VAN VEURNE
w
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
ISSO.
ZATERDAG 5 JULI
zouden strekken dan tot goed.
Veurne, tt Juli.
hel volk j
naar Gent en Dixnnxlc naai* IVieupart.
Dubbelzinnigheid van den H. Stoel
cn terugroeping van onzen gezant
te Rome.
Mgr Dccliamps aartsbisschop van Me
chelen, schreef onder dagteekening van
17 Juni 1879, den volgenden brief aan de
vijl'anderen bisschoppen van het land.
Er is hier kwestie, zoo als men ziet,
van .eenen herderlijken brief in al de
parochiën van hel land bekend le maken,
brie! ten zeerste goedgekeurd e'n geprezen
door den Paus die nochtans verzocht
heeft, volgens de verklaring van den
aartsbisschop, dal zijne goedkeuring zou
geheim blijven. De Paus had gewichtige
redens om dit te verzoeken gelijk men
hel welhaast zien zal.
De wel op het lager onderwijs werd
op 18 Juin door de Senaat gestemd.
’s Anderdaags, namelijk den 19 Juni,
wordt den herderlijken brief, 'waaivan
kwestie in dtn brief van den aartsbis
schop van 17 Juni, door de gazetten
medegedeeld.
Den zelfden dag zond de Minister Frérc-
Orban den volgenden telegram aan onzen
gezant le Rome
JAAR.
-Lr
Men schrijn in bij den drukker-uitgever, Ooslstraat, 6, le Veurne, en op
alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij.
Alle mededeelingcn, artikels of brieven, behoorlijk onderteekend, als
ook bekendmakingen uilei lijk legen Vrijdag middag toe te zenden.
Bijzonderlijk zouden deze moeien
loegepast worden op de bi’oeder-
kensscholeu, om alzoo die walge
lijke monsierdaden legen le hou
den,, om hel hof van assisen wal
minder werk le geven, en om die
verfoeielijke wangedrochten te be
letten onder eenen anderen naam
elders hunne wraakroepende zon
den le gaan bedrijven. Dal alles in
naam der vrijheid.
LEVE DE VRIJHEID
liet Blad verschijnt allen 'Zaterdag; cn allen Woensdag in Supplement.
Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar:
loor Stad: 6 maanden, fr. 3-25 Een jaar, fr. 6-00.
I'oor gansch llelgie: 6 maanden, Ir. 3-75 Een jaar, fr. 7-00.
Een afzonderlijk n immer 10 c.“ Bekendmakingen 20 centiemen den
drukregel. Reklainen 50 centiemen den regel.
van al wie wil onderwijzen, alsook
al de scholen onderwerpen aan
zijne inspectie. Dat ware niet meer
dan recht en rede, en de klerikalen
die altijd spreken van hel goed te.
verspreiden zullen die maatregelen
ten volle goedkeuren, daar zij niet
rencie van Berlijn zijn afgeloopen.
De gelukkige overeenkomst der
mogendheden, die erdoor is vast-
gesteld, is een nieuw blijk der de grootste vrijheid te geven en de
vredelievende gevoelens, die over 11
het algemeen heerschen, en dit zal
met genoegen door de openbare
trachten te behouden, terwijl de I
godsdienst hun dwingt hel volk te
verlichten, teonderwijzen, hetzelve
Vrijheid.
Als men de klerikale laslerblad-
jes, door hooggeleerde brood-
schrijvelaars in eene vise!) wij ven
taal opgesteld, leest, kan men zich
niet inhouden van lachen. Die
kwezelaars in T zicht, zuchtende
onder het hatelijkste aller jukken,
de vernieling aller gewetensvrij
heid, drijven de schaamteloosheid
zoo ver, van zelfs over vrijheid le
durven spieken. Hel is waar sedert
lang is men gewoon aan hun rede
loos gezeever, en iedereen weel dal
de schaamte bij hen onbekend is,
en als zij konden blozen zouden zij
toch wel liever hunne pen ver
brijzelen dan nog van de vrijheid
durven le gewagen. Alsof men niet
wist hoe de vrijheid bij die lieve
klerikalen bestaat.
Vrijheid van liegen, vrijheid van
bedriegen, vrijheid van dwang,
vrijheid van nildooving aller na
tuurlijk verheven gevoel, vrijheid
van hel volk le misleiden onder
den dekmantel des godsdiensls
waarvan zij de verheven zedeleer
vei krachtenvrijheid van laster
tegen alles wal eerlijk en achtbaar
is, vtijheid van geestesverduiste
ring door slechte scholen, vrijheid
van de erfenisrooving, vrijheid van
de wagelijksle monsteraklen der
broederkensziekte, vrijheid van
opstand tegen ’s lands wetten,
vrijheid om de tempelen Gods in
politieke vergaderplaatsen le ver
anderen, enz, enz. Ziedaar welke
vrijheid zij bezitten.
