j
I
I
I
1
Do voorzegging van het Advertentie-blad,
na de kiezing van Bertje Du Bus.
Het Advertentie-blad in zijn nummer van 29
augusli 1874, over den uitslag sprekende der
kiezing van Beitje Du Bus, eindigde met de vol
gende woorden
De eenigste straf die wij aan de stemmers voor
De Bus wenschen, is dal zij hem zouden behou-
den tot de vernieuwing van zijn mandaat. Zij
zullen van zijne dienstwilligheid proeven lot over
hun hoofd. Hij is hun van vereens komen bezien
en is vertrokken tot de naaste kiezing. Proficiat
Deze voorzegging over vierjarcn uitgesproken,
heeft zich ten volle verwezcnllijkt. M.r Du Bus is
vertrokken en nooit meer, in gansch het arron
dissement, heeft men hem gezien; verders, wan
neer iemand van zijnen dienst noodig bad, wist men
niet in welk gedeelte der wereld hij te vinden was.
En nochtans, volgens den .Fem naar en geheel
zijne klieke, was dal de man die ons arrondisse
ment ging rijk makende gebradene kiekens gingen
in den mond der kiezers vliegen, en hel manna ge
durig uit de lucht vallen.
Heelt men wel ooit schandaligcr bcdriegerij ge
zien? Heeft men ooit meer met de kiezers den spot
gedreven? Welhoe, met listen en bedrog kom: men
de slem der kiezers afpersen, en na dezelve door
allerlei bedreigingen en beloften bekomen te heb
ben, vertrekt men zonder ooit meer toeken van
leven te geven, of zich met de belangen van het
arrondissement te bekreunen!!....
Het is ook niet te verwonderen dat de Veurnaar
en geheel zijne partij, wanneer er hun over Bei tje
Du Bus gesproken of er naar gevraagd wierd, be
schaamd en onthutst stonden, en geen enkel woord
uit hunnen vleienden en gcbcuedijden mond lieten
vallen.
Daar stonden nu de kiezers als vergaapt
hunne oogen gingen eindelijk open en zij zagen,
maar helaas te laat, dal men hen misleid en be
drogen had. Zij beklaagden naar hel Advertentie
blad niet geluisterd te hebben die hun alles voor
zegd had; zij beklaagden en wel te recht, den
achtbaren liberalen kandidaat, M.' Bchacglicl, den
man der streek, dien zij kenden, verstoeien 10
hebben voor den hooveerdigen vreemdeling.
Nu ook is hel zelfde spel op den katholieken
wagen, nu ook, gelijk in 1874, komen zij met
eenen vreemdeling, met oenen Slirum, die wij niet
kennen en waarschijnelijk niet meer zullen zien.
Doch, men bedriegt maar eons. .Men heeft geen
vertrouwen meer in de klerikale kiesdravers, en
niettegenstaande al hun boffen en stollen over de
goede kwaliteiten van hunnen kandidaat, zullen de
kiezers zich het spreekwoord herinneren: beloften
en rotte appelen kwetsen niemand. Daarom zullen
zij beter oppassen en .M.r Slirum, die een afbeedsel
is van Bedje Dtt Bus, en al de mannen van den
Veurnaar zenden wan leien, en stemmen voor den
man des volks dien wij kennen, die liet welzijn
onzer streek zal ter harte nemen en ons niet zal be
driegen, voor den heer FERDINAND de STEERS.
Rïet priester programma.
Kiezers, en gij bijzonderlijk, burgemeesters
schepenen en gemeenteraadsleden, gij weel door
ondervinding, dat de pastors nooit tevreden zijn
altijd trachten zij naar meer en meer, altijd willen
zij hunne macht vergrooten en uitbreiden.
Het gaat ook zoo in de hooge politiek, hot gaat
ook zoo met de bisschoppen tegenover het minis
terie.
doren tijd, die niet dient om zich bezig te houden
met koophandel- en landbouwbelangen, om te
spreken met deze, of gene partikulicren, om de
putatie te ontvangen, om met de ministers te gaan
onderhandelen, enz.
