h
11
0
K
4-
l!r
I
I
10-78
18-86
I’arwe
t'ogge
Sucrioen
Haver
Boonen
I
f'
26,910 m ktolitcrs
698
3,293
1,828
2,238
Te samen 34,967 hektol.
bloeiender en bloeiender, en het is voor hare
De Veurnesche zwartjes hebben onze konink
lijke muziekmaatschappij S.lc Cecilia willen doen
vallen. Maar hel heel! niet gegaan.
Wat doen zij nu, uit haal tegen die maatschap
pij Zij doen haar concurrentie aan door hel
tuitersmuziek van den geestelijken tap.
Èhvvel, nooit kwam deze concurrentie beter te
pas, want sedert dat zij bestaal, wordt S“ Cecilia
l:_
muziekanten een waar genoegen dikwijls de gele
genheid te hebben zich te kunnen overtuigen, dat
zij wel tienmaal beter spelen dan hunne mede
dingers de tuiters.
Dank aan de concurrentie, is Su Cecilia nog
maals, gelijk voordezen, de schoonste en de
bloeiensle maatschappij der stad.
zonderlijk voor hun keukcnlalijn, zijn zij toch door
de concurrentie verplicht de wereldlijke scholen
te volgen. De geestelijke professors, «de zwartjes
leggen zich nu een weinigje meer toe op de
natuurkundige en mathematische studiën, doch
wal zij er aan de kinderen van wijsmaken, is nog
zoodanig gebrekkig, dal de leerlingen der hoogste
klassen der geestelijke collegiën bijna niets ken
nen van de cijferkunde, terwijl de leerlingen der
wereldlijke scholen in dit. vak zeer gevorderd zijn.
Wat wij hier zeggen is geen verdichtsel, want
de dagelijkschc ondervinding is daar om liet te
bewijzen.
De concurrentie zal dit wel verbeteren. Bestond
er echter gcene concurrentie, de zwartjes zouden
aan hunne leerlingen niets anders lemen dan
catechismus en keukcnlalijn.
Nooit is er schoortere zaak geweest dan de con
currentie die het Davids fonds aan hel Willems
fonds doet. En inderdaad, sedert dal die concur
rentie bestaal, heeft hel Willemsfonds zijn in
komen en het getal zijner leden zien vei dubbelen,
en er heerschl nu in die maatschappij eene be
drijvigheid en eene levenskracht, die men niet bad
durven verhopen. In alle vlaamschc sleden, om
zoo te zeggen, worden er afdeelingen van het
Willemsfonds ingericht, overal sticht men volks
bibliotheken, overal houdt men vergaderingen
waar de liberalen tot hel volk spreken, overal
moedigt men de jongelingen aan zich in de
moedertaal en in de welsprekendheid te oefenen,
en zich op de heilige zaak de volksverlichting
met hart en ziel toe te leggen.
De groole stap is gedaan. De volksvoordrachten
slaan in hooge achting. Professors tan hoogere en
en van middelbare scholen, advocaten, doktors,
ingenieurs, nijveraars, handelaars treden als volks-
sprekers op en verspreiden alom de vrijzinnige
grondbeginselen.
O concurrentie, wal hebt gij, door het slichten
van hel Davidsfonds, eenen uitstekenden dienst
bewezen aan de liberalen
Wie zou ooit geloofd hebben dal onze geeste
lijken concurrentie zouden gedaan hebben aan hel
aloude en eerbiedwaardige gilde van Relhorika
Eu nochtans hel is zoo, helis wel wezenlijk zoo.
De schrijvers van hel Leutjenaartje maken ons
bekend, inderdaad, dat er op den 2’" Kerstdag
eene looneelvertooning in hel St. Josephs lokaal
heelt plaats gehad, beslaande uil het «allerlref-
fenste treurspel Alberto Foscarioen uil hel
blijspel Gyzelbertus de dronkaard, die eenen dag
graal was.
