De l'euniaar komt voor den dag met de
begroeiing der uitgaven voor de lagere
Hoe hebben de zielenherders niet uitge
vallen legen het dansen, en de wereld
lijke onderwijsgestichten met alle moge
lijke hevigheid beknibbeld om dal de
leerlingen er zich in het dansen mochten
oefenen?... En nu leert men dansen in
alle nonnenpensionaten, Hoe hebben
de klerikale gazellen niet gegekscheerd
met de schikkingen der nieuwe schoolwel
betrekkelijk de scboolcomileilen’... En
ziel, de geestelijken hebben zich gehaast
overal wereldlijke sclioolcomitcilen in te
richten. En zoo apen de klerikalen
alles na wal de liberalen doen. Welhaast,
gij zuil hel zien, zullen zij met de libe
ralen zeggen, dal de ollicieele scholen
goede scholen zijn, en dat de onderwij
zeressen en de ouderwijzers dezer scholen
zoowel waardig zijn van le biecht en ie
communie le gaan als menig ootmoedig
ndnneken en als menig zedige koclbroek.
Eene navolging, maar....
Uit den Veurenaar.
Den heere Vandenbogaerde, weggeloopen
pastor van llousbrugge, opgedragen.
Wij hebben in ons laatste nummer aan
den Veurnuar gevraagd, 1“ welke voor
werpen men bij vreemde marktzillers
voor de prijsdeelingen der ollicieele
scholen gekocht heelt, 2° wat de heilige
schrijvers verslaan door hunne woorden:
schotevrij- en bi uinbroodscholen. De waar
heidlievende gazel is ons haar antwoord
schuldig gebleven. Heden zullen wij haar
eene nieuwe vraag stellen, te welen
Wie is de nieuwe mecsleressc in de
geusche bewaarschool, die er, volgens
de heilige schrijvers, onlangs benoemd
is voor eene soort van handwerk te ver
richten
Wat zijn liberalen? Verdedigers tier
burgerlijke rechten. Wat zijn kleri
kalen’ tegenstrevers van het burgerlijk
gezag, van onze vrije grondwettige instel
lingen en van de onafhankelijkheid der
burgerlijke macht.
De gemeentebesturen hebben het volle
recht liberale kiesvergaderingen in de
gemeentegebouwen le laten houden, en de
plicht alle vergaderingen waarin de bur
gerlijke rechten, en de burgerlijke wetten
en inrichtingen bestreden en legengekant
worden, in dusdanige gebouwen te be
letten.
Dit is ons antwoord op hel «vraagske»
van den Veurnaar.
Ziedaar het stichtend schouwspel dal
ons de onderzoekscommissie loont. Wij
zien erin op welke wijze en door wie
de groole katholieke beweging in voege
gebracht werd
Maar is dit schouwspel niet lenzellden
tijde de schitterendste verrechlvaardiging
van do nieuwe wel
Walhet zijn die priesters, die Iwee-
drachizaaiers, die lieden welke in hun
nen haat, de verhuvensle gevoelens, de
heiligste wellen met de voelen treden, zij
zijn het die beweren hel monopool van
alle zedeleer te bezitten, zij zijn hel die
beweren alleen rechl te hebben om aan
de kinderen hunne plichten le loeren!
Zij toonen ons heden inderdaad, mei
welke gevoelens, met welke zedelijkheid
zij hun hart zouden gevormd hebben I
Indien, onder dal oogpunt, de nieuwe wel
nog verrechlvaardiging noodig had, dan
hebben de priesters, in hunne woede,
zich gelast ze ons le leveren, en zij
spruit schitterend uil de werken der
onderzoekscommissie.
Het Ministerie vooruit
Volgens den correspondent van den
Journal de Liége, zou het gouvernement
al zijne bedrijvigheid besleden in den aan
staanden zittijd, aan de uitvoering der
schoolwel. Het is meer dan ooit besloten
met vasten slap den weg, die hel inge
slagen heeft, le volgen.
