I
blijven.
IM iis slosh!Zegt gij lezer. Wel ju4:)t
De Journal de Bruges van den eersten
dezer maand beval eenen brief uil Veurne,
waarvan wij de vertaling hieronder laten
volgen.
Kiezingsnieuws uit liet arrondis
sement.
Wij vernemen dal de kandidatuur van
den hoer Ch? Meynnc door de liberalen
van gansch het arrondissement zeer goed
wordt onthaald, des te meer daar zij een
oogenblik gevreesd hadden, dal de strijd
niet zou worden aangevangen.
Die vrees w.as ongegrond, want sedert
vijl' en twintig jaar heeft de vrijzinnige
partij niet óónc kiezing voor de Kamer
laten voorbijgaan zonder in het strijdperk
te treden, en nu dal de hoofden dor kleri
kale», namelijk de geestelijken, een zo
groot getal kiezers hebben misnoegd, nu
dat do wijzigingen aan de kieswet het
getal der liberale kiezers in evenredig-
i_.. -me(| e|. j
dat onze j
moraal der jezuïeten ziet er zoo nauw
niet op; de klerikale dagbladen zijn zoo
kiescli niet.
Immers daar treft men zoovele leugens
in aau, dal men er sedert jaren aan ge
woon is. Zij stapelen de eene leugen op
de andere. De klerikale schrijvers moeten
een klein gedacht Ijebben van hmine le
zers; löaar, hel is waar, zij weten wel dal
iudien zij de waarheid aan de buitenlieden
deden kennen Irun klerikale winkel gauw
gesloten zou zijn.
Daarom ook veldlieden de hooggeleerde
herders, op straf van doodzonde ol' wei
gering van sacramenten, hel lezen der
waarheidslievende ol’ liberale dagbladen,
en zij zelf, die niets anders lezen dan
ultraipouiansche lengengazetlen, welen
dan ook niets van den wezeatlijkeii staal
der zaken, en kennen van de eeuwige
verlangens en neigingen der hedeftdaag-
sche samenleving izmedAJs een ge
boren kind. Daarom onk Itebben wij zoo
vele leugens door do gi5c.df.fen bei volk
zien opdrimgeu, ter van de
nieuwe schoolwel: leugens die zoo last
baar zijn dat zelfs de eenvoudigste boer
met de klerikaffibedrtegers moet lachen.
jLicgcti dat kittineti zij allerbest.
a>j pn'dwr a/s gij bt-i volk zegde!
Onze lezers welen thans genoegzaam
dal de bisschoppen en do pastoors liegen
en lasldi'en wanneer zij zeggen dal de
nieuwe schoolwel eene slechte, eene god-
deloozc wet is; dal ze liegt n en lasteren,
wanneer zij de oflicieele onderwijzers
voor schismalieken, voor zendelingen des
duivels willen doen doorgaan; dat zij
liegen en lasteren, wanneer ze beweren
dat er in de gemeentescholen iets onder
wezen of gedaan wordt, dal tegenstrijdig
is met hel katholiek geloof. Onze lezers
welen ook dat leugentaal zonde is; maar
wat zij misschien niet welen, dal is, dal
al de leugens eti lasteringen van onze
politieke bisschoppen en pastoors zooveel
doodzonden zijn. Wij willen hel hun be
wijzen, de catechismus in de band.
Zie 26’* les.
8 V. Is leugentaal zonde’
En hot; zullen die doodzonden vergeven
worden Is de biecht geuoegzaan? Neen
want de volgende vraag van den cale-
9 V. Wal moet hij doen die iemand in
zijn goed of in zijne eer beschadigd heeft?
A. Hij moet, zoo hij best kan, aan hem
of aan zijne erfgenamen restitutie doen.
Keslilulié doen beieekeni: het gestolen
goed wedergeven,1 of de gekwetste eer
herstellen en de schade vergoeden.’1 (Zie
uitleggingen van den catechismus).
De geestelijken moeten dus, willen zij
vergiffenis over hunne leugentaal be
komen onze gekwetste eer herstellen en
de schade vergoeden.
Zullen zij zich zoo diep willen verne
deren’ Wij twijfelen eraan; zij zijn daar
te hoosaardig en te koppig voor. Echter
wenschen wij hel in hun eigen belang, en
daarom herinneren wij hun de 8“* vraag
der 15’ les van de catechismus.
