J
I.
lugezonden Kink.
reunie, Wintermaand 1877.
Den dichter Kesteman, bij het ont
vangen van den prospectus voor
zijnen dichtbundelBloemen geplukt
na het werk.
Ik deel volkomen uw' gedachten,
Uw inzicht prijs ik om hel meest,
Emiel en laat ons niet meer wachten
En loont aan Veurne uw schrander geest.
De bloemen die ge ons zuil aanbieden
Al hebben zij geen schoone kleur;
Zij zullen toch genoeg bedieden
Dal musa klopt op uwe deur.
Ik voel mijn hart van vreugde branden
Bij lezen van uw schoon voorwoord,
Ik zie reeds T boek in aller handen
In oosl en zuid en west en noord.
In iiaam van alle Veurenarcn
Proficiat dus, Kesteman
Na T werken val algauw de snaren,
Zoo wordt gij eens een groole Jan.
Maar zeg, waarom naar vreemden loopcn
Desmijler zond ik mijn bewijs
Dal zuil gij moeien duur bekoopen
Van sieur Banhomme-Ryckaseij-.
De goede God inogl u bewai< n
Bezorg ons gauw een tweede wi k,
Vergroot de rei der kunstenaren
Voor Vaderland en Paus en Kerk.
Wal zal uw vrouwtje zijn tevreden!
U drukken aan haar moederborst....
Emiellje, liefste aangebeden
O laaf aan mij uw dichter dorst
Zoo klink’ haar stemme in uw ooren;
Gij schenkt haar dan een manische zoen
Zoo deden de oude Dichters voren
Zoo moeien nog de jonge doen.
de beurs der kerkfabriek, wie zal en moet dan
voor hel onderhoud der kerk betalen? Hel sc.no-
telke der gemeente, niel waar? en zelfs verplicht
door de wet. En als het scholelke moet betalen
voor de kekke in plaats van voor de bariere, zoo
vallen de kosten op de eene of de andere inanicre
nog ten laste der gemeente. Is ’l niel waar?
3d" punt. Antwoord. Laat correspondenl X, die,
om di'. bestuur te verschoonen, het voorgaande
will zwart maken, laai hem zeggen waarin of
waarvoor dal bestuur duizende en duizende franks
verkwist heelt en wij zullen hem antwoorden.
Van tijd tol tijd, niel alle week, zullen wij cor
respondent X nog de gelegenheid geven om te
ika! ika! ikaan! Dal is veel schooner als liberalen
uil te schelden voor wal zij niet zijn. Dat is veel
schooner als le droomen van oenen man te poerde,
spotter met de kerkebaricre en andere koppe-
spinnen doorwoven mei leugens van gelijken aard.
Als hij per naasten nog droomt, laai hel zijn van
jeugdige ueltels en bloeijende disleis, lekkere spijs
voor den buik en land van MEESTER AL1B0RÓN.
Mei groetenis.
Ingezonden Artikel.
Bulscamp, den 14 December 1877.
Mijnheer de Uitgever van het Advertentie-iilad.
Correspondenl X van Bulscamp, door zijn lustig
ika, ika, ikaan in den deurnaar van 5,l,h dezer,
overtuigd eeniederdal hij van konijnenras niel is.
Hij bekend dal het scholelke wal gelecdigd is
geweest voor 'l versieren van hel schoolhuis. Is
die daad van hel .bestuur recht in zijn oordeel of
prijsbaar in zijne oogen, hij moet er geene ver
giffenis over vragen, als hij dool? De laslbelaaldei s
twijfelen als zulke biechten berouw regtzinnig zijn
en daarom zullen zij nog de absolutie uitsiellen.