Geen enkel voorschrift der schoolwel
zal onuitgevoerd blijven; de wel op hel
middelbaar onderwijs zal in den loop van
den zittijd worden gestemd. De uilvo< ring
dier wel zal inel volharding worden na
geleefd. Hel kabinet zal het programma
uitroeren dal hel in de troonrede van
1878 heeft bekend gemaakt.
liet is met genoegen dal wij zien dat
ons ministerie meer dan ooit beraden is
vooruit te gaan. In tegenwoordigheid van
den oorlog, die de geestelijken en al de
klerikale kopstukken de wetten aandoen,
is het hoogst noodig, dat er maatregelen
genomen worden, om dien slaat van
zaken le doen ophouden.
Hel ministerie moet de wellen doen
eerbiedigen, zoowel door de klerikale
burgemeesters als door den kleinsten be
diende.
Hel moet zorgen dal die oproerlingen,
die weigeren de onderwijzers le betalen,
zonder uitstel verplicht worden dit te
doen en er moeten maatregelen genomen
worden om die betaling regelmatig alle
maanden le doen geschieden.
Er moei ook nagezien worden of er
geene verandering te brengen is in de
samenstelling der bestendige deputation,
opdat die korpsen, waarin do klerikalen
de meerderheid hebben, zich niet ge
stadig legen de uitvoering der wel zouden
kunnen verzeilen.
Tegen oproermakers en legen kwaad
willige moeien doorslaande maatregelen
genomen worden.
scholen. Waarom plaatsen de heilige
schrijvers nevens deze begrooiing ook de
budjellen niet der middelbare school, der
nijverheidsschool en der muziekschool,
en aldus zullen zij een schoon rond cijfer
bekomen. Ja, hei is alsdan dal zij elfekl
zullen maken, hel is alsdan dal hel der
moeite waard zal zijn aan de kiezers le
zeggen: Gelukkige lastenbetalers, daar
is hel bagatelleken, dal gij van dit jaar
de eer en hel plezier hebt le mogen be-
talen voor die schoolkes«. Maar waar
om, o kortgebroekie schrijvers, verduikt
gij aan uwe lezers dal de Provincie en de
Staal de onkosten van hel onderwijs hel
pen afdragen? Waarom tracht gij te doen
gelooven dat het bagatelleken ten laste
van de stad alleen is? Uil kwaadwillig
heid en om le bedriegen. Gij blijft dan
altijd de zelfde: vijanden der rechtzinnig
heid, vijanden der waarheid.
XKiezing t<' Gent.
Dinsdag morgen heeft te Gent de kie-
zing plaats gehad van eenen senaleur, in
vervanging van M. de Kerchove DcNaeyer
overleden.
M. Prosper Van den Kerchove werd
gekozen met 1722 stemmen op 1839
stemmers; er waren bijgevolg 117 wille
en vernietigde briefjes.
Ten gevolge van de kiezing van M.
Prosper Van den Kerkhove, is heden de
liberale meerderheid in den Senaat 6
stemmen.
De klerikale partij, welke lafhartig den
strijd ontvlucht had, moet groot spijl
over de kiezing van dinsdag hebben. Na
gedurende twee jaar den val van hel
minisietie le hebben voorzegd, na op alle
toonen uitgebazuind le hebben dal de
liberale politiek veroordeeld was door de
ongelukswetdie heel hel land veront
waardigd had, zou men toch wel mogen
hopen hebben dal do klerikalen gretig de
gelegenheid zouden geval hebben om de
bewijzen er van le leveren.
De onthouding der klerikalen in de
kiezing van dinsdag beeft eens te meer
bewezen, dal zij onmachtig zijn en ook
niet de minste hoop in de .toekomst
moeten stellen.
De klerikalen apen de liberalen na.
De liberalen kunnen niets van pas doen
voor de klerikalen, en nochtans deze
laatslen apen in veel zaken de liberalen
na Hoe hebben de geestelijken in onze
slad tegen de tooneclveriooningen niet
uitgevallen En nu geven zij ook tooneel-
veriooningen, eeuigzins voor hel publiek,
en him tooneelbcsiuurder is een onder
pastor. Hoe hebben de geestelijke op
voeders niet gespol met de gijmnasiiek,
waarin de kinderen sedert 30 jaar met
vrucht in onze middelbare school onder
wezen worden’.... En nu leeren zij 90k
de gijmnasiiek in alle hunne scholen.