V. Voor wie is de hel
A. Voor die welke builen het waar
achtig geloof sterven, en ook voor die
welke builen de liefde Gods mei doodelijke
zonden verscheiden.
Zedeles. Gij, geestelijken, die eenen
splinter in ons oog meent te zien, ver
wijdert eerst den balk die uw eigen ge
zicht belemmert
Fhejmanv'. (Verdediging
Na dit onverwacht schandaal, dat op
de aanwezigen den pijnlijksten indruk
heelt gemaakt, zette de onderwijzeres de
ondei brokene lezing van de lijkrede voort,
en de bloedverwanten en vrienden van de
overledene, in plaats van nog een oogen-
naar de kerk te gaan bidden, zoo als het
blik T gebruik is, vergezelden de onder
wijzeres tol aan hare woning, willende
aldus legen het schandelijk gedrag van
den pastoor prostesleeren.
Aanvaard, Mijnheer de Uitgever, de
verzekering mijner volkomenc achting.
v.
Men leest in de Progrès van Yperon,
dat hel komileit der liberale. Associatie
van dat arrondissement beslist heeft den
strijd aan te gaan voor de wetgevende
kamer. In de eerstkomende zitting zal
men overgaan tolden keusder kandidaten.
M.’ I.. Vianet.
Onze pastoorsvertegenwoordiger heeft
eene /lauwe, begaan met over den Nieu-
portschen bassin-a/lot te spreken.
In de Kamer handelen over zaken, dié
men hoegenaamd niet kent en onnoozelen,
belachelijken praal vertellen,... waarlijk,
dat gaal te verre
De Nicuporlsehc .correspondent van do
Klerikale gazelle van Dixmude stort tranen
over de redevoering en over de misgreep
van M.r Visart en onze confrater de stad
iïien/w.t spot er mede volgender wijze
In ons nummer van 28 april jl. hebben
■wij de beklagenswaardige onwetenheid
aangetoond van onzen volksvertegen
woordiger M. L. Visart, belrekkelijk de
ontworpen verbeteringswerken onzer
haven; 's anderendaags, 29, in zitting van
de Kamer der volksvertegenwoordigers,
verweet M. de minister Sainclqlclte bel
hem in ’t openhaar mw zeer beleefd
en dit .ie DTge»woor4i^M’ii/j saw al zijne
-collega!' w
’t Is fcai*.en onze puioorsvertegen-
woordiger inrijgt eene tmirige vermaard-
(heid in 4e Kamer.
I)e gezalfde opstellers van den Veurnaar
zouden beter doen van over den finan-
lieelen toestand onzer stad te zwijgen,
want met er over te spreken bewijzen zij,
dat zij er niets van kennen hoegenaamd.
Waarom putten zij hunne inlichtingen
in hel stedelijk verslag van 1877-78 en
niet in dat van 1878-79’ Waarom spre
ken zij niet van de aflegging van de
leening van 7000 fr.?Waarom noemen
zij de borgtocht van den stedelijken ont
vanger eene leening? Of denken zij mis
schien, dat er niet altijd eenen ontvanger
en eene borgtocht zullen bestaan’
Waarom maken zij geene melding van de
titels der leening der provincie, die, nog
al in aanzienlijk getal, de stad in bezit
heeft!..»
O gezalfde opstellers! het zijn altijd de
oflicieele scholen, die u in liet hoofd
spelen en die u, maar niet de burgers,
verontrusten.
De finanlieele toestand der stad laat
niets te wenschen, en schoone en ge
zonde scholen mag en zal de gemeente
raad tot stand brengen. Dit is de wensch
der burgerij, en aan dien wensch zal
worden voldaan.
Wij kunnen het liberaal ministerie niet
genoeg geluk wenschen mei dezen maat
regel.
Doch hierbij bepalen zich de nieuwe
hervormingen niet. Vlas en kemp wer
den, alles wel berekend, met nagenoeg
70’/. op den vervoerprijs verminderd
De heer Saincteletle meent hel goed
met de buitenlieden, en wij vormen den
wensch, dat hem gelegenheid zal gegeven
worden al zijne nieuwe en nuttige plan
nen in praktijk te brengen. Thans reeds
heefl hij, na twee jaren bestuur, meer ge
daan voor handel en nijverheid dan 10
klerikale ministers te zamen.
