In hare zitting van 4f" dezer, veroordeelde de
fiorreetiouneele rechtbank van Brugge tot 26 fr.
boete of acht dagen gevangzitting en de kosten
'van het proces, voor slagen op een kind van 15
jaar, Pitler Pieters, onderpastoor van Pitthem.
Pieter Pieters is een boerenzoon van Nieukap-
pelle, hij is nu dertig jaar oud, en, ondanks zes
jaar lalijnsche studiën, in een geestelijk collcgie,
ondanks vier jaar verblijf in het seminarie van
Brugge, is hij nog altijd onbeschoft en ongeschaafd
en.... boer gebleven. Onze lezers zullen er over
oordeeleu door de volgende verklaringen der ge
tuigen in zijne zaak.
lr getuige, Vinkier llenri, 15 jaar, verklaart dat,
op 22 december 11. hij met twee zijner makkers,
in het leer-werkhuis, bij de sloof zal, toen den
onderpastoor Pieters bij hen kwam. Zij deden voor
hem hunne klak af. Doch, den onderpastoor
wendde zich lol hun en hij gaf aan de getuige een
kaakslag, dat hij op de grond viel, zeggende 't is
zeker sedert dat gij in de geuzen school gaat, dat gij
mij niet meer wilt groeten
De Voorzitter. Wat kwam den onderpastoor daar
doen.
Antw. Niets; hij komt daar wandelen en hij ver
trekt dan.
2* get. Vanhollebeke Jules, 14 jaar, verklaart hel
feit van de kaakslag.
De Voorzitter. Had gij uwe klak op hel hoofd.
.4. Neen, wij hadden die afgedaan voor den
onderpastoor.
De Voorzitter aan de verdachte. Waarom moest
gij Vinkier slaan voor zijne onbeleefdheid, dewijl
iiij zijne klak voor u afgedaan had
De onderpastoor. Hij had onbeleefd geweest door
het, hóófd te keeren.
De Voorzitter. Zoo dal gij de kinders slaat om
dat zij hel hoofd draaijen! (Beweging).
3' gel. Staelens Jan, 1(5 jaar, verklaart ook dat
den onderpastoor aan Vinkier ne fleeter gegeven
heeft, omdat hij meende dal hij in de gemeente
school ging.
4' gel. Coessens Basilius, 72 jaar, loezichler in
liet leer-werkhuis van Pitlhem. Getuige heeft niets
van de zaak gezien; doch den onderpastoor heelt
hem gevraagd wie de kinders uil het leer-werkhuis
dwong naar de gemeenteschool te gaan. Bal men
welhaast een nieuw leerwerkhuis zou maken, en
de getuige aan de deur zetten en alle de kinders
uil liet werkhuis van het gouvernement trekken.
Getuige zegt dal de verdachte daar niets te
verrichten had.
Het hof van beroep van Gent heeft in zijne zitting
van 15" dezer, eene schoone zaak van goede op
voeding en welgemanierdheid te beslissen gehad.
Ziehier waarvan er kwestie is:
De pastoor van Wulverghem, F. J. Herman, zit
op de bank der l/eschuldigden om den zoon van
zijnen gewezen klokluider, Collignie, mishandeld
te hebben.
De vader van den jongeling, werd van liberalism
verdacht en hij wilde zich wreken op diens zoon.
Hei kind had eens gelachen tijdens de catechis
musles en de pastoor had hem een slag gegeven
in hel aangezicht.
Een ander maal, het was inde voorbereiding
voor de eerste communie), de jonge Collignie, had
een verdacht gerucht gemaaktde pastoor had
licm een slag onder de kin gegeven, dal hij er een
tand door verloor.
Eindelijk, zekeren dag, in de school, tijdens hel
bezoek van den pasloot’, had hel kind zijne les
voorbeschreven; dat moesl hol bekoopen; de
pastoor ging slillekens achter hem, en gaf hem op
verraderlijke wijze een zoo geweldigen slag, dal
een grool gerucht in de klas ontstond en men het
builen de school vertelde.
Hel parket van IJpercn, dal kennis van die
feilen bad bekomen, deed ecu onderzoek doen.
De zaak werd voor de correctionncele rechtbank
van IJpeien gebracht, die de beschuldiging van
slagen en verwonding losliet en enkel M. de
pastoor tol 5 fr. boel, als eenvoudige overtreding,
veroordeelde.
Hel hof van beroep heeft dal vonnis veranderd
en de pastoor lol drij straffen, elk van 30 frank
boel veroordeeld.
