VAN VEURNE
B
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
te
1
Hl
J
249
a
1‘ij
Veurne, October.
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DLTNKERKE
-
s
Het Blad verschijnt allen Zaterdag; en allen Woensdag in Supplement.
Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar:
l'oor Stad: G maanden, Ir. 3-25 Een jaar, fr. 6-00.
Voor ganscli Belgie: 6 maanden, fr. 3-75 Een jaar, fr. 7-00.
Een afzonderlijk nummer 10 c." Bekendmakingen 20 centiemen den
drukregel. Reklamen 50 centiemen den regel.
j van strijdend
I hoofd.
die van den goeden herder en die j
1 en hardnekkig pirtij- I
De belgische Slaat en M. Du Rous-
scaux, zegt de Tribune, van Bergen zijn
gedaagd op vraag van Mgr. Dumont, om
te hooi en verklaren dat deze laatste alleen
recht heeft op de voordooien door de
Grondwet en door de wellen des lands
verzekerd aan het bisdom van Doornik;
dat hel ten onrechte is dat de Belgische
Staal aan den heer Du Rousscaux lot
heden het traclement betaald heeft dat
uitsluilelijk door de wet toegekend wordt
aan hom die bisschop van Doornik is.
Hij vraagt daarom dat de staat zou ver-
3
De hi on is rijk: er is veel stof
lot opmerking in dit tol heden toe
zoo zorgvol gesloten gehouden
pastor. Deze laatste was meer gevreesd
dan een wereldlijke schoolopziener. De
pastor bemoeide zich niet alleen met het
godsdienstig onderwijs maar terzelfder
tijd met ’t wereldlijke; de onderwijzer gaf
de catechismus lessen in plaats van den
pastor en alzoo de priester, die van den
Staat betaald werd om in de Staats
scholen bel godsdienstig onderwijs te ge
ven, trok hel geld dat de onderwijzer
zelf verdiende. Dat was eene schreeuwen
de onrechtvaardigheid, waaraan de wet
van 79 een einde heeft gesteld; wil de
pastor in de school de lessen van gods
dienst gaan geven, hij zal er voor betaald
worden; indien hij weigert zal de onder
wijzer den catechismus aanleeren en voor
die moeite voldaan worden. Deed de on
derwijzer van gisteren niet slaafs het
geen de pastor hem bevool? Eh wel, de
eerwaarde heer had geen moeite om den
onderwijzer het leven onverdraaglijk te
maken.
Nu ondergaan de onderwijzers allen
hetzelfde lol zonder iets misdaan te heb
ben, maar allen ook zullen de verdruk
king tol hel einde toe verdragen, want
wanneer men, na een langdurig lijden cn
aanhoudende pogingen om er van ont
slagen te zijn, overwinnaar wordt, zijn
de vruchten van den zegepraal zooveel te
zoeter, zooveel te aangenamer. Vroeger
waren de gemeentebesturen met welwil
lende en vreedzame gevoelens ten op
zichte van den onderwijzer bezield; deze
laatste werd regelmatig betaald en men
zag met vermaak sommige gemeentebe
sturen zich de zwaarste opofferingen ge
troosten om hel volksonderwijs te doen
bloeien. Nu, integendeel wedijveren
menige gemeenten om den onderwijzer
moeielijkheden te verschaffen en om het
Staatsonderwijs te dooden. Wat meer en
onverstaanbaar is, enkele klerikale ge
meentebesturen stellen zich tegen welen
rede en verminderen de jaarwedde van
den onderwijzer zoodanig dal het schan-
dig is. 'Zij weigeren den onderwij'zer niet
alleen het aandeel der gemeente maar
T geld dal zij van den Staat en de provin
cie ontvangen, gebruiken de klerikale
domhoofden om ergens een dwaas werk
aan te gaan. Wij koesteren de zoete hoop
dal deze toestand niet lang meerzal duren.
In een boekwerk door Bretansche en
lersche katholieke schrijvers opgesteld,
vinden wij hel volgende:
Onze gelijken aan wreede handen en
aan de verdrukking onttrekken is eene
daad, die onzer onvermoeibare pogin-
gen waardig is, niet enkel om de be-
weegreden der plicht, maar om Gezoete,
onuitwisbare voldoening, diezulkedaad
verschaft.
De onderwijzers mogen dan geene
moeite sparen om zich uit deslavenbanden
los le rukken waarin sommige klerikale
gemeentebesturen hen gekneld houden.
Dat zij volharden in den weg welken zij
zoo gelukkigzijn ingeslagen en het Staats
bestuur zal het zich ten plichte achten
zijn onderwijzers ter hulp te komen met
gehoor aan hunne smeekschriften le
geven.
