dachten eene revolutie te meer in hun geschied- het klerikaal ministerie, welke de liberale partij
v
Corre»pondencle.
'onthaald worden, omdat het ecu einde stelt aan
GEMEENTE W. E.
I>e Kamei*'
In overeenkomst met zijnen collega den Minister
van oorlog heeft M. Rolin-Jacquemyns, minister
van binnenlandsche zaken, een wetsontwerp neer
gelegd, dal in gansch bet land met toejuiching zal
ivnrdon nmtlnt het non einde stolt aan
E»e cerMto communie.
De Etoile llelge deelt den volgenden brief mede,
van den bisschop van Brugge, volgens welke hel
aan de pastoors verboden is dc kinderen, die de
zullen en moeten, zooals vroeger, loegclaten
worden en ik varoorlof u dat bij gelegenheid ie
bevestigen.
(Gel), t J. J. Bisschop van Brugge.
Bericht aan de oudci s
tegen 24.
De beraadslaging van de begrooting der finan
ciën is begonnen.
De discussie over de artikels gaal nu spoedig
voort.
doet verdwijnen.
Wij herhalen dat dit wetsontwerp, welk zeker
door de Kamer zal worden aangenomen, met den
meesten bijval zal worden bejegend, vooral in de
burgerklas, waar hel storten der noodlottige 200
frank reeds zooveel zorgen en tranen beeft gekost,
opdat hel nog dit jaar zijn effect zou doen.
Zeker zou het liberaal ministerie geen beter
nieuwjaarsgeschenk aan de burger- en werkende
klassen kunnen doen.
De discussie over hel budjet van binnenlandsche
zaken werd voortgezet. Er werd bijna niet ge
sproken dan over de schoolkwestie.
De hoeren de Lantsheere, Jacobs en Woeste,
hebben van wege de ministers Rolin-Jacquemyns
en Bara eene afzweeping gekregen, welke zij zich
lang zullen gedenken. Ook M. .Malou heeft zijn
deel gekregen in de redevoering van M. Bara, die
eens te meer geloond heelt hoe genegen, tegen
draad, de klerikalen de wel van 1842 waren, die
ze nu aanbiddelijk vinden.
De minister van Justitie herinnerde dal M. Malou
toen in zijne eigene gemeente eene school liet
bouwen, om concurrentie te doen aan de ge
meenteschool, die nogtans nog onder het beheer
der wet van 1842 stond.
M. Malou zat als in eene lang genepen. Wal al
moeite hij ook aanwendde om er uit te geraken en
zich te verdedigen, 't lukte hem niet.
De linkerzijde en het publiek hebben een uurtje
van plezier genoten, bij 't zien der verlegenheid
van den ex-minister.
De algemeene discussie over het budjet van
binnenlandsche zaken werd woensdag voortgezet
en eindelijk gesloten, na eene redevoering der
heeren Delcour en Kervyn de Letlenhove, twee
gewezene ministers van inwendige, die de droe
vigste herinneringen van hun bestuur hebben
nagelaten.
Zij, die in hunnen lijd, zoo onbeschaamd zijn te
werk gegaan in het doen van al te partijdige be
noemingen, hebben den heer Rolin-Jacquemyns
durven verwijlen, dat hij partijdig te werk ging.
De heer minister van binnenlandsche zaken
heeft geene moeite gehad om die heeren op hunne
plaats te stellen en de belachelijke handelwijze der
rechterzijde te doen uitschijnen, die alle nesterijen
en vertelseltjes zonder bewijzen uil den hoek
haalt om de discussion te kunnen rekken en te
I beletten dal de zaken afgedaan worden.
betaald zuilen
Uit llnmHcnppelle.
Ofschoon dc Paus aan de belgische bisschoppen
aanbevolen heeft gematigd te zijn en de wetten
van het land te eerbiedigen, ofschoon hij eenen
belgischen bisschop heeft afgezet, die zich onder
scheiden heeft door zijne buitensporige en oproe
rige maatregelen tegen de nieuwe schoolwet,
blijven nochtans de geestelijken in de buiten
gemeenten altijd even geweldig en nemen zij, bij
voortduring, hunne toevlucht lol de schande!ijkste
drukking om de gemeentescholen te ontvolken.
