i X. gelezen, in hel bijwezen van papa Malou, die uil Men weel dal de zoon van minister Malou jesniet De prijs voor hel best en voldoend gekeurd werk is eene somme van twee honderd frank, geschon ken door Mev. Tony Bergmann, en een zilveren verguld eermetaal. De uitspraak der jury zal plaats noemen de klerikalcn hem een godsloochcnaar, een franemapon, een priestcrhatcr, eau kommunc- man, een kerel die de kerken wil branden, de priesters vermoorden', de nonnen verjagen en ander lieflijkheden meer. In een woord. De klerikalcn willen de vrijheid voor hen alleen van al te schrijven wal zij willen, •en van den anderen kant zouden zij de liberalen alle verdediging en recht van spreken cn schrij ven ontnemen indien zij konden. Ziedaar wal de vrijheidsliefde bij de klerikalcn bcleekcnt. Slechte gewoonten zijn mocielijk om laten, zegt het spreekwoord, cn hel Leugenaartje geelt ons van lijd tol tijd daar een bewijs van. Zoo is hel dat het jaarlijks, bij elke heropening der klassen, onze middelbare staatsschool moet aanvallen, om haar bestaan te doen kleinachten cn om te doen gclooven dat het alleenlijk hel bisschoppelijk col legia is waar men eene goede en verstandelijke opvoeding kan ontvangen. Vooraleer de schrijvelaars van dit leugenachtig bladje dc staatsschool voor eene koslelooze school willen doen aanzien, zouden zij beter cens dc wel op het middelbaar onderwijs doorsnuffelen, cn alsdan zouden zij zich niet blootstellen arme praal aan hunne lezers te vertellen-. Daar zouden zij zien, dat onze wetgevers de in richting van de middelbare scholen voorengestaan hebben, om aan de kinders, toebehoorende aan de geringe klas zoo wel van de slede als van den buiten), eene genoegzame geleerdheid te verschaf fen die hun eenen behoorlijken staat in de wereld kan verzekeren. Daarom is hel dat liet Gouverne ment, om den toegang er van te gemakkelijken, toclaal de kinders der kleine burgers op vermin derden prijs of zelfs kosteloos te aanveerden. Dal 7 Leugenaartje dus het Gouvernement aanvalle hetwelk de staatsscholen alzoo bevoordeeligl, en de gemeente besturen verplicht aan zijne inzichten te beantwoorden. Voor hetgeen de opvoeding aan gaat die men in de middelbare school ontvangt, wij laten dit oordeel over aan ieder weldenkenden en onparlijdigen mensch, om te welen of zij niet in evenwicht mag gesteld worden met die welke men inliet bisschoppelijk eollegie geeft. Daaroip zullen wij alleenelijk de aandacht roepen op de genen die dc staatsschool bijwoonen of bijgewoond hebben, om hen in vergelijking te stellen met dezen van T eollegie. Zonder van Veurne te spreken waar men dc dagelijksche ondervinding daarvan heelt, ziet cens in de naburige parochiën zoo als Adinkerke, Bulscamp, Coxyde, Houlhem, Iscn- berglic, Steenkerke, Wulpen om te welen aan wie men de voorkeur moet geven van eene goede en verstandelijke opvoeding, cn gij zult u overtuigen dat die niet altijd aan de kwcekelingcn van T bisschoppelijk gesticht mag gegeven worden, al hoewel hel profossorsgazetje zulks op alle loonen wil laten hooren; maar sommigen Van die geeste lijke beschavcrs der jongheid zouden wel doen van somwijlen het bock der bevoegde beleefdheid na te zien, voor aleer anderen ten dien opzichte te beknibbelen. De wedstrijd Tony Bergmann is voor de tweede maal uitgeschreven voor een verhaal of novelle in ncderlandscbe taal en in proza, van minstens een Al de letterkundigen zonder onderscheid, wor- Dc stukken moeten'vrachtvrij ingezonden wor- Onzo lezers, die ook het Leugenaartje lezen, zullen honderdmaal bemerkt hebben, dal hel pro fessorsgazelje zelden onze artikels beantwoordt. En als hel christelijk papiertje zich cens bij uitzon dering met onze beweringen bezig houdt, dan doel hel zulks spotswijze, neemt zijne toevlucht lol personaliteiten, en.... ontwijkt de kwestie. Men herinnert zich nog, hoe bijzonder geestig, verleden jaar, het heilig bladje was, ter gelegen heid van de stippen op de i’s cn de ij’s, die men in eenen brief had verwaarloosd. lieden levert hel profossorsgazetje zich aan eene geestigheid over van den zelfden aard. Wal heeft het geantwoord op ons artikel waar in er bewezen wordt, dat de klerikalcn, ten allen tijde, vervolgers» zijn geweest? Wederlegl hel ons gezegde? Neen, maar hel spol, hel beweert dal onze logica, onze redeneerkunde, aller gebrek- kclijksl is, en dal