1
J
i i
I
mij
,'l
noch van den heer Gouverneur, noch van eenc
andere overheid
Hel liegen, hij hel Leugenaartje, wordl cene
ongeneeslijke ziekte.
I
Een antwoord op hetgeen het Leugenaartje
tor graanmarkt van Veurne beweert
gehoord te hebben.
Hel christelijk bladje uit de Zwartenonnen-
straat tracht te doen gclooven dal de leerlingen
onzer middelbare school medeopstellers zijn van
het Advertentie-blad. Weinige menschen zullen die
bewceringals ernstig aanzien, en hel Leugenaartje
weet hel wel. Zijn ecnig inzicht is, onze middel
bare school te beknibbelen en te doen denken dat
Onder verschillige lijdingen leest men in het
Leugenaartje het volgende:
Wij vernemen dal vrouw wed” Delbecque te
S.‘ Denijs overleden is. Over eenige maanden
wierd baar zoon dooi eene haastige en onvoor-
ziene dood overrasl, en is maar ruim een jaar
dal vader Delbecque gestorven is. Iedereen weel
dal vader en zoon op hunne gemeente eene
groole politieke rol gespeeld hebben,
Voor aiwie in de klerikale bladen lussclien de
reken leest, heelt dit artikeltje de volgende betce-
kenis: de familie Delbecque was liberaal, bijge-
volg, slecht. God heelt de familie Delbecque
gestraft, en wal God straft, is wel gestraft. Ver-
heugen wij ons in de beslissingen des Heeren.
Men ziel hel, lezers, niet alleen te Alveringhem,
niet alleen te Veurne, maar overal vervolgen de
fanatieke’klerikalen hunne vijanden tol in hel graf.
Dal is schandelijk, dal is verachtelijk!
Maar,‘drukt het ongeluk alleen op de liberale
familie»? Neen, er zijn ook klerikale huisgezinnen
die diep beproefd worden. Ja, wij kennen er,
waarvan de leden, ouders en kinderen, verdwijnen
gelijk sneeuw voor de zon.
Gods beschikkingen zijn ondoorgrondelijk en
alle moeten geëerbiedigd worden.
En zij, die zich verheugen wanneer bel ongeluk,
wanneer ramspoed en ziekte een huisgezin treft, zij,
die hunne tegenstrevers vervolgen lol in hol graf,
bewijzen dat zij geen menschelijk hart hebben.
Bij hel ter pers leggen vernemen wij, dat te
Alveringhem hel bestuurlijk onderzoek over de
gemeentekiezing van 29 October gisteren (vrijdag)
is begonnen.
Het is de heer De Cock, arrondissements com
missaris te Kortrijk, die met dit onderzoek is
gelast.
Een groot getal getuigen zijn reeds onderhoord.
Hel verhoor wordl heden voorlgezet.
Geeft aan Cesar wat aan Cesar toekomt.
I)c Leugenaar in zijn nummer van 18 december II.
verheft den afgekookten klcrikalen burgemeester
Baelden van Houthem tol in de wolken, omdat hij
eene bende dieven zou ontdekt hebben.
Indien dar waar was, heilige Veurnaar, wij zou
den de eerste zijn om ie zeggeneer aan Baelden.
Maar och heere, gij liegt weeral, Veurnaar, want
er heeft niemand anders de bende ontdekt als de
heer wachtmeester der gendarmerie hier ter slede
en zijne medegezellen.
Gij hebt dus weer uwe lezers eene groole leugen
opgedischt, heilige Veurnaar, en liegen is zonde.
Indien sieur Baelden wel zoo deftig is, als gij
hel zegt, hij zal dan wel willen laten welen dal hij
hoegenaamd niets ontdekt heeft, en enkelijk heelt
mogen méégaan met degendarmen naarde wonin
gen der dieven.
Indien gij in vervolg klerikale burgemeesters
wilt opliemelcn, wecsi dan zoo goed eerst en
vooral goede en oprechte inlichtingen te nemen,
want hel gebeurt maar al te dikwijls dal gij uwe
klerikale lezers voor den aap houdt; schreeuwt
dus wal min legen de liberalen en liegt wal min,
dal zal u goed doen; en roept met ons:
Eer aan den wachtmeester der gendarmerie van
Veurne en zijne medegezellen, die de bende ge*
vonden hebben.
YY.
Cnder de hevigste klerikale gazetjes spant
het Leugenaartje de kroon.
In cene samenspraak getiteld liet is een tjeef
doel ons priestergazelje eene gewichtige beken
tenis. Hel verklaart namelijk, dal als gemeente
bestuurders de belangen der ingezeten verwaar-
ioozen (verwaarloozen volgens de priesters, wel
te verslaan), of het geld der lasten betalers slecht
besteden (volgens de priesters) door, hij voor
beeld scholen te stichten of theaters te bouwen,
die maar dienen (volgens de priesters) om zielen
aan de Kerk en aan den Hemel te ontrukken, en
daarenboven de menschen ongelukkig te maken
op aarde, in afwachting van de eeuwige pijnen
der Hel (!),Jiet alsdan eene dringende plicht is
voor allen burger, en bijzonderlijk voor den pries
ter, die door zijne studiën beter in staal is er
over te oordeelen, van legen zulke administra-
leurs te prolcsleeren en ze aan den schandpaal
te hechten.
