was,
aan
hel anders niet zijn kan, dewijl Rome oenen beslis
senden slag wil leveren, hel zij dus zoo: zij voerc
hel ordewoord van Megliade revolutie alleen kan
ons redden, uil.
Uil den onmeetbare!) stroom van bloed dien
Rome zal vergieten, zal hel heil der mensebbeid
te voorschijn komen: in dal bloedbad zal Rome
versmacht worden.
Kortelings overleed te Doornik, in oenen Imogen
ouderdomMr Respilleuxccre-kanunnik en
pastor-deken van O. L. V. Kerk. Hij bezal eene
groote fortuin, en hij had broeders en zusters,
Op zekeren dag predikte een pator, hier
Veurne, hel volgende
Gelijk er op de wereld drie soorten van munten
zijn, te weten gouden munt, zilveren munt en
koperen munt, zoo zijn er ook, voor onzen Hemel'
schcn Vader, drie soorten van menschel)
En welke zijn deze drie soorten van menschcn.'”
De priesters, de paters en nonnen of klooster
lingen, dal is gouden munt; de dochters en knech-
Waarlijk, do toekomst toont zich zeer somber.
In het Oosten oorlog, hongersnood en bedreiging
van pesl of cholera.
In hel Westen de kuiperijen der jesuïeten ea dor
klerikalen, die mei Mac-Malion en de bonapartisten
oenen staal van zaken in leven houden gansch
strijdig met den wil der bevolking en die onver
mijdelijk cene botsing moet te weeg brengen,
waarvan gansch Europa den weerslag zal voelen.
Nu reeds leggen vele fabrieken hunne stoom
tuigen stil; handel en nijverheid kwijnen, vele
kloekgespierde arbeidsmannen zijn reeds zonder
werk, wal zal er van hen geworden wanneer het
kanon alle rede doel zwijgen
Wenden wij hel oog van die akelige lafereelen,
om liever die oorlogzuchtige gekroonde hoofden
te verwenschen, die voor hel menschdom nog
grootere plagen zijn dan pesl en hongersnood.
De Zweep
nichten en neven, die niet rijk zijn, doch jegens
dewelke de overledene altijd zeer minzaam was.
Alwie M. Respilleux kende en die wist hoe recht
vriéndelijk hij handelde met zijne familie, was
overtuigd, dal hij zijn groot vermogen aan zijne 1
natuurlijke erfgenamen zou nagelaten hebben. Hoe
verwonderd was men echter niet, als men, bij bet
overlijden van den heer pastor-deken, vernam, dal
hij zijne familie had onterfd, on gansch zijne for
tuin had bezeiaantwee eenigzins voor hem vreem
delingen, te weten: aan zekere heer Slimarl, klerk
van den notaris, die hel testament van M. Rcs-
pilleux had gemaakt, en aan zekere priester De
la Roche, die zelf millionair is.
Als dit nieuwste Doornik gekend was, was dé
verontwaardiging overgroot en om zoo te zeggen
algemeen. Men begreep, en men zegde luid op,
dal er hier eene afpersing had bestaan, dat de
geestelijken aan de natuurlijke erfgenamen van
den overledene hun erfdeel hadden ontfutseld.
Men kan inderdaad niet aannemen, dal M. Respil
leux, die zijne familie rechtzinnig beminde, vrij
willig zijne broeders, zusters en neven zou hebben
onterfd, en dit ten voordooie van twee personen
met de welke hij nooit bijzondere vriendelijke be-
trekkingen had gehad. Men kan evenmin aanne
men, dal Mr De la Roche, de priester millionair,
dat Mr Slimarl, de nolaris-klcrk, elk eene groote
som van oenen geestelijken zouden hebben gekre
gen zonder bijzondere en vooraf besprokene voor
waarden.