wij, met die logica, tol hel be sluit zijn gekomen, dal von Bismarck cn Victor- Emmanuel katholiek zijn, cn dat, integendeel, de gestrafte duitsche bisschoppen cn priesters, aan dc franemaconsparlij toebehooren, cn dat de Paus liberaal is. Hoe vernuftig Altijd komt, in het Leugenaartje, de professor uil dc mouw. En als hel de les spelt, hoe kiescll, hoe beleeft is hel niet! Volgendcr wijze, bij voor beeld, eindigt hel professorsgazelje zijne les over dc logicaZeg dat ecus aan uwen hcrllap Mr Laurent, van Gent, pretcntiebladjc, en gij zult eene groole oorveeg krijgen en ge zult hebben wal gij verdient. In plaats van ons do les te spellen, bad hel Leu genaartje moeten bewijzen, dat de klerikalcn geenc «vervolgers» zijn, noch nooit zijn geweest. Maar neen, wel verre van dit te bewijzen, komt liet eenigzins ter onzer hulp; het onderschraagl ons stelsel, hel scheldt en lilt vervolgt, en laat duide lijk, door zijne grove personaliteiten, zijnen haal blijken legen alwic liberaal is. Hel is maar al te wel gekend, zegt hel christelijk bladje, dal er in Veurne liberale huizen zijn, waar de dicnsl- boden slechter voedsel hebben dan de jacht- honden. Doch niet alleen durft hel professorsgazelje schrijven, dal deVeurnesche liberalen omnensche- lijk handelen jegens hunne dienstboden, maar ook, dal er te Veurne hij burgemeester en schepenen voor de ellendigen noch hulp noch troost te «vinden is» Veurnaar van 19 dezer). Hel gaal echter nog verder: hel gezegend papiertje zegt ronduit, vlak af, dal de liberalen ZWIJNS zijn. Wij overdrijven niet, want zie hier, letterlijk, hoe onze confrater zich uildrukl Over korten tijd waren er in eene herberg van Veurne verschelde groote verstanden die bezig waren mol den theologant te spelen, juist gelijk hel pretenliebladje zoo geern doet. Het was uit vallen tegen dc biecht, lachen met de aflaten, met dc 1111. Sacramenten, enz., enz. Al met cens vra gen zij aan eenen eenvoudigen hovenier die bij hen zal, en geheel hun gesprek aanhoord had, niette genstaande het hem geweldig tegenslak, wal hij daarover dacht. Eb wel, Karei, zegden zij, is dat niet goed geredeneerd? wal zegt gij er van? HJorl, zei Karei, ik heb woensdag laatst twee zwijns gekocht en ik ga er seffens naar gaan kijken; want ik ben liever bij twee zwijns dan bij eenen heele.n trop. En Karei betaalde zijn glas bier en ging naar huis. En de liberale theologanten stonden daar te kijken, zoo als men zegt, met hunnen mond vol tanden: z’haddcn hunnen buik vol Zulke onbetamelijkeplatte grofheden durft men drukken in eene geestelijke-professorsgazel, in een blad, dat door alle onze priesters als eene goede en stichtende gazet aan de huisgezinnan wordt aanbevolen En als de geestelijken, eenigzins met wellust, zulke vuige cn onbeschofte lasteringen door de nieuwsbladen verspreiden, wal moeten zij niet doen legen de liberalen in hunne scholen? Hoogst waarschijnlijk trachten zij in die scholen, op honderd versebilligo wijzen, de liberalen aan de kinderen hatelijk te maken, en door honderde leugens te doen gclooven dat de liberalen de slechtsteh der menschen zijn. Welaan, liberalenzendt maar uwe zonen, uwe dochters naar de geestelijke scholen, cn men zal er hun leeren dal gij ZWIJNS zijt. Een schoon vooruitzicht, voorwaar. Slechte tijding. Hel schijnt dal men in T ministerie van oorlog bezig is met een wetsontwerp dal men na dc vakantie bij de Kamer wil indienen. Er Is sprake van het contingent dal onder dc liberale regeering van 10,000 man was en die de klerikalcn op 12,000 brachten, nu op 15,000 sol daten te brengen en om groole sommen te vragen voor dc wapening van hel leger en van forten. Zulke wel kan liet ministerie wel eenige moei lijke ©Ogenblikken bezorgen, doch de meerderheid zal alles aannemen wat hel ministerie wil, ge dachtig aan de woorden van d’Aiielhan: dat er na dit ministerie geen ander klerikaal ministerie mogclijk is. Dat de boeren nu maar roepenLeve het kleri kaal ministerie. Zij zijn er voor beloond geworden. iklgenieeiie 'Fijclingett. Morgen voormiddag, om 11 ure, Con cert op het Stadhuis, door de koninklijke harmonie- maalschappij S.’° Cecilia. De volgende stukken zullen uitgevoerd worden 1. Souvenir de Chercq, pas rcdoublë. 2. Finale d’Aïda. 3. Marien, polka. 