Dit is wel duidelijk en klaar: als de bestuurders
der openbare belangen niet zullen handelen vol
gens den wensch en wil der priesters, is hel voor
deze mannen plicht hel gedrag dier bestuurders
aan te vallen, ze le versmaden en te beleedigen,
en «al te doen wat mogelijk is om hunne herkie
zing le beletten.»
Waar gaan wij naar toe?
Vroeger bepaalden zich een groot getal priesters
alleenlijk in kiezingslijden hel politiek terrein te
betreden; de kiezingen gedaan, zij bemoeiden zich
niet meer met zaken van hel wereldlijk bestuur.
Maar nu krijgen zij bevelen, zoo het schijnt, ten
allen stonde een ijverig politieke voorvechter le
zijn, en zich toe te leggen om alle bestuurders,
die zich niet gedragen naar hunne voorschriften,
door alle mogelijke middelen uil de besturen te
verdrijven.
Hel spreekt van zelfs, dat de bestuurder», die
door de geestelijken aangevallen worden,' zich
zullen verdedigen, dal de strijd lussclien liberalen
en klcrikalen in hardnekkigheid zal aangroeien,
dal hel wederzijds vertrouwen lussclien de libe
ralen en de geestelijken gestadig zal verminderen
en dal de katholieke godsdienst meer en meer af
valligen zat tellen.
Waar gaan wij naar toe?
Naar de religie- en burgeroorlog. En die ramp
zal toe te schrijven zijn aan de onverdraagzaam
heid der geestelijken, aan hun streven naar macht
en rijkdom, aan hunne gestadige deelneming in
alle wcreldsche en politieke zaken.
I»e meisjesschool ie Sleenkerke.
In zijn nummer van 11 december neemt het
Leugenaartje oenen brief op uit Sleenkerke, gedag
tekend den 24 november, waarin de correspon
dent bekend maakt te hebben booren vertellen,
dal de gemeenteraad (van Sleenkerke) eenen
brief uil Brugge gekregen heeft van M. den
Gouverneur om te zeggen, dal er in deze ge-
meenle eene school moet gebouwd worden voor
de meisjes. Deze bekendmaking is gevolgd
van wal platte praat om te doen gclooven, dat
de liberalen al de boeren willen ruineeren en
pluimen
lu zijn laatste nummer meldt ons priesterbladje,
dat het waak is wal zijn correspondent schreef, en
dal de prokureur der provincie, M.r Heyvaert,
eenen brief heeft gezonden naar den gemce’nte-
raad van Sleenkerke om te laten Weten dat zij
eenc school moest bouwen voor de meisjes
NOGMAALS EENE GROVE LEUGEN.
Er is nooit kwestie geweest van het bouwen
eener gemeente meisjesschool te Steenkerke, en
er bestaat diesaangaaude hoegenaamd geenen brief,
zich te verschooncn. Hel heeft nooit gezeid, be
weert hel, dal de heeren der godshuizen aan de
weezen aardappelsmeus op hunne boterhammen
wilden geven in plaats van boter.
Neen, 'lis katje! Wie zijn dan de «sommige
mannen Leugenaartje, welke, volgens u, aan de
weezen de boter op liet brood zouden willen
onttrekken? Indien het de bestuurders der hos-
picen niet zijn, hebt dan toch den moed le zeggen
wie gij hebt willen bedoelen Maar gij zult
zwijgen, gij zult wel wachten u te verklaren, en
om reden aan u wel bekend.
Luister, Leugenaartje, gij hebt hol volle recht
de Commission der openbare besturen te beknib
belen, te laken of berispen, doch doe hel ten
minste op eene ernstige wijze.
De Commissie der godshuizen heeft zekere
maatregelen genomen, die waarschijnlijk aan uwe
opstellers niet bevallen; eh wel, bespreekt die
maatregelen, en zegt er vrij uw gedacht over.
Bij voorbeeld: voornoemde Commissie heeft de
speldewerkschool afgeschaft; zij heeft aan de non- M
nen verboden aan de betalende schoolkinderen
papier, pennen, cahiers, boeken, garen, lint,
sajet, enz. te verkoopen; zij wil de klassen ge
zonder maken, en, om deze reden de schoollokalen
vergroeien, of het getal betalende kinderen ver
minderen; zij wil geene andere nonnen meer aan
vaarden dan gediplomeerde onderwijzeressen
Denkt gij, o voorstander van paters en nonnen,
dat die maatregelen slecht zijn, bestrijdt ze dan.
Bestaan er ook, uws dunkens, misbruiken in den
disch, in het hospitaal, in het oude-mannen-huis,
maakt ze kenbaar; men zal u antwoorden, en uil
dezen pennelwist zal er ten minste dit voordeel
spruiten, dal de inwoners, beter en beter de open
bare besturen zullen leeren kennen.
