Leysele. Jngezonden Artikel. laars veel misdadigen opleverl, dal de kwezelarij geenszins waarborgt tegen de ondeugd en dikwijls tot dekmantel dient van alle slag van bedrog. Welk is hierover hel advies van liet Leugenaartje? Hij alphabetisch orde, C. l.ll.; nirrr~~~2~"^‘~" werk wal hernemen, wederom zouden de huis vaders groole moeilijkheden ondervinden in T zoe ken van plaatsvervangers. Tijdens hel beheerder liberalen, zcgl hel H’iv/i- blad, was dit alzoo niet; men heeft de miliciewet veel gelasterd ten onrechte en uil partijzucht. Stellig wisten de klerikalen er alle kwaad van in hunne ineellingcn en gazetten, in de Kamer zwoeren zij dat hel noodwendig was de miliciewet geheel te hervormen, en verbeteringen in te bren gen, haar te verzachten ten voordeeleder familieu. Men heelt dal geloofd en de goedsullige lands lieden gaven hun macht en heerschappij. T Is waar, de klerikalen hebben onmiddelijk do miliciewet veranderd, maar om haar drukkender en dubbel hard te maken. Zij hebben hel contingent verhoogd van 1000 man pe/jaar, de plaatsvervanging voor den klei nen man onmogelijk gemaakt, hel oorlogsbudgel van 12 miljoen vermeerderd, leeningen aangegaan om forten te bouwen en kanonnen te koopen, en bovendien zullen zij nu nog 30,000 burgerwachten tol den militairen dienst wapenen en doen excer- ceeren, ’t is le zeggen, in alle sleden en dorpen een leger onderhouden. Ran, plan, plan’, vivat hel soldaatje spelen. En toch de klerikalen beloofden hel leger af le schaffen. Wal toppers, goede God Niet waar, brave men schel), al te goedgelovig is halfzot. Gij gevoelt het nu wel'. fle geestelijken beschikken over machtig veel geld, en met dit geld hebben zij scholen gesticht van allen aard. Waarvan komt dit geld en hoe is hel verkregen’ De geestelijken beweeren dat al dit geld komt van klerikalen en dat hel milddadig is geschonken. Maar helis zooniet: dit geld komt van libe ralen, zoowel als van klerikalmi, en hel is niet geschonken, maar hel is eenigzins afgeperst, of verkregen door eene soort van belasting. Wat er met de universileil van Leuven gebeurt is hiervan een bewijs. Die universileil kost zeer veel geld. En wal doel men om in de uitgaven van dit gesticht le voor zien? Men doel rondhalingen in al de kerken van al de gemeenten van hel land. En wie doel die rondhalingen’ De geestelijken z riven, om drukking uit te oefenen. En wie geelt er? Al de aanwezigen, de liberalen zoo wel als de klerikalen. De universileil van Leuven is dus onderhouden met liberaal geld, zoowel als met klerikaal geld, en dit geld is de opbrengst van eene onrechi- slreeksclie belasting. Met andere onderwijsgestichten gaal het op eene kleinere schaal, gelijk met de universileil van Leuven. Zelfs een groot deel van den S.‘ Pieterspenning komt uit liberale beurzen, en bel spijt ons hel te moeten bekennen. Hel spijlons bijzonderlijk,dal er bier, in Veui ne, liberalen gevonden worden, die volkomen onafhankelijk zijn, en die nochtans, uit kleinmoedigheid, of om de geestelijkheid le vleien, ook een vijffrankstuk ten beste hebben voor de schatkist van hel Valikaan. Die mannen zouden hel als eene belcediging aan zien indien men hun zeggen moest, dal zij niet liberaal zijn, doch niettemin geven zij geld om de liberalen te bestrijden. Treurig Treurig 1 correspondent X eenen grrrootcnakl van beschul diging legen het voormalig bestuur van Bulscamp ingébracht heelt. Maar wie had ooit gedacht dal die oude koei die correspondent X ontgraafde, door zijne klerikale vrienden en hem met eenen zou moeten opgenomen en rondgedregen zijn; terwijl de liberalen van verre achter gaan al spotten en de burgers builen loopen om te kijken en le lachen. Schudhoofdende zijn er die zeggen: De schijnheilige zien eenen strooi in de oog hunner liberale geboren maar zij zien den bundel niet in de hunne En nogllians vroeg correspon dent X over acht dagen indien wij zouden durven op eed bevestigen dal de klerikalen de meerder heid hadden en nu moet hij met ons zonder libe ralen eed bekennen, dal zij vijf waren legen twee. Verders zegt correspondent