I
Het professorsgazeljc verzet zich niet tegen onze
turgerslms<l <Jei* stad Veurne.
GEBOORTEN.
den 1. Rachel Devallejo, dochter van Julius en
van Pharaildc Cavereel, Zuidstraat.
den i. Augustus Huyghe, zoon van Theofiel en
van Eugenia Seelen, Bevvesterpoort.
den 2. Helena Verminck, dochter van Desiré en
van Hortensia Sches, Ooststraat.
den 3. Maria Demersseman, dochter van Juliaan
en van Augusta Ralhé, Vestenslraat.
den 3. Virginia Vandewoude, dochter van Pieter
en van Christina Billool, Bevvesterpoort.
den 29. Hector Ternier, 51 dagen.
den 1 oct. Maria-Theresia Massehelier, bijzon
dere, 81 jaren, 8 maanden en 21 dagen, geboren
en wonende te Veurne ongehuwd.
Het professorsgazeljc vraagt ons: hoeveel vrij-
metselaarsnesten er in ons land beslaan, en hoe
veel belgische zusters en broeders van hel truweel
aan die donkere holen behooren
Zouden de professors, voor het opstellen dezer
vraag, ons niet een weinig willen ter hulp komen?
Zouden zij ons niet willen zeggen zij die alles
weten hoeveel broeders en zusters van bel
truweel er wel in Veurne zijn?
Het Leugenaartje verheit tot in de wolken de
ontzaglijke opofferingen der kloosterlingen, die
hunne familie in de wereld verlaten, om dienst te
doen in de beschimmelde, ongezonde klas der
school of aan hel stinkend bed des hospitaals
Al groote woorden de dienstmeiden bij de
boeren hebben hel veel lastiger dan de nonnen van
welk klooster ook, en de werklieden in den buiten
en der fabrieken zijn aan veel meer onaangenamen
en ongezonden arbeid blootgesteld, dan de be
dienden der hospitalen
Gij ziet slechts, heilige schrijvers van het pro-
fessorsgazetje, de opofferingen van uwe gelijk
soortige», van de kloosterlingen, van de gouden
munt; maar gij schijnt voor niets te rekenen de
opofferingen der wereldlijken, de opofferingen der
ouders voor hunne kinderen. Nochtans zijn die op
offeringen tienmaal grooter dan degene der kloos
terlingen. Doch wal zijn huismoeders en huis
vaders in uwe oogen? Koperen munt.
bewering, dal do kloosters schatrijk zijn, en zich
nog gestadig door schooierijen, listen en kuipe
rijen trachten te verrijken. Hel schijnt, integen
deel, dit zeer natuurlijk te vinden.
Opgepasl
ten, die ongehuwd in de wereld in zuiverheid
leven, dat is zilveren munt; de getrouwden, deze
die hel mcnschdom vermenigvuldigen, dat is
koperen munt.
Dit was het advies van den pater. Of dit nu ook
we) hel advies is van den Hemelschcn Vader, zulks
is meer dan twijfelachtig.
Wal er ook van zij, bel Leugenaartje schijnt ten
volle de meening te deelen van den pater predikant.
Voor hot professorsgazeljc inderdaad, is er niets
goed in de wereld, dan ten zij het door priesters,
paters, nonnen, kwezels en kwezelaars verricht
wordt.
Alwie zijn eigen prijst, zal nooit ongeprezen
slapen gaan, zegt liet spreekwoord.
Volgens bet Leugenaartje zouden wij de heden-
daagsche beschaving en de vorderingen in het
ouderwijs aan de kloosterlingen te danken hebben.
De vroegere eeuwen hebben ons geleerd wat de
beschaving is in de kloosters, en menige rechter
lijke vervolging tegen onschuldige broerkens en
andere langgerokten, alsook hel onlangs voorge
vallene in twee geestelijke gestichten van Kortrijk,
geven ons oen staaltje van die beschaving.
Wat de invloed der geestelijken op hel onderwijs
betreft, men kan er over oordeelen als men weet,
dal, te rekenen van de helft der zestiende eeuw
lol hel einde der achttiende, gansch het onderwijs
in ons land aan de geestelijken was loeverlrouwd,
en dal er de onwelenheid nooit grooter is ge
weest dan in bovengemeld tijdvak.
Nogmaals is de zomer voorbij, en nogmaals
tieedt de gemeente de Moeren alsook de voor
naamste hofsteden van Bulscamp in hunnen slijk-
poel. Wal hebben nu wel onze representant, onze
senalcur, onze provinciale raadsleden gedaan, om
deze gemeente en hofsteden ter hulp le komen.