Neen, het testament van Mr Respilleux is niet
vrijwillig geweest hel is hem opgelegd door
drukking. Neen, de heeren De la Roche en Slimart
hebben hel half millioen van den pastor-deken
voor hun eigen niet aanvaard, maar wel om er,
volgens overeenkomst, ten voordeele der Kerk
over te beschikken.
Hel testament van den pastor-deken Respilleux
doet zien, hoe vreeslijk en gevaarlijk voor de fami-
liën de hebzucht der Kerk is; hoe overal hare
dienaren en hare slaafsche voorstanders samen
spannen, om, ten nadecle der natuurlijke erfgena
men, het kerk of kloostergoed te vergrooten.
En dat men niet denke, dat eene onterving, door
den invloed der geestelijken,eene zeldzaamheid is,
want men zou zich grootelijks bedriegen. Zulke
zaken gebeuren om zoo te zeggen dagelijks. Overal
vindt men geestelijken, die zich ten voordeele der
Kei k op ontervingen toeleggen, overal vindt men
De la Roche's en Stiman’s, die bereidwillig, als
lu&chen geplaatste personen, hunnen naamIconen.
Hier in Vcurne hebben er onlangs twee gevallen
van den zelfden aard plaats gehad.
Men herinnert zich nog inderdaad, dal eene
dame, niettegenstaande erin hare familie weinig
begoede menschen waren, een voornaam deel van
hare fortuin heeft achtergelaten aan eenen zeer
l ijken heer van Brussel met denwelken deze dame
geenszins verwantschapt was.
Men herinnert zich ook nog, dal een Veurnsche
millionair, die aan eenige zijner arme neven slechts
een klein sommetje heeft gelegateerd, aan oenen
grondeigenaar van Brugge oenen aanzienlijken
eigendom heeft gegeven, alhoewel deze heer aan
de familie van den overledene niet toebehoorde,
noch met hem geene bijzondere vriendschapsbe
trekkingen onderhield.
Wij zullen aan die beide heeren de belccdiging
niet aandoen te veronderstellen, dal zij de boven*
g ■melde legaten voor hun eigen hebben aanvaard.
Neen, want wij gelooven vast, dal zij er hoege
naamd geen geldelijk voordeel zullen uil trekken
en enkelijk gehandeld hebben, als tusschcn ge
plaatste personen, ten voordeele van de eene ol
andere geestelijke inrichting, ten voordeele van
een klooster.
Zulke schikkingen, hel gebruik dal do zooge
zegde legatarissen van hunne erfgift maken moe
ten, blijven gewoonlijk geheim, en hel gebeurt
wel, zoo als hel met de familie Respilleux is
voorgevallen, dat, ten gevolge van listen, giften en
bedreigingen, de onterfde bloedverwanten zich vol
daan verklarenDil scliijnl ongelooflijk, en noch
tans hel gebeurt.
Maar wal valt er te doen, wanneer men tegen
over eenen machtigen en onverbiddelijke» vijand
staal Te buigen of te barsten.
Zulks was hel geval met de familie Respilleux
zij heeft moeten buigen, zij heeft zich ten onder
moeten geven, en de heb- en becrschzuchtige Kerk
heeft eenen dubbelen zegepraal behaald.
De derde plaag, die op de twee cerstgcmeldc
gewoonlijk volgt, is de pesl, die als hel ware de
menschheid komt straften voor hare onbehoed
zaamheid en hare dolle vcrniclingszucbt. Die geescl
volgt de overwinnaars op de hielen en meestal
maken de zegepralende oorlogslauweren plaats
voor immortellenkransen op hel graf der krijgs
helden. Wie is de groote denker, de geleerde
filosoof, die de menscheid van die plagen zal welen
te bevrijden?
Hel schijnt als of er tijdperken moeten komen,
waarop een hall miljoen menschcn door T kanon
aan stukken worden gescholen, of dal hongersnood
en pest bij duizendtallen hunne slachtoffers komen
wegmaaien.
eeuw zijn uitgeborsten, zijn er hel bewijs van
onmogelijk is; omdat er de monarchie zich in de
armen van klerikalism moet werpen, zonder hel
klerikalism in hel leven niet kan komen
Eilaas! al de politieke akten sedert 16 mei daar-
gesteld, zijn van aard om ons kommer inleboeze-
.men.