Maar wal de eigcnllijke vrijheid
betreft, die vrijheid die elke recht
schapene ziel zoo hoogschat, die
vrijheid die wonderen van vernuft
en wilskracht voortbrengt, daar
kennen zij niets van. Gedurig
moeten zij zuchten onder den
dwang en blindelings de jezuïelen-
leer volgen. Hunne invloed ver-
meerderl naarmate zij hel volk meer
kunnen verslaven en dom laten,
klaar bewijs dat hun rijk enkelijk
steunt op dwang en ongeleerdheid
des volks, op vooroordeefen welke
zij zorgvuldig onder I
A.' 256
I*olitiek. Overzicht.
Het was woensdag, 50 juni, de
eerste dag dal de besluiten van -(J
maart der fransche wetgeving, ra
kende de niet erkende geestelijke
orders, in Frankrijk moesten
loegepast worden, daar de drie
maanden verloopen waren, aan de
geestelijke orders verleend om zich
te doen erkennen ofwel uiteen le
gaan. Te Parijs hebben de jesuie-
len om zes uur des morgends hun
gesticht in de Sèvresstraal verlaten,
vergezeld van senateurs en afge
vaardigden der rechterzijde, die
den nacht in hun klooster hadden
doorgebracht. Volgens een tele
gram bevonden er zich een vijfhon-
derdtal personen op de straal, die
riepen: Leve dejesuielen Leve de
vrijheid! Andere liepen hierop ten
antwoord Leve de republiek Leve
de (kcreelen! Er grepen geene
ernstige wanorders plaats.
Depechen uil Douai cn Bijsel mel
den, dat de zegels dinsdag avond
gelegd zijn op de deuren der kapel
len van de jesnieten. Telegrafische
berichten, uil verschillende depar
tementen te Parijs ontvangen, lui
den dal overal de jesnieten hunne
gestichten verlaten hebben, onder
de verklaring, dat zij slechts toe
gaven, omdat zij door het geweld
er toe gedwongen waren. Geene
geweldadigheden of rustsloringen
hebben zich le Bordeaux opgedaan.
De jesnieten vroegen om bij den
arm gevat te worden, ten einde hel
persoonlijk geweld le kunnen vast
stellen. De overste overhandigde
eene proleslalie legen de schennis
van woning. Te Avignon hebben
voorname koningsgezinde!), die bij
dejesuielen waren bijeen gekomen,
de ncommissaiis met stokslagen be
dreigd. Te Lyon hebben de jesnie
ten proces-verbaal der feilen doen
opmaken en in den naam der bur
gerlijke maatschappij den prefect
en den commissaris voor hel ge
recht gedagvaard.
Te Marseille hebben jongelingen
onder hel zingen der Marseillise de
deuren der kapel willen openbre
ken; de commissaris heeft de straat
doen ontruimen; le Angers heeft
de commissaris de deuren moeten
openbreken; Mgr. Freppel prote
steerde en verklaarde dal hij enkel
voor het geweld onderdeed. De
kreten Leve Mgr. FreppelLeve
de jesnieten! werden door eenige
groepen geheven. Andere riepen
Leve de republiek Leve de wet! Te
Grenoble hebben de jesnieten ook
den prefect en den commissaris
voor het gerecht gedagvaard. Te
Nantes hebben de jesnieten eene
proleslalie doen aanteeken legen
de schennis hunner woning en
hunnen persoon en tegen den aan
slag op hunnen eigendom.
l)e werkzaamheden der confe-
liberale princiepen in te boeze
men die de Goddelijke Leermeester
in de wereld heeft komen brengen,
denkwijze onthaald worden. Om O schandeDie verhevene zedeleer
is in de handen der geestelijkheid
misbruikt om hare hcerschzuchl le
voldoen, om hare politieke inzich
ten na le jagen; maarzij zal loeren,
hoe haar lijd van almacht voorbij
is, en dal de hedendaagsche maat
schappij haar werk van verwereld
lijking, van vooruitgang, van onl-
slaving, van onderwijs voorlzct,
zonder dat de machten van het
verleden in staat zijn ze legen le
houden. De klerikalen welen hel
maar al te wel, en dit legt hunne
razernij uil: de verwereldlijking
van hel onderwijs is een der groot
ste tegenkantingen, die zij sedert
1850 hebben ontmoet; hel is een
natuurlijke tegenhanger van de
secularisatie van allerhande open
baringen van hel maatschappelijk
leven, die de priesters hadden
weten in le palmen.
