verdoemden
hoek
1
X,
onderwijs dal overeenstemt met zijne Grondwet,
en wij herbalen hel hel is hierom dat, daar
waar hel zijne macht door de kiezing verkrijgt,
hel al zijne krachten moei inspannen om de jeugd
door bezondere studiën te bereiden lol hel uit
oef enen der rechten welke hel algemeen nul later
van haar zal vergen.
Wanneer men zich zelven niet vrijwtlliglijk
oenen blinddoek voor de oogen spant, wanneer
men, alle partijgeest daargelaten, wil onderzoeken
wat er thans in België omgaat, zal men met ons
bekennen dat de ware vaderlandsvrienden de
klerikalen niel zijn. Trouwens, waarin bestaal hun
onderwijs? Zij verklaren zich de aartsvijanden
onzer vrijheden. Hunne Grondwet is den Syllabus;
hunnen koning den paus, hunne wet, de leer van
Home. Wanneer onze jeugd in deze scholen zulke
e politieke stelsels hoort verdedigen, wat moet zij
later verrichten in tijde van kiezing? De paus ver
vloekt alle vrijheid, hoe wilt gij dal de jongelingen
die zulke vervloekingen bijtreden goede burgers
blijven
Wil men overigens een staaltje hebben van de
vruchten van hel klerikaal onderwijs, in zake van
vaderlandsliefde? Dal men zich herinnere wat er
over lijd geschiedde: De klerikalen vroegen niets
min dan dat het Belgisch gouvernement ten strijde
zou trekken tegen den koning van Italië, om den
paus op zijnen wereldlijken troon te herstellen!!
Onnoozelecn onvoorzichtige dweepers! Hebben
zij dan vergeten, of hebben zij het nooit geleerd in
hunne klerikale scholen, dat ons land zich mol
geen ander land's zaken mag bemoeien, op pene
van zijn zelfbestaan te verliezen.
Dal alle ware Belgen het wel herdenken: Wil
len wij oen vrij volk blijven, onderwijzen wij, en
dal ons onderwijs vaderlandsch weze!
Het Leugenaarlje komt in zijn laatste nummer
terug op de kwestie der kerkhoven.
Het is dan klaar en bewezen, zegt het dubbcl-
zinnig bladje, dal hel dekreet van Prairial jaar
XII in stand blijft, en dat de burgemeesters
alleenlijk recht hebben die wel ten uilvoer te
brengen en de katholieken hunne rechten loc te
kennen.
Door deze regelen schijnt het professorsgazetje
te willen doen gelooven, dal de burgemeester
verplicht is hel kerkhof in afdeelingen te doen vei-
deelen eene afdeeliug voor de katholieken, en
eene of meer afdeelingen voor de niet-kalholieken
en dat hij, daarenboven, voor het aanwijzeu
der begraafplaatsen, zich aan het gezag van den
pastor moet onderwerpen, omdat deze alleen, als
vertegenwoordiger van God op de aarde
bevoegd is te verklaren, of de overledene als
katholiek, of als niet-katholiek is gestorven. In
andere woorden, het professorsgazetje wil aan de
mensehen wijsmaken, dal als wanneer de pastor
beweert dal iemand als ketter is overleden, dat
alsdan de burgemeester verplicht is dezen persoon
builen hel katholiek kerkhof te doen begraven.
Gelukkiglijk dat het Leugenaailje weinig geloofd
wordt, gelukkiglijk dal de lezers welen, dat hel
professorsgazetje veel onwaarheden en veel onzin
vertelt.
Het is hier geenszins verplichtend de kerkhoven
in afdeelingen te verdoelen. Het is evenmin ver
plichtend aan den pastor, of aan andere katho
lieken, op hel kerkhof bijzondere rechten toe te
kennen. En dit is zoodanig waar dal er menig
vuldige kerkhoven zijn waar al de overledenen,
katholieken, protestanten, joden, vrijdenkers,
zonder onderscheid de eeneii nevens de anderen
worden begraven, zonder dal er hoegenaamd legeu
deze doenwijze wordt geprotesteerd, zelfs niel
door de geestelijken.