Wal heeft er Mac-Mahon aangedreven om hel
ministerie Jules Simon wcglezenden en zich in de
armen der Broglie’s en der Fortou’s te werpen?
T Is huichelarij, te bewecren, zooals Mac-Mahon
hel doet, dal de onlbondene Kamer revolutionnair
was en de maatschappelijke instellingen wilde ver
nietigen. Zooals liet de beroemde staatsman dien
Frankrijk komt te verliezen, zooals het Thiers dien
niemand van radicalism zal beschuldigen, hel in
zijn manifest zegde nooit heeft eene wetgevende
Kamer meer gemaligheid, meer wijsheid, meer
toegevendheid, aan den dag gelegd, dan die Kamer
welke de klerikalen als revolutionnair afschilderen.
Hetgeen die Kamer heeft doen ontbinden, is de
zucht naar vrijheid en vooruitgang die de groote
meerderheid harcr leden bezielde, is de populari
teit die zij, bij het fransche volk, door hare voor
Frankrijk heilzame politiek had verworven, is de
genegenheid die zij, gansch Europa door, ont
moette.
Zooveel politieke» zin had de jonge Kamer, sedert
haar beslaan, aan den dag gelegd, zoo groot waren
de weldaden die zij slichtte, dat door haar hel
republikeinse!) regiem op onwrikbare grondzuilen
ging gevestigd worden, dat, door haar, alle hoop
voor de klerikale ovcrheersching ging verloren gaan.
En dal wilde Mac-Mahon, dal wilde de roomsclie
hijdra verhinderen: en, om cene kans voor de kle
rikale ovcrheersching te winnen, wierd de Kamer
ontbonden.
Door die Kamer te ontbinden, die 7.00 goed aan
den wcnsch der fransche natie beantwoordde:
door Frankrijk in de armen te werpen der mannen
die het naar den boord van den afgiond gebracht
hadden, hoopten de klerikalen eenen volksop
loop te veroorzaken en hunne verderfelijke stelsels
op puinen en lijken te vestigen: de revolutie alleen
kan ons redden! riep 's Pauzes afgezant Mongr
Meglia in 1870 uit.
Maar het klerikalism werd in zijne hoop bedro
gen. De afstelling van hel ministerie Jules Simon,
de wegzending en de ontbinding der fransche
Kamer wierpen Frankrijk in verslagenheid. Maar
het fransche volk, door de ondervinding en zijne
ongelukken wijs geworden, versmoorde zijne ver
ontwaardiging en bood Mac-Mahon en de jesuilen,
die hem in bun net gesponnen hebben, het zoo
gewenschte voorwendsel niel aan, om eenen ge
weldigen staatsaanslag te plegen en de vrijheid te
vernietigen.
Even min gelukten de pogingen der fransche
klerikalen, als zij al de libciale ambtenaren afslel-
den en ze door klerikalen vervingen; als zij slijk,
naar de achlbaarste mannen wierpen; als zij de
vrijheid van het geschreven en gesproken woord
versmoorden; als zij honderden gematige liberale
dagbladen voor de rechtbanken daagden en den
groolei) volksvriend Gambella deden veroordcelen.
Al hel klerikaal geweld heeft hel deze voor ge
volg gehad, dal de nieuwe Kamer veel meer libe
ralen zal lellen dan hare voorgangster, dal hel libe
ralism uil de crisis die* Frankrijk beleeft, machti-
ger dan ooit, zal oprijzen.
Maar hel is voor dien uitslag voorzeker niel dal
de jesuilen Frankrijk in rep en roer gesteld hebben.
