c;
Zij, die v’por een ongeluk vreesde, denkende dal
zoo dikwijls op heeler daad van leugentaal be-
onze lezers mededeelen.
van
gij besmet zijl
als gij kant, mei goede beweegredenen, maar met
geene scheldwoorden. j - -w
Gij houdt staande, dal gij in de zaak van het zonder vrees de faam eeiier eerlijke Jamilic te be-
Geleekend: Schiltz, facteur in de statie,
Ciifritrdij, zijne echlgenotrte.
Wa; wij later óver deze zwarte en vüilezaak'—
j aan
i.-.heid
dal Minister belcour in de Kamer verklaard heeft, dagelijksch 'ïüeuws'-- vmmem'n' zujieiTwii'
dat Inj gmg beginnen met alle subsidien te wei- onze leze, s mededeelen J
geren aan de scholen der sleden waar men i
«tiisdaniire maatregel durfde nemen.
Wij welen nu waarom hel professorsgazetje zoo
zelden onze artikels beantwoordt.
Hel walgt ons, zeggen de heilige schrijvers,
de gezegden van ’l Advertentie-bladje te weder-
leggen. Men vindt er zoovele valschhcden in,
zooveel, grove leugentaal, zooveel onbeschoft-
heid, dat wij waarlijk ons de moeite niet willen
geven dit alles te doen aanmerken. Weinige of
geene lezers moeten er zijn die geloof kunnen
hechten aan al dal geknoeisel.
Kondet gij onze valscheid, onze leugentaal, onze
onbeschoftheid doen uitschijnen, heilige schrij
vers, kondet gij ons tot zwijgen brengen, kondet
gij maken dal ons blad niet gelezen wordt, gij
zoudl bet waarlijk voor de moeite niet laten. Maar
l»agelljk*ch nieuw*.
Zekere sieur Jan S., oud 46 jaar, pastor te Neer-
trange, Grool-liertoogdom van Luxemburg, kwam
op 29 januari 11. laai in den avond, een bezoek af
leggen aan zijnen broeder, facteur in de static
van Verviers.
De facteur moest nachtdienst doen.cn liet den
pastor in gezelschap van zijne vrouw en
eene flesch geuever.
De pastor dronk drie vierden van de llesch uil,
en betoonde vervolgens aan zijne schoonzuster
uitermate veel genegenheid, waartegen deze laatste
zich met geweld verzette. Hierop ontstond er een
gevecht: de vrouw wier ten gronde geworpen, zij
ziep om hulp, menschee die het zeilde huis be
woonden snelden toe, en de pastor vluchle bloods-
boofd op de straat. Hij wierd achtervolgd, en wel
haast door de policic aangehouden. Dit gebeurde
omtrent vier ure ’s morgens.
Het hierbovengemeld dagélijksch. nieuws is ge
trokken uil een verslag der policic van Verviers,
verslag waarvan men in gezegde stad, in openbare
zitting des gemeenleraads van 5'"' dezer, lezing
heeft gegeven.
Er dient opgemerkt te worden dal Voornoemd
verslag opgemaakt was volgens de getuigenissen
van de mishandelde vrouw, van haren man en vai)
de personen die de vrouw ter hulp snelden en den
pastor op de vlucht joegen.'
Maar, als er geestelijken beschuldigd worden,
ziet men dikwijls zeer aardige zaken gebeuren:
wat ja was wordt neen, en de plichligen worden
zoo onschuldig als een lam.
Van zulke mirakels is men meermaals getuige
geweest, on zulk wonder heeft ook te Verviers
plaats gehad.
Hel is nu de pastor van Noenrangc niet meer
die plichtig is, maar wel de policie, die ton on
rechte den pastor heeft aangehouden en die al de
getuigenissen heeft vervalschl.
Ziehier den brief dien Schiltz, facteur in de stalje
van Verviers, alsmede zijne vrouw, in de gazellen
hebben laten plaatsen:
Verviers, 31 januari 1878.
Zijl zoo goed de volgende verklaring in uwe
gazet te willen opnemen.