Men schrijft in bij den drukker-uitgever, Ooststraat, 6, te Veurne, en op
alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij.
Alle mededeelingen, artikels of brieven, behoorlijk onderteekend, als
ook bekendmakingen uilei üjk tegen Vrijdag middag toe te zenden.
van vereen ng, waarmede de ka
tholieke priester omringd was.
lloe zou men, in onzen lijd, en
de bescherming van I
gezag en
i zijn de sermoenen alleen niet welke
1 dienen om de afzichtelijkheid der
I ondeugd aan le lootten en de
middelen te leeren kennen om
I haar te overwinnen en hatelijk le
IJ
De burgerlijke overheid verbood 111,1
toen, le midden der toejuichingen
hel publiek, alles wal strekken I
II* 1 I
geestelijk leven. De oogst is degene
waard der zeven jaren van over
taken. Zij ondersteunen die door
verzoekschriften, met talrijke liand-
teekens bekleed. I
van nijveraars en
toestand geheel anders. Daar wil j
men niet hoeren spreken van de
hervormingen, door den kanselier
ontworpen, en is men voornemens
in dien zin verzoekschriften ter
ondertei kening in omloop le bren
gen.
verscheurd, die zijne zwakheden
en fouten bedekte; hij heeft zich ge
in de" klingen loond mensch te zijn als de andere
werklieden is de
Onder het beheer der zalige wet van
September 42, was de onderwijzer in
algemeen van eenieder geëerd en be
mind. Sedert de wel van Juli 79, hebben
de priesters en hunne slaven niets ge
spaard om denzelfden onderwijzer alle
eer, achting en vertrouwen le ontnemen.
Indien de geestelijken er zijn in geslaagd
den onderwijzer in den beginne als slecht
te doen aanzien, hebben thans veel men-
schen hunne oogen geopend cn bestadigd
dat de priester niets dan een dóórstekte
bedrieger is, die als logenaar een brevet en
als lasteraar eene dekoratie verdient. Ook
zijn een groot getal lieden den onderwij
zer zoo veel, ja meer genegen dan te
voren; indien er personen zijn die met
hem geen gemeens mogen of durven heb
ben, toch, is hun hart van moedige volks-
leeraars niet verwijderd. Voorheen was
de onderwijzer een der slaven van M. den
ZATERDAG 2 OCTOBER
54.r JAAR.
menschen, maar met heviger drif
ten, vuriger hartstocht, groolere
i heerschzuclit, alsof dit alles gelijk
stond met de vermaken en genie-
1 lingen voor hem verbodene
vruchtendie hij des te meer
i schijnt te waardeeren, naarmate
i hij eiken dag meer de bekoringen
en verleidingen nabij komt.
Is hel {Jan te verwonderen dat
hij niet meer als voorbeen, gebruik
maakt van hel voorrecht der be
scheidenheid, waarvan hij zelf
afstand gedaan heeft?
Is’l integendeel niet natuurlijk
dat men hem, evenals ieder, reken-
plichtig maakt jegens de openbare
meening?
Waarom, wanneer de roman zich
tol doel stelt de zeden van zoovele
klassen van burgers wier achtbaar
heid zoo goed is als degene der
geestelijkheid, le onderzoeken, zou
hij er zich niet op toeleggen de
wezenlijke levenswijze van deze
laatste le doen kennen met zijne
hoedanigheden en verdiensten,
maar ook met zijne gebreken en
bespottelijkheden tevens?
Des te beter als de tafereelen,
die deze gebreken en bespottelijk
heden afschilderen, heilzame over
wegingen kunnen opwekkenhet
DUINKERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
Rolitiek. Overziclit.
De zendbrief van den nieuwen
minister van buitenlandsche zaken
van l’rankrijk aan de diplomatische
agenten bij de vreemden werd
vaslgesleld in eenen kabinetsraad,
gehouden onder voorzitterschap
van den president der franschc
republiek. De republiekeinsche
dagbladen spreken er met Infover,
terwijl de dagbladen, die de repu
bliek niet genegen zijn, alles laken
wat er in voorkomt.
Het fransch ministerie heeft van
eene vervroegde bijeenroeping der
hamers afgezien; deze zullen dus
maar den 6 november, den gere-
gelden dag hunner vergadering,
bijeenkomen. Zij zullen zich on
middellijk hebben onledig te hou
den met vier zaken, de jesuielen
betreffende, en waarin liet geschil
is opgeworpen door het prefecto
raal bestuur. De beslissing, welke
in die vier zaken zal gewezen
worden, zal aan hol gouvernement
lol regel dienen, voor de toepas
sing, welke het denkt te doen op de
niet gemachtigde congregatiën van
hel tweede besluit van 29 maart.
