Wij zullen zijn voorbeeld niet volgen; wel in
tegendeel, want, alhoewel wij reeds den uitslag
van dit belachelijk proces in ons bijvoegsel van
verleden woensdag hebben bekend gemaakt, zullen
wij er nog eenige bijzonderheden over mededeelen.
Het proces was ingespannen door acht bruine
nonnen (dejuivice had niet mogen meedoen) legen
drie leden der commissie van d’Hospicen in per
soonlijken naani. Die heeren waren door de
masceurkens beschuldigd van schending, van ont
heiliging van hare woonst violation de domicile
en zij vroegen dat de President van hel tribunaal,
dringendbeidshalve, zou beslist hebben, dat de
schoolzalen, die ten gevolge eencr regelmatige
beslissing der commissie der llospicen ter be
schikking waren gesteld van hel gemeentebestuur,
door voornoemde drie heeren ter harer eigene
beschikking zouden gesteld worden. In andere
woorden, zij vroegen, dal drie bijzondere per- i
sonen de beslissing zouden verbroken hebben van
cene commissie!!!
De pleidooien hadden verleden zaterdag plaats
in tegenwoordigheid van een zeer talrijk publiek.
De advokaat der masceurkens deed zijn uiterste
best om de rechten zijner cliënten die arme
nonnekenste doen gelden, en om al het
hatelijke van de ontheiliging te doen uitschijnen.
Die weerlooze vrouwen Zij hadden geen uur
rust meer gehad tol viermaal toe waren zij
’s nachts opgestaan, uil vrees door de ontheiligers
overvallen te worden,en God weel wat er
alsdan zou gebeurd zijn
De heer 11. Joye, advokaat der aangeklaagden,
heeft de zaak zeer ernstig behandeld. Hij heelt uit
eengezet wal hel geslicht de arme meisjesschool
vroeger was en wat het heden is, hij heeft de
masceurkens op hunne ware plaats gesteld, hij
heeft al hel belachelijke van hare eischen doen uit
schijnen, hij heeft, in een woord, op de welspre
kendste wijze, hel pleidooi van zijnen tegenstrever
zegepralend afgebroken.
Gedurende de schitterende pleitrede van den
heer Joye waren de katholieken als ter neer ge
slagen, en van dan af aanzagen zij de zaak als ver
loren.
De advokaat der masceurkens heeft natuur
lijk willen antwoorden, en de zaak werd ver
schoven lol den maandag.
Nieuwe beweegredenen ten gunste van hel stel
sel der arme en weerlooze nonnekens werden voor
den dag gebracht, doch op nieuw werden zij een
voor een door den heer Joye omvergeworpen en
vernietigd.
De uitslag van het proces was te voorziende
schoolzalen bleven ter beschikking van de stad en
de masceurkens werden veroordeeld lol de kosten.
En zoo eindigde liet belachelijk proces door de
nederige schoolzuslerkens legen hare wettige over
heden ingespannen.
Nonncncomodie, Procea.
Hel Leugenaar!je rept niet een enkel woord over
hel proces der bruine nonnen tegen de heeren der
llospicen. Waarom zwijgt het heilig bladje over
den tegenspoed van die arme nonnekens van
die weerlooze vrouwen
Leugens en bedrog.
Het Leugenaartje gaal voort met de zaak der
bruint nonnen verkeerd uil te leggen, met de feilen
en inzichten te vervalschen, met te liegen en te
bedriegen.
Wij zullen ons niet bezig houden met alle de
drogredenen van hel vuil pastorspapiertje te weder
leggen, want het ware verloren lijd: do klaar
ziende menschen, inderdaad, kennen al de omstan
digheden der zaaken welen dat geheel hel
spelletje niets anders is dan eene comedic legen
de liberalen gericht, en wal de menschen betreft,
die niet willen klaar zien, wij zullen niet beproe
ven hen de oogen te openen.
De Commissie der llospicen heeft in deze zaak
gehandeld volgens recht en plicht; zij heeft ge
handeld gelijk alle onpartijdige en welberaden
menschen hel zou gedaan hebben, en gelijk zij het
waarschijnlijk in de zelfde omstandigheden nog
zou doen, want, gelijk hel bewezen is geweest
door de debatten op hel tribunaal, alle hare be
slissingen werden niet lichtzinnig maar ten ge
volge van rijpe overwegingen genomen.
Wel is waar, de Commissie is met krachtdadig
heid te werk gegaan, doch zij is in de palen geble-
van haar recht, en krachtdadigheid gezien de
oproerige houding der nonnen was hier, voor
allen bestuurder, die zijne waardigheid eerbiedigt,
een dringend vereischle.
Het Leugenaartje tracht door alle slach van be
schuldigingen ten laste van drie leden der Com
missie der llospicen eenen diepen en verontwaar
digden indruk te verwekken, doch het mist zijn
doel, en het bladje wordt door alle weldenkende
lieden bclachen en bespot.
Men zou waarlijk meer dan blind moeten zijn
om niet te zien, dat de geestelijken en hunne aan
hangers in onze stad eene zotte comedie spelen,
c~ J“ j
inzicht de comedie, waarvan wij reeds twee
te doen duren.
