Dc zittijd van 1879 1880 wordt door den heer
Voorzitter open verklaard.
Bij lottrekking wordt cene commissie gevormd,
gelast met hel onderzoek der geloofsbrieven van
j den heer Halflands, die op 9 september door het
Iets over de arme meisjesschool het
Gemeentebestuur en de Commissie
der Hospicen.
Sedert dat de lieeren De Brauwere, De Hoon en
Vanstaen van hel Godshuizen bestuur deel maken,
zijn er verscheidene verbeteringen tot stand ge
komen en onder andere de volgende
1. ’ De spëldcwerkschool werd afgeschaft, en de
kamer, die tol alsdan voor dit fabriekje ten profijte
der nonnen bad gediend, werd ter beschikking
gesteld der behoeftige schoolkinderen. Hier door
verkregen deze kinderen meer ruimte, en hel be
zwaar hield op twee mccstcressn in de zelve
kamer te vinden, die te zelfder tijd onderwezen.
Ecne klas voor de betalende kinderen werd ook
vergroot door hel wegruimen van kassen ten
dienste der nonnen.
2. ” Er werd aan de nonnen verboden nog langer
schoolbehoeften, zoo als boeken, cahiers, papier,
pennen, enz., saijelte, garen, lint, enz. aan de
betalende kinderen te verkoppen, alsook allen
handel te staken; want de nonnen verkochten nu
ook gemaakte bloemen, en bevoelden zich aan voor
het versieren der eerste communie kaarsen; en
men weet wal zulke aanbeveling bij de ouders der
schoolkinderen beteekent.
3. ’ Het bijwonen der lijkdiensten door de weezen
werd insgelijks afgeschaft, ter uitzondering noch
tans der lijkdiensten van bestuurders of bedienden
der Hospicen, ofwel van de naaste bloedverwanten
van den begiftiger Becquó.
4. ° Er werd ook besloten, dat de weeskinderen,
die er aanleg toe hebben, een ambacht zullen
leeren. zooals het kleermaken, bet mutsenmaken,
enz. in de werkwinkels van de stad. Doch aan
deze nuttige beslissing kon er, ten gevolge van
zekere tegenwerking, tol heden geen gevolg
worden gegeven.
5. " In hel hospitaal werd, mol tnsschenkomst
van hel armbestuur, de openbare visiel ingericht.
Iedereen, gelijk men weet, mag aldaar driemaal
in de week op gestelde uien de doktors van het
Er wordt door den lieer De Vigne verslag ge
daan over deze kiezing; hij besluit lol de geldig
verklaring der geloofsbrieven van den heer
Halflands.
Hel verslag stelt vast dal zekere voorzitters van
bureelen onbekend zijn met de eenvoudigste vor
men van de kieshandelingcn. Zoo heeft men kies-
briefjes aangetroflen waarop twee stempels staan.
Ten tweede komen op sommige kiesbriefjes
kruisjes voor, die met zulke slechte polloodcn
werden geteckend, dat de kruisjes tol op de
briefjes waren overgedrukt, zoodat die briefjes
twee kruisjes droegen.
De regeering wordt aanzochl do aandacht der
gemeentebesturen op dal punt in te roepen.
De besluiten van hel verslag worden aangeno
men en de heer Halflands wordt uitgeroepen als
lid van de Kamer der volksvertegenwoordigers.
Zitting van 12 November 1879.
De zitting wordt cm 2 ure geopend.
De heer Halflands, wiens volmachten geldig
verklaard zijn, legt den eed af.
De heer Guillcry wordt voorzitter gekozen met
G3 stemmen tegen 44, aan den beer Thibaut
gegeven.
De heer De Wacl wordt eerste ondervoorzitter
benoemd met G4 stemmen tegen 46, aan den heer
Tack gegeven.
De heer Descamps wordt tweede ondervoor
zitter benoemd met 63 stemmen tegen 47, aan den
heer Thonissen gegeven.
Die benoemingen worden door de joejuichingen
der linkerzijde begroet.
De lieeren Pety de Thoz.de. Lescarls, d'Andri-
inont en De Vigne, worden secretarissen benoemd,
wederzijds met 77, 72, G7 en G4 stemmen.
