I
leerlingen nog al veel kinderen zijn van omliggen
de buitengemeenten, die door den invloed der
priesters aan liet ofïiciecl onderwijs zijn onttrok
ken.
Wrinroni overnl alzoo niet*.*
De kwestie van hel godsdienstig onderwijs is te
Oostende op de gelukkigste wijze opgeiost. In
eenen brie! die hij aan den burgemeester dier stad
gezonden beeftlaat den pasloor-dckcii van
Oostende welen, binst hij echter protesteert legen
de wel, dal om hel godsdienstig onderwijs aan de
leerlingen der gemeentescholen te geven, hij op
den predikstoel zal afkondigen dat bij hel begin
van het schooljaar met October er bijzondere on
derrichtingen drijmaal ter week zullen gegeven
worden, van 11 ure lol den middag, in de kapu-
cijnekerk, den maandag voor de jongens en meisjes
van 6 tol 8 jaren, den dinsdag en woensdag voor
de oudere knapen.
Ziedaar eene redelijke en waardige oplossing.
Zeg waarom gebeurt dit niet overal, iedereen
zou te vrcdi-n en content zijn.
wereldlijke onderwijzeressen, die naar het stad
huis gegaan waren om hunne onderrichtingen te
ontvangen en, vergezeld door de sledelijke Over
heid, de lokalen aaiigelooud te zijn waar zij des
anderen daags hel onderwijs moesten geven.
Bij de verschijning dezer achlingswaardige.juf
vrouwen en liccren, trokken de klerikale oproer
lingen er haastig van door, om zich in de achter
poort van den eerde, gevende op het kerkhof, te
gaan plaatsen en er zich le gedragen als oprechte
voyotts. Die treffelijke dwaaskoppen hebben de
welvoegelijkheid zóo ver durven drijven de Stads
overheid en de wereldlijke onderwijzeressen, toen
zij voorbij waren, le schuifelen. Hoe lal hartig
En wat moed
Men moet toch gemeene kerel zijn en geene de
minste opvoeding genoten hebben, om zich zóó
klein, zóo lafhartig le gedragen.
Aan liet hoofd dezer uitzinnige en gemeene
kinkels, stond de alleszins vermaarde geillustreer-
den gaai, het bovennatuurlijk versland, geholpen
door andere klerikale grootheden. Zij zullen zich
zonder twijfel, de kleine winst van deze heldendaad
deelen
Wij hebben ook nog cenige snotjongens uil het
bisschoppelijk collegia bemerkt. Hel noodlottig
gevolg der goede opvoeding
Het spijl ons den naan niet le kennen van alle
de mannen die deze treffelijke bende uitmaakten,
anders zouden wij ze in volle letters overdrukken,
want de bewerkers van dusdanige heldendaden
verdienen aan den schandpaal gehecht le worden.
Zie daar wederom een staaltje van klerikale
troffel ijk heid, van klerikalen moed.
lingen tellen waaronder een vierde knechtjes. Er I
is échter op te merken dal er in voornoemd getal
Wal zijn de schrijvers van hel Leugenaartje toch
geleerde Jannen? In een oogslag hebben zij gezien
wal er aan eenen opstel ontbreekt, waar er ge
zondigd is legen de spelkunst, waar de slippen
op de I’s en op de /s achtergebleven zijn. En als
zij eene zoo grove zonde ontdekt hebben, dan
redeneeren zij over die gewichtige zaak, dan komt
de professor uil de mouw.
Het is nu de bekendmaking van het Armbestuur
inonslaalsie nummer medegedeeld en onderiec-
kend door den voorzitter, den heer H. De Smet,
die over den hekel wordt gehaalddie bekend
making is in slecht vlaamsch geschreven en
men heeft noch vergrootglas, noch verrekijker
noodig om er de kemels van eene uur verre le zien
in schitteren».
O Professors, wat zijl gij geleerde Jannen!!
Waarlijk, gij hebt le veel versland.
Mededeeling uit den buiten.