Hoe veel zullen er blindelings gehoorzamen aan
een gebod welks eigendunkelijkheid en hatelijkheid
zij in hun gemoed gevoelen zullen? Hoe velen
zullen een stoffelijken toestand, hunne brood
winning, zoo duur verkregen door studie en werk
zaamheid, verlaten om aan de klerikale passie te
voldoen? Voorzeker, zeer weinigen.
Er zal dan in elke gemeente van het land ten
minsten een man zijn die, van christelijke ouders
geboren, zijne christelijke plichten volbrengen wil,
maar die de geestelijke uil de kerkelijke gemeen
schap zullen uilsluilcn, alleenlijk omdat hij wil
gehoorzamen aan de wet en volgens zijne plicht
medewerken aan derzelver uitvoering
En wat zal die man zijn? Zal dat een man zijn
van slechte levenswijze? Zal bel een ondeftig man
zijn? Zal hel iemand zijn dien zijne medeburgers
sedert lang hebben leeren verachten om zijn
slecht gedrag?
Verre vandaar! Het zal erin eene menigte ge
vallen, in meest alle, de vriend van zijn die aan
alle diensten zal bewezen of hun de geleerdheid
bezorgd bobben, en voor welken de brave men
schee een zekere genegenheid, verkleefdheid en
erkentelijkheid gevoelen
En die man, gekend en geacht in elke gemeente,
gaat gij dwingen om buiten de Kerk te leven,
zonder dat iets in zijn gedrag hem de achting en
de algemeene toegenegenheid onwaardig gemaakt
of ontnomen heeft
Gelooven dan de geestelijken dal hel volk zoo
verre beroofd is van zijne zinnen, van zijn ver
sland, dat zulke handelwijze niet zal doen na
denken, uiet zal tegen hel hoofd springen?
Meenen zij dat, wanneer de onderwijzer, open
baar en onder de bescherming van hel gouverne
ment, eerlijk en deftig in zijnen handel en wandel,
in elke gemeente, builen de Kerk zal voorlleven,
zij allen die hel juk der geestelijkheid zoo zwaar
gemaakt, moede zijn, geone bekoring zullen krij
gen om hem na te volgen? En waarom zou dat
voorbeeld, in den eerste eene uitzondering, er
welhaast niet velen na zich slepen
Wie begrijpt hier niet dal belde geestelijken
zelve zijn die zich over hun eigen werk zullen te
beklagen hebben. Zij zwoegen, prediken en werken
tegen de Vrijdenkers,-en alle dagen maken zij
vrijdenkers bij, vergroolen zij het getal dergenen
aan welke zij de gelegenheid niet meer hebben de
absolutie te weigeren.
I)e pauw en <le geestelijklieitl.
De deken van Meenen, heelt in eene redevoering,
toen hij door den lieer Gouverneur van Wesl-
Vlaanderen werd ontvangen, gezegd dal de gees
telijkheid de wel en de overheden eerbiedigt,
zoolang de wetten niet in strijd zijn met die der
kerk.
Indien nu de wet op het lager onderwijs in
strijd was mol de wetten der kerk, dan zou de
paus, die bewaarder is van het geloof, die wet
veroordeeld hebben.
Daar de paus het niet gedaan heeft, kunnen de
geestelijken, zonder tegen de wetten der kerk te
zondigen, zich aan de wel onderwerpen.
Als zij dat nu niet willen doen, dan is zulks niet
omdat liet met de kerk of religie strijdt, maar wel
met een politiek doel; met hel gedacht van alzoo
door aanhitsing, hunne partij wéér aan het bewind
te krijgen.
De paus Pius IX, heelt de wel van 1830 op liet
middelbaar onderwijs, in cene geheime kerkver
gadering veroordeeld, als gevaarlijk, en dit heeft
toch niet belet dal de klerikalen, als zij aan hel
bewind waren, die wel hebben loegepast.
De paus Leo XIII, wat de pastoors ook zeggen,
beeft de wel op het lager onderwijs van 1879, niel
veroordeeld; de paus keurt ze zelfs, uit hoofde
van zijne stilzwijgendheid goed.
En dat belet nochtans niel dat de bisschoppen
en do geestelijkheid de wel doemen en verdoemen,
zonder dat zij er recht toe hebben.
Uit dit alles moeten wij opmaken, dat de bis
schoppen en geestelijkheid uit eigen gezag han
delen en de absolutie geven en weigeren, naar
goeddunken.
Dit moet iedereen overtuigen, dat die mannen
zclven zeer weinig achting hebben voor de abso
lutie, en het moet dus niemand verwonderen, dat
men algemeen weinig werk maakt van eene abso
lutie op die wijze gegeven of geweigerd.
Klerikale heldhaftigheidGedrag van
eenige klerikale lafaards
Dinsdag namiddag, na de uitspraak van het ver
maard proces der nonnen, hebben wij getuige
klerikale jongens; lafhartigheid "die'alle palen van
treflelijkheid en welvoegelijkheid te boven gaat.
