VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
t'-
164.
7.A TER!» A(.
F krachtdadig zullen zijn,
1
7
I
Eenafzonderlijk nummer 10 c."
Bekendmakingen 15 centiemen den drukregel.
Men schrijft in bij den drukker-uitgever, Ooststraat, 6, te Veurne,
en op alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij.
Alle mededeelingen, artikels of brieven, behoorlijk onderteekend,
alsook bekendmakingen uiteilijk legen Vrijdag middag toe te zenden.
biJ
liet onderwijs 5i* vroeger®
eeuwen.
De geschiedenis leert ons dat het onderwijs ten
allen tijde aanleiding heeft gegeven tot een hevi-
gen strijd tusschen hel geestelijk en wereldlijk
gezag, en de historia toont on$ ook, het onderwijs
bloeiend, als het wereldlijk was en slecht en ver
onachtzaamd als hel zich inde handen der geeste
lijken bevond,
In hel begin der XVI® eeuw, bevond ons land
zich in grooten voorspoed. De handel was bloeiend
de gemeente vrijheid had hare rechten hernomen
en de bevolkingen waren in het algemeen goed
onderwezen. De ilaliaansche schrijver Guichardin,
die ons land bewoonde, zegt, dat er te dien tijde
een groot getal geleerden waren in al de fakul-
leilen en wetenschappen en dal bijna iedereen iets
van zijne spraakleer kende, ja, tot de buitenlieden
toe konden lezen en schrijven. Zelfs waren er vele
burgers die verscheidene'vreemde talen spraken,
en het fransch was algemeen gekend.
Hel Blad verschijnt, allen Zaterdag; en allen Woensdag in Sup
plement.
l>ct»ull>nxii* voorop:
J'oor Stad: 6 maanden, fr. 3-25 Een jaar, fr. 6-00-.
Voor gansch Hehjie: 6 maanden, Ir. 3-75 Een jaar, fr. 7-00.
Voor Frankrijk: fr. 16-50 ’sjaars.
Verli’ekiiren van den ijxerei» weg vsm IMiinkerke, Veurne naar lAchlerveltle esi Dixniude naar Mieuport.
5- 00 Lichtervelde naar Veurne 7-10 9-08 1-35 7-50 Nieuporl-Dixmude 7-15 11-55 4-20 0-00
6- 02 Veurne naar Duinkerke 8-20 10-15 2-39 8-56 Dixmude-Nicuport 9-50 00-00 2-20 8-35
van honderd duizend frank gestemd, gevangenschap
begenadigden der commune bij
in het land ter hulp te
worden ook comileiten inge-
j hun goeden raad en broodwin-
bedankle voor de ondersteuning, die het I ning te verschaffen.
Veurne, S3> Februai*!.
N.''
55/ JAAR.
De klerikalen gaan ijverig,voort met in
alle sleden, in alle groote dorpen van het
land, vergaderingen bijeen le roepen, in
de welke zij prolesleeren tegen hel ontwerp
der nieuwe schoolwet.
Die vergaderingen worden belegd, hier
door de geestelijken, daar door de hoofden
der klerikale leesgenootschappen, die de
ingevingen volgen der geestelijken, elders
door wereldlijke klerikale gazelschrijvers,
die door de geestelijken worden betaald.
Hel is dus overal de geestelijkheid, die
in hel spel is. En als de geestelijkheid zoo
ijverig werkzaam is, wal is haar voorname,
baar eenige doel? De uitbreiding van haren
rijkdom en van hare macht.
In de tegenwoordige omstandigheid is
hel ook het geval. De geestelijkheid hoopt
niet door al die vergaderingen, geweldige
redevoeringen, jammerklachten, verzoek
schriften, herderlijke brieven, mande
menten, enz. h< t ontwerp van schoolwel
in eenen klerikalen zin le doen wijzigen;
geenszins, zij wenschl hel zelfs niet, maar
zij wil induik maken op de lichtgeloovige
menschen, zij wil de onnoozele sukkelaars
doen schrikken en doen beven, om des le
gemakkelijker hunne centen uil hunne
beurs le kloppen.
Als een charlatan zijne remediön tracht
te verkoopen, wal doel hij? Hij begeeft
zich in volksvergaderingen en maakt er
veel lawijd met Hompel en trommel om
de nieuwsgierigen lol zich le trekken, hij
schildert vervolgens de ziekten af ih de
afgrijslijkste kleuren, loont op beelden
zieke en verkankerde ingewanden, laat
vreeslijke wormen zien, spreekt van hel
groot getal menschen, die vroegtijdig door
ziekten welke hij geneest in hel graf dalen,
beweert dat een groot getal zijner omstan
ders reeds van die ziekten zijn aangedaan,
en dan, wanneer de menschen zich onder
den indruk der benauwdheid bevinden,
dan biedt hij zijne medecijnen aan, en de
onnoozelaars laten zich bedriegen en geven
hunne zuurgewonnen centen.