Onze broeder was'van Luxembourg gekomen
gansch door de koude versteven; wij hebben hem
Hoe het Leugenaartje liegen kan
In ons nummer van 5'" januari 11. hebben wij
bekend gemaakt, volgens de Flandre libérale, dat
M.r E. De Cock, lid der bestendige Deputatie,
deel had genomen, als.rechler, aan de beslissing
over eene zaak, waarin hij begonnen was met
raadgever of advokaal te zijn. Wij deden als
dan uitschijnen met het bovengenoemd blad, dat
de handelwijze van den heer De Gock niet alleen
grof en onbetamelijk was, maar levens tegen
strijdig met de art. 378 en 380 van het wetboek
van burgerlijke rechtspleging.
Hel Leugenaartje besprak deze zaak in zijn num
mer van 16“ januari, en, in eene zijner zoo geestige
als wel opgestelde samenspraken, deed hel de vol
gende verklaring: Hewel, ik weet van goê part,
dat M.r De Gock geen rechter is geweest en zich
onthouden heeft, wanneer er te stemmen was
over die zaak.
Daar het ons bekend is, dal inderdaad de schrij
vers van hel professorsgazetje van goê part
kunnen ingelicht zijn over al wat er in de besten
dige Deputatie beslist wordt, kwam er bij ons
oenen twijfel op, en wij zwegen.
Maar ziel, het Hof van beroep van Gent,.dat zich
ook met deze zaak heeft te bemoeien gehad, heeft
in een vonnis verklaard, dal M.r E. De Gock wel
waarlijk als advokaal en als rechter had gehan
deld, en met dit vonnis in de hand heeft de heer
.1. Bara, in de zitting der Kamer van l,u* februari,
het gedrag van den hoer De Gock- geschandvlekt.
Overigens, de heer De Gock zelf, die over deze
zaak in de Patrie eenen brief heeft geschreven,
tracht wel de feiten ten zijnen laste te verzachten,
maar bekent niet min, dat hij zich met onthouden
heeft.
De twijfel is dus niet meer mogelijk.
O politiek nogmaals hebt gij aan de heilige
schrijvers van het Leugenaartje eene grove leugen
doen begaan.
Bewijst hef tegendeel als gij kunt, heilige schrij
vers, maar geene scheevc scheldwoorden.
gij kunt niet, want de goede reden en de waarheid
troont altijd boven.
Waarom zijl gij nu toch zoo gramheeren
tegenstrevers'
Heeds meermaals hebben wij doen uitschijnen.
Ziellier hoe de Minister zich heeft uitgedrukt. (jat Veurnesche klerikale kopstukken alle fees-
vi; cnhvtivon hut vnh'eiidp over mt hoi t enne- lell, die builen hunne kringen in onze stad gegeven
worden, trachten te dwarsboomen en legen te
werken. Aan alle leesten of vergaderingen, die niet
zuiver klerikaal zijn, doen zij concurrentie aan en
trachten zij de maatschappijen, waar zulke feesten
j brengen.
De koorzangersmaatschappij, die nochtans meer
dan alle andere genootschappen op een onzijdig
terrein is geplaatst, heelt verleden zondag aan de
klerikale concurrentie niet ontsnapt; want terwijl
deze maatschappij hare leden op een allerschoonst
concert, bijzonderlijk door kundige vreemd^ arlis-
ten gegeven, had vereenigd, wierd er in den katho
lieken kring, waar men de klerikalen a grands
coups de grosse caisse bijeen geroepen had, eene
voordracht gehouden door eenen priester van
Brugge over Midden-Afrika.
Naar alle waarschijnlijkheid zullen onze klerikale
kopstukken hunne kleingeestige dwarsdrijverij
stelselmatig blijven voorlzelten. Zij hebben den
ondergang gezworen der gildendo klerikale
concurrentie zal dus grooter en grooler worden.
