wat
Boosaardigheid en Kinderach
tigheid.
Men heeft ons hel nummer van V“
December der gazette van Brugge toegc-
sluurd waarin wij een artikel uit Veurne
over hel schoolonderzoek in onze stad
aantreffen.
Nog één
Verleden zaterdag, 4'“ dezer, heeft het
tribunaal van Brugge, den genaamdeii
Vandendriessche, onderpastor te Eeghem,
veroordeeld tol eene boel van 20 frank of
8 dagen gevang, voor scheld- en smaad
woorden uitgebracht te hebben in den
predikstoel, tegen den heer Van der
Gracht, burgemeester dor voornoom Ie
gemeente.
Advies aan burgemeesters er. schépe
nen, die door priesters in den predikstoel
worden uilgescholden. Eene klacht
aan den prokureur des konings, met aan
wijzing van getuigen, is voldoende.
Tijdgebrek verplicht ons een artikel
over de looneelvertooning onzer Rlieto-
rika, lot ons volgend nummer te ver
schuiven.
Er is grootclijks kwestie de aalmoese-
niers hij hel leger af te schaffen. Aalmoe-
seniers voor een leger die te velde trekt,
dat laat zich begrijpen; maar aalmoese-
niers voor een leger dal, gelijk hel onze,
altijd in garnizoensleden ligt, waar hel
zwnrl ziet van de priealeva, dat »r uohq
geldverkwisling. Dal uien dus zonder
dralen die mannen voor hunne diensten
bedanke, want zij zijn hel vijfde wiel aan
den wagen.
Kristelijk nieuws!
De Phare, van Dninkerke, geeft bijzon
derheden op de volgende aanslagen legen
de eerbaarheid, door een priester ge
pleegd.
Twee jonge meisjes zusters, leerlingen
van de Heilige Eendracht, gingen met den
tram, van de school komende, naar het
vaderlijk huis te Roosendael. In den
tram, bevond zich de pastoor dier ge
meente; dc kinderen stappen uil hel
rijtuig en de pastoor volgt hen; nabij eene
afgelegene plaats komende, pleegt de die
naar Gods de schandelijksle beleediging
tegen de eerbaarheid, voor de twee kin
deren, waarvan hel een 9 en hel andere
zes jaren ouo is.
De kinderen, die zeeraangedaan waren,
werden door de moeder ondervraagd en
zij verleiden, beschaamd zijnde,
mijnbeer de pastoor had gedaan...
De heilige Leugenaar mag de acten van
ons sledelijk bestuur aanvallen. Alsoppo-
sitiegazel is hel zelfs zijn plicht, indien
hij rechtzinnig gelooft dal die aclen be
rispelijk zijn. Wal hij echter niet zou
mogen doen, is zijne lezers bedriegen en
allijd liegen. Maar, tds men iti de leugen-
straal is, men blijft niel halverwegen.
De heilige Leugenaar heelt hel bijzon-
dei lijk gemunt op de sledelijke uitgaven
ten voordeele van hel lager onderwijs,
en hij geeft te verslaan dat, uit dien
hoofde, <ie laslenbeialcrs buitengewone
contribution zullen hebben te betalen,
wal eene allergrootste leugen is. Maar
het is daarmede nog niet, genoeg, hij
overdrijft hel cijfer dezer uitgaven op
eene belachelijke wijze.
Ziehier wal onze treffelijke confrater in
zijn laatste nummer schrijft
En wij, Veurnaars, wy zullen ook een
airken mogen mededingen om onze
vreugde le betoenen over hel onuil-
sprekelijk geluk dal wij hebben van
een weinigje dieper dan andere jaren in
onze beurzen le mogen tasten, om de
kosien van hel lager onderwijs te be-
talen. In 1879 koste dit onderwijs maar
iels boven de 5000 fr.; maar nu, in het
brillaat jubeljaar 1880, alhoewel er
niets veranderd is, zullen de laslenbe-
talers voor dat zelfde onderwijs het
sommeken van 25,375 frankjes, zon-
der de gekwetste mogen leggen.