Ouders, zendt uwe kinderen maar naar pastoors-
scholen, daar slaal men ze dal hun de landen uil
den mond vliegen I
De gezalfde schrijvers van den Veurnaar willen
kluchtig zijn, maar hel gaal niet, waul die men
schen zijn in gcene gemoedsgesteltenis om hunne
lezers te doen lachen. Hunne kluchten zijn daar-
en boven al te grof, hunne leugens al te lastbaar.
Wat er duidelijk dooi straalt in alle hunne arti
kels, is spijt en nijd. Dit bekennen dc klerikale»
zelven. Dit hebben wij hen, bijvoorbeeld, hooien
zeggen 1° verledenc week, als de heilige opstellers
beweerden, dal er alleenlijk 22 leerlingen in de
gemeenteschool van Steenkerke zijn; 2" deze week
als het Veurnaarlje drukken durft, dat onze ge
meenteonderwijzeressen wanneer zij met hare
schoolkinderen gaan wandelen, «t misschien 25 of
30 of nog meer kinders, die van de school geen
deel maken, doen mee gaan, om te doen ge-
looven dal zij veel kinders hebben in hunne
school
O gezalfde schrijvers, hoe durft gij zoo liever
en dat nog in den H. Vasten!
menschen, als verachtelijk en vcrsloolelijk volk
als schaamteloze geuzenkluts
Gevoelens van onverdraagzaamheid zijn nadeelig
voor eeniederzij versleenen hel hart, zij ver
derven de zeden en zijn eene bron van onwel
voeglijkheid en ongemanierdheid. Zulke gevoelens
kunnen passen aan politieke priesters en nonnen
aan dewelke politieke bisschoppen gebieden onop
houdelijk tegen de liberalen te velde te trekken,
doch ze zijn ten volle tegenstrijdig met den waren
christclijken godsdienst, en allergevaarlijkst voor
kinderen, die geschikt zijn om in de wereld te
leven en om in de wereld hun brood te verdienen
Klerikale opvoeding. Klerikale yvelge-
manierdheid.
Ons heilig pastoorsgazetje geeft te kennen dat de
opvoeding in de klerikale scholen onverbeierlijk
is. Om te bewijzen hoezeer het bladje zich be
driegt, zullen wij hieronder eenige staaltjes van
klerikale opvoeding en klerikale welgemanierdheid
mededeelen.
Op fF" dezer deden de kinderen onzer gemeente-
meisjesschool eene wandeling in de stad, ver
gezeld van hare vier onderwijzeressen. Omtrent
de herberg de Keizer onimoetlcden zij de leer
lingen van het geestelijk collegie, die insgelijks
op wandeling waren. En wat deden deze wel
opgevoede studenten Gróetteden zij de onderwij
zeressen en de meisjes, gelijk liet aan welgema
nierde kinderen betaamt’ Neen, maar zij bromden
en grolden. Wel is waar, de surveillant heelt
getracht hel te beletten, doch niettemin liet feil
beslaat, en het bewijst ten overvloede in welken
geest van onverdraagzaamheid de kinderen in dc
geestelijke gestichten worden opgeleid. Men leert
eraan dcjeugd de liberalen haten en verfoeien
men doel er dc ouders, die hunne kinderen naar
wereldlijke scholen zenden, aanzien als slechte
leerlingen der Staats normaalscholen aan de
jongelingen en jonge dochters die zich voor deze
scholen voorbereiden, aan de schoolopzieners,
aan dc leden der schoolcoinilieten en aan alle
personen die de ofllcieele scholen ondersteunen
en bevoordeeligcn, zoo als liberale leden van
gemeente-arm of godshuisbesturen, zoo als aan-
wervers ten voordeele van gemeentescholen, zoo
als onafhankelijke ouders, die ongedwongen
hunne kinderen naar deze scholen zeilden, zoo
als alle burger,'die, doorgiften ef aanmoedigingen,
genegenheid voor hel officieel onderwijs blijken
laat.
Eenige dezer personen worden mondelings dooi
de geestelijken verwittigd, en deze verwittigingen
zullen aan onze heeren priesters geleerd hebben,
indien zij hel nog niet wisten dal de mensenen aan
hunne politieke absolutie weinig prijs hechten.
