slechts sedert twee maanden bestaat, had
r*i-ij»dcelingen.
Verleden woensdag was het prijsdeeling
deze plechtigheid plaats in de school
zelve, en had men alleenlijk de ouders, de
leden van het schoolcomiteil en de leden
van den gemeenteraad tol dit schoolfeest
uitgenood igd.
Ónder de leiding der onderwijzeres der
bewaarschool, Juv. C. Pinte, zongen de
kinderen drie lieve liedjes mol lichaams
bewegingen, welke oefeningen niet alleen
hartelijk werden toegejuicht, maar ook
eene ware bewondering verwektenbij
zonderlijk bij de moeders. Hoe is toch
mogelijk, hoorde men zeggen, dal de kin
deren die liedjes, en die bewegingen met
handjes en voetjes, zoo schoon en zoo
wel op maal kunnen leeren, en dit alles
in zoo korten tijd Na de liedjes werden
er met veel bevalligheid twee labeltjes
opgezegd, een dooreen knechtje in bel
vlaamsch en een door een meisje in hel
Iranscb.
Op deze lieve oefening volgde de prijs
deeling, en, natuurlijk niet een kind werd
vergeten. Al de namen werden afgeroe
pen, en ieder kind kwam, met tie min
zaamste salutjes, een boekje of een
klqedingstuk uil de handen der overheden
afhalen.
beknibbelingen en
Donderdag, 19 Augusli 11., hield de
Senaat zijne laatste zitting, om in aller-
haast de eenige wetsontwerpen te be
spreken en te stemmen, welke een paar
dagen te voren door de Kamer waren
aangenomen.
Onder die wetsontwerpen bevond er
zich een dal aan hel Ministerie van open
baar Onderwijs een bijgevoegd crediet
gunde van 1,475,000 frank voor het volle-
digen der herinrichting van hel Normaal-
onderwijs, hel uitbetalen van achterstal
lige onderwijzersjaarwedden, enz. enz.
Ónmogelijk konden de klerikale leden
van den Senaat dit wetsontwerp laten
stemmen zonder eens hevig er tegen uil
le vallen.
Het was den doorluchligen ridder De
Coninck, senaleur van hel arrondissement
Dixmude, (meê permissie), die de droeve
rol van eersten aanvaller had aange
nomen.
De eene of andere jezuiet had hem
eene redevoering aaneengeflanst, welke
hij, voor zooveel het hem mogelijk was
kwam aflezen, of liever afspellen. En
welke redevoering!
De jezuiet, die ze had voorgeschreven,
trachtte in de eerste plaats te bewijzen,
dat hel bedoelde wetsontwerp geen punt
van nationaal belang is, maar enkel van
partijbelang; en dal het eene schande
was jezuieten spreken altijd jvan
schande gelijk de dieven altijd van
hunne eer, eene schande van geld
te komen vragen voor eenen boel lui
aards.
Faineants, luiaards of vadsigaards;
fainéants' was woord dal er in de rede
voering van Senaleur De Coninck ge
schreven stond en dal die kerel luidop
durfde aflezen.
Geen wonder dal hierop, volgens den
Compte rendu analytique meldt, ten allen
kante onderbrekingen en hevige uilroepen
volgden. Iedereen protesteerde en vooral
minister Bara:
En De Coninck, op dergelijke wijze
op zijne plaats gesteld hakkelde ge
heel bedwelmd zijne geschrevene rede
voering voorten belette, och arme
niet, dat het wetsontwerp in kwestie
werd gestemd.
Nu eene bemerking nopens den kleri-
kalen uitval van De Coninck. Die be
roemde jezuietenkncclit, die niet in staal
is drij woorden van buiten te zeggen en
zelfs gebrekkig leest, heeft zeker van zijn
leven niet veel gewerkt om te leeren wat
de welvoegelijkheid en de beleefdheid
eischen, want een welopgevoed man zou
zich wel wachten aan zulke nuttige bur
gers, als de onderwijzers, de bloedige
belediging van vadsigaards naar het hoofd
te werpen.
Zekerlijk behoort die welopgevoede
baron tol die soort van burgers niet
welke men met den eerenaam van wer
kende klas betitelt. Neen, maar hij be
hoort tot die klas van rijke nietsdoende
slaven der vleiende geestelijken, die den
dommen hoogmoed van dergelijke man
nen exploitecren en ze doen dansen gelijk
ze schuifelen.