25.375 frankjes!!! Heilige opstellers,
gij liegt en gij weel dal gij liegl, en dal
is schandelijk, dal is onwaardig van hel
kleed dat gij draagtGij houdt u bezig
met hei nazien der budjelten en rekenin
gen der stad, gij weel bijgevolg dal de
uitgaven voor hel lager onderwijs, de
toelagen van Slaat en Provincie in acht
genomen, nog lot de helft der bovenge
melde som niekzullen beloopen, en toch,
wetens en willens, verdubbelt gij die
uitgaven om uwe lezers te misleiden, be
driegers, die gij zijt.
Doch denkt met, heilige opstellers, dal
uw bedrog niet gekend is; denkt niel dat
alle uwe lezers sukkelaars zijn; denkt niel
dal de vorige toestand niel vergeleken
wordt met den toestand van heden.
Wie betaalde er vroeger de woning,
kost en kieedeieu van ten minste zes
onderwijzeressen De Hospicen. Wie be
taalde er vroeger eene zeer aanzienlijke
som voor schoolgeld eu school behoeden
der leerlingen De Veurnesche burgers.
Eawelals men in aanmerking neemt dat
de Hospicen en de Veurnesche burgers
heden van die uitgaven ontslagen zijn,
dan komt men lot de gevoltrekking, dal,
tegenwoordig, bel lager onderwijs aan
hel algemeen Veurnesche huishouden
weinig tnecr kosten kan dai. vóór de
nieuwe schoolwet.
Overigens, indien er een klerikaal be
stuur aan hel hoofd ware, zouden de
uitgaven voor hel lager onderwijs daar
om verminderen? Geenszinshel koste
loos onderwijs is zoo een nuttige, billijke
en populaire maatregel, dat 'hij in onze
stad zal blijven bestaan; eu wat liel getal
der onderwijzers en onderwijzeressen be
treft, alsmede liet beloop hunner jaar
wedden, hieraan ook kan geene verande
ring ten minste geene vermindering
worden toegebrachl.
Gij wilt doen gelooven, o geestelijke
opstellers van den heiligen Leugenaar,
dal gij de burgerij genegen zijl. Indien
dit waarheid is, bewijst het: ontslaat een
deel der burgerij van eene groole belas
ting, jrérklaarl liet onderwijs in uwe ge
stichten ten volle kosteloos. Maar gij zult
er u wel van wachten. En nochtans gij
kunt hel doen, want de geestelijken mei
hunne trawanten, hunne aanhangers, zijn
schatrijk. En waarom zuil gij aan de
burgers hoog schoolgeld doen blijven be
talen. Omdat gij het geld boven de bur
gerij bemint.
Dc Vcurnaar deelt de veroordeeling
mede van .1. Van de Weghe, 14jarig jon
geling, zoon van den onderwijzer van
Lendelede, beschuldigd van aanslagen op
de eerbaarheid van 15 meisjes. Dc deur
naar heelt hiertoe hel volle rechl en verre
van ons hem er over te willen beknib
belen. Maar waarom verzwijgen de heilige
opstellers de veroordeeling van Amandus
Van Eecke, pastor te Siavele? Waarom
zeggen zij niel een enkel woord van de
vcroordeelingeu van Cornells Barbier,
koster-onderwijzer te Ramscappellé, van
Karei d’Hooghe, koster le Adinkerke, van
Hippoliet Slosse, kerkbaljuw te Nieuw-
capelle, van den priester Willem Knops,
professor en bestuurder van het eollegie
van St. Truiden, van Emiel Benard, pro-
fessor-surveillanl van zelfde eollegie?
Men ziel dal de Veurnaar meer dan
partijdig is eu alles verzwijgt wal on
gunstig is aan de kerkmannen. De grootste
schelmen, als zij maar klerikaal zijn, rul
len gratie vinden voor de heilige schrij
vers: rij zullen er over zwijgen, of wel
spreken zij er over, het zal zijn om die
schelmen wit te wastchcn of te veront
schuldigen. En zoo zijn alle klerikale
gazetten.
Neen, lezers, hel nieuws van den dag
is in die gazellen niet le vinden, want hel
wordt er grooleudeels in verzwegen, of
wel gansch anders uitgelegd dan hel wel
wezenlijk is.