Op dedrij punten die correspondenl X uil zijnen
koker haalt, zullen wij kort en klaar antwoorden.
l,,’punt. Antwoord. Wij gclooven dal een onder
wijzer die nooit, noch voor kermissen, noch voor
estaminels, renen oogenblik zijne klasuren verliest,
en die zijne kinders onder de oogen houdt zoo wel
op straal als in de school.de achting en ver
trouwen van ouders en 'l bestuur wccrdig is en
verdient. In dit geval, wij geloven dal zulke onder
wijzer met deiizeiven iever zal volheiden en daarom
verhopen wij dal zijne vrienden hem altijd aan
zijne pligteu zullen overlaten, die hij tot zijner eer
en perels zijner kroon zoo stiptelijk vervuld.
Wij geloven ook dal hel bestuur de liefde der last-
liberalism, geuzerij, goddeloosheid, leugentaal en
lage en laffe valschhcid
En avanl marche, professors, Ion oorlog legen
liet liberalism, len oorlog tegen de geuzerij
En avant marche, tjeefkens en c.mgregauisten
verwerpt den lallen vrede, en trekt ten strijde
legen de liberalen
O gij oorlogzuchtige schrijvelaars van het I eu-
genaartje, o gij zwarte farceurs, waarlijk, gij doel
de menschen lachen.
llgemeene ’Tijdingen.
Men schrijft ons uil Sladen, dat zondag, des
morgends om 6 ure, eene wreede moord die ge
meente in verslagenheid heeft gebracht. De vrouw
van Jan Scharlaken, zich naar de eerste mis be
gevende, is door een geweerschot dwars door hol
hoofd gedood, in de nabijheid der plaats, langs de
kalsijde van Roeselaere naar Dixmude. De dader
dier laffe moord is onbekend.
Maandag is er een schrikkelijk ongeluk voor
gevallen le Hulsle, op den Muizelmolen, bewoond
door de wed. Loncke. De genaamde Constant Van
Gaever, mulder en meesterknecht op bovengc-
meldcn molen, eenig werk verrichtende op de
gaanderij, is er afgevallen, ijselijk gekwetst opge-
nomen en des nachts ten gevolge van zijne wonden
overleden.
Dezer dagen is le Oudenaaide een ongewoon
stoutmoedige diefstal gepleegd. Na eene zillingder
rechtbank van eersten aanleg, bemerkten de advo
caten in toga dal men verscheidene hunner frak-
enkel
is, zal bel bestuur laten welen, hoe weinig er door eene grap was gepleegd, doch weldra bevond men
E2<it onderwijs.
De hcdendaagsclie schrikbeelden der pricslcr-
pariij zijn die menigvuldige vrije scholen, welke
men op alle punten des lands door de liberalen
ziel oprichten.
Lees maar eens die hevige uitvallen in onze
sacristijbladjes meestal door jonge melkbaarden
van seminaristen opgesleld, wat al moeite geven
zij zich niet om hunne lezers te doen gclooven dal
hel liberalismus slechts die scholen sticht om
zielen aan de Kerk, aan God te ontrukken.
Hola! beste klerikaalljes, daar loopt gij wal le
gauw. Hier nogmaals, zooals altijd ten andere,
tracht gij uwe eenvoudige lezers le bedriegen
Men kent de reden uwer jeriiniasklachlen. Ieder
een weel dal gij op domheid, op onweteuheid uwe
dominatie zoekt le slichten, en daarom wilt gij
alle onderwijs verdooven. Gij richl scholen, ja veel
scholen op, en mei wal inzichtIs hel niet om
den arbeider aan u loeverlrouwde kinderen le
exploiteren en dezelve zoo weinig mogelijk onder
wijs ie verschaffen?
Anders moogl gij niel le werke gaan, want gij
weet maar al le wel dal een onderwezen mensch
u tusschcn de vingeren glijdt.
In onze vrije scholen, integendeel, leert men
hel kind deuken; men tracht hel zoo goed mogelijk
de onveranderijke wellen, die hel gansche heelal
bekeuren, le doen verstaan. Dii onderwijs verheft
zijne ziel tot God en doel hem mogelijks klaar zien
in uwe valsche mirakels, welke gij maar te wel
ten mille weet le trekken. Algemecne regel: Een
onderwezen mensch is een vrij mensch.