En wie is er zoo blind om niel te zien dal zij hunne
pogingen om Frankrijk Ie overmeesteren lol hel
uiterste zullen drijven, en, bij gebrek aan voor
wendsel, brutaal weg, hunnen aanslag op de vrij
heid en beschaving zullen uilvoeren?
De revolutie alleen kan ons redden! Ziedaar hel
ordewoord van Rome. Over al slibbert de wereld
lijke macht uil hare handenin de revolutie be
rust hare cenigsle hoop.
Leest het manifest van den brutale» soldaat aan
wien Frankrijk, onbezonnen weg, zijn lot heeft
tocverlrouwd; en men zal duidelijk zien dal hij
vast besloten is, van den wil der fransche natie
geene rekening ie houden.
Leest de klerikale bladen, niel alleen van Frank
rijk, maar van België en andere landen. Die bladen
verduiken hunnen vurigen wcnsch niet: die bladen
moedigen openlijk den Voorzitter der Fransche
Republiek aan, om oenen staatsaanslag te plegen
en zijne macht, T is te zeggen het klerikalism,door
hel geweld te vestigen.
Ja, de revolutie, de broedermoorderij is nakend.
En do revolutie zal niet alleen in Frankrijk,
maar in alle landen waar hel klerikalism invloed
heeft, losbarsten. En die revolutie zal geene staat
kundige revolutie zijn: hel zal eene godsdienstige
revolutie wezen, een oorlog lusschen Rome en de
vrijheid.
Voorzeker bloedt ons hart, als wij berekenen
welke gruwelen die revolutie zal veroorzaken
welke onheilen zij zal na zich slepen. Maar dewijl
I>e Kombero 1 o<»konint Z
De Europeesehc toestand is onder alle opzichten
zeer gespannen en hel vooruitzicht moet alle men
schel) vrienden weinig toelachen. Oorlog, pest en
hongersnood, de drie grootste plagen van ons
tranendal, slaan dreigend naar hunne prooien te
wachten en beloven weinig mededoogen voor hel
bedrukte menschdom.
De oorlog woedt met eene ongelooflijke wreed
heid op de bergen en in de vlakten van Turkijen.
De russische keizer Alexander heeft de Turken
aangevallen, on ofschoon de Rus geduchtig klop
krijgt, duurt die oorlog immer voort en overtreft
in barbaarschhcid en wreedheid al wal de mensch
kan uitdenken.
Waartoe dienden dan al die vrede-congrcssen,
die onderlinge verbroedering op de verschillende
wereld-tentoonstellingen
In plaats van voor eeuwig alle moordtooncelen
onmogelijk te maken, schijnen zij bloediger en
onmenschelijker dan ooit, en dal juist wanneer
hel menschdom in beschaving en ontvoogding
overal scliijnl toe te nemen.
Hoe vele schrijvers hebben reeds bevestigd dat
de oorlog, hoe wreeder bij ook zij, hoe meer hij
in de toekomst zal ónmogelijk worden?
Dil thema kan men in alle folianten lezen, dooh
die profetische voorzegging heeft zich nooit ver-
wezenllijk en in plaats van af te nemen, worden
de slagvelden nog wreeder en wreeder.
Iedereen is verontwaardigd, tranen van aandoe
ning worden bij hel lezen dier moordtooncelen
gestortmaar daarbij blijft het
Door de uitbreiding der betrekkingen is voortaan
de hongersnood onmogelijk geworden. Dil is ook
een thema dal jaar in jaar uil door de meeste
menschenvrienden wordt vooruitgezet.
Iedereen kent het bij uitstek praktische Enge
land, en nogtans woedt thans in zijne overzeesche
bezittingen een hongersnood, waarbij duizenden
menschen het leven verliezen.
Gansch Engelse!) Indië zal welhaast niel meer
tellen dan verhongerde geraamten, die biddend en
smeekend naar wat rijst vragen doch het over-
hecrschcnde Britanje is machteloos om de noodige
levensmiddelen in de uilgestrekte binnenlanden te
zenden, alwaar de openbare wegen gansch ont
breken.