Maar feiten uit den duim zuigen, alleenlijk om
te beschuldigen; durven zeggen dat men aan onze
weezen wier inkomen in evenredigheid van
hun getal groot is aardappelsmeus wil geven
in plaats van boterdat is nu toch al te dom!
men zich in dit geslicht mol politieke zaken bezig
houdt, dal men er zich toelegt om de geestelijken,
die aan het hoofd staan der politieke strijders, be
lachelijk en hatelijk le maken. Nuttelooze pogin
gen, want honderd kinderen zijn daar om te be
wijzen dal nooit niemand in deze school voor zijne
politieke denkwijze wordl aangevallen. Niemand
ook zou kunnen doen blijken, dal leerlingen of
professors aan de politiek een werkzaam deel
nemen.
Hel gebeurt maar al te dikwijls dat men zijne
eigene zonden aan anderen ten laste legt en het is
misschien ook in de tegenwoordige omstandig
heid hel geval.
Zouden, bij voorbeeld, de professors van het
geestelijk kollegie de liberalen niet afschilderen als
slechte menschen en hun de grofste scheldwoor
den naar hel hoofd werpen? Moeten er in kiezings-
tijd de leerlingen niet medewerken tot het wclge-
lukken der kiezingen? Moesten er vroeger de
studenten ds stembriefjes niet schrijven? Is er
het onderwijzend personeel wel vreemd aan hot
opstellen van liet Leugenaartje? Dit zijn vragen
die wij door de leerlingen en oud-leerlingen van
hel Veurnesche bisschoplijk gesticht zullen laten
beantwoorden.
Professors hebben eene verhevene zending te
vervullen, veel verhevener dan de bemoeiing met
de dagelijksche locale politiek; en, het mag ge
zegd worden, de leeraars der middelbare school
vervullen die zending op de loffelijksle wijze, want
nooit heeft men ondervonden dal zij getracht
hebben medeburgers voor hunne politieke of
godsdienstige gezindheid hatelijk te maken, dat
zij aan de leerlingen stembriefje» hebben doen
schrijven, of hen aangemoedigd hebben tol hel
opstellen van politieke brieven of samenspraken.
Atlrape, champagne, c’esl du lard.
Opvoeding.
Over opvoeding hebben de liberalen geene les
sen te ontvangen van de opstellers van den heiligen
Veurnaar en minst van al van de bewonderaars van
den pater jezuiet, die hierin Sl. Nicolaas-kerk is
komen prediken.
Als men de handelwijze van dien onbeschofte»
kwakzalver, van dien leugenaar en lasteraar goed
keurt, dan moet men niet vragen waar men zijne
opvoeding genoten heeft.
Geen een geestelijke van Veurne zou do grof
heden en hatelijkheden durven herhalen die de
welopgevoede pater jezuiet hier uitgekraamd heeft.
Dat er iemand in een treffelijk gezelschap den
vuilen praal moest vertellen, die de zedige, pater
van zijne tong liet rollen, of moest uitvallen tegen
de liberalen in de hatelijke taal, die de minzame
jezuiet wist te gebruiken, men zou hem zonder
aarzelen aan de deur zetten.
Zoo dan! \\’ij zijn opgevoed achter de koeies
steertomdat wij hel gedrag van dien onbelame-
lijkcn predikant hebben geschandvlekt, omdat wij
lucht gegeven hebben aan onze verontwaardiging.
Vuile en hatelijke sermoenen mogen u bevallen,
heeren opstellers van hel priestergazelje, maar zij
bevallen geenszins aan onze verlichte bevolking,
en daarom zullen wij ze misprijzen en at keuren,
gelijk wij het gedaan hebben, iedermaal dat zij
ons voor de goede zeden, voor de rust en de vrede
in de huisgezinnen vctderfe'.ijk zullen schijnen.
Nogmaals, van u, opstellers van hol heilig pries
tergazelje, hebben wij geene lessen van opvoeding
te ontvangen.
Ingezonden TKvtiltel.
Houthem, 23 December 4878.
Mijnheer de Uitgever van het Aiiyf.ktentik-ki.ap.
In hel nummer van den Veurnaar» van 18
dezer, heb ik een artikel gevonden betrekkelijk den
burgemeester van Houthem.
Bij hel lezen van dit merkwaardig stuk was
mijne aandoening zoo groot, dat de tranen mij
langs de wangen roldenvan lachen.
Wal fijn verstand, onze achtbare burgemeester.
sedert driejaren gebeuren er diefstallen in hei
Houlland en bijzonderlijk in Houthem; en ziel, he
is juist op het einde van zijn voortreffelijk bestuur,
als om hetzelve le bekroonen, dal ons kloekmoedig
burgerhoofd de daders doel bij den kraag vatten.
T is jammer niet waar Veurnaar dal men l
Houthem heler weet hoe do dievenbende ontde
is geweest. I 'j
Alspolicie-amV'ijóaï is Baeld°n melde 1
men medegegaan om onderzoek le doen, maai
is hij niet die hel onderzoek gevraagd heelt. 1
I
I
a
"Vervolging tot in liet grnl*.