.la de geloovigen zijn volkomen ge-tmi in don
poliliekeu dwangmiddel der bisschoppen Eu niet
zonder reden, want men is niet slecht omdat een
geweldige partijman het goed vind'., u sticht te
noemen, en ecu priester, hoe hoog hij geplaatst
zij, kan toch, bij verstandige menschen zijne
politieke schikkingen voor geen Evang lie doen
doorgaan.
Dezen die, ter oorzake der nieuwe schoolwel
de absolutie geweigerd worden, mogen dus gerust
op hunne twee oorei; slapen en betere tijden af
wachten. Inlusschen leveren wij ter hunner over
denking de volgende bemerkingen der Verdediging,
welke een onderwijzer tot zijne amblgenoolen en
lot de ouders zijner leerlingen toestuurt.
3 V. Hoe worden dc dagelijksche zonden ver
geven
A. Door leedwezen, gebeden en allerlei goede
werken.
Volgens den catechismus is het dus niel nood
zakelijk de dagelijksche zonden te biechten, om er
vergiffenis over te bekomen.
4 V. Door wal middel worden de doodzonden
vergeven?
A. Na hel Doopsel, door de priesterlijk macht
in de biecht, «en ook dooreen oprecht en volkomen
berouw.
De doodzonden, na hol doopsel bedreven, kun
nen ons dus op twee wijzen vergeven worden:
1° door de priesterlijke macht in de biecht, 2° door
een oprecht en volkomen berouw.
De catechismus leert dus, dal hel niel al lijd
uoodzakelijk is de doodzonden te biechten, om er
vergiffenis over te bekomensoms is een oprécht
en volkomen berouw genoegzaam.
En wanneer is een oprecht en volkomen berouw
genoegzaam?
Wanneer men in de onmogelijkheid is zijne
zonden te biechten. Bij voorbeeld: Een reiziger
bevindt zich in eene wilde streek; hij wordt ziek
en zou gaarne biechten; toch het is hem onmoge
lijk, hij heeft geenen priester. Door een oprecht
berouw worden zijne doodzonden hem vergeven.
Op 8,u" dezer, in den nacht, vervolgden studen
ten der universiteil van Leuven oenen liberalen
burger, den heer Pirsoul. En als deze heer zich
wilde verweren, lostle een der studenten vier
pistoolschoten op hem, gelukkiglijk, zonder hem
te treffen.
Wat welgemanierde jongens zijn toch die studen
ten der katholieke universiteil! En ze zijn ook zoo
zedelijk! want, tet 'uitzondering van Brussel, is er
geenc eene stad in België, waar er meer onechte
kinderen geboren worden dan Ie Leuven.
Welaan ouders, zendt uwe zonen naar de
katholieke universiteil.
Klerikale aanvallen vcreeren.
Welke personen worden het meest door de kle
rikale gazetten aangevallen? De hoofden en wer
kers der liberale partij, zoo als de hoeren Frèrc-
Orban, Bara, Van llumbceck, Pocher, Em. de La-
veleye, Laurent, enz. enz. en, in onze provincie,
de -heer Heyvaert, de arrondissements-connnis-
sarissen, de liberale gemeente bestuurdbrs, de
liberale .dischhecren, de hoofden en werkers der
liberale association enz. enz.
Storen die heeren zich aan dc klerikale aanval
len? Geenszins, want zulke aanvallen leveren liet
bewijs dal zij als politieke mannen hunne plichten
volbrengen, en al wal zij betrachten is de goed
keuring hunner parlijgctioolen.
De klerikale aanvallen vcreeren dus? Voorzeker,
en een waar liberaal zal er zich nooit over bekla
gen; wel integendeel.
Metr leest in den Veurnaar:...» die wil katholiek
blijven, moet gehoorzamen aan de wettige gees-
lelijke overheid, en die opentlijk tegen "hare
geboden opstaal en voortgaat in dezei: opstand
kan niet nicer weerdig zijn van de absolutie of
de 11. Communie te ontvangen, in een woord,
van als christen mensch gerekend te worden.
In Veurne verbiedt de geestelijke overluid van
liberale gazetten te lezen, van deel te maken van
dc liberale associatie, van de kinderen naar de
gemeentescholen te zenden;... en nogtlians er zijn
hier een groot getal menschen, die liberale gazetten
lezen en nooit hun abonnement hebben willen
opzeggen, die deel maken van de liberale associa
tie met hel vast voornemen er deel van le blijven
maken, die hunne kinderen naar de gemeente
scholen zenden eu ze er voor niets ter wereld
zouden willen uittrekken. Die menschen zijn dus
in opstand tegen de geboden der geestelijke over
heid. Onze priesters weten bel, eu alle die opstan
delingen kennen zij volkomen goed; en niettemin
geven zij jaarlijks aan een groot getal dezer per
sonen, die zij beweren onweerdig te zijn van als
christen mensch gerekend le worden, dc abso
lutie en de H. Communie!