De heerGuillery neemt plaats iu den voorzillers-
zetel, vergezeld door de lieeren Pety de Thozée en
Lescarls, secretarissen, en, nadat hij den Ie er
deken bij ouderdom omhelsd heeft, doet Lij cene
schoone aanspraak die door toejuichingen begroet
werd.
Daarna stemt de Kamer op voorstel van den
heer voorzitter, bedaukingen aan het voorloopig
bureel.
Vervolgens vraagt de heer d’Elhoungne aan het
achtbaar kabinelshoofd ol de regeering het inzicht
heeft uitleggingen te geven over de betrekking n
van hel kabinet met den II. Stool, alsook den in
houd en de uitslagen mede te deden der brief
wisseling met hel Vatikaan.
Niet hel kleinst gevoelen van wantrouw geeft
Do Kamer.
Opening der zitting, 11 November 1879.
De heer Juilliot, deken bij ouderdom, neemt,
om 1 uur, plaats in den zetel; de lieeren de Jonghe
Na de kiezingen van M. Lepoivro, van Alh, en
Van Ockerhout, van Brugge, geldig verklaard te
hebben, gaal de vergadering over lol de samen
stelling van haar bureel.
M. Baron de Tornaco is als voorzitter benoemd;
M. d’Anelhan, eerste ondervoorzitter; M. Selys-
Longchamps, tweede ondervoorzitter, in vervan
ging van M. Van Schoor, onpasselijk.’ Dc sekreta-
rissen zijn dezelve van den voorigen zittijd*
M. d’Anelhan, bezit nemende van den voorzitters
6." De boerderij der Hospicen, die geene reden
heeft van beslaan, ten zij men gelijk in hel oude
mannenhuis van Couckelarc, bij voorbeeld zou
willen speculeeren op den arbeid der ouderlingen
onder ziekelijke menschen, werd merkelijk ver- -
J J d Ardoye en Goblel d Alviella zillen naast hem ais
voorloopige secretarissen.
melijkheid, de eerw. heer deken der chrislcn-
heid achteruitgestoken, en zij presideerden op
den trap van den aulaar, zij, Behaeghel, Ollcvier
en De Prey 1
Gij ziel het, lezers, de heilige opstellers van ons
paslorsgazetje spreken over de burgerlijke over
lieden gelijk over koeipoesters. En is er wel iets
belachelijker, iets zotter, dan de pretentie onzer
geestelijken En inderdaad
De bruine nonnen school, stond geenszins onder
hun beheer; het was cene aangenomene stads
school onder hel booger bestuur der Hospicen-
commissie geplaatst; en nochtans, volgens de
heilige opstellers, hadden noch de stedelijke over
heid, noch dc voornoemde commissie, zich met
deze school hebben mogen bemoeien, zij hadden
er zich met niets mogen bezig houden, noch met
het onderwijs dal men er gaf, nog met de prijs-
dcelingen. Wat meer is, volgens die gezalfde
opstellers, zou de wereldlijke overheid moeten
afstand gedaan hebben van alle gezag in hare
eigene school, en zij zou de openbare prijsdee-
lingen moeten hebben laten presideeren, zelfs in
tegenwoordigheid van burgemeester en schepenen,
door den cerw. heer deken der christenheid van
Veurne
Tot zoo verre gaat hunne zotte pretentie
Te vervolgen.)
hebben, en eilaas, zij heeft geloond dat zij den
geest der eeuw niet kent; zij heeft gemeend dal
haar woord, haar wil, nog alvermogend waren; zij
heeft misgerekend en is bedrogen; de menigte
hecht minder geloof in de traficanten van hemel-
sche cn helsche artikels.