Ja! zij durven van vrijheid van
onderwijs spreken juist alsof de
nieuwe wol op hel lager onderwijs
hun niet reeds le veel voorrechten
had gegeven, waarop zij volgens de
instellingen van ons land geen de
minste aanspraak mochten maken,
want in ons Belgenland mag hel
gouvernement geenen godsdienst
ei kennen en de scholen moeien dus
gansch wereldlijk zijn, ieder bur
ger moei het recht hebben zijne
kinderen ie laten onderwijzen in
dezelfdescholen als anderen zonder
dal dezer geweten dooi* eenen of
anderen godsdienst, welke zij niet
belijden, gekrenkt worde.
De klerikalen verslaan de vi ijlicid
van onderwijs door de vrijheid om
het kwaad le onderwijzen. Want
is hel geen kwaad de kinderen op
le voeden in haat legen de princie
pen der hedendaagsche maalschap-
pij, in opstand legen de wellen des
lands, in tweedracht jegens hunne
broedersdie an jers denken dan zij?
In naam den Vrijheid, lot wel
vaart der maatschappij, zoude hel
gouvernement het recht moeten
hebben te beletten dal in de kwij
nende kakscholen in ongezonde
lokalen niet alleen hel lichaam
wordt benadeeld, maar ook den
geest verstompt door onbekwame
onderwijzers?'?? die niets van on
derwijs kennen en hoegenaamd
geene kennissen bezitten, die niet
het minste bewijs van bekwaamheid
en moraliteit gegeven hebben.
Daarop zou ’t gouvernement moe
ten toezicht hebben, en alzoo het
kwaad beletten in name juist der
vrijheid, en een certificaat eischen
van bekwaamheid en zedelijkheid
des beter le hunne eenparigheid le
doen uilscbijnen hebben de mogend
heden besloten, dal de nota, die te
Conslanlinopel en le Athenen zal
overhandigd worden, niet alleen
gelijkluidend zal zijn, maar in aller
naam zal spreken.
i
ADVER
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKE
6-13
9-38
NIEPPORT- 0-00
DIXMUDE-NIEUI’ORT 7-45
00-00
6- 32
7- 12
10-38
6-4S
10-11
10-32
Hi-58
11-50
3-11
3- 41
4- 17
6-55
9-14
12-05
2-50
4- 48
5- 16
7-32
11-00
11- 39
12- 16
3-23
4-15
8-28
5-12
5- 42
6- 19
9-18
3-09
3- 48
4- 26
7-12
5-49
8-12
8- :4
9- 08
I
DUINKERKE 4-10
G11YVEI.DE
VEURNE
GENT
7-45
10-00
10-20
10-54
li
I
17 Juni 1879.
Lieve en hoogvereerde Seigneur,
- DE GE7.AMENTI.JKE HERDERLIJKE
BRIEF, ZOOAl.S GIJ DIEN ONTVANGEN
HEBT, WORDT TEN ZEERSTE goedgekeurd
en geprezen DOOR DEN PAUS. MAAR Z. H.
WIL dat dit gansch geheim blijve, assol u-
tamente segreto.
- Nogtans verzekert men nu weer dat de wet
niet zal gestemd worden in den Senaat, uit
hoofde van afwezigheid voor ziekte van verschei
dene senateura der linker zijde, die een verlof
gevraagd hebben. Het is ten minste waarschijn
lijk dat de wet in den Senaat niet zal doorgaan.
De zaken zoo staande, is het klaar dat wij da
stemming dor wet niet hare bekrachtiging
moeten afwachten, vooraleer den 3" collectieven
brief openbaar te maken, en ziehier wat ik voor
stel aan uwe hoogheden
- 1” Indian de wet in den Senaat gestemd is,
zullen wij terstond onzen brief openbaar maken
iu de dagbladen, opdat do katholieke boekhan-
delaars-drukkers item zouden overdrukken en
overal uitdeelen. Zonder tegenbericht, zal ik dat
doen in dit geval.
- 2° Wij zullen maar daarna den brief aan de
geestelijkheid zenden.
3“ Alvorens te bevelen er lezing van.te geven
op den preekstoel moeten wij ons verzekeren dat
wij, met dit te bevelen, onze priesters niet in het
bereik stellen der wet die gij kent.
- 4° Als de Senaat de wet verwerpt, moeten
wij NIETS openbaar makeif, alvorens malkaar
verstaan te hebben over den qitid en den
qumnodo.
Aanvaard, enz.
- (Get.) V. A., Kard. Aartsb. van Mechelen. -
Brussel, 19 Juut 1879.
De Journal de Bruxelles bevat een ipandemeut
geteekeud door al de bisschoppen waarvan de
bewoordingen gansch tegenstrijdig zijn met de
inzichten van den Paus die gij mij hebt taede-
Vertrekuren van <len ijzer<Miu <‘g van Duinkerke, 'Vetten©
6-07
8- 55
9- 06
6-00