De priesters zijn dus niel overtuigd van bet gene
zij zelven zeggen? Hunne voorschriften, hunne
bedreigingen zijn dusniel ernstig? Neen, zij spelrn
comedieze zijn streng of toegevend volgens de
personen en de omstandigheden, en bijzonderlijk
volgens dat hunne strengheid of hunne toegevend
heid aan hunne politiek voordeeiig kan zijn.
Dc heilige opstellers van ons pastoorsgazetje
sommen de onkosten op der tien bestaande Athe
neums, scholen, zeggen zij, die maar dienen om
eenige kinderen van geuzen in de sleden op de
kosten van den hoer en den burger te laten slu-
dceren, en zij doen die onkosten als eene op
rechte geld verkwisting aanzien.
Volgens die verstandige en rechtzinnige heilige
manned, zijn Atheneums en middelbare scholen
nutteloos en zij schandvlekken hel Gouvernement
omdat hel er nog nieuwe inricht.
Het moet echter verwonderen, dal die scholen
nooit afgeschaft geweest, zijn. En inderdaad de
klerikalen zijn zoo dikwijls aan hel hoofd geweest
sedert dal die scholen beslaan, en allijd heelt men
ze behouden.
Wal beleekcnl dal? Dat beleckenl dal de kleri
kalen huichelaars zijn, dal zij maar klagen,
schreeuwen en vertnaledijden om meester te wor
den. Doch eens dat zij aan schollelken zitten
dan vinder, zij alles wel, envullen hunne
zakken.
Voor u, ouders, en voor ons, onderwijzers, is
er uil die twee vragen groot nul te trekken. Hel
Paaschfeesl is aanslaande, en wij allen wenschen
niets beiers dan le dier gelegenheid al onze zon
den, dagelijksche zoowel als doodelijke, te biech
ten. Maar de priesters weigeren onze biecht te
aanbooren! Hoe dan vergiffenis bekomen? De
catechismus heeft hel ons daar geleerd.
Onze dagelijksche zonden zullen vergeven wor
den door leedwezen, gebeden en allerlei goede wer
ken, dus zonder biecht; en daar wij in de onmoge
lijkheid zijn onze doodzonden, zoo wij er bedreven
hebben, le biechten, zullen die vergeven worden
door een oprecht en volkomen berouw.
Alwie den catechismus gelooft, moet dat met
ons zeggen.
De barmhartige en rechtvaardige God zal ons
dus vergiffenis scheuken, zonder dat wij onzen
Paaschen houden.
Sommigen zullen misschien zeggen:
Maar zijnen Paaschen niet houden is in zich
zelven eene doodzonde.
Ja, wij kennen de twee geboden der H. Kerk;
gij zult uwen priester ten minste eens jaars uwe
biecht spreken en nutten omtrent Paaschen hul
Lichaam des Heeren.
liet is onze vurigste wensch die geboden te on
derhouden; maar zulks kunnen wij niet want dc
priesters willen onze biecht niet mmliooren, noch
ons Jiel Lichaam des Heeren toeieiken, en wij
kunnen er hen toch niet toe dwingen. Aan hen de
verantwoordelijk heid
Wij spreken hooger van betere tijdenDie
tijden zullen welhaast komen, want de geeste
lijken zullen niel lang wachten deze personen,
aan de welke zij heden zoo onverstandig de toe
gang lot den biechtstoel weigeren, schoon te gaan
spreken op dal zij toch zouden willen te biecht
gaan. Doch hoevelen zullen er alsdan n.og aan hel
verzoek der priesters voldoen?.. Dal is de kwestie.
Sprekende van dc aanhouding van Savaete heb
ben wij gezegd: hij ontving zijn onderwijs in dc
lagere school zijner gemeenteen vervolgens in dc
geestelijke normaalschool van Thourout
Deze zinsnede doel tweemaal achtereen onze
heilige schrijvers le poerde springen, en zij vallen
ons aan juist als of wij zouden gezegd hebben, dat
I
.jmrrjnrmviii j n.
BBgWBirSLrjJli »n i.i i i i uq
Twee vragen uit den Catechismus.
(VEERTIENDE LBS.
Comedic,