Men mag zich diemsvolgens verwachten op
zondag 17 dezer, dag van hel concert in de maat
schappij S.u' Cecilia, en op 24 daar opvolgende,
dag der buitengewone looneelverlooning van ons
ijverig Rhetöiika-gilde, ook feesten te zien geven
in den geestelijken tap, of in den katholieken kring.
Hel zij zoo: geweld en buitensporige maatrege
len van wege onze heilige tegenstrevers schrikken
ons niet af. Laat ze maar concurrentie doenhet
publiek zal des te beter zien waar zij naar toe wil
len, en des te beter begrijpen wat zij van Veurne
en hare burgerij maken zouden indien hunne heer
schappij zich nog verder moest uilbreiden.
ICen wonder boven wonder!...
Alhoewel wij er niet toe verplicht zijn, verleeném
wij zeer gaarne eene. phials aan den volgenden brief
van Meester Julius Herwyn, want die brief laat dui
delijk zien, veel duidelijker dan wij hel te kennen
hebben gegeven, wie Meester Julius Herwyn is.
O Meester Julius! O sukkelaar, die gij zijl, gij
wordt dan niet gewaar dal met u altijd voor den
aap houdt?
Welaan, Meester Julius, zendt ons voor de toe
komende week eene tweede klucht, door u niet
opgesteld, noch zelfs niet uitgeschreven want dit
ware te veel eij«hen maar door u onderlcekend.
Wij hpuden voor u eene plaats open. Gij moogl
ons een antwoord toesturen van 38 beken, doch
wij verwittigen u, dal gij ditmaal u moet verge
noegen met de plaats waarover gij, volgens de wel,
in ons blad beschikken kunt.
Zie hier nu het wonderstuk.
Mijnheer de Uitgever van hel Advertenlie-blad.
Gij hebt goed gevonden in uw laatste nummer u
met mij bezig te houden op eene verstaanbare
wijze; ik vind ook goed u een antwoord te zenden
en volgens de wel te vereischen dal gij hel in uw
nummer van zaterdag toekomende, zoudl drukken
op behoorlijke plaatsen in de dezelfde karakleeren
van uwen artikel.
Gij zegt dat ik ben, voor wal ik gekend ben,
en dal men mij beslgerust zou laten. «Sedert wan
neer ben ik zoo veranderd? Den 7 oogst 187‘i
schreefl gij: de ballon welken M. Julien Herwyn
nogmaals deed opstijgen, gelukte uitermate wel
waarlijk M. Jules is de gedienstigheid zelve. Eer
zij aan hem. En leader letterlijk: Een bezon-
der permelattl is geschonken geweest aan den heer
ridder J. Herwyn voor den grooimt iever die hij
Gij zult gaan hooren
Wij hadden reeds in alle sleden en dorpen kloos
ters, die ware kanlenfabrieken geworden zijn,
waartegen de burgerlijke mededinging niet kan
opwegen en die ten onderen is gegaan.
Laatst vermeldden de brusselsche gazetten het
volgende nieuws
De jesuilen hebben Brussel uitgekozen ale hue
voornaamste middenpunt van handelswerkzaam-
heid. Zij hebben er verscheidene apothekerijeo
ingericht, alsook magazijnen van nieuwigheden
en gemaakte kleederen; zie ze nu bezig met
magazijnen van kruidenierswaren tot stand te
brengen, die bijwinkels hebben in twintig of vijf
en twintig steden van hel land.
Maar ’l is alleen in Belgie niet dat de klerikalen
concurrentie doen aan den vrijen arbeid, het leven
en het bestaan der burgers.
Van liet Groot-Herlogdom Luxemburg komt er
nieuws, dat ongetwijfeld in Belgie nagevolgd zal
worden. Daar hebben de drukkers eene petitie
aan de Kamer gezonden om te protcsleercn legen
de doodende mededinging die hun dooreen kloos-
t jr aangedaan wordt, aan welke eene boekdruk
kerij gehecht is.
De drukkers hadden zich eerst tol den bissebop
gewend, maar zij kwamen daar van kamer builen.