Zoo handelt ook de geestelijkheid. Al
het gerucht dal zij gemaakt heeft over de
Duinkerke naar Veurne 6-15 11-05 3-40
Veurne naar Lichtervelde 7-17 12-06 4-37
Politiek Overzicht. t S0lll
De zittijd van hel duilsch Parlement is j om de
woensdag, door keizer Wilhelm geopend j hunnen lerugkeer i
geworden. De grijze vorst sprak eene korte komen; er worden
troonrede uil, waarbij hij het Parlement richt, om hun goed
van Ping IX, die in een
donker kot op nat strooi lag te zuchten
was niets dan charlalanisme; de armoede
van den tegenwoordige Paus, charlata-
nisme; de vervolgde geestelijken, charlala
nisme; de verbanning van God uit de
scholen, hel vergeuzen der kinderen, char
lalanismeJa, al charlalanisme, om
indruk te maken op de gemoederen en
om weeral aan de eenvoudige klerikalen
millioenen te ontfutselen.
De nieuwe schooierij begint reeds
groote geldelijke opofferingen, roepen
de priesters uit, zullen er noodig zijn om
het kwaad le keer te gaan, want oneindig
veel scholen zullen er moeten worden ge
bouwd
Welhaast zal men overal den katholieken
schoolpenning zien inrichter), welhaast zal
men overal onder vreesaanjaging aan het
geld inzamelen gaan, men zal gronden
aankoopen, scholen bouwen met honder
den, waarvan meer dan de twee derden
aan de geestelijkheid zullen loebehooren.
Dal men het wei bemerkë: de priesters
klagen gedurig; altijd klagen zij van de
slechte menschen en van de vervolging.
Maar wat zij ook gedurig doen, is schooien
en zich verrijken,
Onze lezers zijn verwittigd: al hel ge
jammer, gehuil, gevloek tegen de ontwor-
pene schoolwel is niets dan charlalanisme,
om de schooierij voor het oprichten van
nieuwe scholen te doen gelukken. De
geestelijkheid heeft met hel geld der
sukkelaars kloosters, congregaties, geeste
lijke lappen gebouwd, nu gaal zij zich toe
leggen op het bouwen van scholen.
En alzoo vergroot zij gestadig baren
rijkdom en hare macht.
j wetgevenden weg aan helgouvei nement
verleend heeft, met hel doel om een einde
le kunnen stellen aan de beweging, die ge
richt was tegen de grondvesten van hel
politieke en verstandelijke leven. De troon
rede drukte de hoop uil, dat die samen
wei king in de toekomst zal voortduren,
voor zoo verre de genezing der maatschap
pelijke kwaal onvolledig wordt bevonden.
Vervolgens zegde hij, dat de jongste lij
dingen over de pest laten verhopen, dal
de maatregelen, dooi- Rusland genomen,
j om spoedig, ten
minste in dit land, die smelziekle te doen
verdwijnen. Van zoodra die hoop zal ver
wezenlijkt zijn, zullen de betrekkingen op
de grens weder op den voel van goede ge-
buurschap gebracht worden. De troonrede
zegt ook, dat Oostenrijk afgezien heeft van
de handhaving van artikel vijf van hel ver
drag van Praag en stelt den gelukkigen
uitslag vast van hel congres van Berlijn,
alsook van de pogingen, door Duilschland
aangewend, met bel doel om de vreedzame
betrekkingen met en tusschen de mogend
heden le behouden.
Over de nijverheidscrisis zegt de troon
rede: Ik geloof dal onze nijverheidsbe-
drijvigheid, in gansch zijne uitgebreidheid
recht heeft op de ondersteuning, die de
wetgeving op de rechten en de belastingen
er aan verschaffen kan in de landen, mei
welke wij aanzienlijker betrekkingen heb
ben dan onze behoeften vergen. Ik be-
schouw hel als mijn plicht derwijze te
landden, dat de duilschc markt ten minste
de nationale voortbrengselen zou ontvan
gen, in eene maat, overeensiembaar met
de algemeene belangen des lands, en dal
de douanenwelgeving op nieuw de begin
selen zou toenaderen, waai van onze han-
delsslaalknnde op verscheidene punten
sedert 1865 is afgeweken.
Het liansche Staatsblad van woensdag
beval de besluiten, die zoo ongeduldig
door de republikeinen wérden verwacht,
waarbij de groote bevelhebberschappen
des legers aan bevelhebbers worden toe
vertrouwd, die de republiek toegenegen
zijn. Ook grijpt er eene belangrijke her
vorming in de magistratuur plaats. Twaalf
procureurs-generaal verliezen hunne zetels.
De sledelijke raad van Parijs heeft eene
15 FEBRUARI 1S7».
F
V
- ----r- iiriaii.rj-in.riiniïiiinrjoiinwnrrir .iirijni"» nrra^iriitrjtrin'B>Tiiiw mu i wir-me/ir*