Wij hopen en zijn overtuigd, dat het
Vlaamsche land hem daarvoor dankbaar
zal zijn. (Volksbelang.)
Het liberaal ministerie en de
landbouw.
Ja de liberalen hebben veel gedaan
voor den landbouw. Als wij alles goed
overwegen, liet zijn enkel de liberale
minisierien die zorg gedragen hebben
voor den akkeibouw en de veld bewoners
met weldaden overladen. Het zijn geene
ijdele woorden noch beloften, maar daad
zaken, onloochenbare daadzaken. Herin
neren wij er eenige:
1" Wie heeft de ijzeren wegen in België
aangelegd en uitgebreid De liberalen,
want de klerikalen vreesden hel stoom
tuig gelijk den duivel.
2’ Wie heeft de steen-, buurt en zand
wegen alom lot stand gebracht De libe
ralen, want hunne tegenstrevers zijn maar
onwillig achteraan komen gesukkeld, de
wijl zij in elke verbetering van gemeen
schap een middel vreezen tot beschaving,
vrijheid en vooruitgang, de gezworen
vijanden der dompers.
3° Wie heeft de oktrooien afgeschaft
en alzoo de sledelijke belastingen op eet
waren, vee, viscli, enz. doen verdwijnen’
De liberalen, inweêrwil de klerikale partij
alles in stelde om die groolschc hervor
ming te beletten.
4" Wie heelt het gemeentefonds ge
sticht dal elk jaar voor meer dan 10
miljoen fr. tusschenkomt om de uitgaven
der plattelandsche gemeenten te helpen
afdragen’ Wie heeft de weldaad aan die
landbouwers verschaft’ De liberalen.
5’ Wie heeft de barrieren afgeschaft
6’ Wie heeft de belasting op het zout
afgeschaft? Wederom de liberalen 1
Genoeg voor vandaeg. Eens te meer
zien de landbouwers nu wie ten allen
■tijde hunne vrienden geweest zijn en
hliivnn
uonw’ bleven slecht waren, dan loogt gij
en gij wist dat gij van den stoel der waar
heid eenen sloel der leugens maaktel.
En als gij schreeuvvdet dal de ouders
minder kwaad doen met hunne kinders
te dooden, dan ze naar de gemeentescho
len te zenden, dan loogt gij, en uwe
leugens moesten eenen schoenen indruk
I maken op uwe onwetende toehoorders.
En gij klerikalen als gij zegt dal gij
geenen dwang uilgeÓefend hebt om uwe
kakscholen te bevolken, dan liegt gij en
wij verzenden u naar den preekstoel,
naar den biechtstoel en naar de leugens
van uwen pastoor en naar de ongehoorde,
verfoeielijkê daden die hel parlementair
onderzoek ons zal leeren.
De heilige opstellers van ons pastoors-
gazclje trachten altijd zich te doen op
merken als zij van de nonnenschool
spreken.
Welnu, hun artikel: nieuwe blauwe
schenen wordt in de stad zorropee-
merkl onder meer dan een opzicht.
Al wai wij er op te zeggen weien is,
dal wij wel verwonderd geweest zijn te
zien, (int het pastoorsblad het gedrag van
schoolkinderen, die burgers uitjouwen en
schelden, prijst en goedke ut.
De heilige opstellers geven aardige
lossen: vroeger zegden zij. dat mende
liberalen moet halen en verfoeien, en heden
prijzen zij kinderen, die burgers uitjouwen
en schelden.
Welaan? burgers, zendt maar uwe kin
deren naar scholen, waar zulke léssen-
gevers, waar zulke professors hoog in
aanzien slaan.
Veurne, 30 April 1880.
Mijnheer de Uitgever,
Laai mij toe van uw geacht blad ge
bruik te maken om een schandelijk feit
mede te deelen. welk dezen morgen, ter
gelegenheid der begraving cener leerlinge
der gemeenteschool, de lOjarige Virginie
Vandenbussche de inwoners der gemeen
te Ooslduinkerke diep heeft verontwaar
digd.
