Venrne, maken
liet puhlijk kenbaar, dat er eenen Prijnkamp
van BccHtialcn zal plaats hebben binnen ge
melde stad den Zaterdag 7 .lull IM77,
ten 11 ure ’s morgens en dal de volgende prijzen 1
zullen uitgeloofd worden1
Prijskamp inflcstclb boor Ijct Sotabsbcstuur.
Ossen van 3 jaar, niet meer hebbende dan 6 tanden.
fr. 125
75
50
SI
i
«u.mwivi gvvou U|Hii v» OI lip
1
^RUSKAMP VAN J3EEBTIALEN.
