De heer Bccqué heeft hel weezengesticht geens
zins in handen gegeven van de nonnen. Zulks
beweeren is belachelijk. Hel weezengesticht, gelijk
wij liet hooger hebben gezegd, behoorde den heer
Becqué niet toe. En wal hij gegeven heelt
landen, gebouwen, geld heeft hij gegeven aan
de hospicen van Veurne, of om juister le spreken,
aan den Staal, ten dienste van arme kinderen van
Veurne in de arme meisjesschool verzorgd,
onder hel beheer der hospicen en hel toezicht der
hoogere overheid. De heer Becqué heeft nooit het
gedacht gehad de nonnen le begiftigen. Wel in
tegendeel, want hij heeft altijd getracht de nonnen
in oenen nedrigeu staal te houden, gelijk het
overigens aan ware nonnen past.
Heeft de meerderheid der hospicen commissie
willekeurig gehandeld Dit zeggen de kwaadwil
ligen, en dit zeggen ook ongeleerde menschee
zonder cenige ervarenheid in bestuurlijke zaken.
Wij herhalen nogmaals, dat deze meerderheid ge
handeld heeft volgens recht en plichthel was
plicht voor haar hel gemeentebestuur te onder
steunen, en niet te dwarsboomen, in het inrichten
van oenen gewichtigen openbaren dienst; het was
plicht voor haar eene beslissing regelmatig ge
nomen te doen uitvoeren; hel was plicht voor haar
aan de oproerige houding barer onderdanen legen
de wet paal en perk le stellen; het was plicht voor
haar de autoriteit der commissie, autoriteit die zij
van de wet verkregen heeft en in wezen moet be
houden, le doen eerbiedigen. Ja, dit alles was
plicht, en in niets hebben de liberalen van hel
godshuizenbestuur hun recht le builen gegaan.
De heer Bccqué is nooit eigenaar van het weczen-
huis geweest. Het weezenhuis of arme meisjes
school is van in vroegere eeuwen een openbaar
gesticht, een Staatsdomein, cu over zulke goede*
ren mogen nooit bijzondere personen al waren
zij ook de voornaamste begiftigers en evenmin
bestuurders, naar goeddunken als eigenaars be
schikken.
Behaeghel, die de toegevendheid zelve was, die
ten allen tijde zijne vijanden le gemoet ging.
En wat iicefl men met al die toegevendheid ge
wonnen? Hebben daftrom de liberale besturen, de
liberale onderwijsgestichten, de liberale maat
schappijen te min aangevallen geweest? Hebben
daiirom de klerikalen in hunne moddergazeljes,
en, onder andere, in 'tjaar 30 de liberalen
gespaardEn M. Behaeghel zelve, hij de toegevende
man, is hij vrij gebleven van vervolgingen?
Men weel hel, iedereen weet het in Veurne,
niemand meer dan hij werd door de klerikalen be
schimpt, bespot, belasterd, niemand meer dan hij
heeft beproefd met hoeveel kwaadwilligheid en
hardnekkigheid de klerikalen hunne politieke
tegenstrevers tot in het graf vervolgen.
Wij zeggen tot in hel graf, on inderdaad: De
heer Behatjghel was door eene doodelijke ziekte
getroffen, hij wist het, gelijk iedereen hel wist,
en toch besteedde hij al zijnen lijd aan het welzijn
van Veurne. Doch niettegenstaande zijne onge
neeslijke kwaalniettegenstaande zijne dienst
willigheid en toegevendheid voor al de ingezetenen
zonder onderscheid van denkwijze, bleven de kle
rikalen hem nochtans in ons pastorsgazetje aan
vallen, en dreven de kwaadwillige barbaarscheid
zoo verre, van le zinspelen op zijne aanslaande
dood Zij deden meer nog, zij schreven hem
menigvuldige naamlooze brieven met hel opzette
lijk inzicht den man te pijnigen en zijne laatste
stonden le verzuren
Deze brieven menige liberaal heeft ze gelezen
waren opgevuld met monsterachlige beschul
digingen en vuige lasteringen, alsmede met zotte
praal over het laatste oordeel, over duivels en hel.