In ’t bckleeden van plaatsen en bijzonderlijk van
eereplaatsen, moet er niet gevraagd worden, of
die plaats dient of schikt aan M.de Graaf, maar wel,
of M.r de Graaf er voor dient of schikt; er zijn er
vele die in ’t uitreiken van plaatsen en eerelitelen
de beide banden uitstéken om ze te bekomen;
maar velen zijn er die er niet voor dienen. En
neen, naar al wal wij hoorei» van alle zijden, M.r
van Limburg-Stirum dient voorde plaats van sena
teur niet; M.r B. Du Bus, met zijn ongehoord ge
drag voor deze arrondissementen, heeft ons op
lettend gemaakt, en wij willen ons geenen tweeden
keer bij den neus laten leiden; is al genoeg met
eenen keer. Wij moeten een senateur hebben die
de zittingen in den senaat bijwoont, die ziet en
hoort wal er gebeurd, die kan spreken voor ons;
M.r van Limburg-Stirum zou zich opsluiten in zijne
oude bibliotheken en in oude manuscripten zitten
snuffelen; of wel, zou de mis moeten hooren van
zijnen pater in de kapclle van zijn kasteel; en ge
durende dal bij daar zijnen tijd zoude verslijten,
zouden onze belangen verwaarloosd worden.
Wij verzoeken dus al onze medekiezers datzij
hun kruisje zouden maken boven den naam van
M.r FERDINAND de STEERS.
groot geweest, dat zij den rug gekeerd hebben
naar de kiezers in plaats van ze met een bezoek te
verecren.
En nochtans, was hel niet een plicht, bijzonder
lijk, voor hel engeltje Raphael, die nog een jon
gentje is van eerste broekje, die geene kiezers
kent en van hen ook niet gekend is, uil reden zijner
0100.1H populariteit, hun een bezoek af te leggen,
met hun kennis te maken?
Doch neen, dachten zij, waarom is dit noodig;
terwijl er geene tegenkanting is, waarom al die
beleefdheid gebruiken, wij zullen toch gekozen
worden met de medehulp van pastoors, kapelaans
en andere pilaarbijtersen ziedaar hoe zij
de kiezers uitlachten.
Daaruit moet men besluiten, dal zulke mannen
de kiezers in kleine waarde houden, en indien het
gebeurt zij dezelve een bezoek aflegen, hel maar
uit valscheu schijn is.
Doch, ondervinding leert: daarom zullen de
kiezers van den 11 juni indachtig zijndat, wanneer
de klerikale kandidaat hun een bezoek zal afleggen,
hel maar zal zijn enkel omdat er tegenkanting is,
anders dal men hem niet zou zien. Zij zullen ook
niet vergelen dat zij door de gelukkigmakers die
ons in den provincialen raad vertegenwoordigen
zoo beleefd zijn behandeld geweest en daarom
zullen zij stemmen voor den liberalen kandidaat.
Do klerikale mildheid. Hoe men de kiezers in
het aangezicht spuwt.
Onze klerikale kandidaten voor den provincialen
raad dezer dagen op ronde zijnde bij de buiten
kiezers, om hunnen persoon, hun talent en hunne
mildheid te toonen, kwamen op zekere gemeente
niet ver van Dixmude; zij traden zekere herberg
binnen, alwaar zij vier of vijf personen vonden die
meest al kiezers waren. In hunnen hoogmoed be
volen zij de bazin eenige glazen bier te lappen,
opdat deze die daar tegenwoordig waren op hunne
gezondheid hadden kunnen drinken; zij keken wal
rond en draaiden wal op hunne hielen, en eindelijk
een frank op de tafel werpende om de zeven pinten
bier te betalen waren zij te weeg de deur uil, toen
de bazin deed opmerken dal er te veel betaald was
en zij 16 centimen moesten wederom hebben.