Er is meerNog onlangs heeft men te S.‘
Amandsbcrg, bij Gent, twee vrijdenkers in het
midden van het gewijde kerkhof begraven, en dit
met toelating van cenen klerikalen burgemeester,
en zonder dal de pastor er zich heeft legen verzet,
of gceischt heeft dal de zoogezegde rechten der
katholieken zouden geëerbiedigd worden.
Wat wilt gij dus altijd voor den dag komen Leu-
genaartje., met uwe wel van Prairial jaar XII?
Er moeten geene verdoemde hoeken op de kerk
hoven meer bestaan en de burgemeesters mogen
do overledenen doen begraven waar zij hel goed
vinden zonder de pastors daarover te moeten
raadplegen. Daar is de waarheid.
Gij licht wel te zeggen: T ware christen volk
verstaal de zaak beter dan al die groole ver-
n standen, en daarom is hel dat hel van de geuzen
v dclvingen zuiken groolen afkoer heelt en nooit
zal eerbied bewijzen aan hel lijk van deze die
sterven zonder God noch zijne Kerk
Gij bedriegt u, Leugenaarlje, en uwe hatelijke
aanhitsingen maken weinig indruk op de verstan
dige lieden; want deze weten, inderdaad, dal hel
God alleen is die hel opperste oordeel uitspreekt,
dat hel God alleen is die weet hoe de mensch is
Tooneel.
Van langs om meer wedijveren onze stadsgilden
om hunne jaarlijksche feesten zoo aantrekkelijk als
afwisselend mogelijk te maken. Zoo is hel dal
onze maatschappij van Rhetorika zich er aan
toelegt om met Drie Koningen feest iets puiks
aan hare leden te geven, en waarvan een gedeelte
der vreugdebedrijven door het Vcurnsch publiek
cn liet omliggende zal konnen gevolgd worden.
Eene prachtige verlooning op stadsschouwburg,
zondag 6 januari, zal de feesten openen.
De talenlvolle maatschappij zal er op eene
meesterlijke wijze hel tooneelspcl het llcell, ten
tooneele brengen alsmede liet blijspel Tony of de
aanklagende Endvogel.
Wij bieden hier, aan de leden van onze redcrijk-
kaïner, onzen hartelijken dank voor deze inrichting
cn hopen dal de Veurnaren en hel omliggende hun
in hunne pogingen van volksbeschaving door het
tooneel, ruim zullen ondersteunen.
Ongetwijfeld zal ons muziekgenootscliap nog
maals hel zijne toebrengen ter vcrluistcring der
verlooning.
De bijzondere vreugdebedrijven in het gildlokaal
melden Drie Koningen dag zullen niet min aan
trekkelijk wezen en men spreekt bijzonderlijk van
dc schoone prijzen voor de boiling der vrouwen
bestemd.
Gelijk het bijzonder programma der feesten zal
aanduiden, werken onze jonge rederijkers, even
als die van den ouden tijd, moedig om den geest
van volk te ontwikkelen. Ook de uitspanningen
van bloot stoffelijken aard zijn door hen niel ver
gelen; zulke edele gevoelens zijn pnjzenswaardig
en’ eene voortdurende aangroeijing van leden zij
hunne belooning.
Het Leugenaarlje kondigt aan, dal de zwartjes,
ter gelegenheid van hel Nieuwjaar, nogmaals pen
ningen gaan doen inkomen zoogezegd voor den
Paus.
Men had gedacht dal Pius IX nu rijk genoeg
was, want zijn jubilé heeft hem verleden zomer
millioeneu eu milliocnen opgebracht. Maar neen,
hel professorsgazetje dal alles zoo wel weet, nooit
mist, noch de waarheid verduistert maakt bekend,
dat de toestand van onzen 11. Vader den Paus
geenszins is verbeterd;dal hij gedurig zucht
in hel Valikaan, bewaakt en onderdrukt;dal
de onsterfelijke Pius IX van alles is beroofd;...
dal Hij tol de katholieken, dezen die met hert
en ziel aan hel pausdom zijn vastgekleefd, eene
smeekende hand uitsteekt
T Is om de slecnen tranen te doen storten.