Hij had er zelfs hijgevoegd dat die drukkerij een
broederschap van den H. Paulus was, bestemd
om katholieke boeken aan goedkoopen prijs te
verspreiden.
Nog moet men weten dal die kiooster-drukkerij
een nonnenklooster is, waar de nonnen het letter
zetten uitoefenen.
Die nieuwe uitvinding zal stellig in Belgie ook
toegepast worden en wij zullen spoedig misschien
al de klerikale gazetten in de kloosters gedrukt
zien worden.
De tijden zijn nog niet slecht genoeg, ziedaar
eene nieuwe concurenlie die opdaagl voor de
werklieden en bazen.
ten hoste' mogclijk trachten op te beuren; inaar
I ’s nachts heeft hij de koorts gekregen en heeft
j willen, niettegenstaande de wanhoopige’pógïngen
zijner, schoonzuster, uitgaan om de lucht te schep-
Is het de karnaval in .1 [rika, die op uwe maag pen, zeggende dal hij versmachtte.
ligt? Óf bezit gij u zelven niet meer omdat wij u Zij, die voor een ongeluk vreesde, denkende dal
ij!.. 2....1 I zij hem niet zou kunnen weerhouden, liecft otn
trappen, omdat wij zoo dikwijls den vinger leggen hulp geroepen. De zieke, op hel zicht van verschei-
op ds diepe en ongeneesbare wonde met de welke dene personen, is gevlucht zonder hoed en is aan-
gij besmet zijl gehouden’gevveesi. ’S morgens hfeefl men hem in
Gij liegt niet, beweert gij. Ehwcl bewijst dit, vrijheid gesteld. Wij hopen dal er geen gevolg zal
als gij kent, met goede beweegredenen, maar met gegeven worden aan eene zaak, die de liberale
geene scheldwoorden. gazellen hebben trachten ten kwade uil te leg'-m
armbestuur van Oostende de waarheid hebt ge- zoedclcn,
zegd. Wij, integendeel, herhalen dat gij gelogen
hebt, en onderwerpen gaarne ons geschil aan het
oordeel van alle onpartijdige en verstandige lezers.'
Komen wij ook op deze zaak terug.
In het Leugenaartje van 30 januari is cr gedrükl"
dat hij ging beginnen met alle subsidien te wei-
geren aan i'
dusdanige maatregel durfde nemen.
Deze woorden hebben wij eene leugen genoemd, i
omdat zij niet uitgesproken zijn.
(Wij schrijven hel volgende over uit liet Leuge
naartje van 6“ dezer).
«De achtbare heer Van Iseghem heeft de hoop
uitgedrukt, dat het Gouvernement de subsidien,
welke tol heden aan Oostende voor hel onder-
wiis ziin toezestaan eeweest niet zal weigeren i '"J >vuur zuue icesien
«wijs ziji loegesiaan geweest. i z.n wunei u. gegeven worden, te benadcc hgen en len onder te
Ik onthoude mij, Mtjnheereg, mij op dit punt te
verklaren. Hel weigeren der subsidien schijnt in-
derdaad de eenigste niiddel te -zijn dien het gouver-
nement bezit om eenen toestand tegen te werken
voortkomende uil zoo weinig wettige en zoo
weinig ernstige redens als deze door den aclil-
baren burgemeester aangebaald.
Zegt de minister nu wel, zooals liet Leugenaartje
beweerd heeft, dat hij gaat beginnen met de subsi
dien te weigeren? Geenszins, maar bij zegt, dal hij
zich op dit punt onthoudt, dat hij de zaak zal on
derzoeken, dat het schijnt dal hel weigeren van
subsidien een middel is om den aangeklaagden
toestand tegen te werken, maar' wi| herhalen
hel hij zegt geenszins dat hij gaat beginnen met
de subsidien te weigeren, en dit nochtans heeft hel
professorsgazetje durven verklaren.
Dal men nu oordeele wie zijne lezers wil be-
I driegen.
Wal is er mi waarheid Wal is er nu valsch-
Concurrentie.
,j
-----r- V 1