Op deze woorden der bazin keerde ecu der
groote kopstukken zich om, hief zijn hand omhoog
en zegde: bazin alles is voor u, liet is voor de
kiezers, voor al deze fraaije menschcn; en al die
aan den schotel zitten, gelijk wij, moeten niets
weder hebben!!!!!
Alzoo vertrokken zij, den rook van hunnen
cigaar in de hoogte blazende, en in hun zclven
denkende die menschcn zullen hier al een groot
gedacht van ons hebbenwij zijn de groote
Jans
Als men zulke gevallen hoort of ziet, zoude men
niet moeten schokschouderen van lachen eene
mildheid van 16 centimen!!!!
En dal zijn al die mannen die den liberalen kan
didaat M.r de Stuers voor gierigaard willen uit
schilderen; terwijl zij in volle glorie een klerikale
cadeau doen van 16 centimen.
't Is om er mede te lachen.
Waarheden.
De geestelijken der arrondissementen Veurne en
Oostende zijn verlegen mol hunnen kandidaat, en
zeggen onder elkander, dal .Monseigneur eene
slechte keus heeft gedaan.
Een kandidaat die een vreemdeling is. die een
weinig aangenaam uitzicht heeft, die droefgeestig
is en met de kiezers niet klappen kan, omdat hij
hunne taal noch spreekt, noch verstaal, is wel de
ongelukkigste kandidaat die er kan gevonden wor
den, en zoo is M.r Slirum.
M.r Slirum kam geheel wel op zijne plaats zijn in
De stad Veurne, zeggen de heilige schrijvers,
is moê van al die liberale dwingelandij.
Waar is die liberale dwingelandij1.... Doch wal
dwingelandij mag genoemd worden, is, dal onze
geestelijken aan de provinciale kiezers eenen kan
didaat hebben opgedrongen, die maar een jongen
is en veel te weinig geleerdheid en ondervinding
heeft, om de verhevene plaats lol de welke hij ge
roepen is te bckleeden.
Wal dwingelandij mag genoemd worden, is de
verplichting die de pastors aan de kiezers hebben
opgelegd van hunne gewone bezigheid te verlaten,
om te gaan stemmen voor iemand, die alhoewel
jong, gezond en meester van zijnen tijd, zoo onbe
leefd en zoo onbetamelijk is geweest het grootste
getal der kiezers over hel hoofd te zien en slechts
eenige voorname persoenen in de gemeenten met
zijn bezoek te gaan vereeren.
Wal nog dwinijlandij mag genoemd worden, is de
verplichting aan de kieziers onder de bedreiging
van hel en vagevuur opgelegd, van te gaan stem
men voor oenen kandidaat senateur, die voor ons
een volslagen vreemdeling is, die geen vlaamsch
kout, en die geene de minste waarborgen oplevert
dat hij onze belangen zou verdedigen.
Sedert acht jaar hebben wij een ministerie dal
de geestelijken verrijkt en al de plaatsen geeft aan
hunne beschermelingen.
Welnu, denkt gij, kiezers, dal zij daarmede vol
daan zijn? Geenszins: zij eischcn veel meer.
lu een geschrift, dat onlangs te Brugge is uilgc-
komen, en dal de bisschoppen en de klerikale ga
zetten hebben goedgekeurd, geeft men te kennen,
dal hel tegenwoordig ministerie zijne plichten, als
katholiek ministerie, niet volbrengt, en zegt men
duidelijk wal het zal moeten doen, indien de klcri-
kalen op 11 juni in het land zegepralen.
Ziehier wat dit geschrift, of om juister te spre
ken, ziehier wat de bisschoppen eischen. Ziehier
hun programma.
1. " Geene hulpgelden meer aan hoogerc en
middelbare staatsscholen.
2. " Geene hulpgelden meer aan de gemeente
scholen.
N. B. De geestelijken willen gansch alleen
meester zijn over hel onderwijs.