Ziehier, heer Uitgever, een voorbeeld van deze
stonden en dus dc legenJOpperste Waarheid, wier-
den rondgestrooid, zelfs eenen politieken cate
chismus met de ergste onwaarheden en lasterin
gen. Alles wierd in hel werk gesteld om het licht- I terug te geven, die zij voor de loting hadden
geloovig volk en cenigc kleine geesten te mislei- moeten storten, om desnoodig een remplacant te
den. En de klerikalen, die eeuwige revolution- I kunnen stellen.
Alweer eene onrechtvaardigheid, ingesteld door
Klerikttle bedreigingen.
De klerikale gazetten toonen zich ongerust als
er gesproken wordt, dal de jaarwed ie der geeste
lijkheid wel zou kunnen verminderd worden, om
haar te straffen over haar oproerig gedrag.
Moest dit gebeuren, zegl de Patrie van
Brugge, dan zouden de katholieken decreteeren
dat "de belastingen niel meer
worden.
Gelijk ge ziel, altijd bedreiging m Maar dat is
de laai van de Communards van Parijs Binst zij
nu zoo schoon bezig zijn, waarom nul dreigen te
doen gelijk in Ierland, waar politieke ophitsers
dc boeren aandrijven hun pacht ten niet te be
talen aan dc eigenaars en dc landerijen met geweld
in bezit te houden.
Dc bedreigingen der klerikalen van de afschaf
fing der belastingen te decreteeren, is maar een
stap, die gevolgd ka.i worden door het gegeven
voorbeeld van Ierland.
Wat zouden de katholieke grootc hoeren wel
zeggen al$ zij eens door hunne boeren uil hunne
kasteden gedreven en hunne pachthoven ontno
men werden?
De klerikalen zouden misschien in cenigc dorpen
hel weigeren van belastingen kunnen decreteeren.
Maar om 'teven gelijk kleine gemeente geniet
uit de Staatskas zelve meer voordoden dan hare
belastingen opbrengen.
Wie betaalt de geestelijkheid, dc postdienst, l
het gemeenteonderwijs, de ijzerenweg. dc tele-
hamlen? liet gouvernement dat over
drukking in onze gemeente voorgevallen.Waarlijk,
zulk gedrag roept om wraak voor God en voor de
menschcn.
In de vorige week, was de landbouwer, Jan
Verloove, die sedeit eenigen tijd ziekelijk was,
zoo zeer verslecht, dal de vrouw besloot een der
geestelijken te vragen om hem te berechten. Maar
wal gebeurde erVooraleer de zielenherders
onzer parochie er wilden in toestemmen den
braven man te berechten, moest hij beloven zijn
zoontje uil de gemeenteschool te trekken. Ver
loove weigerde en werd niet berecht. De toestand
van den zieken verergerde; er werd veel weg en
weergeloopen, doch de geestelijken bleven onmee-
doogend. Eindelijk, door de lussclienkomsl van
den schoonvader van Verloove. zijn onze zwarte
meestermakers er in gehikt zijn zoontje aan de
gemeenteschool te onttrekken. Hel kind blijft
t’huis, maar ondanks al de pogingen der geeste
lijken, hebben de ouders er niet in toegestemd liet
naar de paslorsschool te zenden.
Geen dag gaat voorbij, heer Uitgever, of men
hoort van klerikale dwangmiddelen om eenige
sukkelaars in opstand te brengen legen de wereld
lijke overheid, en om eenige kinderen de ge
meenteschool te doen verlaten Die dwangmid
delen worden hier openlijk afgekeurd en doen
meer en meer aan de inwoners begrijpen hoe
weinig hel gedrag onzer geestelijke mannen met
hunne zending van liefde en vrede overeenkomt.
x.
S. Het Advertentie-blad heeft gemeld, dal er
64 leerlingen in onze gemeenteschool zijn. Dit is
een misslag er zijn 68 leerlingen ingeschreven,
doch ten gevolge van de koude en van den
sneeuw, zijn er dagelijks nog al eenige kinderen
afwezig.
- - --
goede gedachten, zulke edele gevoelens in te vinden zijn.
het volk verspreid. Schitigebeden waarin leugens eene echte jcldaftroggelarij, gepleegd door den
Staal.