En wie woonde die looneelvertooning bij
Wij zullen hier het Leutjenaartje laten antwoorden.
De zeer eerw. Deken aan hel hoofd der geesle-
lijkheid, de heeren provinciale raadsleden Van-
hee en Bieswal, vele der treffefijkste familiën
der slad, en al de werkende leden der sociëteit
met hunne familiën.
Verhaasten wij ons te zeggen, dat wij ook, in
dit geval, de concurrentie als eene goede zaak
aanzien, want als de geestelijken zelve tooneclver-
tooningen voor een groot publiek gegeven gaan
bijwonen, dan is het wel een teeken dal zij die
vertoon! ngen goedkeu ren
Wij mogen dus verhopen, dal wij welhaast de
fill. Deken, Pastor, kapellaans, de langgerekte
professors, de tjeefkens, de congreganisten enz.
de looneelverlooningen op den stadsschouwburg,
die even zoo zedelijk zijn als de veriooning van
Alberto Foscario, en Gyzelberlus de dronkaard,
zullen zien bijwonen en uil gansclier harte zullen
zien toejuichen.
Bravo! Bravo! welhaast zal het hier zijn gelijk
vroeger te Rome, waar de kardinalen de eerste
plaatsen in den openbaren groolen schouwburg
gingen bekleeden.
Dit noemen wij vooruitgang, en dien vooruit
gang zullen wij aan de concurrentie te danken
hebben.
Gij ziel dus, lezers, dal de concurrentie niet
altijd nadeelig is.
liet l.eugenaartje klaagt en schreeuwt altijd
omdat de stadsschouwburg geld heeft gekost.
Maar heeft de geestelijke lap dan geen geld
gekost
Wij vragen hel u, Leutjenaartje, is hel mei geen
Vcurensch geld dal men den tap heeft gebouwd
Wel is waar, de geestelijken hebben hier de rol
van den ontvanger gespeeld, maar wal zij inge
zameld hebben komt toch uil Veurcnsche beurzen,
zoo wei als hel geld dal gediend heeft voor hel
vei nieuwen van hel theater.
Doch ziehier een verschil, en een merkelijk ver
schil: het theater is de eigendom der Veurnaars
en de lap niet. Het Veurunsch geld gegeven voor
hel theater is voor Veurne niet verloren; hel
Vcurenschgeld gegeven voorden lap, integendeel,
is voor Veurne naar de maan.
De zwartjes weten hel zoo wel aan boord te
leggen om zich te verrijken
GccNteliJlie kronijk.
Hel jaar 1877 is slecht geëindigd voor zeker
bia ederken.
Maandag 31 December, heeft de rechtbank van
Demiermonde den genaamden Auguste Thierens,
i u i 44 jaren, geboren te Si. Nikolaas, broeder
d christelijke leering van Aalst, vt roordceld. De
rechtbank van Den ermonde, na een onderzoek
dal gedurende versch idene dagen geduurd heeft
en na eene lange ec ..adslaging, heefi legen den
genoemden afschuw .jten zedenbederver citer
frère Morien der Broerkensschooi van Aalst een
vonnis uitgesproken, volgens hetwelk deze ver
oordeeld wordt lol
1. ° 299 keer 15 dagen gevang en 299 maal 26
franken boel.
2. " 22 keer 2 jaar gevang.
3. " Tol 10 jaren berooving zijner burger- en
famillierechten.
Om welke schelmstukken is die booswicht ver
oordeeld geworden?
Om schelmstukken die een eerbare mond niet
durft uitspreken, om eerloosheden die de pen
hel tóf en van Tony bijwonen. Overigen», (je Veurne), 83 000; i.apiere-Van de yv. reje IJpe><
imni' Deken (Ronse) zal er legen- 99,861); Drys, te Molendorp (bij Oostende),
die man zou nicl loelaten dal I 88,750 en J. an Dycke, te Oostende, 89,-j00.