En zoo een domme slaaf durft onze
knappe, moedige, allernuttigste onder
wijzers komen belcedigen! en zulke
gepatenteerde nietsdoener komt onze ge
meenteonderwijzers schelden voor /<ii-
néants, luiaards, vadsigaards?
Zoo een De Coninck, door de gratie
van menheere pastoor en de hulp van
geld en der domme kiezers, als senaleur
naar Brussel gezonden, schetst heel eene
reeks onzer verdienstelijksle Belgische
burgers voor vadsigaards en dat in naam
van 25,000 kloosterlingen en 20,000
papen, die van de vadsigheid hunnen
stiel hebben gemaakt
Waarlijk, ’t is maar van eenen kleri-
kalen senrtteur, dat men zulke onbe
schoftheid zou kunnen verwachten.
Paus blindelings le moeten gehoorzamen,
omdat hij onfeilbaar is!
Morgen voormiddag, om 11 ure, heeft,
ten stadsschouwburge, de plechtige prijs
deeling plaats aan de leerlingen onzer
stedeiijke Knechtjesschoo).
-- Bericht. Loten van de nationale
tentoonstelling le Brussel, zijn dagelijks
te bekomen in bet postbureel alhier, ten
prijze van één frank.
In zitting van 30 juli 1880, nam de
provinciale raad van West-Vlaanderen
het volgende besluit
De provinciale raad, de bevolking der
lagere scholen willende kennen dat hij
verplicht is le ondersteunen, doet toe
passing van art. 84 der provinciale wel,
noemt twee leden per bestuurlijk arron
dissement en belast deze commissie op de
plaats zelfs de inlichtingen in te winnen
dal hij uoodig heeft.
Hel onderzoek moet voor 1 December
aanstaande geëindigd wezen.
Eene somnie van 500 frank zal op het
provinciaal budjel van 1881 ingeschreven
worden lot dekken der onderzoekskosten.
Een koninklijk besluit van 21 augusli
jl. vernietigd dit besluit op beroep van
den heer Gouverneur dezer provincie.
Twee andere besluiten van gezegden
raad zijn nog verbroken, betrekkelijk
zaken van lager onderwijs, jaarwedden
en kosten van prijsuitdeelingen.
De moord te Slype. Wij lezen in
de Stad Nieuporl, de volgende bijzonder
heden
Aanhouding van den vermoedclijken dader.
Heeft de justicie iels gevondendit
welen wij niet, doch zaterdag avond weid
door de gendarmerie den vermoedelijken
dader van den moord le Slype aange
houden. Desiré Macs, oud 24 jaar,
slachter le Nieuporl, schoonzoon van hel
slachtoffer, werd, krachtens een bevel
van liet parket van Veurne overgebracht,
om verders aan hel gerecht le Brugge le
worden overgeleverd.
Geen vreemde personen hadden rond
den dag der moord ter gemeente Slype
gezien geweest, en volgens het algemeen
publiek gevoelen zou hel gerecht wel de
hand hebben kunnen leggen op den
eigentlijken dader.
Iels wal zeker is, is dal hij wie deze
wreede manslag heeft gepleegd, met het
huis goed moet bekend zijn geweest; ook
volgens de manier waarop de wonden
zijn loegebraclil, zou men lichtelijk waar
kunnen nemen dal hij, wie de moord
heeft bedreven, lol den slachterstiel moet
behooren en vast beraden is le werk ge
gaan; wij bevestigen niets; wij schrijven
alleen hetgeen wij over de zaak inge
wonnen hebben. Hel gerecht zal de zaak
wel welen te regelen.
Er is opstand en werkstaking van
eenige hotelbedienden te Oostende, die
hunne makkers opwekken hunne bedie
ningen le staken. Maandag en dinsdag
was dit vooral het geval. Men eischt ver
meerdering van loon. Gewelddaden en
doodsbedreigingen zijn gedaan door duit-
sche en fransche tafeldienaars legen
hunnen hotel meester; van bedreigingen is
men overgegaan tot verbrijzeling van
meubels, enz. en tol mishandeling van
eenen hotelhouder.