Een ongeleerde dient meest altijd tol speelbal
aan dezen die zijne onwetenlieid willen exploi
teren. Onder zedelijk opzicht beschouwt, is een
onwetende als ecu blinde, dien de eerste de beste
leidt waar hij wil.
Redenecren, oordeelen, vergelijken kan hij niel.
En als gij hem bedreigt met alle slach van inge
beelde straffen, welke hem hier en hier naarmaals
bedreigen dan speculeert gij op zijne onweteuheid.
En die onwetenlieid dient u lol steunpilaar in zake
van kiezingen, van testament-kuiperijen, enz.., enz.
Wanneer het liberalismus een vreedzaam onder
wijs aan het volk wil geven, dan is zijn doel ver
hevener: Hel liberalismus weel immers dal een
onderwezen mensch meer geschikt is om in zijn
beslaan le voorzien.
Die mensch begrijpt alles wal hem omringt; zijn
werk weet hij naar waarde le schallen, en wanneer
de openbare belangen in 'i spel zijn, ’t zij in kie
zingen of in andere omstandigheid, dan raadpleegt
hij zijne rede, die God hem ten dien einde schonk.
Hel is dus niet om zielen aan God te ontrukken,
dat de liberale partij nacht het onderwijs te ver
spreiden. Haar eenig doelwit is de rede, dit
kostbaar geschenk van den Schepper, meer en
meer in den mensch le ontwikkelen. Dal de pries-
terparlij zulkdanig onderwijs met een sh cln oog
aanziet, dal verslaat men gemakkelijk. Hel is im
mers iedereen bekend dal de zwartjes op de
onweteuheid steunen om hunnen winkel le doen
draaien; hadden onze zwartjes, bij hel stichten dier
liberale vrije scholen, al die jerimiasklachten niel
laten hooien, dan hadde men mogelijks zoo licht
niet gewaar geworden waar hel den schoen duwt;
maar bij die noodkreten zagen de minst klaar
ziende!! waar het paard gebonden lag.
Uil dit alles ziel men, dal hel ouderwijs den
mensch rechtstreeks lol God verheit. Vandaar de
vreeze onzer hcdendaagsclie politieke prieters
in wier handen de Romcinsche priesters in
wiens handen de Godsdienst een winkel geworden
is van daar de vreeze, zeggen wij, dal die
winkel aan de godsdienstige gevoelens van een
geleerd volk niel meer zou beantwoorden; vandaar
de vreeze dat dit volk welhaast zijne bede lol God
zou kunnen sturen, zonder de lusschenkomsi dier
zwarte Commis-voyagturs le moeten betalen.
Dat, en dal alleen, zegt hel Verbond van Aalst,
Jogt genoegzaam de woede uil legen al de vrije
scholen, welke men, God zij gedankt, op alle
punten des lands ziet oprijzen. Volgens ons,
schreeuwen ze nog niel genoeg legen de liberale
gestichten, wanl hoe moer zij bulderen, hoe meer
het volk zal verslaan dal zij slechts hunne macht
op menschelijke domheid welen le steunen.
Hel Leugenaartje verheugl zich over den uitslag
der ondervragingen en uitleggingen die onlangs in
dc Kamer der volksvertegenwoordigers over de
kerkhofkweslie hebben plaats gehad.
Wij twijfelen groolelijks aan de rechtzinnigheid
van hel prolessorsgazelje en niel zonder reden
wanl ook de liberalen zijn verheugd over den
groolen stap in eenen vooruitstrevenden zin, die
de kerkhofkweslie sedert ccnigen lijd heeft gedaan.
Niemand inderdaad, noch klerikale ministers,
noch klerikale representanten, erkend tegenwoor
dig aan den pastor het recht over hel kerkhof le
beschikken.
