I
leil daaromtrent
die spaart, meest altijd een man is van orde, die
cenc bijzondere plaats, door den aangroei der
i
schikt om I
te verzachten.
en wijs gehandeld: vooreerstde hoop .<1.-
sommen te zullen winnen is om1 aaiiprikk- iing.
die de leden bijeen houdt en hun getal vergroot;
ten tweede, deze wijze van de geiden uit te zetten
i of ttllramoniaan. Misschien ook, omdat een man
i - -
I geregeld leeft volgens zijne middelen, die op tijd
Mijn gouvernement zal terzelfdertijd, alle pogin- oogen mag zien, die vrij is, volkomen vrij.
gen aanwenden, om hem, even als eertijds, voor Wat er ook van zij, de Spaarzaamheidskring
(■emeente*klezingen.
Ten gevolge der laatste kiezingen in de vier en
tachtig sleden van hel land, hebben de liberalen
de meerderheid in zeven en vijftig gemeenteraden,
en de klerikalen alleenlijk in zeven en twintig.
Journal de Bruges
welke ik heb aangeraakt, bevelen verscheidene
wetsontwerpen, die reeds in vorige zittijden
werden neêrgelcgd, zich eveneens in uwe aan
dacht; de herziening der wetboeken, door de
grondwet voorgeschreven, zou niet kunnen onder
broken worden.
De wettige bescherming, verschuldigd aan de
aan de schrijvers van letterkundige werken,
vervaardigers van kunststukken, modellen of
nijverheidsleekeningen, fabriek-en handelsmerken,
zal zooveel mogelijk moeten verzekerd en volledigd
worden.
De kiezingen, welke onlangs plaatshadden voor
de vernieuwing der helft van de Wetgevende
Kamers en der gemeenteraden, hebben over hel
algemeen op eene regelmatige wijze plaats gehad.
Zij hebben de noodzakelijkheid doen uitschijnen
der wetten, die onlangs gestemd zijn, ten einde
het geheim der stemming te verzekeren en hel
kiesbedrog ló beletten.
Het is echter gebleken dat die wetgeving nog
vatbaar wast voor verdere verbeteringen; mijn
gouvernement zal u met dit doel voorstellen doen.
Gedurende de kiesperiode, welke heeft plaats
gehad, heeft Belgie in hoogen graad de beweging
ondervonden, welke onafscheidbaar is van liet
politieke leven der vrije volkeren; nogtans werd de
orde geen oogenblik op ernstige wijze gestoord.
Hel land beeft onophoudelijk getoond, dal het
op de hoogte 'is der instellingen, waardoor hel
wordt beheerd.
Wanneer Belgie den vijftigsteu verjaardag vieren
zal der afkondiging zijner nationale onafhankelijk
heid, zal bel die grondwet ongeschonden vinden,
welke zijne macht en zijnen voorspoed heelt uit
gemaakt.
Deze grootc gebeurtenis zou de gemoederen niet
te vroeg kunnen bezig houden. Er zullen u voor
stellen worden gedaan, in den loop van den zittijd,
ten einde die plechtigheid al den luister bij te
zeilen en haar gansch de verhevene beleekenis te
geven, welke dergelijke feesten behoeven.
Er zal met dit doel een oproep worden gedaan
tol medehulp onzer schrijvers, kunstenaars, ge
leerden on nijveraars, om aan de gansche wereld
te doen zien, welken prijs wij hechten aan die
zeldzame en onschatbare weldaad eener halve
eeuw vrede, en vrijheid.
Gij ziet, Mijnhecren, hel werk dal in onzen zittijd
te behandelen is, zal ten hoogslen uitgebreid en
lastig zijn; mijn gouvernement rekent ter vol
tooiing van hel zelve, op uwe trouwhartige en
vad eiland sell) ievende medewerking.
het goed vinden, vrij zijn liberaal of klerikaal te
huishoudelijke verbetering des lands. Dit is eene wezen, koningsgezind of pausgezind, ware Belg
der bestendige bekommeringen van hel bestuur. j
De Staatsspoorweg bekleedt onder dit opzicht
cenc bijzondere plaats, door den aangroei der i
diensten, welken hij dagelijks aan de bevolking
bewijst.