Vier gendarmen van Ostende hebben
dinsdag namiddag drie hotelbedienden
naar hel parket van Brugge gebracht, ter
beschikking van den heer procureur des
konings, die aangehouden zijn voor ge
welddaden; zij waren eenigzins bebloed
waaruit men veronderstelt dal er eene
hevige worsteling moet zijn ontslaan en
de gewapende macht er is moeten tus-
schenkomen. Het zijn twee Duitschers en
een Franschman. Bond 7 uur werden zij
naar de gevangenis gevoerd en woensdag
De geestelijkheid, welke hedendaags
zoo licht omspringt met de banbliksems
en zoo kwistig de hel met hare eeuwige
pijnen uitdeelt, vergeet wat veel hare
eigene rekening te maken. Wij zullen
derhalve zoo vrij zijn, de Schriftuur in
handen, hun eenige punten voor te hou
den waarvoor hen zonder twijtel de ketel
wacht.
Christus zegt
1. Oordeel niet en gij zult niet geoor
deeld worden.
Herinnert u dal wel, priesters van
allen rang, en gij zult niemand zoo licht
vaardig meer veroordeelen. Immers, wie
gehoorzaam is aan Vorst en Wel, wie
trouw zijne plichten vervultwie een
vrijzinnig, waarheidlievend blad durft
lezen, wie hel Bestuur van ’s lands zaken
durft loeverlouwen aan wijze handen
die wordt door u gedoemd. Denkt er aan,
Christus zal u rekening vragen en de ketel
zal uwe kwitancie zijn.
2. Bemint elkander, doet hun wel die
u haten en bidt voor degenen die u vervol
gen en lasteren.
Doet gij wel gelijk de Zaligmaker aan
zijne leerlingen gebood Slicht gij liefde
en vrede?
Bemint gij den evennaaste? Neen, niet
waar, in plaats van liefde en vrede brengt
gij niets dan haal en twist. Hoe is uw
gedrag in deze laatste tijden geweest? Gij
hebt de heilige banden des bloods gebro
ken, kinderen legen hunne ouders, ou
ders tegen de kinderen, vrouwen tegen
de mannen opgeruid. Gij hebt aan hel
sterfbed, waar gij huil en troost moest
bieden, u niet laten vermurwen door hel
geween en gesnik der bloedverwanten;
integendeel, gij hebt uwen polilieken
haat gekoeld en den stervenden huisvader
beloften afgeperst, in strijd met zijn ge
weten. Dat is geen liefde en vrede en
daarom den ketel in.
3. Ik had u bevolen voor ai me wedu
wen en weezen te zorgen en u het voorbeeld
tier gerechtigheid gegeven. Wal doel gij?
In stede de weerlooze weduwen en kin
deren te beschermen en le helpen, slaat
gij uwe arendsklauw op hen. Hoeveel
erfenissen hebt gij hun reeds ontnomen?
Hoeveel milioenen zijn reeds in de josuie-
tcnkrocliten vergaderd die nochtans
rechtmatig aan arme erfgenamen toe
kwamen.
Op welke voorwaarde nog verleent gij
uwe zeldzame hulp aan ongelukkigen. Zij
moeten, niet waar, volledigen afstand
van hunnen wil doen, u heer en meester
laten, u hunne kinderen, hun duurbaarste
pand toevertrouwen om ze ongelukkig le
maken. Gij kunt u niet verantwoorden,
zal Christus zeggen, en daarom den
ketel in.
4. Wee hun die verergernis geven.
Schrikkelijke vermaning, die gij dagelijks
miskent op de schandelijkste wijze. Im
mers wat doel gij met de onschuldige
kinderen aan uwe zorgen loevertrouwd,
met de onnoozelc kleinen die verblinde
ouders u overlaten. Gij doet meer dan
hun verergernis geven. Gij werkt uwe
beestige driften op die onnoozelc schep
sels uil; uwe onderwijsgestichten zijn
oprechte kinderprosscrijen en toch meent
gij, schijnheiligen, met kousen en schoe
nen den hemel in te gaan. Maar weg van
mij en den ketel in.
5. Geef den keizer wat den keizer toe
komt. Ik gaf, zal Christus zeggen, het
voorbeeld van gehoorzaamheid aan de
wettige overheid.