Zie hier de zaak
Eenige snotneuzen waren in den eerde calholique
vergaard en beloerden ddar den uitgang der
In leugens en bedrog, hoeren klerikalen, daar
munt gij in uil; doch hoe kwaadwilliger en hoe
buitensporige!’ gij zijl, hoe beter voor onze denk
wijze.
Gaal dus maar voort, heilige opstellers van liet
Leugenaartje met de liberalen valschelijk te be
schuldigen, gaat maar voort met te liegen en te
bedriegen.
OgepastgijDischheeren, en gij ook,
vredelievende burgers.
Hel nieuw reglement van ons Armbestuur, be-
trekkelijk den onderstand aan de behoeftigen,
maakt de heilige opstellers van hel Leugenaartje
woedend. Zij zijn in eene oprechte katlen-colei ie
en brengen al de scheldwoorden van hunnen ecr-
roovenden woordenboek te voorschijn.
Volgens de haatdragende schrijvers van het vuil
pastorsgazelje, zijn onze armbestuurders siiijn-
HEILIGE MENSCHENBEDR1EGERS, WREEDAARDS, DWINGE
LANDEN VAN' DE ERGSTE SOORT, MANNEN ZONDER HERTE,
BHOODROOVEIIS, VERDERVERS OF VERGEUZERS VAN KIN
DEREN.
Ja, de zwarte mannen zijn woedend; maar ge
gelukkiglijk, hel is maar cene kallen-colerie, die,
wij hoopen het ten minste, zonder gevolg zal
blijven.
De verplichting aan de behoeftige ouders opge
legd hunne kinderen naar de gemeentescholen te
zenden, wordt niel alleen als redelijk, als ver
standig, maar als ten volle wettig aanzien. Die
verplichting beslaat te Oostende en in meer andere
sleden en gemeenten, zij is veel besproken ge
weest, tot zelfs in de Kamers onder een katholiek
ministerie, en tol heden heeft zij de goedkeuring
der hoogere overheid verworven.
Ons Armbestuur zal zich door scheldwoorden
niet laten afschrikken. Hel is in zijn volle recht
wanneer hel de ouders verplicht hunne kinderen uil
scholen te trekken, waar zijn toezicht is buitenge
sloten. Het is zijn plicht te zorgen, dal de kinderen
der werkende klas opgevoed worden in gevoelens
van eerbied en ondeidanigheid voor de wereldlijke
overheid, bijzonderlijk voor de leden van het
Armbestuur, en niel in gevoelens van haal legen
deze bestuurders.
En wat doen heden de bestuurders der pastors
scholen? Zij willen de behoeftigen in oproer
brengen, doen samenspannen tegen de Disch
heeren. De heilige opstellers van ons pastors
gazelje verduiken zelfs geenszins hunne inzichten,
want zij zeggen van de dischheeren tot het volk
zij halen u 't brood uit den mond en aan de
behoeftige werklieden roepen zij toe Arme
MENSCHEN, DAT IS BW BROOD MEN ONTNEEMT HET t;
’t bluft het uwe
Er is meer nog. Er zijn kwezels en kwezelaars,
acbtcrloopers en vleijers der geestelijken, die niet
alleen de arme werklieden tol ongehoorzaamheid
opwekken, maar die hun daarenboven nog zeggen
durven: GE MOEST ZE EENE GOEDE RAMME
LING GEVEN
Wij hebben hel volle vertrouwen dal hel Arm
bestuur niets zal verwaarlozen om de volkskin
deren scholen te doen verlaten waarvan de opper
meesters zulke hatelijke inzichten laten blijken ten
opzichte van onze burgerlijke overheden, en wij
verzoeken alle vredelievende ingezetenen hel Arm
bestuur in zijne pogingen te ondersteunen.
De oproerige strekkingen der priesters moeten
verijdeld worden. De zaak is van het grootste be
lang. En inderdaad: de levensmiddelen zijn duur;
er is weinig werk; de winter, misschien een
strenge winter, slaat voor de deur; geestelijken in
den biechtstoel, predikanten in de kerken, in de
meetings en in de herbergen, kwezels en kweze
laars in de huisgezinnen doen de verdeeldheid
onder de menschen tol liet toppunt stijgen; moest
men nu de werklieden blijven ophitsen legen de
Dischheeren, legen de wettige overheden, de
grootste onheilen waren te vreezen.
Neen, het zijn geene goede opvoeders van arme
i kinderen, die aan de ouders zeggen durven de
Dischheeren zijn schijnheilige bedriegers, die brood
uit uwen mond halen, brood dat het uwe is neen,
want verre van opvoeders te zijn, hel zijn oproer
makers, en aan den invloed van zulke mannen
moeten de kinderen, bijzonderlijk de arme kin
deren, door alle mogelijke middelen worden
onttrokken.
geweest eencr lafhartigheid, gepleegd door eenige
en dat zij zullen trachten met een politiek
akten hebben gezien, zoo lang als hel mogelijk is
..J--■.■Hl. n.l