X om zijne partij te verschoonen dat de liberale minderheid de kleri kale meerderheid bedrogen heeft. Die twee of drij liberalen hebben vele nulielooze kosten gedaan dal de vier vijf klerikalen niet wisten; ook beslis singen gedaan in de afwezigheid der klerikale meerderheid. Arme sukkelaar, ziet gij niet dal gij wederom bezig zijl met uwe klerikale vrienden le belasten? Geeft gij niet het woord in den mond der kiezers om u le vragenAls de klerikalen zoo dom en sukkelachtig zijn, hoe durft gij hun nog yooren- stellen om langer de gemeente te besturen Antwoord aan deze vraag als gij kunt Nu dal gij de kalsijde opgelopen zijl, zeg ecus, sprekende wonder, was hel ook door hel toedoen der liberalen en in de belangen der lastbetaalders dal de steenweg van Vuurne-Zwaanlje door de Nieuwestraal van Bulscamp niet geleid was? Wie zijn deze die in meerderheid hel leggen van den steenweg door de Valckeslraal gestemd hebben Heelt de gemeente daardoor niet duizende en duizende franken verloren, doordien hel verstee- nen van de Nieuwestraal, eene ingeslotene straal zijnde, de laslbelaalders van Bulscamp alle de kosten hebben moeten betalen in plaats van een derde Gij zegt dal uwen laatsten artikel kort en goed is, correspondent X, ja! zeer goed voorde libe ralen, maar duivels slecht voor de katholieken van Bulscamp. Proficiat! Het voorbeeld volgende van den Uien public, spreekt het Leugenaartje ook over de statistiek der gevangenhuizen, door den heer Berden voor het jaar 1875 opgemaakt. Het heilig bladje maakt bekend, l°dat op hel einde van gemeld jaar slechts drie priesters in de gevangenhuizen zalen, 2" dal, op hel zelfde tijdsip, het getal gevangene wereld lijke onderwijzers beliep lot elf. Hieruit besluit het. Leugenaartje dal de priesters toonbeelden zijn van deugdzaamheid en eerlijk heid, en dat de burgerlijke onderwijzers, onder zedelijk opzicht, zeer veel te wenschee laten. Op de bemerking van onzen waarheidlievende!) confrater hebben wij een woordje le zeggen. 1° Hoe komt het dat er zoo weinig priesters in de gevangenhuizen zitten? wel, om de zeer een voudige reden, dal de geestelijke kwaaddoeners, zoohaast als zij gestraft zijn, en dikwijls vóór dat zij gestraft zijn, gaan loopen. Is pastor Van Liere niet naar Frankrijk gevlucht onmiddelijk na dat hel hof van beroep van Gent uitspraak had gedaan? Is pastor Van den Bogaerdc niet spoorloos ver dwenen, niet tegenstaande hij stellig beloofd had voor zijne rechters te verschijnen? Is broeken Morien, die langgerekte deugniet, die voor 323 aanslagen op de eerbaarheid is veroor deeld, niet ergens in een klooster verdoken? Ja, en zoo gaat hel mei meest al de gestrafte geestelijken. Op de talrijke priesters, die sedert een vijftal jaren veroordeebngen hebben ondergaan, kennen wij maar Du Chcne alleen, die zich gevangene heeft gesteld. 'Zeggen, dat er alleenlijk drie priesters in de ge vangenhuizen zitten bewijst dus niets, hoege naamd niets. 2* Op het einde van 1875, bevonden er zich in de gevangenhuizen elf' onderwijzers. Welke onderwijzers? Het Leugenaarlje zegt wereldlijk! onderwijzers. Maar de statistiek zegt zulks niets en spreekt van onderwijzers in hel al gemeen, onder dewelke, zoo men beweert, er zich een zeker getal broerkens bevinden. Het woord onderwijzer is zeer rekbaar; menschen zonder middelen van beslaan en die eenige geleerdheid hebben nemen zeer dikwijls dezen titel aan. Wie zijn nu de elf gevangene onderwijzers? Zijn liet gemeente ouderwijzers, zoo als het professors- g;z tje hel wil te kennen geven? Wij zijn over tuigd van hel tegendeel, want nooit hebben wij door de gazetten vernomen, dal een onderwijzer der gemeente scholen lol opsluiting is veroordeeld geworden. De verdediging van hel Leugenaarlje der misda dige priesters, zijne beschuldiging legen hel wereldlijk onderwijs beteekent dus niets, en hel professorbladje had beter gedaan de statistiek der gevangenhuizen onaangeroerd le laten. Het Leugenaartje heeft vergelen te zeggen, dal de statistiek van M.' Berden ook de crimineele ge vangenen verdeeld in kwezelaars, onverschilligen