Men boort van niets anders spreken dan van de
razernij der geestelijken in de zaken van het onder
wijs; zij willen iedereen vervloeken en excommu
niceren; men zou niet anders zeggen als dat zij
beschikken van de sleutels van den hemel en dat
Sinl-Pieter hunnen poortier geworden is. Wat
zotte verwaandheidMoesten zij hooren hoe de
menschen redeneren onder clkanderen, van die
zotte treken der geestelijken met hunne nieuwe
scholen, van hun eeuwig rondloopen en schooien,
van hunne biecht en absolutie weigeren, en al die
dingen; moesten zij het eens hooren hoe dal er op
hunne kap gereden wordt! Hoe er gospoi wordt
met hunne bedreigingen! Hoe den eenen zegt:
ik lach met hunne absolutie; hoe den andere er
bijvoegt: zal een gemak te meer zijn van tegen
hunne oor niet meer te moeten gaan liggen wan
neer den Paaschen daar is; anderen zeggen dit,
anderen dal, en eilaas, er zijn er zelfs onder de
menigte, die vagen mei eenen te groven bezem;
en wie is de schuld van dit alles: niemand anders
dan de geestelijkheid zelve; zij wilt met.een geweld
die alles te boven gaal, gelijk balen in eene kwestie
waarin zij ontegenzeggelijk ongelijk heeft. Zij ver
liest van dag tol dag al haar gezag, allen eerbied;
de oneerbiedigheid en onverschilligheid worden
algemeen; eer dat het zes maanden verder is,
zullen er nieuwe Luthers, nieuwe Calvins opslaan,
die zullen preeken, het volk van de Roomsche kerk
aftrekken, en eer een jaar verder is, zal de helft
van België gereformeerde en Protestant wezen;
en dat zullen de vruchten zijn die onze verwoede
geestelijkheid gaan plukken
En zeggen dat die lieden het niet willen geloven,
en het maar zullen gelooven wanneer het zal te
laat zijn 1
O Godsdienst onzer vaderen, wat onzeggelijken
slag slaat u toegebracht te worden door de ver
blindheid uwer eigene dienaars!
miljoen bedraagt. De vergadering heeft beslist dat
hot kapitaal op 100,000 millioen zal worden ge
bracht.
Er zijn tegenwoordig te Brussel Chineezen
afstapt, die de voornaamste gebouwen en instel
lingen bezoeken. Zij dragen het kostuum van hun
land. Deze personen zijn door den keizer van
China naar Europa gezonden om in de voornaamste
sleden de wetenschappen onder praktisch oogpunt
te besludeeren. Er zijn onder anderen twee jonge
Chineezen bij, die goed fransch spreken en twee
jaren in den Creuzot gewerkt hebben. De zende
lingen bezoeken vele werkhuizen en schrijven vele
uitleggingen op, die hun gegeven worden.
Graaf Polocki, de rijke Sportman, heeft uit
Rusland een koerspaard ontvangen, Neva genaamd,
dat hij voor den geringen prijs van 34,000 frank
heeft aangekochtNeva is eene merrie van middel
bare gestalte, hoegenaamd niet fraai, maar loopt
snel als de wind. Er wordt verzekerd dat zij
dravende een kilometer aflegl in een minuut twee-
cn-derlig seconden.
Volgens den Gaulois, van Parijs, welke over
de vlucht van de gravin de Sampigny uit Brussel
spreekt, zou die deugdzame dame den trein naar
Holland genomen hebben, vanwaar zij eenen brief
aan den bestuurder van het gasthuis zou geschre
ven hebben om zich te verontschuldigen haar ge
geven woord verbroken te hebben. Als voor
wendsel bracht zij in dat zij haren naam niet
voor de rechtbank wilde zien sleuren
---
Correapondencie.
Onze gemeentescholen.
De opening onzer gemeentescholen voor het
lager onderwijs heeft verleden woensdag plaats
gehad.
Onze politieke geestelijkheid en zekere dames
van zoo gezegde christelijke genootschappen had
den, gedurende weken, de grootste drukking uit
geoefend op de ouders om ze te verplichten hunne
kinderen naar de paslorsscholcn le zenden. Ten
gevolge hunner zoo geweldige pogingen in alle
huisgezinnen, hadden de klerikalen rondgestiooid,
dat de gemeentescholen bijna verlaten zouden ge
weest zijn. Onze tegenstrevers zijn echter in hunne
hoop teleurgesteld: in de kneChijesschool lelt
men daar omtrent 60 leerlingen en in de meisjes
school daar omtrent 100.