Cornelius Barbier, uitvinder van eene
nieuwe leerwijze, en AmandusVan Eecke,
uitvinder van een nieuw opvoedingsstel
sel, zijn beide aanzochl om uitleggingen
le geven over hunne uitvindingen voor
hel Hofvar, beroep van Geut.
Cornelius zal daar uitleggen, boe men
kloppen moet op hel hoofd der leerlingen
met eenen kerksleutel om er hel versland
te doen indringen, en Amandus zal er
eene conlerencie geven over hel nut van
vuistslagen en schoppen in de opvoeding
der kinderen.
Verleden maandag heeft sinl-Niklaas,
vergezeld van Sint-Pieter, een bezoek
afgelegd in de gemeenteschool der Paiuie-
slraal, waar 170 der kleinste kinderen
der knechtjes- en meisjesscholen verga
derd waren.
Wal waren die kinderen verwonderd
en verheugd Sinl-Niklaas in persoon te
zien en hem zoo vriendelijk met hen te
hooien spreken! en wal was de groole
heilige gelukkig, alle die brave kinderen
voor hunne naarstigheid en goed gedrag
le mogen beloonen!
Sinl-Niklaas was mild, want aan ieder
der 170 kinderen gaf hij wal speelgoed en
eenen grooten zak koeken.
Dil schoon en aandoénlijk kinderfeestje
was door eenige Dames dezer stad inge-
richl en bekostigd. Eere en lof aan deze
Dames, zij hebben een hoogst prijsbaar
en christelijk werk volbracht, want Chris
tus heeft gezegd: laat de kinderen lol mij
komen.
Maandag, iccds van 's morgens vroeg,
boorde men de blijde kreten der kinderen,
bij hel zien der geschenken die de goede
heilige Man hun had gebracht. Trommel
en trompet weergalmden in de stralen,
terwijl de jonge meisjes als kleine moe
dertjes zich met hunne nieuwe pop bezig
hielden.
De leerlingen van hel geestelijk eollegie
zijn dil jaar ook niel vergelen geworden,
want elkeen van hen heelt van Sl. Niklaas
een handboek van beleefdheid gekregen.
Saperbleu, dit is een boek dal aan onze
jonge studentjes wel zal te pas komen.
Het Lieremannelje kreeg ook zulk een
boek, en daarbij nog eenen muilband en
eene groole schooue klakkebusso.
Gelukkig Lieremannelje, gij zijt toch
zeker hel lieve kind van Sl. Niklaas?
In Vrankrijk zijn er in hel verloop der
'maand november acht en vijftig veroor-
deelingen legen klerikale gazellen, voor
smaad eu laster, door de tribunalen uit
gesproken. De gezalfde opstellers zijn dus
overal dezelfde. Treffelijke lieden
M. Jacobs had hel noodig geoordeeld te
spreken over den brief dien de Paus
aan koning Leopold 11 moet geschreven
hebben.
De Koning, antwoordde M. Frère, kent
zijne rechten en plichten als gtondwel-
telijk Vorst en nooit zal hij (lalden dal
een lid van hel diplomatiek korps een
zijner Ministers zou beleedigen, zoo min
als hij toelaten zou dat een zijner Ministers
aan zijne plichten te kort komtin zulk
geval zet hij dien Minister aan de deur.
M. Jacobs moet er iels van weien!
De slag was in volle borst toegebracht
en M. Jacobs heeft zich wel gewacht naar
de rest le vragen. Hij zat als verpletterd.
M. Erère heeft woensdag zijne rede
voering voortgezel en de rechterzijde
eene afzweeping gegeven, waarvan ze de
striemen lang zal vcelen.
Hij gaf aan M. Jacobs, die had durven
beweeren dat koning Leopold 1 aan Paus
Gregorius XVI geschreven had om voor
Mgr. Pecci, die toen nog nuncius was in
België, den kardinaalshoed te vragen,
eene klinkende logenstraffing.