Slechts ter vlucht zal ik melden, voor
eerst, dal de pastoor liet uitdeden in de
kerk van gedenkenis - beddekens heeft
verboden, onder hel dwaze voorwendsel,
dal zulks eene nieuwigheid was, waarvan
hij de invoering niet kon goedkeuren; en
ten tweede, dat als wanneer de onder-!
wijzeres, juffrouw D’hanis, zich ter offe
rande aanbod, de beleefde man Gods,
baar den rug heeft gekeerd. Dit zijn
'daadzaken inderdaad, die niemand meer
verwonderen, en die, van wege onze
zachtmoedige zielénherders, als zoo na
tuurlijk voorkomen, dal men er de aan-
ilachi niet meer dient op te vestigen.
Hel is op hei kerkhof dal de pastoor
van Oosldui ikerke een nieuw middel
heeft uitgevonden om zich in onbetame
lijkheid onder zijne confraters te onder
scheiden.
Ziehier wat er voorviel.
Eene der gezellinnen van hel over
ledene meisje las eene lijkrede af, wan
neer opeens de pastoor haar brutaal
onderbrak en de grofheden begon te
herbalen, welke hij wekelijks in den
predikstoel legen de oflicieele scholen
uitbraakt. Eu door opgewondenheid en
levens door zijn haatdragend karakter
medegesleepl, schaamde hij zich niet te
beweren, dal de kleine Virginie altijd met
tegenzin de gemeenteschool had gevolgd,
en van verdriet gestorven was, omdal zij
de nonnenschool had moeten verlaten.
Deze onbeschoftheid verontwaardigde
de aanwezigen ten hoogste, en kracht
dadig protesteerde de onderwijzeres tegen
zulken groven laster. Haar gedrag vond
algemeene goedkeuring, want niemand
kon bel den pastoor vergeven, dat bij,
vóór een open graf, hel vroegtijdig af
sterven van het meisje aan hare bedroefde
I ouders ten laste legde.
I De zachtmoedige zielenherder bemerkt
A. Ja, en ook doodzonde, als de leugen hebbende, dat zijne handelwijze door de
geschiedt niet groote schade of hinder van toehoorders met luider slem misprezen
onzen naaste. werd, onttrok zich welhaast aan hunne
Nu, wanneer de bisschoppen en de i berispingen.
pastoors zeggen dat wij meesters zonder 1
geloof zijn, en onze scholen, scholen
zonder God, wal is hun doel
Is hel niet ons hel aanzien en hel ver
trouwen, dal wij tol nu toe bij onze
medeburgers gemeten, te doen verliezen.
Is liet niet om al onze leerlingen te ont
nemen, en ons, zoo hel Staatsbestuur het
niet voorzien had, lol den bedelstaf te
vcroordeelen
Is het niet ons onze eer, hel dier-
baasle dal wij op aarde bezitten, te
onlrooven? Ja onzen naam te onlccren en
op die wijze onze scholen tc ontvolken,
dat is hun doei, dal is het doel van al die
leugens, van al die lasteringen.
Een goede naam is heler dan vele rijk
dommen, zegt de 11. schriftuur. De gees
telijken, welke ons dien naam willen
onlroovoti, liegen dus tot groote schade
van hunnen naaste; vólgens den cate
chismus is zulks doodzonde.
I Gij ziet nu, waarde lezers, dal onze
i lasteraars volgens den catechismus zelven
I. mi staal van doodzonde leven.
De liberale Associatie van Mechelen,
h?cft hare lijst van kamlidaten voor de
De bespreking van hel bndjel van open
bare werken heeft aan Minister Saincte-
lelte de gelegenheid gegeven zijne ge
dachten en plannen te ontwikkelen over
de zoo belangrijke quaeslic van den land
bouw.
Daaruit blijkt, dat de Minister voorne
mens is alles in hel werk te stellen om
de vcrvoerprijz.cn opde staatsspoorwegen
voor de landbouwvoortbrcngselen en de
sloffen van voorwerpen noodig in den
landbouw, grootelijks Ie verminderen.
Hel liberaal gouvernement beschouwd
den landbouw als de grootste bron van
welvaart voor hel land; al de klerikale mi
nisters hebben daaraan geen greinij'* ver
betering toegebrachlzij hebben volgens
loffelijke gewoonte, veel beloof! maar
niets... neen niets gedaan.