Maar T schoonste komt van achter
Die veel heeft, geve dan veel, en die weinig
bezit deele van hel weinige mede met zijne
Heiligheid.... En, zoo eenieder doel wal hij ver-
mag, God zal hem ondersteunen in zijne geestc-
lijke noodwendigheden; Hij zal hem zegenen in
zijne lijdelijke goederen en ondernemingen.
O gij sehaamtelooze schooier, gij die deze
woorden geschreven hebt! Tol aan de kleine, tol
aan de arme mensehen toe durft gij geld vragen
voor den schatrijken Pius IX, of voor de schat
rijke katholieke kerk, cn dit door uwen toevlucht
te nemen lol onwaarheden, en onder de bedriege-
lijkc belofte van hemelsclie zegeningen eu lijdelijk
geluk
Neen, de hebzucht der zwartjes kent geene
palen cn is tol alles bekwaam. Zij hebben nooit,
nooit genoeg, die mannen, T is altijd:
Liegen en bedriegen,
Klagen en vragen.
gestorven. En daarom bok, ondanks uwen onchris
telijker! raad, professors, zullen de verstandige
burgemeesters alle mcnsclienlijkcn eerbiedigen, cn
met welvoegelijkheid en eerbied doen begraven,
onder de algemeenc gockcuring van 't ware
christen volk
Gij schermt altijd voor uwen
hoek Leugenaarlje, en gij gebruikt de wel van
priarial jaar XII als een schrikbeeld; doch hel is
al boter aan de galg: de verdoemde boek is
eene verlorene zaak, even als zoo veel andere gees
telijke misbruiken, die het onderwijs en de be
schaving van lieverlede doen verdwijnen.
Weinig, Zeer weinig burgemeestcis zullen er
nog gevonden worden wij kunnen het niet te
dikwijls herhalen die nog de mensehen met
oneer zullen doen begraven, die ze in den ver
doemden of verwaten hoek, in eene plaats van
verachting en schande, gelijk et nen hond zullen
doen delven.
Eerbied aan de dooden! want ze zijn reeds ver
schenen voor den Goddclijkeu Rechter en zijne
uitspraak is ons onbekend.
Wie geenen eerbied aan de dooden bewijst
maakt zich van allen eerbied onwaardig.
Algemeene 'Tijdingen..
Te rekenen van 15 januari aanstaande, zal hel
postbcsluur zich gelasten met liet inkassecren van
liandelseUëcten, met of zonder protest, in al de
gemeenten van hel rijk, hij uitzondering der gene
waar een kantoor der Nationale bank bestaal.
Zaterdag is in hel gouvernemenlsholel te
Brugge overgegaan tul de aanbesteding der uil te
voeren werken voor het maken der 2d» en laatste
afdeeling van den Steenweg \an lositiuikerke naar
de zee. Beslek 31,475 Ir.
Hebben aangeboden
MM. Jan Baesen, te Wyngene, 24,947 franks;
P. Deswartc te Nieuporl, 24,170 id.
E. De Cloedt, te Veurne, 26,635 id.
A. Jacquelool, te Oostende, 28,545 id.
D. Verslraele te Ramscappelle, 28,700 Ir.
P. Scheirsen, te Pervyse, 29,000 fr.
Victor Scoyer te Senelfe en Ch. Delporte
te Nieuporl, 29,490 fr.
Men schrijtl uil Oostende, van 18 dezer:
Sedert twee dagen spoelen hier balken, planken
enz. aan; de loodsen onzer haven hebben over
blijfselen van een schip gevonden, onder andere
de kiel. Het schijnt dal dit wrak lusschen Blan
kenberge en Wenduine aan de kust is gekomen.