Dc aloude groolc macht der geestelijkheid is
maar schijnmacht meer: die macht is niet meer
gesteund op liefde en eerbied tol hen, maar op
vrees voor hen; dat is hel oneindig verschil ten
nadcele der geestelijkheid. Van over lang ziel men
dal geheel hunnen winkel niet anders is dan ecne
exploitatie van alle zwakheden, gebreken cn booze
neigingen der menschen, waarmede zij dien winkel
trachten staande te houden. Over bijna ecne eeuw
geleden, sloeg men dien klerikalen winkel aan
stukken, doch hij werd weer aaneengelijmd. De
Napoleons lieten de vijanden van hel geluk des
mcnschdoms weder hel hoofd opstoken; dc ulira-
montanen werden stout cn stouter; zij hebben hel
zoo ver gebracht dal zij hunnen wil alleen nog
door dwang willen doordrijven; zij zoeken nu de
menschen den schrik inlcboezemen bij middel van
den biechtstoel; zij zullen daarmede niet gelukken,
omdat hunnen cisch onrechtvaardig is; eene zaak
is zeker en dat is: dat de kruik zoolang te water
gaat tol dal ze ecus zal breken; hoe meer geweld
zij met hunne kruik zullen doen, hoe eerder zij
den bodem zal ingeslagen worden; dc menschen
zijn vermoeid van al dien priesterdwang; dc
priesters willen van ons allen menschen maken
zonder eigen wil en gedachten, kloosterlingen,
tjeven, met een woord. Wij verzetten ons daar
tegen; wij zijn in do wereld niet gezonden om ci
te leven als kloosterlingen, maar wel als wercld-
schc menschen, ora onze vrouwen en kinderen te
beminnen, om ie werken voor ons brood, om, op
daartoe bestemde dagen, eens de vreugde te
vieren onder Gods vrije zon, en om onze burger
lijke vrijheden te genieten en te handhaven. Wij
willen, als vaders en moeders, hel meesterdom
behouden over onze kinderen cn ze doen leeren en
ter school zenden waar wij hel verkiezen; en als
de priester ons daarvoor de absolutie weigert,
welnu, dat hij zijne absolutie houde; wij hebben
de vaste overtuiging dal hij, priester, zelve Gods
geboden overtrecdl; hij moet zien dat hij zijne
handelwijze verreehtvaardige bij den óppersten
Hechter; maar dal hij het recht hebbe eene dood
zonde te maken om dat wij onze kinders naar de
gemeenteschool zenden, cn hel recht hebbe om
ons daarom de absolutie te weigeren, neen, dat
kunnen en dat zullen wij nooit gelooven.
minderd.
Andere inwendige verbeteringen kwamen lot
stand, andere misbruiken hielden op, waaronder
zekere al te groole vermenging van persoonlijke
belangen met dc belangen der godshuizen.
Komen wij nu tot de schrrrrikkelijke vervol
gingen, die, volgens onze heilige gazetschrijvers,
de bruine nonnen van wege de wereldlijke over
heid hebben te lijden gehad, vervolgingen waarvan
melding is gemaakt in den Veurnaar van 8 Octo
ber 1879.
Doch om aan onze lezers te doen zien, hoe dc
geestelijken van Veurne het gezag en de voor
rechten der wereldsche overlieden kleinachten,
hoe oneerbiedig, hoe onbeschoft zullen wij zeggen,
zij over deze overheden aan hel publiek spreken
durven, cn hoe groot hunne eigene pretentiën zijn,
is hel noodig, dal wij hier eenigc reken uit den
Veurnaar over schrijven. Wij roepen er de bijzon
dere aandacht op in van alle burgerlijke be
stuurders, die er kunnen uil besluiten, dat niets
gevaarlijker is, voor wal hun gezag cn meester
schap betreft, dan toe te geven aan de geestelijken.
Ziehier deze reken
Sedert dat De Hoon, De Brauwere en E. Van-
staen (sic) dc meerderheid uitmaken van de
Hospicen onzer stede, staal bel liefdadig gesticht
der zusters Annunciaten deerlijk in den weg.
Veurne was ten achteren voor de opvoedinge
der vrouwen De vrouwen, dochters cn meisjes
waren le dibachtig te Veurne voor onze Hospice-
lieeren, dal moesl worden veranderd!En
T zou veranderen En de vervolging begon.