Mijn gouvernement zal terzelfdertijd, alle pogin-
g
een groot gedeelte te doqn bijdragen
middelen der openbare schatkist.
De financieels toestand vereischt eene grondige
herziening; het evenwicht der ontvangsten en uit
gaven heeft opgehouden verzekerd te zijn. Het
budjet van-1877 sloot met een tekort en dat van het
loopende jaar belooft niet gunstiger te zullen zijn.
De schatkist beeft daarenboven aanzienlijke ver
bintenissen aangegaan; men zal middelen moeten
beramen om daarin te voorzien.
langrijke lakken van de menschel ijke bedrijvigheid,
en in de meeste dezer, bijdragen tot den vooruit
gang der beschaving.
De verstandelijke ontwikkeling van een volk is,
meer dan ooit, in onzen lijd, de wezenlijke bron
van voorspoed. Toen mijn gouvernement een bij
zonder ministerie van openbaar onderwijs vormde,
heeft het voldoende bewezen dal hel met eene bij
zondere zorg waakt over dat edel en groot belang.
Het onderwijs, gegeven ten koste van den Slaat,
moet geplaatst worden onder het bestuur en hel
uitsluitend toezicht van liet burgerlijk gezag. Hel
zal voor zending hebben op alle graden, aan de
jonge geslachten, de liefde en den eerbied in te
boezemen der beginselen, op welke onze vrije
instellingen berusten.
Mijn gouvernement zal uwe medehulp vragen
om dit onderwerp uil te breiden en te versterken.
Eene enkele sessie zal niet voldoende zijn om dit
werk van hervorming en ontwikkeling te volvoe
ren, maar de ontwerpen die u binnen zeer kort
zullen voorgelegd worden, zullen duidelijk den
weg afleekenen, welken mijn gouvernement denkt
de vertegenwoordigers des lands te moeten ver
zoeken met hem te betreden.
Als het algemeene onderwijs den geest des volks
verheft en versterkt, dan ook begunstigt hel bij
zonder onderwijs de uitbreiding der Sclioone
Kunsten, en doel de stielen bloeien, die zich ver
binden aan den landbouw, aan de nijverheid, aan
den handel.
Mijn gouvernement houdt zich meer en meer
bezig, aan de belgische jeugd de middelen te geven
om hare kennissen te vermeerderen, waarvan ten
allen tijde, onze bevolking bewijs gaf in alle
vakken.
Onze krijgsinrichting is onafgewerkt gebleven.
De gouvernementen die elkander in de laatste ja-
ren hebben opgevolgd, hebben allen de noodzake
lijkheid en de gepastheid erkend, voor T inricliten
eener nationale reserve.
Er zullen u voorstellen gedaan worden, met in
zicht om die ledigle aan te vullen, en aan liet leger
die vollediging te geven, welke door de onder
vinding aangewezen is als onmisbaar.
De burgerwacht onzer voornaamste sleden beeft
in de laatste dagen eene verdubbeling van vader-
landschen iever getoond. De nationale schijf-
schieling is eene populaire instelling geworden,
waardig om ernstig te worden aangemoedigik
Gij zult zonder twijfel, hierin eensgezind‘met
mijn gouvernement, denken dal hel tijd is aan onze
burgerlijke milicie eene voldoende wapening te
geven, en op haar cenc inrichting toe te passen,
die haar in staat stelt, nuttig bij te dragen tol de
verdediging van hel land.
De nijverheidscrisis die sedert cenige jaren bij
alle natiën heerscht, heeft ook in Belgie zijne
nadeelige gevolgen laten voelen. Ik heb echter de
vaste hoop dal dank aan den geest van initiatief
en krachtdadigheid der nijverheidsbazen, alsmede
aan den geest van orde en voorzienigheid der werk
lieden, die dag niet verwijderd is, waarop wij een
einde zullen vinden aan eene beproeving, door
allen met moed gedragen.