Naar alle waarschijnlijkheid zal een schip, lus
schen den westlander cn den noordhinder met
man en muis vergaan zijn. Verscheidene visschers,
die eergisteren binnengevaren zijn, zeggen dal zij
ten noord-westen van Scheveningen overblijfselen
vaneen schip gezien hebben,alsmede het bovenste
van eene kajuit, in 't wit geschilderd; zij hebben
ook een groot getal balken aangetroffen.
Spoorwegnet van Vlaanderen. Ziehier den
toestand van den spoorweg Brugge naar Blanken
berge.
Er blijkt uit de uitleggingen, inde algemeenc
vergadering van zaterdag, 15 december geleverd,
dal, zich grondende op den prijs, door het gouver
nement voor den afkoop der lijn aangeboden,
iedere obligatie eene waarde zou hebben van 228
Ir. 50 c. Wanneer men hierbij de waarde van het
materieel voegt, cn het inkas op den dag van
heden, te zamen 24 fr. 27 c. per obligatie, komt
men tot het cijfer van 252 fr. 77 c. Doch van dit
cijfer moeten verschillende onkosten afgetrokken
worden, als verschil lusschen de schattingen der
lijn van Thieltnaar Lichtervelde, enz.
Die cijfers zijn maar nabijkomend, cn dc verga
dering heelt hare uitspraak over de overneming
door den Slaat uilgeslcld. Van nu tol op den dag
der nieuwe vergadering, die binnen kort zal plaats
grijpen, zal de bestuurraad naar dc beste mid
delen uitzien, om dc voorwaarden der overneming
te verbeteren, en namelijk het verval trachten te
bekomen der concessie van dc lijn van Brugge-
Warcgcm, en als gevolg, de beslaglegging op den
gcslorlen borgtocht.
Overigens, gezien de stoffelijke onmogelijkheid
om door de openbare volmachten van hier tol 31
december 1877 de ontwerpen van overeenkomst
voor dc herneming van het spooiwegnct van
Vlaanderen te doen bekrachtigen, heelt het gou
vernement de in de zaak betrokken maatschappijen
uilgenoodigd de exploitatie in syndicaal voort te
zetten, lot wanneer eene bepaalde overeenkomst
zal gesloten zijn.
De overneming van Gent-Terneuzen en Lokeren-
Zelzate ontmoet ook groole moeilijkheden; do
voorstellen van hel gouvernement zijn zoo mager,
dal men aarzelt om ze aan te nemen.
- Hel schijnt stellig besloten dal er in 1880 te
Brussel eene groole nationale tentoonstelling zal
gehouden worden. Dc heer Dansaerl zegde eer
gisteren in de algemeene vergadering der Union
Syndicale, dal hel gemeentebestuur op de gronden
van hel gewezen oefeningsplein twaalf hectaren
beschikbaar stelde voor hel bouwen van een
prachtig tcntoonslellingspaleis. Al de plans cn
bestekken zijn reeds opgemaakt en dc onderhan-
delingen tusschen de stad cn hel gouvernement
zouden reeds hangende zijn, voor hel bepalen dor
sommen, welke van beide zijden zouden worden
bijgedragen.
De werkingen van den ondcrzccschen tunnel
in hel kanaal lusschen Frankrijk en Engeland, zijn
te Sangatte ver gevorderd. Dc pul is geheel ge
dolven op eene diepte van 100 meters beneden
waterpiegel van lage tij. Twee pompen zijn in
werking om hel water op te halen dat men m
groole hoeveelheid tegenkomt.
Men beeft onder dc zee in een kalkachtige^
grond eene gaanderij begonnen die loodrecht c>’
mede in gemeenschap is, en die 14 kilometers
lang zal zijn, T is hetgeen men dc beproef-gaan-
dprij noemt.
Indien men binst de doorboring geene moei
lijkheden tegen komt die doen zien dal hel werk
onmogelijk is, dan zal dc tunnel beslissend be
gonnen worden.
De afrikaansciie expeditie. Een brief, Gc'
nu»yu.uwumew