en ongodsdienstigeu. Ehwel, op 31 december 1875, bevonden er zich in du gevangenhuizen, voor crimineele straffen Kwezelaars 121 Onverschilligen I Ongodsdienstigeu 4. Uier uil besluiten wij, dat bet ras der kweze- Onlangs had hel tribunaal van Audenarde in hel volgend aardig geval uitspraak le doen. Eenige weken geleden woondeeene vrouw de mis bij in de kerk der voornoemde stad. De pastor deed er eene ronde met de schaal eu stak ze ook uil mar deze vrouw. Doch zij, in plaats van m de schaal haar penningje le leggen, gaf er langs onder eenen ge weldigen slag op, zoodanig dal er eene menigte geldstukken uilsprongeu en rechts en links op den grond rolden. Men kan denken welke ousteltenis en welk ru moer er in de kerk plaats had Maar de vrouw, wel verre van over het gebeurde verschrikt te zijn, ging den pastor hevig aan, die daar beteuterd en beschaamd voor haar stond, en wierp hem eenen geheelen hoop scheldwoorden naar het hoofd. De vrouw wierd voor hel tribunaal gebracht als belicht de goddelijke diensten gestoord le hebben. Ziehier wat zij vertelde ter harer verdigiug. Haar man had altijd voor de liberalen gestemd. Maar, in de laatste gemeenlekiezingen, had hij zich door de klerikalen laten uitkoopen en had zijne slem verkocht voor vier honderd frank. De overeenkomst had gesloten geweest door do lusschenkomsl van eenen geestelijken (dien de vrouw noemde). Korts na de kiezing kwam haar man le sterven en de klerikalen weigerden de 40Ü frank le be- talen. Zij smeekte en bedreigde, maar alles was vruchteloos, en nochtans was zij in de grootste armoede gedompeld. Al zij nu de pastor naar haar zag komen om haar geld le vragen, zij die zoo arm was en die de klerikalen zoo biller hadden bedrogen, had de gramschap haar overmeesterd, en had zij zicli lol de gekende buitensporigheid overgeleverd. De verklaring van deze vrouw maakte eenen diepen indruk op de aanwezigen, en hel tribunaal van Audenaarde sprak baar vrij. LICHTING VAN 1878. - UITSLAG DER LOTING. Getal uitgestelde: 29. Getal lotelingcn94. Eerste lol, 30; hoogste, 123. 30 Deman Karel, Veurne. 31 Fonteyne Amand, Houthem. 32 Palfoorl Jules, id. 33 Blonde Henri, Adinkerke. 34 Vanbelleghem Louis, Adinkerke. 35 Rossigny August, Veurne. 36 Vermoote Karei, Coxyde. 37 Debruyne Emiel, Houlhem. 38 Devey Karei, Adinkerke. 39 Hancke Louis, Veurne. 40 Maveau Jozef, Bulscamp. 41 Loinbacrde Frcderik, Houthem. 42 Killof Thcofiel, Veurne. 43 Vandenkerckhove Eduard, 44 Gogghe David, Adinkerke. 43 Velghe Karel, id. 46 Bouieca Alois, Steenkcrke. 47 Adam Carolus, Veurne. 48 Bulll.é Florimond, id. 49 Vanhaecke Thcofiel, id. 30 Rommelaere Karei, Coxyde. Debra Karei, Adinkerke. 52 Sappen Leopold, Houthem. 53 Malsaert August, Bulscamp. 54 Dedcyslcr Alois, Steenkcrke. 55 Willaerl Joannes, Veurne. 56 Devoghel Pieter, Adinkerke. 57 Questroy Guslaaf, Veurne. 38 DeburchgracYO Karel, id. 59 Vandenneersch August, id. 60 Gaillie Hem i, id. 61 Wei rebrouck Jules, Houthem. 62 Dutaeye Frcderik, Leyselc. 63 Lebleu Jozef. Veurne. 64 Dewaclo Ileuri, id. 65 andimabeele Jules, id. 66 Blieck Henri, Houlhem. 67 Wórme Bernard, Bulscamp. 68 Verschelde Edmond, Adinkerke. 69 Decrop Louis, id. 70 Dewancker Arnaud, Veurne. 71 Cerdobbel Adolf, Steenkcrke. 72 Bruyuooghc Hemi, Leyscle. 73 lassem* Henri, Veurne. 74 Vandcrhcyde Georges, id. 75 Gcsquiere Thcofiel, id. Bulscamp, den 22" Januari 1878. Mijnheer de Opsteller van 't Advertentie-blad. Ik ben nu ook overtuigd dat correspondent X van Bulscamp in eenen soberen staat verkeert. De j boeren zeggen: En is bek of en boeren weten i wal bek of wilt zeggen. Van de school vluchtte hij naar de kerkebarier, en van de kerkebarier is 1 hij nu den steenweg van Bulscamp-Zwaanlje opge- lopen, doch overal is hij van den liberalen knippel achtervolgd, overal krijgt hij van Slokman’s haver. Het was om de nulielooze kosleu van hel onder wijs te verschoonen, en om de oogen der laslbe- taalders van de kerkebariere af le trekken dat UMPI HIM HHWlgl IVntlomtlo Militie.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1878 | | pagina 2