EkitJeH cm datjes.
De scholen mei God, hare meesters en
oppermeesters leveren tegenwoordig veel
werk aan ons parket. Onlangs heeft bel
moeien naar hel zuiden gaan, over den
Yzer, waar een zachtmoedige pastor aan
eenen scholier eene ferme rammeling
heel! gegeven en vervolgens eene oor-
rekking, waarvan hel kind nog lang de
leekenen zal dragen; en nu, deze week,
is het gerecht naar hel noorden moeien
gaan, niet verre van Nieuporl; waar
een voorbeeldige kosier-onderwijzer aan
eenen zijner leerlingen mei eenen sleutel
een gal in hel hoofd beeft, geslagen.
Welaan ouders, zendt uwe kinderen
maar naar de pastorsscholen, zij worden
er toch zoo wel behandeld, zij worden
cr loch zoo wel opgevoed!
De klerikalen van Veurne komen over
een gelijk kallen en honden, en hun ben-
delje vermindert van dag lol dag, want
men is beschaamd er aan 10e le belmoren.
Trekt dan ten strijde met zoo een volkje!
Ook, beginnen de fijnste van de klerikale
koppen 111 't duikertje te zeggen, dat de
kiezing van Octobci 1881 nogmaals eene
loete zal zijn.
Maar, komen wij lol onze katten en
honden terug. Er is groole verdeeld
heid, zoo hel schijnt tusseben twee kort
gebroekie bazen, voor hel plaatsen van
eenen muur in den Tap; Karei Mest en
Karei Beenknauw kijken nog altijd vies
op elkander en hel woord proces ligt
hun dikwijls in den mond; Van Gaaighein
heeft al zijn credicl verloren iu denCerAd
en men ziel er liever zijne hielen als zijne
teenen; Poltje zii in den neus bij veel kle
rikalen: «het is hij die alles bederft,
zeggen zij, want in plaats van vrienden
te maken iiij kweekt niets dan vijanden»;
Dikkopje staat ook al in de gratie niet
meer, zijne keunen commercie steekt aan
veel menschen legen; eenige klerikale
groole koppen, verklaren aan God on aai;
geheel de wereld, dal het gezelschap van
den Tap en van den katholieken Cerkel
hun in het geheel niet bevalt en dat zij
zich met geen politiek meer willen be
moeien; de klerikale burgers klagen dal
hel allijd le betalen is, en de klerikale
evaljes, van grooten en kleinen rang,
krakeelen en kijven onder elkander. Arme
klerikale parlijzij is wel laag gedaald.
De heilige Teugenaar maakt bekend,
dal men de dischheeren voor de pirine
zal doen komen in hel aanslaande school-
enkwest. •- Zijl maar gerust, o vriende
lijke en zachtmoedige zielenherders, de
dischheeren zullen wel voor de pinne
komen zonder daartoe aanzochi ie zijn,
waal zij hebben menig schandaal len uwen
laste bekend le maken. Waar heeft men
die heeren broodroovers, beulen en moor
denaars genoemd? Waar heeft men aan
het werkvolk gezegd ge zoudt ze (de
dischheeren) moeten eenegoede rameling
geven Overigens, de bestuurders van
den disch zullen geenszins aarzelen le be
kennen, dat zij de dischgenoolen verplich
ten hunne kinderen naar de gemeente
scholen te zenden, en wel verre van hel
te verduiken, zij zuilen er lier op zijn, en
mei rechl. Zij zullen daarenboven gaarne
verklaren, dat liet sedert intfcrilan Hen
jaar is dal zij op de zeilde wijze le werk
gaan. En zoo moet hel zijn, want de olli
cieele school is de school der disebge-
noolen. 01 zouden de dischheeren mis
schien moeten zeggen aan de behoeftige
ouders: het is ons gelijk waar gij uwe
kinderen naar de school zendt in
scholen, waar men de kinderen beleefd
en braaf leert zijn, of in scholen, waar
men de kinderen onbeleefd en stout
maakt; in scholen, waar de meesters
en meesteressen bewijzen van bekwaam- w
heid hebben gegeven, of in scholen,
waar die bewijzen niet le vinden zijn;
iu scholen, waar de geleerdheid onop-
houdelijk aangemoedigd en hooggeacht
wordt, of in scholen waar de dpmheid
als eene deugd wordt aangepredikt
Neen de dischheeren zullen aldus niet
te werk gaan; zij verslaan heler hunne
plichten, en hel is geene klerikale vrees-
aanjaging, die hen van hunne plichten zal
doen afwijken.