Dit ontwerp strekt om aan dc milicianen, die
een goed nummer getrokken hebben, de 200 fr.
- i
geloovig volk en eenige kleine geesten te mislei- moeien storten, om desnoodig een remplapant te
nairs, dachten hel land in oproer te brengen,
boeken aan te teekenen. En de klerikalen, aange
vierd door die eeuwige vijanden van licht on
vooruitgang, de Jesuilen, dachten in hunne poli
tieke charlelanisme (gelijk dc heer Jotlrand in de
kamer zegde) iels ten hunne profijte voort te
brengen. Maar achteruit! oproermakers, uwe
hoop is verijdeld. De latere geschiedenis zal een Wij durven hopen dal men er haast zal tijzetten,
feit van vervolging te meer bij uwe reeds zoo
talrijke twistzoekingen aanslippen. Wal hebt gij
teweeggebracht? Wat hebt gij bekomen? Niets,
niets! Edoch iets. Gij hebt de oogon van hel volk
geopend dal klaar in uwen duisteren winkel
beginlte zien. Hel heeft nu klaarblijkend bemerkt,
hoe gij den godsdienst weder misbruikt hebt lot
uwe helsche plannen en hoe gij de verheven leer
van den Zaligmaker die de liefde, rust, eendracht,
gehoorzaamheid aan de wellen des lands predikte,
hebt vervalschl. Gij hebt wederom, gelijk zoo
dikwijls in den loop der eeuwen, de onverschil
ligheid in zake van Godsdienst geschapen en
gevoed.
Niettegenstaande al uwe ongeboorde volksver-
drukkingen en oproermaking, blijft hel land kalm
en rustig. Het misleide volk lacht nu met uwe
onvoorzichtige doenwijze. Wat blijft er nu over
van uwe weigering der sacramenten, van uwe
excommunicatie? Den spot van het volk oogst gij
in. IVant
Overal komen de kinderen terug tot de ge
meente scholen, die in vele plaatsen meer leer
lingen tellen dan voor de nieuwe wet. De Paus,
waaraan gij in uwe heerschzucht niet wilt ge
hoorzamen, zegt u, dal gij de wellen en de con
stitutie niel alleen moet gehoorzamen maar zelfs
hoogachten, omdat zij in België meer vrijheden
aan de geestelijkheid geeft dan in elk ander land.
De bisschoppennamenlijk die van Brugge,
zoggen dal leerlingen der gemeentescholen zoo
wel hunne eerste communie zullen doen als die
der scholen met God?? Daarom:
Zal hel volk, dal gij misleid en bedrogen hebt,
zich van u afkoeren en zich richten tot de Libe
ralen hunne natuurlijke verdedigers en wel
doeners.
van den bisschop van Brugge, volgens welke het
gemeentescholen bezoeken, tol de eerste
munie toe te laten.
Ziehier dien brief, die gedagleekend is van 26
november 1879
uilgedrukl, heb ik de eer u tó lateif weten’ dat
de hoedanigheid van leerling eener o/ficieele lagere
school, geene reden is om de eerste communie
te weigeren. De kinderen der ofticieelc 'scholen
Waarlijk! hel gaal alle belachelijkheid te boven,
als de klerikalen dreigen van elk belgisch dorp
een klein republieksken te maken, naar T voor
beeld der Communards!
De geestelijke partij wordt zoo dolzinnig, dal zij
hel gezond verstand verliest.
Volksbelang.)
Vierde brief.
Com- j ut 4U1R„ ,llm„ uict gouvrucuugor is aai unu pilaarbijters
van België en Erankrijk te aamou. Een werk waar zulke
goede gedachten, zulke edele gevoelens iu te vindon zijn,
i dat durven zij verbranden. Hoe meer ik dacht aan het
ii. hoek on de eerlijke, goedhartige schrijver: hoe onhegrijpe-
Aan den wenSCn voldoende, die gij mij hebt lijker mij de razernij dor kwezel» werd. Ik wilde on moe.i
tpodrilkt hfth ik dn Per n tn Int.» a». W(>Uin waar j8 knoop lag
Na dat ik een ferm sermoen gedaan had bracht Celen
tientje het eindelijk na een deel omwegen uit. - Moedor
zou maar zeker zijn dat ik geen zlrchte boeken meer had
als er goon enkel boek (goed of slecht meer in hui» was.