I 2." Der uil le voeren werken, in iwee loten,
i voor hel maken van hoofden langs de kust, en ter
1* lol,
99,000 l’r.; voor hel 2'' lol 30,000.
Hebben aangeboden voor hel 1® lol: MM. P.
Deckcrs-Schepeus, te Westcapelle, 84,500 fr.;
Colins en Cordemans te Leuven, 93,940; E. De
I Glocdl, te Veurne, 79,875; A. Eereboul te Brugge,
'i 86,000.
Voor het tweede lot, bovengenoemde hoeren
L. Colins en Cordemans, 31,970 l’r.; E- De Cloedl,
27,659 en J. Deckers, 33,800.
3.’ Der uil le voeren werken aan de vaart van
weigert nederleschrijven.
Morien is veroordeeld wegens walgelijke aan
slagen op de zeden van kinderen, van kleine jon
gens, aan dewelke hij gelast was hel onderwijs
hel Broerkens onderwijs le geven.
Wij gingen nog vergelen dal, boven meergemelde
veroordeelingen Broeder Morien nog veroordeeld
is tot twee maal acht dagen gevang voor slagen
aan zijne leerlingen loegebracht.
Zoo dat Broeder Morien veroordeeld is lol 56
jaren en i maanden; maar volgens de nieuwe wel
is die straf gebracht op iQ jaren gevang zijnde
’t dubbel van hel maximum door de wel voorzien.
Dal is een model van een broederken nicl waar?
Allons ouders uwe kinderen naar de klooster
scholen, zij geven daar zoo goed onderwijs.
Tooneelvertooning.
Wij moedigen alle liefhebbers van hel tooneel,
klcrikalcn en liberalen, uil alle onze krachten en
machten aan, de looneelvertooning, welke mor
gei: door ons Relhorikagilde op den Stadsschouw
burg wordt gegeven, le gaan bijwonen, en
zeggen wij hel ronduit le gaan bewonderen.
Het Beeld en Tony zijn twee allerschoonste
stukken die overheerlijk door de leden van Relho
rika zullen gespeeld worden.
Die stukken zijn niet alleenlijk schoon en geestig,
maar ook zedelijk in den vollen zin des woord».
Alwic deze veriooning zal hebben bijgewoond zal
er zich over geluk wcnschen, ca lot zich zelvcn
zeggen, in de taal der protessors-opslellers van ons
hedig bladje, wij hebben ons herielijk verzet en
mochten daarachter gerust naar huis gaan, want
wij hadden ons ziehje niet gekwetst.
Ja, beminde lezers, wie gij ook zijn moget,
tjeefkens of congreganisten, gij moogt allen in
volle gerustheid van gemoed de veriooning van
zeer achlb. heer Deken (Ronse) zal er tegen
woordig zijn, en
uwe zieltjes zouden kunnen gevaar loopem
Ci durende het jaai 1877 zijn er Ier merkt van
Ve i: ae aangevoerd en verkocht geweest
fr. 25 09
16-42
15-24
De konijnen, eijeren, boter en pluimgedierte
met andere ter merkt aangebrachtc voorwerpen,
geven ook aanleiding lol eenen groolen handel en
hel spijl ons groolelijks in staat niet gesteld le
zijn, heden er af de oflicieele opgave in ons blad
voor le brengen.
De leste opgave dezer voorwerpen is gedaan ge
weest in 1872. Alsdan waren er verkocht gedu
rende hel jaar, 75,415 konijnen, 645,750 eijeren en
230,450 kilos boter.
De konijnen kweek breid zich van langs om
meer uil, dank aan de groole vruchtbaarheid van
het konijn, hel gemak om hel op Le voeden, en
naar Engeland de groole verbruikingsplaals le
zenden.