Vroeger dacht de pastor dat bij, en hij alleen,
meester was op hel kerkhof, dal In t kerkhof eene
afhankelijkheid was der kerk, hel hof der kerk
en dal hij er de dooden moogl doen begraven waar
het hem behaagde, hel zij in de gewijde aarde,
het zij in den zoogezegden verdoemden hoek.
Heden is hel algemeen aangenomen, dat de
pastor niets, hoegenaamd niets op hel kerkhof le
zeggen heelt. Hel is de burgemeester die de be
graafplaatsen aanwijst, het is de burgemeester die
op hel kerkhof beveelt en geenszins de pastor.
En even als men aan eenen klerikalen burge
meester hel recht heelt erkend le verbieden, dal
er op hel graf van vrijdenkers redevoeringen
wierden uitgesproken, zoo ook zou men de be
slissing van eenen liberalen burgemeester moeten
eerbiedigen die bevelen zou, dat, in liet belang
der burgerlijke broederlijkheid en gelijkheid, alle
plechtigheden aan den ingang van hel kerkhof i
moeien eindigen, en die, bij gevolg, aan den j
pastor zou gebieden zich van alle gezang op het
dooden veld te onthouden.
Wij herhalen het, de uitslag der diskussie in de
Kamer over de kerkhofkweslie verheugl ons, om
dat, hopen wij, hel gezag der burgemeesters op
de kerkhoven niet meer zal ontkend worden,
omdat wij overtuigd zijn dat voorlaan grove onver
draagzaamheid, in zake van begravingen, min en
min zal plaats grijpen.
Zelden inderdaad zullen er burgemeesters ge
vonden worden, gelijk wij er lol ons spijl eenen
kennen, die slaafse!) zullen toestemmen het blind
werktuig le zijn van wraakzuchtige geestelijken,
die zich niel schamen zullen oenen polielieken
tegenstrever ie helpen vervolgen tot hel uiterste,
dit is, tol op het graf.
en, wij verhoopen dal deze Helde zal behouden
zijn. Om le bewijzen dal deze liefde wel verdiend
dc gemeente betaald is geweest voor de school en
T schoolhuis aan smids, limmerinans, metsers enz.
sedert dal het nieuw systeem van onderwijs te
Bulscamp bestaal. Genadig bestuur van Bulscamp,
gelief ons daarmee le lukken
2.de punt. Antwoord. Dc gemeente moet geenen
duit betalen voor de kerkebaricre, zegt corres
pondenl X van Bulscamp.Ja, welmaar als er -
voor het onderhoud der kerk geen geld meer is in bonden die stukken voordon l">dezer maandtcruo
Hel Leugenaartje is oorlogzuchtig.
'Ziellier hoe liet zich uitdrukl
Wat ons betreft, die van de geuzen geenszins
afhangen, en <>p wie wij geenen dwang kunnen
uitoefenen, niel alleenlijk in kiezingen zullen wij
onze princiepen getrouw blijven, maar ten allen
stonde zullen wij bereid zijn dc waarheid te doen
kennen, do schijnheiligheid te. ontmaskeren, on
niet tegenstrijdig met de leering van het evan-
gclie, maar gelijkvormig aan de wet Gods, den
I.VEFEN VREDE VERWERPEN die HlCIl OUS ZOU Willen
op h ingen en ten oorlog trekken legen hel
belaalders reeds voor T onderwijs gewonnen heeft i
keil ïiad geroofd.Vooreerst dacht men dal er
dal er inderdaad een diefstal had plaats gegrepen
en de binnenpalmers de beste hakken hadden uit
gekozen, waaronder zelfs dien van den advocaal-
burgeineesicr der stad. Tol heden loe heelt mende
dieven nog niet gevonden.
Dc advocaten die, in naam van hunnen khcnl,
mededeeling gevraagd hebben van zekere stukken
van hel dossier der zaakTKinl, hebben zich vei-
Ignot itiK.