Die l.odeganck wm mlascliien zoo slecht nlot, maar Celes-
tiontjo wist toch dat hij uit 't bureel van 't Advertentio-blad
kwam en
Ik had genoog gehoord. Oo ziet dat C destientje getrouw
do lesson V Igt barer oude meesteressen, do zachtmoedige
nonnekons. In plaats van den vrede in huls te herstellen,
vijzelt zij hare moedor op. Al wat do liberalen denken is
slecht, al wat zij doen is slecht, al wat van hen komt is
slecht behalve hot gold. Als 't nog te herdoen was, al
schreeuwde moedor nog zoo luid, al kwam do pastor nog
zoo dikwijls loepen, neen, zij zou naar de kloosterschool
niet gaan; want nu hob ik hair op mijne tanden, zooala zij
op haar frausch.
Ik ben een sukkelaar geweest; want het is zoo gemak-
kelijk te begrijpen dat men bij den paardensmid niet gaan
moet om pasteibakker te worden. Hoe kan iemand die
afstand doet van do wereld een kind leoren leven in de
wereld: iemand die vader en moeder verlaat om voor zijn
eigen zaligheid, voor zich-zolf te zorgen, oen kind eerbied
inboezemen voor zijne ouders.
Wat zou men zeggen van een schouwvager die de kin
deren zou wijsmaken dat schouwvagen het eenigst eerlijk
ambacht is, dat alles moet zwart zijn om te deugen eh dat
ander» menschen niets raur zijn dan ontaarde, afgevallen
VI» UUUIUICÜIVU I
Heer Uitgever,
Het openbreken van dat kofferken had ik moeten ver
zwijgen; want deze week heb ik de gevolgen ontdekt van
die heldendaad mijner kwezel». Hot is een waar schelm
stuk. dat ik moeilijk zal kunnen vertellen. Voor het oogen-
blik acht ik het goed niet verder daarover meer te spreken.
Nog slechts twee woorden. Op dien kwaden morgen na
het sermoen, vroeg ik aan mijne vrouw: Wal hadt ge
toch in dat kofferken te snuisteren; ge weet wol dat ik
daarin niets bewaar dan eenige oude almanakken weg
wijzers), en e uigo papieren.
Daarop ging mijne vrouw aan 't schrcijon en dat maakte
mij wel wat ongerust; maar Cclestientjo kwam er tusschcn
en zei hoe zij in den nacht elkaar versterkt hadden in
't geloof en hoe zo besloten w iren alles to doen om toch
eindelijk mijne ongelukkige ziel te redden en hoe Celes-
tiontje moeder had aangeradeu ook oen» te kijken in dat
kofferken of daar som» geone geuzeboeken in verborgen
waren.
Mot die verklaring wa» ik tevreden. Om aan erger
verraad te kunnen denken was ik Ook te zeer vergramd
over die ongehoorde daad van onverdraagzaamheidhet
ontstelen van mijn Ledeganck.
i i i i i 1 AhCelestientje als go maar enne moe'ler kondet worden
III de Zitting van dondeidsg IS liet geheele van al» degene die in dat werk is afgeschlldordVan Haar eu
bel budjet aangenomen geworden met 70 stemmen hare kinderen zegt hij
Zij mochten een voor oen om hare gunst verlangen
Of komen al to zaam en hangen aan haar zij;
Do kring in 't algemeen (iad gansch hour hart ontvangen,
En nog dacht ieacroon: - do voorrang i» aan mij.
En verder, aan broer» en zuster»
- Wij vlogen gansch den dag als vooglen op en neder.
Of peinsden over 't boek, of dartelden op 't gras;
En bracht do middaguur of do avondstond ons weder,
Hij 't oopnen van do deur vroeg elk waar moeder wa».
Leer dat van buiten en lees tusschen do regel» en zeg mij
of zulke vrouw niet godvruchtiger is dat allo pilaarbijters
i
I
net gcineemeufHivi uu ijuuiüinvug, uu vutc-
graaf; wie onderhoudt de wegen; wie heeft de
sommen in handen? Het gouvernement dat over
dit alles of er groolendeels over beschikt.