De laleiitvolle redenaar verklaarde be
vonden le hebben, dal er uil hel departe
ment van builcnlandsche zaken docu
menten verdwenen zijn, ten tijde dal de
klerikalen aan het Ministerie waren. Die
stukken hadden betrekking op Valicaan.
Iels heel zonderling is, dal deze docu
menten juist degenen zijn, die spreken
over hel verblijf van Mgr. Pecci in ons
land.
liet schijnt dal die Mgr. Pecci, thans
paus Leo XIII, in zijnen lijd nagenoeg
dezelfde rol in ons land gespeeld beeft
als Mgr. Vaunulelli; dal hij ook dc
bisschoppen aanhitste legen hel Gouver
nement en men verplicht was hem naar
Home terug le roepen, om een einde aan
zijn spel le stellen.
M. Frère heelt al de beweeringen der
rechterzijde vernietigd en haar uitge
daagd de bewijzen van hare aanhalingen
voor den dag te brengen, iels wal zij zich
wel gewacht heeft le doen. Hij besloot
zijne redevoering met zijne tegenstrevers
toe le roepen dal zij, in de schoolkwestie,
niet alleen eene politieke fout, maar ook
eene slechte daad hadden gepleegd.
Een donder van toejuichingen beje
gende deze woorden.
Na hem heeft M. Jacobs, zich bij middel
van zijne gewone spitsvondigheden, wil
len verdedigen. Hij verklaarde onder
anderen liever door den Koning le zijn
algedankt als minister, dal le vallen in
de kiezing gelijk M. Frère in 1870. leder
zijn goesting.
Ook M. Malou heeft beproefd zich uit
den slag le trekken, maar zoo armzalig,
dal hel was om medelijden met hem te
krijgen.
Hiermede werd de discussie over de
Valicaankweslie gesloten. De rechterzijde
zal er zich niel veel van beloven.
M. jack wilde eene interpellatie doen
over... Heule, maar M. Rara antwoordde
dal bij hel gerecht eerst zijn werk zou
laten afdoen.
- Lijst
aangekochte
In eene gemeente aan de poorten van
Veurne gingen over eenige dagen wal
nonnen hunne vriendinnen bezoeken. De
onderpastoor, zegt men, moest ze beur
telings, bij hel vertrek, ecus in zijne
armen gr.... Maar het zal geen waar zijn,
want le B.... gelooft zulks niemand. Wat
kwade longen toch al uilvinden.
Sedert verscheidene weken hebben de
geestelijken overal tegen de liberale
gazetten gepiedikl. Nieuwjaar nadert, zij
bevelen bunnen winkel aan.
Volgens men ons mededeelt, hebben
die mannen overal veel kinderachligeii en
onnoozelen praat verteelt liberale of
slechte gazetlenle zen zoo luidde hel
liedje is de grootste zonde die men
begaan kan; deze die aan liberale
n gazetten geabonneerd zijn en ze ge-
woonlijk lezen, zonder toestemming
van hunnen biechtvader, kunnen geene
vergiffenis over hunne zouden heko-
men.... Omioodig zelfs dat zij nog te
biecht gaan.
En weel gij, lezers, wal de heilige
predikanten slechte gazetten noemen
Dal zijn alle dag of weekbladen die niel
zuiver klerikaal zijn. Zelfs hel beknopt
verslag der kamerzittingen, zelfs hel
schoolonderzoek door hel gouvernement
uitgegeven, zijn voor die heeren slechte
schriften.
Moest men aan de zwarte kazakken ge
hoorzamen, men zou geene andere gazet
ten mogen lezen dun den IVuniaar, de
gazelle van Dixinude, het Meuwsblad van
IJpere, de Patrie, tien Uien public, den
Courtier de Bruxelles, en andere bladen
door priesters opgesteld, of die onder
hel rechtstreeks bestuur der bisschoppen
slaan.
Zulke gazetten,die onophoudelijk liegen
en bedriegen, opgevuld zijn met grove
personaliteiten, en de liberalen afschil
deren als de slechtste onder de menschen,
slechter dan brandstichters en moorde
naars, noemen de heilige predikanten
goede gazetten
Wat moet er nu gebeuren van de men
schen die zich aan de bevelen onzer
politieke geestelijken onderwerpen, ge
loof hechten aan al wat hunne klerikale
gazel dagelijks schrijft en nooit geen
liberaal blad in handen durven nemen?