De cijfers der handeïsbeweging van dit jaar, ver
geleken met die van hel voorgaande, bewijzen
eene verbetering die wij als een goed voorteeken
kunnen beschouwen. De overvloed van den laatstee
oogst schijnt daarenboven den prijs der levens
middelen te zullen behouden aan eenen taks, die
in zeker opzicht, de algemeene vermindering van
het dagloon vergoedt.
Al de bezorgdheid van mijn gouvernement is
1 balije, enz.
De Veurnesche Spaarzaamheidskring heeft voor
zinspreuk aangenomen de vrije Burgers». Waar
om'.'... Waarschijnlijk, omdat de leden van dezen
kring vrij zijn te denken en te, handelen zoo als zi|
Ingezonden Artikel.
Men schrijft uil Alveringhem.
M.’ de Opsteller,
Hoe toch een -enkel artikel de gevoelige snaar
van onze clericaalkens kan kittelen! Zij willen
niet gedoogen dal wij hunne overwinning een
oudewijfs kerkgang noemen! Daarop te peerde, en
nog met twee artikelen, als 'l u belieft, den eenen
doorspekt met verzen die juist op de gelegenheid
passen als eenen aap op eenen Arkadischen nachte
gaal. Stout en hoogmoedig zijn zij genoeg; over
winnaars willen zij genoeg heelen; ja maar, wij
hebben hen toch eersi moeten wakker schudden
en toeroepen: heila! waar blijft ge dan verslagers
van de liberalen en ziel! als met een tooverslag
komen zij uilgesprongen met twee schermmeesters
die de laak op zich moesten laden om de liberalen
den genadeslag toelebrengenmaar van hunne 20
sloopen bier, van hunne 0-60, geen wooid! daar
welen zij niet van daar willen zijniet van hooren;
en om de aandacht van die treffelijke uilkoope-
rijijes atlewciiden spreken zij van 1000 sigaren
neen, gij zult er niet in gelukken; uwe mannen,
die deze beloften, deze woorden, deze middelen*
gebruikt hebben zijn gekend, en dit kan door ge
tuigenissen bewezen worden.
Een der schermmeesters zegt in zijn factum, dal
de uitslag der kiezing bekend is gemaakt geweest
in den Veurnaar; ja, met cijffers, niets anders dan
met cijffers; maar geen houra daarbij, geen vivat,
niets, niets, dan vezelen in 't Zonlocaal, dól wil
den wij zeggen, om le bewijzen dal gij beschaamd
waart m uwe viclotie mei uwe eerlijke middelen;
De liberalen zijn vei pletterd zegt eenen uwer
schermmeeslvis; wij loochenen dal; wij zijn over
wonnen door zij' die hunnen invloed, hunne macht
gebruiken, om de eenvoudige lieden langs hunnen
kant te houden, door middelen, die onderzint®
I heelen als lerhjk; wal deedt gij den dag vóór de
eene circulaire
drukken, waarin gij de liberale kandidaten van
Alveringhem uitscholdl voor Irancmapons! Dit
zeggende, dit drukkende, wist gij dat dit leugens
zijne schulden belaahl, die onder nivinanus be-
oogen mag zien, die vrij is, volkomen vrij.
Wat er ook van zij, de Spaarzaamheidskring
lot de hulp- i heeft eene allerschoonste en rechl vlaamsche zin
spreuk; hopen wij, dat bare leden zich immers als
vrije, burgers zullen gedragen.
De Spaarzaamheidskring koopt, met de geld-
waarover hij beschikt, actiën met premiën t-r
nominale waarde van honderd frank Dil i> goed 1
kiezing Gij deedt den zondag
Behalve de ernstige en menigvuldige kwestie», I levert liet gewichtig voordeel op, dal, bij de liqui
datie, het aandeel der leden betaald wordt, niet
in gëhl, dat zoo dikwijls als sneeuw voor de zon
verdwijnt, maar in actiën, die. op weinige uitzon
deringen na, als kapitaal zullen behouden worden.