Zou hel Leugenaartje hel ons niet willen bekend
maken
dek doen outj 1 iffen welke allen min of meer ver
nieling hebben te weeg gebracht.
Eene angstwekkende bijzonderheid, die droe
vige gevolgen had kunnen na zich schepen, heeft,
zich bij de laatste ontploffing voorgedaan. Rond 3
uren namiddag was eene torpille gezakt geworden,
die goed ontplofte; eene tweede werd nederge-
laten, maar, door den electrieken draad niet ge
raakt geworden zijnde, ontplofte zij niet; men liet
nog eene torpille nederzakken wier ontploffiing
goed gelukte. Door welke omstandigheid weel
men niet was de sloep, waarop de officieren, de
soldaten met hel materieel en andere personen
zich bevonden, recht over hel wrak van hel schip
geraakt, zoodanig dat, bij de losbranding, de sloep
weg en weer geslingerd wierd en hel omroerde
water over en op haar dak vloog en op het volk
dat zich daar l.evond.
Een lek was in de sloep ontstaan en nu moest
men voor zelfsbehoud zorgen.
Gelukkig bevond zich de kleine stoomboot 'dou
che, ter plaats, die de sloep op lui binnen de have
brachten de passagiers ongedeerd, maar niet zon
der schrik, aan wal zette.
De laatste ontploffingen waren zoo hevig dat
men er zich op het staketsel van gevoeld hecfl;
zelfs op verscheidene plaatsen der stad heeft men
eene soort van davering in sommige huizen ge
waar geworden.
Men zal zich herinneren datde Escautonlangs
door de burgerlijke rechtbank veroordeeld werd
om 2000 frs. schadeloosstelling te betalen aan den
burgemeester van Antwerpen, uithoofde van las-
terariikels.
M. De Wael hecfl de som ten beste gegeven aan
werken van liefdadigheid en onderwijs, le welen
1000 fr. aan de kribbe Maria Hendrika.
"00 Schoolpenning.
300 Hulp voor Allen.
Men schrijft uit Luik, 1 October:
Een leerling van Cartouche, op punt van aan
gehouden le worden en om de kastijding die hem
le wachten stond, le ontsnappen heelt zich gezelf-
moord.
In 1871, werd een diefstal van 200,000 fr. be
gaan ten nadeele van M. de R... bankier te Parijs
en gedurende verscheidene jaren hadden de daders
van dien gewichtigen diefstal zich aan de opzoe
kingen, waarvan zij hel voorwerp waren, ont
trokken.
Noglans de tegenwoordigheid van twee dier
boosdoeners zij waren met 3 geweest om de
misdaad le begaan werd laatst in Zwitserland
gemeld, waarheen onmidelijk M. Mielin, opzichter
der policie te Parijs, zich begaf.
Dank aan de behendige opzoekingen van dien
ijverigen dienaar, werden de twee getuigen te
Geneve gevonden, waar zij sedert drie jaren van
hunne renten leefden; zij werden onmiddelijk aan
gehouden.
Men moest nu den derden dief ontdekken. Men
verneemt dat hij te Luik woont. De heer opzichter
Melin wordt nogmaals aangeduid om zich ter zijner
opzoeking le begeven. Zaterdag komt hij in die
stad aan en nam den agent Charlier, een onzer
fijnste zoekers, met zich.
Beiden begaven zich op weg en ’s anderendaags
gelukten zij erin den derden dief te ontdekken. Het
was de genaamde F...., die inde Thier te Luik
van zijne renten lÜcfde.
Men berichte den prokureur des konings, die
zich met twee agenten bij F. begaf, die eene huis
zoeking begon en eene aanzienlijke som geld ont
dekte. F...., die men vrij in zijne beweging gelaten
had, ging van de eene plaats naar de andere, ver
volgens onder een nietig voorwendsel, begaf hij
zich in zijnen kelder.
Eensklaps hoorde men de losbranding van een
vuurwapen.
De bedienden snellen in den kelder waar zij den
ongelukkige levensloos op den grond vinden. Hij
had zich met een revolver door den kop gescholen.
Gij spreekt professortjes, van de slechte klce-
ding, van hel slecht voedsel, van de slechte
sloping, van hel waken der kloosterlingen,
Maar vergelijkt toch cons, zonder vooringeno
menheid, het leven der nonnen met het gene der
arme huismoeders, die gansche dagen werken en
slaven, aan alles gebrek hebben, en dikwijls
gansche nachten voor ziekelijke kinderen zorgen
moeten.
Vergelijkt hel leven der priesters en der paters
met het gene van zoo menige» werkman, die, om
het brood voor zijn huisgezin te verdienen, van
’s morgens vroeg tol ’s avonds laat, met geen
ander voedsel dan uitgedroogde boterhammen en
Hauwen koffie, slecht gekleed en in regen en
sneeuw lasligen arbeid heeft le verrichten.