De liberalen handelen anders. Uit de
woorden van den Minister blijkt, dal er
reeds eene groote prijsvermindering op
het vervodr van boter, eieren, gevogelte,
groenten, fruit, enz. enz. is geschied. Al
<ie afval uil de fabrieken, die noodwen
dig is voorden landbouw en als landvette-
dienen moet, is 2 klassen in den tarief
verminderd. Fabrikanten en landbouwers
zullen er groot voordeel bij vinden.
ICioMkronijk.
De liberale Associatie van Brugge heeft
zaterdag avond, eene algemeene zitting
gehouden, waarin zij hare kandidaten
heeft aangeduid voor de kiezing van 8
juni.
Deze zijn: MM. Pccsleen, Vander-
mecrsch en Devaux.
dal er in de oflicieele scholen boeken I
tegen de religie gingen komen, wist gij
dat gij loogt?
Eu als nu het volk ziel dat gij gelogen
hebt, en dat de boeken dezelfde blijven
dan gaat gij in uwe boosheid voort, en
zegt, dal hel later zal komen, dal men nu
nog niet durft. Dan liegt gij, en gij weet
dal gij liegt. Is hel zoo dal gij hel volk
moraliseert
En als gij zegdet, dat gij uil de school
gejaagd werd, dan loogt gij erg, want gij
wist wel dal. gij er goed zoudt onthaald
worden, nel ais te voren.
En als gij op den jireekstoel bulderdet
en lierdet legen de wellen des kinds en
legen de achlbaarste burgers, zeggende
datde onderwijzers di s liumieit plicht ge-
trnnw Idpvon kvurpn <l:m lt)()’_rl. !»ii
heid hebben vermeerderd, mocht
zich niet aan verwachten
liberale kiesgenootschappen hun vaandel
zouden hebben opgerold.
In de buitengemeenten, even als in de
twee sleden van ons kiesarrondissement,
zijn onze vrienden vol moed en rekenen
reeds op de zegepraal. Wel is waar de
lieer L. Visart is sedert tien jaar repre
sentant; maai', in 1868 zetelde de klerikale
heer Jules De Smedt sedert e//-jaar in de
Kamer, hij was een inboorling van de
streek; oneindig werkzamer en laat
het ons zeggen bekwamer dan den
heer Visart, en toch is hij gevallen.
Was alsdan de kiezing ten voordeele
van den liberalen kandidaat, den heer
E. Bieswal vroeg bewerkt, heden is zij
hel oek reeds sedert verschelde maanden,
met dit verschil, dat het bijzonderlijk de
geestelijken zijn, die Voor de liberalen
hebben gearbeid.
Overigens, men wenscht vuriglijk in
ons arrondissement naar eenen Volks
vertegenwoordiger die de kiezers, die de
bestuurders door raad en daad en door
invloed helpen kan; die bekwaamheid
bezit en werkzaam is; in een woord, men
vraagt naar eenen representant gelijk den
heer Ch." Meynnc, naar een’ man die ons
nuttig kan zijn, die iels verrieden kan,
want, in Gods naam! waar loó dient ons
M.r Stirum, waar toe dient ons M.r Visart?
Wal er in 1868 is gebeurd, moet ook in
1880'gebeuren. Lang genoeg hebben wij
togen stroom opgevaren, on hieraan moet
en zal een einde komen. De liberale zege
praal hangt in de lucht en zal met de
beste gevolgen voor nijverheid, handel en
landbouw op onze streek nederdalen.
I
fl.iejgeji.
r ...rm-jr .-juvutrtjr.nBiw: tmiiii r okjulzmji
Een k.lei*ik»Ml HClinn<litnI.
I>e leugentnnl tier geeste
lijkheid.
VJWl. 1*0 OHM.I1I *.*V^b nifcV* kci JU IVMJ
it wri'oeielijk, verachtelijk. Dal strekt
tolischando vau het menschdom. Waarde j
l| (Chismus leert ons
11 V Wot mAAt I.
Ohm liljci'mtl iiiiiiiHtei'ie ®n
oiixc lmi<lIjouwen*.