Ten einde de belangrijkheid van onzen wekelijk-
schen markt op den vreemde te doen uilschijuen
en ook voor de zelfvoldoening der Veurnaren,
ware hel wcnschelijk dal er maatregelen door hel
stadsbestuur genomen wierden om alle jare eene
oflicieele opgave der ter merkt aangebrachle
koopwaren en wel namcnllijk, der konijnen, boter
en eijeren, aan onze lezers te konnen mededeelen,
en door andere dagbladen ruchtbaar te maken.
Algemeenc Tijdingen.
Een voorval welk de beweenlijksle gevolgen had
kunnen hebben, had woensdag 26 december laatst
in onze stalieplaais. Bij het vertrek van den laatsten
trein naar Brugge, wilde een man, die beschonken
was, den trein nemen die reeds in gang was; hij
klampte zich aan den bank van eenen wagon en
werd op verren afstand meegesleepl.
Dank aan den moed en de koelbloedigheid van
M. Karei Vanderstraete, briefdrager, die niet aar
zelde zich aan den ongelukkige vast le klampen, lol
hij losliet, werd hij van eene zekere dood gered.
Hel gedrag van M. Vanderstraete is allerlof-
weerdigsl, en verdient bekend gemaakt te worden
aan wie hel behoort.
Bij koninklijk besluit van den 15 december
is.M. J. Pillemenl, opziener van bruggenen wegen
van 2de klas te Veurne, lot de 4' klas bevorderd.
Bij koninklijk besluit van 1 januari is de heer
J. Daulricourt, advocaat te Brugge, gretlier be
noemd bij de rechtbank van eersten aanleg le
Vem ne, in vervanging van den heer Van de Velde,
ontslaggever.
Zaterdag namiddag is te Di^mude een jam
merlijk ongeluk voorgevallen. Twee timmerlieden
dier slad, de genaamden Auguste Dumolin en
Pieter Vandamme, die aan hei in ophouw zijnde
nieuw stadhuis werkzaam waren, zijn door het i<.-
storlen eener stelling, van eene hoogte van 13
meters ten gronde gevallen. Beide werden deerlijk
gewond opgenomen en naar hol hospitaal gedra
gen; aldaar bevond men dal Dumolin een been en
eenen vinger was gebroken, terwijl Vandamme
vreesclijke wonden aan liet hoold had en slechts
’s anderdaags lol hel bewustzijn terug keerde.
Men hoopt ze nog alle twee in ’lieven te behouden.
De genaamde Dekeyzer, geboren le Hand
zame, oud rond de 16 jaar, bakkersgasl te Pol-
linchove, is aangehouden en alhier in hel gevang
gebracht. Hij wordt belicht van zware aanslagen
op de eerbaarheid van liet driejarig meisje zijns
meesters, en van hel kind op de gloeiende sloof
gezel te hebbeu, waardoor hel deerlijke wonden
heelt bekomen. Men zie verder de rechterlijke
kronijk.
Maandag avond, op het oogenblik dal eene
dame haren porle-moimaie uithaalde om een
kaartje te nemen aan de statie van Korlrijk, werd
zij gewaar dal men haar eene kleine porlelëuille,
1,509 fr. in banknoten behelzende, ontnomen had.
Zaterdag hebben in hel provintiaal gouver-
uementsholel te Brugge, de volgende openbare
aanbestedingen plaats gehad:
1. ® Der uil te voeren werken voor hel maken
van een hoofd en van eenen naar strand leidende
trap^ rechtover de koninklijke paviljoenen te
Oostende. Bestek 100,900 fr.
Hebben aangeboden MM. P. De Swarle, te
Nicupoort, 95,470 l’r.; A. Jacquelool le Ooslemie,
86,970; Desire Vers.iacle, le Ramscappclle laj
99,860; J, Brys, te Molendorp (bij Oostende),
2. " Der uil le voeren werken, in twee loten,
I haven van Blankenberghe. Bestek 1
A
V
1
f-U :a J i.'.l tek
Middenpriji p*r hectjlil.-r.
y v v» vz j V IV m 'tl j