Voor hel oogenblik zijn wij voldaan over dezen
uitslag, doch hopen dat het getal leerlingen onzer
gemeentescholen steeds zal aangroeien, want wij
betrouwen op den ijver onzer liberale invloedheb
bende ingezetenen, die tol heden om zoo te zeggen
werkeloos zijn gebleven.
Als inlichting zullen wij hier melden, dat de
Veurnesche paslorsscholcn daaromtrent 200 leer-
6g i n e ene JT ij dingen.
Zaterdag heeft in het provintiaal gouverne
ment van West-Vlaanderen, de openbare aanbe
steding plaats gehad der werken van versterking
uit te voeren aan T ailossingskanaal en van een ge
deelte van de Veurne Ambachtsche voedings-riool,
te Nieuporl. Bestek 33,000 fr.
Hebben aangeboden: MM. Jan Deckers, te West-
cappelle, 31,300 fr. Désiré Verstraele, te Ratns-
cappelle (Veurne) 31,340 fr. en Deswarlete
Nieuporl, 34,650 fr.
Zaterdag hebben nog de volgende aanbeste
dingen plaats gehad in het gouvernemenlshotel
aldaar: der uit te voeren gewone buitengewone-
en yerbetërings werken, aan de drie eerste af-
deelingen der vaart van Loo, tusschen het verlaat
der Finlelle en de Kortewildebrug, voor eenen
pacht beginnende met den dag der goedkeuring
van den uitslag der aanbesteding en eindigende
van 1 Mei 1880.
Hebben aangeboden MM. Francois Leper, le
Steenkerke, met fr. 15,50 p. c. vermindering;
Ch. Questroy, le Veurne, 17,25 p. c. id.; Désiré
Verstraele* le Ramscappelle, 4 1/2 p. c. id.
Bij koninklijk besluit van 15 september zijn
belooiiingen loegekend voor daden van moed en
zelfopoffering aan de volgende persöndn
Medalie van le klas. F. Deraeve, te Eessen;
11 Kesteman, te Bulscamp.
Medalie van 2' klas. P. Van Stechelman en
J. Pollet, te Caaskerkerke; A. Ampe, te Zarren;
G. Bulaye, te Proven; K. Opsomer, te Avecappeile;
F. Lefebure, te Boesinghe; A. Butaye, te Beveren
bij Rousbrugge; P. Vroman, te Nieuporl.
Medalie van 3” klas. J. Declerc, te Pervijse
en 25 frs.
Eervolle meldingen. G. Wittevronghel, te
Nieuporl.
De nijverheids-decoratie van 2C klas is ver
leend aan Fr. Mahieu te Stuivekenskerke.
De genaamde Pieter Dewaele, die onlangs te
Oostende geknipt werd voor talrijke diefstallen in
de kahienen en nu dezer dagen uit dien hooide
door de correctioimeele rechtbank van Brugge tol
eene reeks gevangenisstraffen veroordeeld werd,
is op de vlucht gegaan naar Frankrijk.
De gemeenteraad van Elsene heeft besloten
't lager onderwijs kosteloos te geven. De gemeente
Vorst heeft eene dergelijke beslissing genomen.
Het hof van beroep heeft uitspraak gedaan in
de zaak van bacaratspel. Het heeft in den grond
hel vonnis in eersten aanleg geveld, bekrachtigt,
maar de boete op 26 fr. gebracht. Ten gevolge van
dit arrest, wordt gemeld spel als een waagspel
aanzien en is het door de wet verboden.
De heer Philippart heeft aan de vergadering
van de actionnarissen der Europeesche Bank aan-
X.
Geleerde Jannen!
liet geestelijk geweld.
Bui'gerstnnd tier atad Vounie,
GEBOORTEN.
den 27. Maria Vandenberghe, dochter van August en van
Flörencia Hamiaux, Booostorpoort.
HUWELIJKEN.
den 2. Eduard Mesdagh, dienstbode, geboren te Ifou-
berglie den 3 Februari 1849,. mot Leoniöj Wils, landge-
hruikater, geboren te Leysele, don 21 Januari 1854, wod«
van l’ie er Vergoote.