Deze maatschappij bestaal reeds sedert vijfjaar,
zij heelt onlangs geliquideerd en aan ieder barer
leden een aandeel betaald van daaromtrent twee
honderd en zeven frank, waaronder twee actiën of
obligaliën.
Ehwel, bij dOze vereffening beeft men gezien dat
er bijna geene actiën zijn verkocht geworden en
dal meest al de leden van den Spaarzaamheids
kring hunne actiën, die zij met hunne spaaroordjes
gewonnen hebben, en die misschien de oorsprong
van hun geluk zullen zijn, met liefde in bewaring
houden.
De maatschappij «de vrije Bui gors» is op
nieuw voor een tijdverloop van vijfjaar ingericht,
het getal barer leden groeit aan, en deze ver-
eeniging, die men vroeger met eenen spotnaam
betitelde, heeft nu in onze stad, in hooge mate,
den eerbied verworven die haar toekomt, want zij
sticht oneindig veel goeds.
Eere en lol aan de personen die deze maat
schappij hebben lol stand gebracht.
Onze lezers en onze Veurnesche lezers en
lezeressen bijzonderlijk zullen nu wel gelieven
op le merken, welk oneindig verschil er bestaat
tusschen maatschappijen ingerichl door de wereld
lijken en maatschappijen ingerichl door de gees
telijken. De eerste hebben altijd voor doel de
verbroedering en het algemeen welzijn; de andere,
integendeel, de verdeeldheid en hel welzijn slechts
van eenigen.
In den katholieken kring, bij voorbeeld, geeft
men concerten en vermakelijkheden alleenlijk voor
de klerikalen, en dil meest altijd op dagen dal er
openbare vertooningen door Rhelorika, of con
certen door Cecilia gegeven worden, om aldus
deze feesten te doen mislukken.
In den geestelijken lap, is hel nogmaals maar
één slag van menschen dat er aanvaard wordt; en
wel verre van er de verbroedering en den geest
van verdraagzaamheid en overeenkomst aan te
prediken zoo als men hel zeer lofllijk bij de
vrije Burgers» doel onderhoudt men er de
leden in gevoelens van afgunst en haal tegen de
liberalen, men moedigt ze zelfs aan het gezel
schap der liberalen te vluchten, en opdat zij des
zondags er geene zouden ontmoeten, sluit men ze
op in den geestelijken lap, juist als of alle andere
herbergen slechte huizen zouden zijn.
Onnoodig hier verder op uit te weiden: de
Veurnesche burgers weten genoeg door ondervin
ding wie hunne vrienden en wie hunne vijanden
zijn.
t$panr7.nninIici<lHkriii£ «de vrije
IlurgerH.
Het is aan onze lezers bekend, dat er in onze
stad, onder den hierboven geplaatsten titel, eene
maatschappij bestaal, die enkel hel sparen voor
doel heelt.
Zij is samengesteld uit lieden van den burger-
i stand en werkende klasen lelt daaromtrent
honderd vijftig deelnemers.
Maandelijks brengen de leden van dil genootschap
verzekerd aan liet opzoeken van middelen, ge- een klein peiiningje bijeen drie franken dat
het lijden van dien uitzonderlijken crisis I verondersteld wordt de vrucht te zijn van spaar-
lea. oordjes, vim spaarzaamheden op uitgaven zonder
De ondervinding hoeft bewezen dal de aangroei noodzakelijkheid, zoo als het dagelijks druppeltje,
van den nationale» rijkdom nauw in verband staal I hel laatste pintje bier een overtollig kolfij-
mel dien der gemeenschapswcgen.
De reeds gedecreteerde openbare werken zullen
met spoed worden voorlgezel.
Hoe aanzienlijk desaangaande de pogingen van
den Staal en die der bijzonderen dan ook geweest
zijn, blijft er evenwel nog veel te doen, voor de
huishoudelijke verbetering des lands. Dit is eene
der bestendige bekommeringen van hel bestuur.
- - - -
bewijst. dwang staal, die iedereen zonder blozen in de
i i ncf—OB————afc