Koorzangerskring
Zondag laatst gaf den Koorzangerskring
•t de Vereenigde Vrienden zijn eerste
winterfeest. Een talrijk publiek was aan
hel Concert tegenwoordig die ter dezer
gelegenheid gegeven werd. Ook was de
nieuwsgierigheid sterk aangeprikkell
immers, eenige juffers onzer slad hadden
hunne welwillende en dienstvaardige
medewerking geheven le verleenen om
dit leest op ju luisteren. Eu, zeggen wij
hel zonder dralen, liet Concert heeft een
ieder ten uileislen voldaan, want alle de
stukken van een allerschoonst programme
werden op eene uitstekende wijze uil-
gevoeid.
Eene der juffersbegaafd met eene
zuivere en allerliefste slem, heeft met
veel kunde en methode zich laten hooren
in de romance ml la Heine de Saba, hel
aria van la Heine de Chypre en in de wals:
TExlase, die allen, met gevoelen en uit
drukking gezongen, met hel beste onthaal,
van wegens hel publiek, bejegend werden.
Den ontzachelijken bis, de algcmeene toe
juichingen waarmede eiken zang werd
begroet, moeien aan de dienstvaardige
zangeres bewezen hebben hoe zeer men
haar schoon latent waardeerde en in
welke maal men haar dank wist over
hare groole dienstwilligheid.
De uitmuntende pianiste die wij hel
genoegen gehad hebben te mogen aan-
hooren, heelt op eene echt meesterlijke
wijze tic zoo moeilijke als schoone varia
ties O(i den /’re aux Cleres uilgevoerd.
Haar talent werd hoog geschat en do
hevige toejuichingen moeten haar insge
lijks bewezen hebben hoe buitengewoon
den welverdienden bijval was dien zij
verwierf.
De wals uit Faust voor piano, een be
langrijk stuk voor acht handen, wverd met
eenen buitengewoonen brio uiigeoefend
en hevig toegejuichl. De drie dames die
er aan deel namen, hebben Waarblijkende
bewijzen gegeven van veelvuldige on goed
geoefende muziekalc kennissen.
’t Katholiek onderwijs kost aan de
stad, en bij gevolg aan de lastenbetalers...
O Zoo spreken de heilige opstellers van
bedriegers bladje. Doch, dat men eens
vrage aan de Veurnesche burgers, die
gedwongen zijn hunne kinderen naar de
tapscholen lu zenden, hoeveel zij betalen
voor katholiek onderwijs en zij
zullen zich wel wachten le antwoorden
O, maar zij zullen integendeel zeggen
’l is een’ schande gelijk of ze daar geld
vragen in die scholen Eu als de
geestelijken rond loopen om le gaan
schooien voor hunne nieuwe gebouwen, uw. OT...bv
vergenoegen zij zich alsdan met eene O? I schoone en weluilgevoerde muzieksluk-
Neen. maar zij moeten klinkende munt 1 ken werden afgewisseld, spraken voor
hebben..... Zegt dus niet, kortgebroekie j eerst de heer hoofdonderwijzer, en ver
volgens de heer Reynaert, elk eene
krachtige redevoering uit, die op de aan
wezigen eenen diepen iudruk maakten en
warm werden toegejuichl. Hoe jammer
dat onze ultra klerikale gemeentebe
stuurders en onze fanatieke geestelijken
die wel gepaste waarheden niet hebben
gehoord
Hierop volgden de uildeeling der prij
zen welke bestonden in schoone boeken
en in kleedingstukkeu.