De brave man stierf. Dan toch zou men denken
ging de vervolging eindigen. Maar neen. Men vond
nog klerikalen die weigerden deel te nemen aan
hel algemeen rouwbeloog. Men vond er zelfs
eenen, die de brutaliteit, de onbeschoftheid zoo
verre dreef, dat hij zich niet schaamde publieklijk
te zeggen, dat hij zijne vensters ging sluiten om
den liberalen slank uit zijnen winkel te houden.
Wij hebben u, geachte lezers, deze feilen willen
herinneren, om u te bewijzen, dal er niets met
toegevendheid bij de klerikalen te winnen isde
liberalen mogen toegeven zoo veel als zij willen,
en nooit zal de klerikale partij van hunne inschik
kelijkheid rekening houden.
De liberalen waar zij in meerderheid zijn, die
toegeven on gestadig toegeven, handelen verkeerd
zij handelen gelijk iemand, die kloek en sterk is,
en nochtans zich laat slaan en stampen door 'nen
kleinen droeven jongen.
Wal wij hier zeggen slaat op de liberalen in hel
algemeen, en geenszins op onze gemeenteraads
leden in hel bijzonder, wier vroegere beslissingen
over de benoemingen der leden van hel gods
huizen bestuur wij ons onthouden le beoordeelcn.
Te vervolgen
De zusters Annunciaten, of bruine nonnen, zijn
;iiet uil het weezengesticht gejaagd, maar zij
z.clven maakten er haar verblijf ónmogelijk. Eu
inderdaad, zij, die zich niet wilden onderwerpen
aan de nieuwe schoolwel, zij, die deze wet be
streden en in concurrentie optraden tegen de
gemeenteschool, zij, die den oorlog verklaarden
aan de uitvoerders der wel, en de kinderen, tol
zelfs de weezen, in dezen oorlog mcdesleeplen.
konden niet verblijven in een openbaar geslicht
onder het hooger beheer van het Gouvernement
geplaatst wien de plicht is opgelegd de wel te
doen eerbiedigen. Wij herhalen het, zij konden er
niet verblijven, zelfs niet met een godshuizen-
bestuur en eenen gemeenteraad, gansch samen
gesteld uil zuivere klerikalen, onderdanige die
naren van priesters en nonnen.
altijd ter beschikking zou gebleven zijn van de
nonnen; de liberale meerderheid van het gods
huizenbestuur, aangedreven door godsdiensthaat,
heeft willekeurig gehandeld; enz.
Wij zullen nogmaals, maar voor de laatste maal,
op al die zotte gezegden antwoorden.
De heer Becqué heeft geenszins bepaald in zijne
legatendat de arme meisjesschool door
zusters annunciaten of door nonnen moest bediend
worden. Deze pHester was een practise!) man en
wist, dat zulke bepaling door hel gouvernement
niet kon worden aanvaard. Wat meer is, zelfs in
de veronderstelling, dat de gemelde begiftiger dien
wilschriflelijkzou hebbenuitgedruklondcrdegoed-
keuring van hel Staatsbestuur, dan nog zou zulke
bepaling door hel Gouvernement niet mogen blij
ven geëerbiedigd worden van het oogenblik af,
dat zij tegenstrijdig zou zijn met de openbare orde
Welnu, die tegenstrijdigheid bestaat als de be
dienden van een openbaar gesticht openlijk in
oproer zijn tegen ’s lands wellen, tegen hel Gou
vernement. Men begrijpt dus, dat, in de zaak
onzer bruine nonnen, de wil van eenen begiftiger
niet mol recht en rede kan worden ingeroepen.
En wie roepen den zoogenaamden wil van den
heer Becqué in Mannen die gevoelen en weten,
dat dit hel eenige middel is om cenige schijn van
gegrondheid le geven aan hunne tegenkanting
tegen de meerderheid van hel godshuizenbestuur.