4. Grand pot-pourri burlesque el populaire. Bij den behaalden zegepraal door den jongen K. Verhelsl in den laalstcn prijskamp, moeten wij nog melden dalK. Debaenst, oud leerling onzer middelbare school, met voldoening zijn examen j van leeraar van T middelbaar onderwijs van den tweeden graad onderslaan heeft, en ter zelver tijde zijn diploma ontvangen heeft in T vlaamscb, in T duilsch en in T éngelsch. Zusterkens der Armen. Zij betrokken er een nederig huisje cn stelden al bunnen tijd ten dienste der arme menschen. Zij hielpen de zieken en schooi den, bij de rijken, de brokkelingen van de tafel 0H1 de noodlijdenden te kunnen helpen. Voor hen zelven vroegen zijniets: de eenvou digste spijzen waren hun voldoende; zij hadden be lofte van armoede gedaan cn in armoede w ilden zij leven; zij beminden hunnen evenmensch meer dan hen zelven uil liefde tot God, en al wal de bemid delde cn rijke menschen hun geven wilden was voor de arme zieken, voor de arme huisgezinnen waar er aan alles gebrek was. In den beginne gingen dc zusterkens der Armen rond met eene mand; later, met eenen ezel en kar; cn nu, met eenen fourgon met een schoon en kloek paard bespannen. Het nederig huisje hebben de Zusterkens verlaten cn wonen nu in een groot huis, in de Gouverne mentstraat, dal hunnen eigendom is. En onlangs hebben zij nog een huis, dal aan hunne woning paalt, gekocht. Dit alles is mij door oenen zeer geloofwaardigcn persoon verteld geworden. Men ziet het, heer Uitgever, bij de Zusterkens van Gent was dc liefdadigheid hel voorwendsel, maar geld en goed vergaderen was het doel. Zij smeten een bliekje om een snoekje te vangen. Arm zijn zij te Gent aangekomen, en nu reeds bezitten zij er eene groote fortuin. Zij gaan voort met zich te verrijken, breiden hunne exploitatie meer en meer uit, cn vergrooten levens hunnen polilieken invloed. I Dit is dc historie van al de kloostersgeenc i komen te kort, geenc maken bankroet, maar alle verrijken zich. Zoo als gij het gezegd hebt, heer Uitgever, de hebzucht der zoogezegde dienaren der kerk is onverzadelijk Niet alleen willen zij alle gezag bezitten, maar ook allen rijkdom. Er moet hier een einde aan komen. Aanvaard, Mijnheer, do uitdrukking mijner ge voelens van vriéndelijke achting. vel druks (32 blz. kl. in-8°). gelezen, in het bijwezen van papa Malou, die uil p- - de handen van zijn kind de 11. Communie heelt I den voor 1 januari 1877 aim den heer L. Delpirc, ontvangen. j voorzitter der afdccling. Dc Uien public vindt dit hel grootste geluk voor eenen vader, dal zijn kind jesniet, pater of broeder- ken of non wordt. Ehwel, als dal zoo is, dan moeten dc fanatieke vaders van geheel andere stol ,V1 gemaakt zijn dan anderen. Want wij aanzien hel hebben'in juni 1878. voor een groot ongeluk een kind, zonder onder vinding van hel leven, de wereld, hel familieleven niet kennende, zich in een klooster te zien opslui- i ten, waar het nooit meer uilkoml, zelfs al ware i dit zijne vurigste begeerte, want men weel dal dc kloosters middelen bezitten om ze te houden. Wat M. Malou betreft, wij twijfelen er sterk aan dat hij, ofschoon voorstander der klooslcrorders, zijne kinderen met genoegen ziel vertrekken, maar hij mag hel niet toonen; hoe klerikaal ook, denken wij dal hij een beter vaderhart heeft dan de man nen van den Kien public. de priesters en nonnen schijnen milddadig te zijn, het bedrog is, want, voegde gij er bij, smijten zij een bliekje, 7 is om een snoekje te vangen. Wal gij daar zoor eenvoudig heb gezegd, heer Uitgever, is eene groote waarheid, die in alle geestelijke gestichten bevestigd wordt. Als men inderdaad van nabij beziel water in die gestichten gebeurt, is hel altijd: eene bliekje sin ijlen, om een snoekje te vangen. Een handelsrciziger van Gent, vertelde mij daar omtrent hel volgende feit, welk wetenswaardig is, en waarvan dc vermelding niet onaangenaam zal zijn, meen ik, aan uwe geoorde lezers. Over tien a twaalf jaar kwamen er te Gent eenige Ingezonden Veurne 26 September 1877. Mijnheer dc Uitgever, In uw laatste nummer schreef gij, dat, «waar voegde gij er bij, om i. De zoon van Union. Het I-eugenaart je en onze middel bare school. U£11I1aI- cn I.ct ternieu wh. - - j - - - - ;.ivu iuu uc /.uuii x.in uiiiiioiu! juöuiui Al de letterkundigen zonder onderscheid, wor- gewordeu is cn dezer dagen zijne eerste mis heeft <]C11 lol dQZCD wedstrijd toegelaten.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1877 | | pagina 2