Vergelijkt, professors, het lol der kloosterlingen
met het lol der arme werklieden, en zegt ons dan
wie van beiden de schoonste dagen hebben, wie
van beiden, uitliefde voor den evenmensch, zich
de grootste opofferingen getroosten.
Doch, noemt ons eens Leugenaartje, onder de
hedendaagsche priesters en kloosterlingen, eenige
groote schilders, eenige groote beeldhouwers,
eenige groote toonzetters, eenige groote dichters,
eenige groote rechtsgeleerden, eenige groote ge
neeskundigen, eenige groote natuurkundigen, eenige
groote uitvinders op hel gebied van macliincn en
nijverheid
De helft der vlaamsche en fransche schriften
is geleverd door mannen die priesterkleed
dragen zegt gij; doch noemt ze, de hedendaag
sche degelijke werken, die opgang maken, door
priesters en kloosterlingen geschreven?
Wij herhalen hier wat wij over acht dagen
zegdenzij zijn dun gezaaid
Algemeene Tijdingen.,
Donderdag der veriedene week heeft men, le
Oostende, niettegenstaande het gevorderde sai-
soen, de eerste proeven gedaan voor het springen
van hel gezonken drie-mastsehip, Cap Horn.
Tol dien einde had mett op de plaats waar het
wrak ligt, eene oude visschersloep ten anker ge
legd om de duikers toe te laten mei eene beweeg
bare ladder binnen in hel schip te dalen om de
torpillen mei dynamiet op behoorlijke plaatsen te
schikken. Door den groolen stroom die op dien
oogenblik over T wrak liep,.heelt laatstgenoemde
operatie niet kunnen ten uilvoer gebracht worden.
Men heeft zich vergenoegd eene torpille, met
eene halve lading dynamiet, op bel dek van het
schip le laten zakken en die te doen optploffen.
Ecnen zwalp water, ter hoogte van eenen meter,
sprong omhoog, gevolgd door oenen dollen slag,
waarna men op de oppervlakte der zee, eenige
planken van hel scheepsdek en stukken van de
reeling zag drijven.
Den vrijdag, reeds van in den voormiddag, is
men met de toebereidscls herbegonnen. Noglhans
heeft de opdrijvende stroom nog eens de duikers
belet van in het schip te dalen.
Verscheidene torpillen heeft men op hetscheeps-
Engez.onden A.i*tiKeI.
Veurne 4 Oktober 1877.
Mijnheer de Uitgever van het Advertentie-blad.
Laat mij loc, in eenige woorden, de aandacht
uwer lezers te vestigen op de minachting, welke
de Veurnsche geestelijke professorljes laten blijken
voor alle onderwijs, dal niet door gezalfde lang
gerokten gegeven wordt.
Het onderwijs der wereldlijke gestichten noemen
de heilige schrijvers van het Leugenaartje uit
minachting het onderwijs der liberale school
meesters (zie Veurnaar van 19 September 11.).
Zij spreken ook nogmaals uil minachtingvan
meester Pinte’s school en van meester Claeys
(zie Veurnaar van 2G September 11
Die minachting drijven de professorljes zoo
verre, dal zij zelfs, in hun eigen collegie, hunnen
eenigen wereldlijken professor, M.r De Tremerie,
die de oudste leeraar is van dit geslicht en vergrijst
is in hel onderwijs, niet aan hel hoofd, maar aan
den sleert plaatsen.
Zoo leest men in den provincialen wegwijzer
voor 1877, bl. 168:
Stad Veurne Collegie, Professors
J. Dupan. G. Pisson. A Socle. B. Har
deman. -- J. Dewacle. T. Brulsaert. 11. De
Tremerie.
De langgerokle melkbaarden slaan aan hel hoofd,
en papa De Tremerie aan den sleert!
Nog eene bemerking.
M.r T. Brulsaert is nu, als Principaal, hel opper
hoofd van het bisschoppelijk Collegie, even alsM.r
de Directeur Claeys het opperhoofd is der Middel
bare school. Ehwel, indien de menschen zoo onbe
leefd waren meester Hrutsaert te zeggen, gelijk
hel professorsgazeljc meester Claeys schrijft,
zou M.r Brulsaert hierover te vreden zijn?
Maar, M.r Brulsaeit mag gerust wezen: niemand
zal hem meester noemen.
Aanvaard, Mijnheer de Uitgever, de uitdrukking
mijner gevoelens van vriendelijke achting.
STERFGEVALLEN.