Overigens, hel is hier ter slede zeer goed gekend,
dal de heer Becqué weinig de nonnen in acht nam
hel welzijn der arme kinderen, en niet hel welzijn
der nonnen, was vóór den eersten geestelijken
bestuurder van bel weezengesticht de grootezaak.
De beer Becqué was geen nunnrflikflooier, maar
ecu ware priester.
met moeite genoeg onze drie mamzellen bijeen,
pachtten zonder naar goedkeuring of iels om te
zien een kostelijk schoollokaal, en schonken, in
hunne liberale milddadigheid, aan dedriejuf-
frouwen eene liberale jaarmedde. En, met den
zelfden asem BESLISTEN ze altijd even libe-
»raal! dal dit alles hoe nutteloos ook, zou
betaald worden door jan en alleman wederom,
en bij middel van een klein nieuw belastincike
dal, te naasten jare, lot groole voldoening van
iedereen, men zal kunnen bewonderen en uil-
rekenen op het altijd welgekomen conlributiebiljet
Wij vestigen uwe aandacht, geachte lezers, op
hel gene wij hier hooger uit den Veurnaar hebben
overgenomen.
Hel heilig blad verzekert in zulke duidelijke
woorden als hel maar zijn kan, dal onze gemeente
raadsleden beslist hebben, dal er, te rekenen van
hel aanslaande jaar, eene nieuwe gemeentebelas
ting bij middel van opcentiemen zal moeten be
taald worden.
Men zou denken dal eene gazet, en bijzonderlijk
eene pasiorsgaz.i l, niet zou durven bevestigen, dal
de gemeenteraad beslist heeft de gemeente belas
tingen te vermeerderen, als er-geene hoegenaamde
beslissing van dien aard beslaat, men zou gelooven
dal de heilige schrijvers van ons pastorsgazetje
toch cenigcn eerbied hebben voor hunne lezers,
en die lichlgeloovige menschen voor den aap niet
houdenEhwel, lezers, indien gij zulks denkt,
gij bedriegt u grootclijks, want de heilige opstel
lers schamen zich niet meer de grootste.de grofste
leugens te laten drukken en zij handelen met
hunne lezers gelijk met kinders, gelijk met onnoo-
zelaars.
Wij hebben inlichtingen genomen over de zoo
gezegde nieuwe opcentiemen, zoo triomfantelijk en
met zoo veel zekerheid door den heiligen Leuge
naar aangekondigd, en er is niets, hoegenaamd
niets van waar, er is geen schijn van nieuwe
belastingen1
Geene hoegenaamde beslissing, noch in hel
Schepen Collegie, noch in den Gemeenteraad heeft
daar op betrekkelijk plaats gehad. Er is meer nog,
er is zelfs geene kwestie geweest van nieuwe be
lastingen, en de noodzakelijkheid van een voorstel
in dien zin doet zich geenszins gevoelen.
O Veurnaar! o Leugenaar! o onbeschaamde
bedrieger!
Indien hel lager onderwijs, ten gevolge der
nieuwe schoolwel eenen dienst is geworden waar
in de stad moet voorzien, do stad zal voortaan
ook groolere toelagen trekken, een grooler in
komen genieten, en dit vergeet do heilige Leuge
naar wel te melde i.
Neen, de stcdelijkc fmanliën zijn geenszins in
gevaar. De dienst van het lager onderwijs zal de
stad niet ruïnceren, noch benadeeligen, wel verre
vandaar. De stad heeft er zells belang bij, onder
hel geldclijk oogpunt beschouwd, in al de be
hoeften van hel lager onderwijs te voorzien.
Beslisten dus onze gemeentebestuurders, dal er
onmiddelijk eene vierde onderwijzeres zal worden
benoemd, en dal er eene bewaarschool, volgens
hel beste stelsel, zal worden ingerichl, wij zouden
hun over deze beslissing warm toejuichen, met
de diepe overtuiging hierin de tolk te zijn der
groole meerderheid onzer verlichte bevolking.