Eere aan den heer schoolopziener Rey-
naerl, die, met zoo veel krachtdadigheid
en deftigheid op eene uitmuntende wijze
van zijne kiesche laai heeft gekweten;
cere aan den lieer hoofdonderwijzer Ca-
merlynck, die, iu de mocilijksle omstan
digheden, zijne school weel le doen
bloeien, zich door zijne bekwaamheid en
zijn eervol gedrag weel le doen achten,
en zich door zijne \riendelijkheid van
eenieder weel te doen beminnen; eere
aan ons schoolcomileil, dal geene opolfe-
rinunn iuu.n.nu<pauca Km muisumpiine
levens plechtig en aanlrekkchjk le maken;
en dank, harlelijk dank aan de in eieii
voorzitter en leden van het muzirkge-
noolschap van Ooslvleteren, en aan alle
vrienden der omliggende gemeenten, die
de waardige pogingen der Alveiiughem-
sche liberalen zijn komen ondersteunen.
Ons klerikaal gemeente- besiuur gewei
gerd hebbende prijsdeeling te houden
voor de leerlingen der gemeenteschool,
zoo heeft de heer Gouverneur lot deze
prijsdeelingdoen overgaan door lusschen-
komst van eenen bijzonderen Commis
saris, namelijk, den heer schoolopziener
Reynaert.
Ondanks alle pogingen onzer klerikalen
om dit schoolfeest te doen mislukken,
heeft hel integendeel niets te wenschen
gelaten.
Het was opgeluisterd door het muziek
van Ooslvleteren, en menigvuldige burge
meesters en schepenen, leden van school-
comiteilen, een groot gelal onderwijzers
en de groole meerderheid der Alverin-
ghemsche burgerij vereerden liet met
hunne tegenwoordigheid.
De ruime schoolzaal was veel te klein
om al de aanwezigen te bevatten.
De plechtigheid was voorgezeten door
den heer Reynaert, en nevens hem zag
men op de eerste plaats de heer schepeue
Bruynooghc-Rooryck en de Voorzitter en
Leden van hel Schoolcomiteit der om
schrijving Alvei inghein.
Met een ware genoegen, en, laat het
ons zeggen, met bewondering, heeft de
talrijke vergadering de menigvuldige oefe
ningen der leerlingen in hel declameeren,
in de zangmuziek en iu de gijmnasiiek bij
gewoond, en, ofschoon dezelve meer dan
anderhalve uur hebben geduurd, schenen
zij niet le lang.
Na deze oefeningen welke door eenige
zij moeten klinkende munt j ken werden afgewisseld, spraken
gazelsclirijvers, dal uw onderwijs niets
kost aan de lastenbetalers.
Zij hebben aflaten niet hnopen
Voor tjeefs, maar voratooteu den geus;
Wel vriend, laat ze allen maar loopen
Dat valt toch eens wéér op hun' neus
Zulk leven kan papen vermaken,
Do ontucht op 't wezen doen blaken;
Zulk loven is vrolijk, ja.... Maak
Do ketel ontvangt ze al te gaar.
MAINBODE.
Als papan, zijn’’dagen verslijten
Is geestig; 't gaat wonderlijk wel:
Zij bidden, ja lezen getijden
Toch vast moeten zij in de Hel!
Zij schelden om zich te vergapen,
Jiozood'leti en Nonnen en Knapen,
En drinken en brassen om 't meest,
't Is even als 't leven der beest!
Zij donken dat ze alles vermogen
En geld, altijd geld, is hun' zaak;
Zij leven met laster en logen,
Het smeerlappen is hun vermaak.
Een geus komt wat dichte geloopeu...
Veriueet'le! hij moet het beknepen 1
En seffens een' sleek of e n' stoot.,..
Zoo zijn er reeds velen gedood
r»^5MBqMaa»iaon»BiMa «tiTiiimn»
ters, zendelingen van vrede, eendracht
en liefde
Nu hoeven zij rechters to vreozen
De geus zwoer het op zijnen eed I
Zoo ging het niet altijd voor dozen
Hoe vuil, hoe besmeurd ook hun' kleed!
Weleer moest de boor zonder falen
Do boet voor de papen betalen.
Maar uu gaan zij zelf in het kot
Eu later... nog rekening mui God.
X.
Men schrijft uit Alv. ringhem.
«k.rt i I 1 I o 1 I I* I z, II. .1 I. I. .1*1 I