STERFGEVALLEN.
den 27. Clemence Bruloot,.10 dagen.
2 October 1879.
Aan den Uitgever van het Adverlentie-blad.
Ik koto zoo even van Loo. Heb ik er niet veel verkocht
van mijnen artikel, toch heb ik er eene geheeld pinte nieuw
bloed opgedaan door een schouwspel bij te wonen dat
verrukkelijk was
Hot was de entróe van de scholen der gemeenteschool....
en van de pastorschool. Voor deze leste was er eene heilig- j gekondlgd, dat het ingeschrevene kapitaal 86
geestmis in de kerk te celebreren, om God zijnen zegen
aftesmeeken voor het welgelukken derzeive. Daar valt
niets op te zeggen; maar-do gemeenteonderwijzer, de
deftige en kloeke heer Ranson heeft p lartje-meó willen
hebben in Gods zegen; daarom heeft hij zich aan het hoofd
gesteld van alle zijne trouwgebleven leerlingen, op hun
zondags uitgedoscht, en is alzoo naar dezelfde mis gegaan,
om voor alle menschen, on inzouderlijk voor alle vaders en
moeders eens te meer te bewijzen dat zijne gemeenteschool
ook geene school zonder God is. Dat is wijs en braaf ge
handeld; dat is de logenstratliug, de openlijke logenstraf
fing van al wat de strijdzuchtige kapelaan en do beroerde
meetingsbazen hebben uitgebraakt in hunne dolle woede;
alzoo zullen zij begrijpen dat men geene harde koppen,
zoo als zij durven zeggen hebben, met leugentaal kan
splijten. Loo, is niet te pakken zonder handschoen, zoo
als de meetiugbazeu het gemeend hebben; Loo, bezit eene
burgerij, die durft spreken, en wat nog méér zegt, die
durft handelen; Loo heeft zulks heden laten zien.
Gaan wij voort met ons verhaal.
De onderwijzer, M.r Ranson, was aan het hoofd van
zijne trouwgebleven 90 leerlingen. De onderwijzer der
pastorschool had er 4(5. Er was geen offerande onder de
mis. Gedurende de mis krijschte'er een kind van de 40;
men vraagde waarom het kreesch; het antwoordde 'k wil
bij moester Ranson zijn Een ander burgerskind wilde
gisteren van gansch den dag niet eten, om dat het naar de
schóól van M.r Ranson niet mocht gaan 1 de ouders zijn,
tot welvaren van 't kind, gehouden geweest het terug te
laten koeren naar M.‘ Ranson. klere aan den ouder
wijzer die aan zijne leerlingen zulke gevoelens weet inte-
boezemen. 1
Wanneer de mis geëindigd was en do héér Ranson
terugkeerde met zijne 90 kinderen, riep de toegestroomde
massa volk Bravo Ranson! bravo! en wij voegden onzen
bravo bij den hunnen ->
Wij mogen di' schrijven niet sluiten, vooraleer te zeggen
diere aan Loo, om den eerbied dien zij betoont aan de
wet, aan het Burgerlijk recht, aan do Gemeonte-vrijheid
diere aan Loo, om dat zij bestuurd wordt door verstan
dige Magistraten, die hunnen plicht begrijpen, die onwrik-
I baar staan tegenover overweldiging, lage kuiperijen en
onrechtvaardige handelwijze van twistzoekers!
diere aan Loo, in den persoon van M r Ranson, en in
dengenen van zijnen hulponderwijzer, de hoer Do Stroopcr,
die kloek en moedig gebleven zijn tegen alle zeemzoete be
loften en niet geaarzeld hebben neen te zeggen, en nog
maals neen, wanneer verleidende tongen hen gouden
bergen beloofden
diere aan Loo, aan hare burgerij, neeringdoeners, land
bouwers, vaders en moeders, die niet bevreesd geweest
zijn voor het tempeest in het glas water der ultramontanen
Dat Loo tot voorbeeld strekke aan alle andere steden en
gemeenten, en zoo zal onze vurigste wensch vervuld zijn.
Een koophandelsreizige.r