Maar wal gedaan? De scholen waren in orde,
de meesteressen, hoewel nunnen, waren be-
bekwaam cn geleerd, zelve gediplomeerd (1),
de dochters, rijke en arme, beminden hunne
meesteressen en bleven ze voor ’i meestendeel
genegen, zelve achter hunne schooljaren
Wal gedaan
Ha ’I is gevonden. Do Zusters schikten de
prijsdceling alleene, gelijk hel recht en belame-
lijk is; zij deden de uilnoodigingen, en ’l was de
geestelijkheid die er alsdan aan T hoofd slond.
De burgemeester en schepenraad en hadden er
in velejarcn hunnen neuze sic) niet bijgeste-
kenHewel 1 die schole hangt af van de Hos-
picen en is zoo goed als stadsscholc, dus 't is
aan ons, zeiden de Stads- en Hospicenradcn,
van de prijsdeelingen voor te zillen cn le schik-
n ken. Zoo gepeisd, zoo gedaan! He ja, we zullen,
peisden ze, cn zeiden ook wel zeker, wij zullen
de Zustertjes moe maken.
Ja 'k zie ze me nog komen de burgemeester
Behaeghel, die voorbij is, schepen Ollevier, die
hel nog is, cn schepen De Prey, nu Rollinsche
commissaris in de plaatse van den alleszins
ircflelijken en onberispbaren heer Bieswal, ja,
'k zie ze nog komen op eenen gendarmeslap,
buiten’t klinken der sporen, cn brutaal de drie -
eerste plaatsen nemen, legen alle recht on beta- mij deze ondervraging in, zegt de spreker, maar ik
moiiiLbnid dn nortv lm..,- dni.n acht, dal de regeering noodzakelijk zich over een
vraagstuk verklaren moei welk op dit oogenblik
hel voorwerp is der weilige bezorgdheid van het
land. (Zeer wel! links.)
Dc heer Frère-Orban, antwoordt dal hij gansch
bereid is om aan dc Kamer de door het achtbaar
lid gevraagde uitleggingen te geven. Zoo dc Kamer
gepast vindt die uitleggingen toekomenden dins
dag le hooren, steil bij zich lot bare beschikking.
Hijtreding).
Dc Kamer beslist dat zij, bij het eindigen der
zitting, zich lol toekomenden dinsdag zal verdagen.
Vervolgens wordt er lol de stemming overge
gaan voor hel benoemen der bestendige commis
sion cn tol de uilloling der afdcelingen.
De zitting wordt geheven om halfvijf.
Openbare zitting, dinsdag, ten 2 nre.
Dagorder1° uitleggingen der regeering; 2*
herneming van de stemming over hel welsonlwerp
helrekkclijk het vergoeden der reis- en verblijf
kosten van de magistraten die in de gewone
assisen zetelen; 3° begrooting van hel departe-
menl van justitie; 4“ bcgrooling van oorlog, cn
b* bcgrooling der gendarmerie.
gesticht kosteloos gaan raadplegen, en de mede-
zieken of kwaaldragendcn. kosteloos afgelcverd.
Deze nieuwe inrichting bewijst aan onze bevol
king de grootste diensten.
UUUCr iUDivjo in vi wuv viiu uyuu MUVIl 1CZ.VU,
schrijven kan. Er zijn or <lrio die geen fransch ken-
gedurende oen jaar in het fransch pensionaat van Pope-
dando overste, die, destijds, schoon schrijven kou. Ziedaar
den bilan dor bekwaamheid dor briii.no nonnen.
•V. der
VERVOLG
Sonant.
l uvu ncvi muiidiiuo, mu up o acpicuiu
J arrondissement Leuven werd gekozen.
(1) Ouder do negen zustern is
iuuu»Ltn vp U,U1 uu UUMU1B vmi Iici noen schrijven kan. Er zijn er
er eene dio bijna noch lezen,
nen, cn bijna niets van do cijferkunst. Dan is er ocuo, die
1 zs, I I KUUUl Vltuu UüU IHIUO1.I1 puuciuuani I U
cijneil die men noodig heeft worden ook aan de ringho is geweest. Er zijn drio gediplomeerde zustere,
e\ i’ V «lino lil t>O<rAi ii L'. H I’ nol z. no •sPz»-z'\ïzxi»/n«,z4 l 1 zlizs zll I I, r*;b '7 ..1