Ewe personaliteiten, I eurnaar, overuren heertje
met eenen fijnen bril op den neus over oenen
anderen «in haat en strijd grijs geworden over
eenen derden, die niets meer begeert dan zich te
laten zien en bewonderen over eenen vierden
U een klein pretentieus ventje stooren niemand;
men is aan uwe grofheden, heilige schrijvers,
volkomen onverschillig. Gij moogt in alle uwe
nummers de liberalen met scheldwoorden over
laden, laster op laster, slijk op slijk stapelen, doch
daarom zullen zij niet hunne plichten te kort blij
venzij zullen de onafhankelijkheid der wereld
lijke overheid tegen de priesterheerschappij blij
ven verdedigen, en blijven werken en strijden voor
het algemeen welzijn.
Klerikale l>elccl\Ihei<l.
Bijna al de kiezers van de stad en den buiten,
zijn in hel geheel niet tevreden over de handel-
3. ° Paters en broerkens, en studenten voor pa- wijze der twee klerikale kandidaten voor den pro-
ters en broekens onttrokken aan den krijgsdienst. vincialen raad. De beleefdheid dier mannen is zóó
N. B. De geestelijken willen in Belgie alle- voor
lieden genieten maar geene lasten dragen.
4. " Verzedelijking van hel leger. In andere
woorden: gehoorzaamheid van helleger aan de
geestelijken in zaken van godsdienst en godsdiens
tige plechtigheden.
5. " Herziening der wet op de studiebeurzen.
N. B. De geestelijken zouden de studiebeurzen
voor hunne eigene gestichten willen inpalmen.
6. ° Herziening der wel op de kerkhoven.
N. B. De geestelijken zouden aan de burgemees
ters a'.le meesterschap op de kerkhoven willen
onttrekken, ten einde alle liberalen in den ver
doemden hoek (gelijk te Alveringhem) te kunnen
doen begraven.
7. ° Onderdanigheid van hel Gouvernement aan
den Paus en de bisschoppen.
N. B. De paus en de bisschoppen beweeren al
leen de opperste waarheid en de opperste wijs
heid te bezitten; daarom zou het advies van paus
en bisschoppen in alle bestuurlijke zaken moeten
gevolgd worden.
8. " Geen bondgenootschap met prolcslantschc
volkeren en bijzonderlijk niet met Duilschland.
9. ° Eitschrabbing uit de Grondwet der artikelen
die aan de kerk mishagen.
N. B. Dit wil zeggenafschaffing van onze dier
baarste vrijheden.
Gij ziel, kiezers, waar de geestelijken naar toe
willen: zij genieten reeds voordeelen van allen
aard, de kloosters zijn onschatbaar rijk en betalen
weinig lasten, de bisschoppen wonen in paleizen,
de pastors in de schoonste huizen en doen den
besten mul, maar dit alles is nog niet genoeg.
Het wordt hoog lijd, dal die mannen op hunne
plaats gesteld worden. Daarom, kiezers, stemt
tegen hel klerikaal ministerie, stemt voor den libe
ralen kandidaat M.r F. deStuers.
De geestelijken zullen u wel zeggen, dal de libe
ralen legen de religie zijn; maar dal zijn alleenlijk
.worden om aan ’t scholtelken te blijven zitten, en
.bijgevolg woorden die niets beleekenen.
I»c provinciale klexing.
De opstellers van den Veurnaar maken aan hunne
lezers bekend, dat zij uitermate tevreden zijn over
i den uitslag der provinciale kiezing. Ehwel, wij
ook zijn er over tevreden en zien er een goed voor
doeken in. Die uitslag inderdaad bewijst dal de libe
ralen in Veurne en in Vcurnambacht niet plat»,
.maar integendeel vol kracht en leven zijn, want
nooit in eene kiezing zonder tegenkanting, zijn er
hier zooveel onthoudingen geweest als in de kie
zing van 27'“ II.
I