Maar gij, niet te vreden met weerspan
nig le zijn, hitst uwe onderdanen nog tot
opstand aan. Uw vaderland, dat u voedt
en in pracht en weelde laat leven, haat
en vervloekt gij; gij verfoeit koning en
ministers; gij zoekt alles omver te wer
pen om zelf uwe dwingclandsche macht
op den troon te vestigen. Is dal den
keizer geven wat hem toekomt? Neen, en
daarom ook, weg van mij en ga hel getal
uwer broeders vergrooten die in den
ketel zijn.
6. Ik gaf het voorbeeld der vrijwillige
armoede. Ik bekende dal ik geenen steen
had om mijn hoofd op te laten rusten. En
gij, die mijne dienaren moest zijn, gij
hebt paleizen lol woningen, vette jaar
wedden die gij in slemperij verkwist. Ik
reed op eenen ezel, gij hebt koets en
paard; ik was ootmoedig in mijn armoe
de, gij zijl trotsch en opgeblazen met
uwen overvloed. Maar ook, gij hebt uwen
hemel hier op aarde, wees zeker, dat gij,
voor mijnen rechterstoel staande, deze
woorden hooren zult: Gij hebt mijne
gebeden miskend, den ketel in.
Dit zijn slechts eenige staaltjes links
en rechts genomen. Wilden wij voortgaan
met de voorschriften van Christus na le
zien, wij zouden bevinden, dat niet 1 op
onze 1000 hedendaagsche geestelijken ze
volgt.
Verleden donderdag, ten drie ure 's na
middags, had de prijsdeeling plaats aan
de leerlingen der sledelijke meisjesschool.
Welke lieve, welke verrukkelijke plech
tigheid Nog nooit zagen wij in Veurne
schooner prijsdeeling
Kwart vóór drie ure begaf zich onze
dienstwillige en volksminnende harmonie-
maalschappij S.u Cecilia naar dc Panne-
slraat, om er de schoolmeisjes uil hun
lokaal af le halen. Onder Je geleide van
dc vijf onderwijzeressen volgden dc blijde
kinderen, twee en twee, langs de be-
vlagde Panne- en Capucier.enslraat, hel
spelend muziek, defileerden, al groetende,
voor de overheden aan hel stadhuis ge
plaatst, van waar deze lieflijke stoet,
gevolgd door do overheden, zich naar
den stadsschouwburg begaf.
De zaal was er bezet door een groot en
schoon publiek. Ja schoon, want er werd
bier geen onderscheid gemaakt tusschen
arm en rijken, en hel was ons eene ware
voldoening le zien, dat de moeders van
arme kinderen op de gaanderij, waar
men zoo menige rijke Dame aantrof, oek
hadden mogen plaats nemen. Vroeger,
zoo als men weel, waren het alleenlijk
eenige geprivilegieerden die de prijs-
deelingen der meisjesschool mochten bij
wonen voor de arme menschee en voor
de kleine burgers sloten de nonnen de
deur.
De plechtigheid begon door een schoon
muziekstuk. Dan ging de gordijn op. Wal
bekoorlijk schouwspelAl de kinderen
waren op hel einde van hel tooncel ge
rangschikt, de kleine voren, dc grootste
daar achter, en zoo dicht elkander, dat
men om zoo te zeggen niet anders zag dan
minzame, lachende hoofdjes. Doch niet
al de leerlingen waren daar, want ziel,
daar komen opeens van achter de looncel-
schormen dertig lieve kleine meisjes die
hel bevallig lied De Boerkens komen
zingen, en die, met begeleiding van piano
spel door Juf." E. Van Staen, zaaien,
maaien, dorschen, dragen, slapen en
dansen gelijk de boerkens. Hel was op
recht verrukkelijk en de toejuichingen
waren algemeen
Hierna las de Directrice, Juf." S. Her-
reboudt, eene zeer schoonc redevoering,
die de warme goedkeuring verwierf van
al de aanwezigen, en die allerbest ge
schikt was om het vertrouwen en de
genegenheid der ouders voor de meisjes
school, door onze uitmuntende Directrice
zoo wijzelijk en prijzenswaardig bestuurd,
meer en meer te doen toenemen.