In afwachting dier beslissingen,
zoo melden de republiekeinsche
dagbladen, zal het tweede besluit
loegepail worden op een zeker
getal congregatiën. Die toepassing
zou reeds de aanslaande week,
wanneer de minister van binnen-
landsche zaken le Parijs zal terug
zijn, aanvangen.
Het bevestigt zich dat men eene
afbreuk liisschen den Heiligen Stoel
en l'rankrijk mag verwachten,
wanneer het fransch gouvernement
zal overgaan tot de toepassing van
het tweede besluit van den 29
maart.
Een telegram uit Londen meldt,
dat lord Granville, die in bezoek bij
de konigin le Balmoral was, en
voornemens was aldaar eene week
te verblijven, dinsdag morgend
naar Londen vertrokken is, alwaar
hij door dringende staatszaken
geroepen wordt.
De moord van lord Motinlmorris
heeft niet alleen in Engeland, jnaar
zelfs door gansch Ierland de groot
ste verontwaardiging verwekt De
landelijke bond met den heer J wereld scheiden. Zij is hel die, de
Parnell en zijne aanhangers aan
hel hoofd verwerpt alle verstand
houding met de moordenaars, laakt
dergelijke misdaden en waarschuwt
dc pachters op hunne hoede le
zijn, legen <ie verdwaalden, die hen
lot de misdaad willen aanzetter).
Het zou echter wel koutten gebeu
ren, dat hel engelse!) gouverne
ment op nieuw uitzonderlijke
maalrregelen op Ierland toepaste.
De behoudende duitsche kringen
verklaren zich ten voordeele der
ontwerpen van hervorming van
prins von Bismarck, in nijverheids-
schuilplaats verlatende waarin zij
wezenlijk hooggeacht werd, zich
geworpen heeft in de woeligste
strijden om, nevens hare geeste
lijke voorrechten, een misbruikend
overwicht te bekomen in de we
reldlijke zaken. Onvoorzichtig hare
rol van verzoening vergetende, is
zij den schoot dor familien en liet
openbaar leven des volks binnen
gedrongen, om er verdeeldheden
en haal te zaaien, waarvan men tot
alsnog de diepte en het geweld
niet vermoedde.
De priester zelf heeft den sluier
Pas eenige jaren geleden leefde
de katholieke geestelijkheid afge
zonderd en bemoeide zich uiterst
weinig met de hartstochlelijke
partij worstelingen. Zij wist dal
voor haar, verdeden niet regeeren
is, aangezien dat de degenen die
door haar verslonten worden,
weldra de gelederen harer tegen
strevers gaan versterken.
Zoolang de priester zich gehou
den heeft in die bijzondere voor
waarden en er zich bij bepaalde
de bewonderenswaardigo rol van
vredestichter, van minister van
rust cn eendracht le spelen, had
hij recht op ieders eerbied.
Deze eerbied bezat hij in ruime
mate.
Geheugl ti den voor de geeste-
lijheid gelukkigen tijd, toen hel
zicht van een priesterkleed op de j
planken van een tooneel of bij
eenen vastenavondspel in onze
stralen eene monsterachtigheid zou
geschenen hebben
van I
kon lol hel verkleinen van die soort
vereeriiig, waarmede de ka-
Waatd oer zc-.c:; ja;;.;;
vloed, Waarvan de Bijbel spreekt,
ling van het burgerlijk 1 voo,a! wanneer men den priester
de terughouding der i 'le tweevoudige loopbaan,
bevolkingen wettigen? waarin hij zich wil onderschei den;
De geestelijkheid zelf heeft er
zich op toeg< legd de voorwaarden
van haar beslaan in het midden
der samenleving te xeranderen;
rnel eigene handen heeft zij de
b.ireelcn vernietigd, die, als eene
bescherming, haar van de profane
F
l.SM).
ADVER
a
NTEUPORT- 0-00
D1X M U D E-NIE U PORT 7-15
12-05
2-50
G-07
8- 55
9- 06
0-00
4-10
4- 18
5- l(i
7-32
00-00
0-32
7-12
10-38
6-13
9-38
6-18
10-11
10-32
10-58
11-50
3-11
3- 44
4- 17
7-45
10-00
10-20
10-54
4-15
8-28
11-00
11- 39
12- 16
3-23
6-55
9-11
3-09
3- 18
4- 26
7-12
5-40
8-12
8- 34
9- 08
•ff
Dumont.
Vertrekuren van <lc-n ijsr.ci-enwcg van Duinkerke, Veurne naar Geut en Dixnnule naar Xïenport.
5-12
5- 42 I
6- 19 I
9-18 I
De Onderwijzer Gisteren
en 5Vn.
De priester voorheen en nu.