Het Leugenaartje raaskalt, ratelt en verteld altijd
hel zelfdeDe zusters Annunciaten zijn uil hel
weezenhuis gejogen; de heer Bccqué was eigenaar
van hel weezengesticht; hij heeft het in handen
gegeven van de nonnen; zijn wil was, dal het j
De beheerders der godshuizen zouden echter wille
keurig en zonder recht gehandeld hebben, indien
zij zich aanzien hadden ais meesters, als eigenaars
der hospicen goederen, indien zij, bij voorbeeld,
aan de bruine nonnen toegelaten hadden over hel
weezengesticht le beschikken naar goeddunken.
Beheerders van godshuizen zijn alleenlijk bestuur
ders volgens zekere weltelijke schikkingen, zijn
alleenlijk uitvoerders der wel. Bijgevolg, niet de
leden eener hospicen commissie, die de wet uit
voeren, zijn plichlig, maar wel dezen, die de wet
over het hoofd zien.
Wat de beschuldiging betreft, dat de drie libe
rale leden der hospicen commissie gehandeld
hebben uit godsdiensthaat, zij is, denken wij, geen
antwoord waard. Iedereen weel dal dit woord
hedendaags bij de politieke geestelijken eene wel
treurige rol speelt, en dal zij dit woord in den
mond hebben telkens dal zij tegengekant worden
en den haal en de vervolging legen hunne tegen
strevers willen opwekken.
den 29 October schijnt dat onze gemeente- I
zoo schaamteloos en zoo wreedclijk onder de
In zijn artikel «drie moeders»hoogdravend
artikel vol belachelijke jeremiaden in seminaristen
stijl hebben de heilige opstellers van het Leu
genaartje willen bewijzen, vooreerst, dal het on
gelukkig is weeskind te zijn ten tweede, dnl
nonnen de beste opvoedsters zijn, die er op den
ganschen aardbol kunnen gevonden worden; ten
derde, dal de drie liberale leden van hel Gods
huizenbestuur van Veurne GEUZEN zijn
«GODSDIENSTHATERS,MANNENZONDER HERT
j NOCH CONSCIËNTIE («ïc); ten vierde, dat het
Advertentie-blad eene slechte gazel is; en ten
vijfde, dat de nieuwe bestuurster van ons weezen
huis (eene vrouw die geen nunnekleed draagt!
Brrrl! Foeide weeskinderen slecht zal op-
voeden en zal bederven.
Niets anders is er in dit artikel te vinden; niets
dan ijdele praat, niets dan platte loftuiterijen, niets
dan scheldwoorden.
Gij verheit hemelhoog, o heilige opstellers, de
opvoeding, die de weezen in ons weezengesticht
hebben genoten, als ook de diensten, die de non-
I nen hierdoor aan de arme menschen hebben
Veurne, met Nieuwjaar bewezen, menschen wier rechten men, helaas.
voeten treedt
Een enkel woordje.
Wij willen hel niet ontkennen, er zijn brave en
wel opgevoede dochters uil ons weezenhuis geko
men, personen wier gedrag altijd onberispelijk is
geweest, oprechte voorbeelden in het maatschap
pelijk leven.
Uit den duim gezogen.
Wij lezen in den l’eunmar of Leugenaar van
raad aan de burgerij van 1
aanslaande, een nieuw liberaal cadeautje van
splinlernagelnieuwe opcentiemen zalopdischen.»
En verder, sprekende van de gemeenteschool voor -
meisjes, school welke ons gemeentebestuur ver- i
plicht is geweest, ten gevolge der grilligheid dor 1
bruine masceurkcns, onmiddelijk in te richten,
zegt het heilig paslorsblad nog het volgende:
Onze bazen (onze gemeentebestuurders) raapten I
I
k
iiini'irurnn-tvrniu.
Altijd hel zelfde.
11* uvii r LUI IlllUI vl l< l II1114 1
Opvoeding.