Na deze redevoering werd er een come
dic stukje opgevoerd met zang, dal aller-
berst gespeeld werd, waarin de dertig
Brelonsche boerinnetjes een allerschoonst
effekl maakten, en waarvan de zangstuk
ken overheerlijk werden uitgevoerd. De
voornaamste actricen van dit toonecl-
stukje, dal uitnemend veel plezier heeft
gedaan, waren de JuIVo G. Vanlilcke en
M. D’hanis, en de weezen J. Desmet en
S. Decrop.
Op een schoon muziekstuk door de
harmonie gespeelden een koor met be
valligheid eu vastheid door een vijftigtal
kinderen gezongen, volgde de uitreiking
der prijzen.
Nu werden de heeren leden van den
gemeenteraad en van hel schoolcomiteil
op hel tooneel gevraagd, en hel laatste
deel der plechtigheid had plaats onder
het voorzitterschap van den heer Ollevier,
onzer ijverigen dd. burgemeester, die
ook daags te voren de prijsdeeling in de
bewaarschool had voorgezeten.
Gaarne zouden wij hier de namen op-
noemen der meisjes die de voornaamste
prijzen hebben behaald, doch dit is ons
gansch onmogelijk; alleenlijk zullen wij
zeggen dal Juftr Aug. Quartier, leerlinge
-r -jD der hoogste klas, zich bijzonderlijk heeft
in de Bewaarschool. Daar deze school onderscheiden, en bijna in al de vakken
,i^.. i.1 de eerste is geweest.
Hel feest eindigde met het spelen der
Brabanfonne en de kinderen werden in
stoet, zoo als zij gekomen waren, door de
echt vriendelijke muziekanten van S. Ceci
lia naar hel schoollokaal terug geleid.
Met den grootstee lof wordt er over
deze prijsdeeling in onze stad gesproken:
alles was er schoon en bevallig, alles liep
er af in dc beste orde. Eere en dank aan
de achtbare Directrice en aan alle andere
personen die medegewerkt hebben om dit
schoolfeest zoo wel in te richten.
Onder menige opzichten is onze ge
meenteschool reeds op eene hoogte ge
klommen, die zij te voren niet had
bereikt. Dal men moedig op het inge-
slagon pad vooruitslappe, voorgeene hin
derpalen terugwijke en welhaast zal ieder
een moeten bekennen, dat deze school de
grootste diensten aan onze bevolking
bewijst.
Dit zal hel beste antwoord zijn op de
lasteringen der lage
schrijvelaars van den vuilen Veurnaar.
Ij
A
T|i„|( ii_iin -ir»i-rimTTW—«myiT
lli<l<lei- Ooninck. en <le
onderwi jzei’H.
Welhot, vadsigaardssprak deze; maar
dat is eeno moedwillige aantijging ton laste ran
heel eene klas achtbare en verdienstelijke bur
gers; ten laste ran hen, die men de voordelvers
der beschaving heeft geheeten.
DECONINCK. Ik hel» het recht te zeggen,
dat ze niets doen, als ze gocno leerlingen heb
ben. Ze zien 't na terwijl anderen werken.
BARA. Oij hebt 25,000 kloosterlingen die
't nazien terwijl heel Belgie werkt.
EEN LID (rechts). Die kosten niets.
BARA. Neen, mnar zo bestelen iedereen.
RECHTS. Hoe datl
BARA. Met erfdeelen te rooven.
DE VOORZITTER. Ik moet don heer Do
Coninck doen opmerken, dat hij het recht niet
heeft eene gansche reeks burgers zoo te belee-
digen. En ik verzoek hem van mijne opmerking
nota te houden. Zeer wel, links).
EEN LID linksMaar hij zal dat niet,
hoor Voorzitter; of de man kan het niet, want
zijne redevoering is - geschreven. -
DE MINISTER van binnenlandsche zaken.
Die scheldwoorden worden met koelen zin en
voorbedachten rade uitgesprokenZo waren op
voorhand gereed gemaakt. -
Algeniecne lijdingen.
De rechterlijke overheid is Ier plaats
geweest; hel parket van Veurne heeft een
onderzoek gedaan ten huize van sieur
Maes, slachter te Nieuporl, die zich t< n
opzichte der rechters zeer kalm, doch
fijn, ongemanierd en onbeleefd heeft
getoond.
In den ketel.