Dal zij een valsch gedacht hebben over
de wereld en over hetgene erin de wereld
voorvalt en dal zij haatdragend worden
jegens de groole meerderheid hunner
verHchle medeburgers.
Onwetend en onverdraagzaam, zoo zijn
de menschen die leven volgens den
vvenscli onzer politieke priesters.
Dil artikel beval daaromtrent den
zeilden rimram dien wij ‘reeds gelezen
hebben in den Veurnaar en in de Patrie,
dezelfde boosaardige personaliteiten, bij
zonderlijk legen de heeren De Hoon, De
Sinel en Brunein gericht, dezelfde kinder
achtigheid die de gewone schrijvers van
ons pastoorsbladje kenschetst.
Maar waarom zenden de gezalfde op
stellers hunne proza naar Brugge, en niet
naar den Veurnaar? Omdat zij een
gezouten en gepeperd antwoord vreez.cn
zooals de heer Brunein hun heilig blad
verplicht heeft er een op te nemen.
In hel schelden zijn die heeren zeer
Sterk, maar zij doen hel lielst in hel
donker en op eene wijze die hun geen
antwoord doel verwachten.
Onder de kinderachtigheden die wij in
hel artikel van den Vcurneschcn corres
pondent bemerkt hebben, moeten wij, tol
vermaak onzer lezers, de volgende melden.
De correspondent maakt bekend als
een feit, dal, terwijl de drie helden
iiunnebiijteis wilden binnentreden
waar de nonnen vergaderd waren, een
dier nunnekiiijzers bij de schouders ge-
stekt wierd en eene ferme schudding
w kreeg
Eene ferme schuddin"Wie gaf die
ferme schudding Voorzeker eene der
nonnen, aangezien er daar geene andere
persoonen tegenwoordig waren dan non
nen en drie nunneknijzers heldhaftige
m.vsoeük, die zoo maar een lid van de
commissie der Hospicen bij de schouders
stekt en hem eene ferme schudding gecll
Hoe jammer dal er van dil looneel geene
pliotographie beslaat
Wal zijn de Veurnesche gezalfde schrij
vers toch ernstige en verstandige men
schen! Ook, het is aan hen dal Christus
gezeid heeftdie u aanhoort, aanhoort mij,
en die u misprijst, misprijst mij.
Is hel niel zoocorrespondent der
gazette van Brugge
Gospaarzaamheidskring.
der nummers van dc laatste
obligation
4'20,476 439,523 439,524 439,»2!’>
439,526 439,5'27 439,5'28 439,529
439,530 439,531 439,532
Voordegetiendie hel nog niet weten,
maken wij bekend dal, volens de wijzj*
gingen aan de miliciewel gebracht, zij.
die van hel gouvernement eenen plaat»'
vervanger (remplavant) verlangen te bi“-
komen, nog allijd 200 frank moeten slot ten
vóór den 2 februari, als vroeger; maar m
geval de jongeling een goed nummer trekt,
krijgt men de 200 frank terug. Volgens de
oude wel was men integendeel dit gek!
in alle gevallen kwijl.
Men leest in de l'landre Liberale
Wij gelooven le weten dat hel gouverm-’-
menl een wetsontwerp voorbereiili
hel toezicht der kloosters. Wij vernemen
ook dat hei gouvernement en de midden’
sectie, gelast met het onderzoek dei
begrooting van juslicie, hel ecus zijn on)
de krijgs-aalmoeseniers af te schallen.
De brusselschc correspondent
den Journal de Mons zegt, dal de nieuwe
minister van oorlog van zin is de rege'
menten lansiers in ri-gementen dragondei
le veranderen.
De KLEINE RENTENIER cenig?^
vlaamsch financieel blad. Al de nieuw®
geabonneerden op den Kleinen
ontvangen het blad tol 31 december
voor eenen frank (Men zie dc aatikonu
gingen.)
Ondom IJh.
geven, dien hij zich lang zal gedenken.
JKlgciiiceii» tijdingen*
