VAN VEURNE
a
s
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
a
A'.*
2G5
ZATERDAG 8 JAM -AR1
ISSI.
Veurnè S Januari.
H>e fortuin tier kloosters.
Het klcrikalism of paapsgezi nel heid, is
niet alleenlijk de vijand onzer Grondwet,
onzer \rijheid, de vijand van licht en
vooruitgang, maar ’lis nog welbijzon
derlijk de grootste vijand van T algemeen
welzijn.
Als wij van het klerikalism spreken is
het wel te verstaan dal wij alleenlijk de
politieke papen bedoelen en den gods
dienst gemunt hebben.
En nu ter zake.
In eeim redevoering die den groolsten
bijval genoot en bijna door alle groote
dagbladen is opgenomen, heeft de fran-
sclic afgevaardigde, de heer Brison de
plaag doen kennen van hel klerikaal
slokop, de kloosterstichten.
Het deed niet alleenlijk kennen welke
aanzienlijke rijkdommen door de kloos
terlingen worden verzameld, maar den
schrikverwekkend aangroei dezer fortuin,
de bron waar zij van voortkomt en de
schandigc en sluwe middelen in gebruik
om ze gestadig te doen vermeerderen.
Volgens spreker zou de gekende fortuin
der kloosters die heden aan de belastin-
Ook in Frankrijk wordt hel eene ge
wichtige besluit na het andere genomen.
Met snelheid volgen zij elkander op, als
begreep men dat men de misbruiken veel
te lang heeft laten bestaan. Zeker is het
dal de Regeering en Kamer beide aldaar
de beteekéiiis verslaan van hel spreek
woord men moet het ijzer smeden ter
wijl het heet is. Dat nu dé kloosters en
alle godsdienstige of liever kerkelijke
congregaties van wat aard ook gebracht
zijn onder bet gemeene recht, wat hel
betalen van belasting betreft, is een
maatregel van belang die echter in den
grond der zaak niet meer dan billijk eu
rechtvaardig is. Wel schreeuwen de kle
rikale bladen moord en brand dat kloos
ters en dergelijke beschouwd worden als
andere corporaties wel roepen ze er
wraak over dat zulke vrome inrichtingen,
waar men los is van hel wereldschc
waar de geestelijke belangen van andere
behartigt. belast worden, maar doden
tallen miHioeneii die monniken en nonnen
hebben weten te kapen wijzen er dan
toch wel op d it ze van hel wereldschc
toch niet zoo heel afkeerig zijn, dal daar
van dus wel naar evenredigheid mag af
gedragen worden aan den Staat. En wal
het behartigen van de geestelijke belan
gen van anderen betreft, wie bidden wil
moet dan maar zelf bidden en heeft dat
niet op te dragen aan anderen, waardoor
bet alle beteekenis verliest.
Uil het beschaafde deel van Europa hoe
langs zoo meer verdrongen en van invloed
beroofd, zullen paus en kerk nu maar
cens probeeren of ze in hel groote Rus
sische Rijk zaken kunnen maken. Wij
wenschen hun goed succes! Maar de Rus
is sluw. Zé zijn aan elkander gewaagd.
Ziehier wat een der best opgestelde
gazetten van Holland schrijft over België
en Frankrijk:
In België wordt de toestand met den
dag beter. De Regeering die geen duim
breed afwijkt van den ingeslagen weg
ziel haar werk met succes bekroond. De
liefhebberij voor de scholen met God be
gint deerlijk, onrustbarend te verminde
ren. De staatsscholen eerst hier en daar
leeggeloop n beginnen weer bevolkt te
winden. Nu de ouders inzien dal al bel
priestcrlawaai maar bedrog is, dal hun
arme kinderen er de dupe van zouden
worden, zenden zij hen weder daar waar
het behoort. Ook hel ouderwijzend per
soneel van de scholen met God, eerst
door allerlei mooie beloften overgehaald,
die echter vergelen worden, te vervullen,
loopt zoo liard als liet kan weg. Boven
dien zijn velen van h?n, die op die scholen
met God onderwijs geven zooals hel heet
eu waai voor maar de eerste de beste ge
bruikt werd, zulke zedelooze sujetten dat
de ouders wel in bel belang hunner kin
deren genoodzaakt zijn hen van die
modelscholen af ie nemen. Inderdaad, de
ongeloollijkste beestachtigheden zijn en
worden nog op die scholen gepleegd dooi
de onderwijzers jegens hunne leerlingen,
Is wel treurig voor de slachtoffers en
niet minder voor de ouders die zich heb
ben laten bedriegen en nu door de schade
en schande wijs worden. Zelfs de domme
boeren in een groot deel van Vlaanderen
bedanken in het belang hunner kinderen
hartelijk voor de scholen «der broertjes».
Hel schoolonderzoek van staatswege
dat met strengheid ingesteld en volgehou
den wordt, brengt zooveel klerikale liefe
lijkheden aan den dag, dat de staats
school over heel hel land zegevierend uit
den strijd zal treden en den clerus het
bederf van België gelijk van elkander land
een onherstelbare schok is toege-
braclit. Zijn invloed, zijn prestige heeft hij
verloren. De menschen beginnen te be
seffen dat men best buiten den priester
kan, dat er vroomheid bestaal builen
kerkelijkheid en dal de maatschappelijke
zedelijkheid een betere en hoogere is dan
de kerkelijke zedelijkheid.
Men schrijft in bij den drukker-uitgever, Ooststraal, 6, te Veurne, en op
alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij.
Alle mededeeliugeu, artikels of brieven, behoorlijk onderleekend, als
ook bekendmakingen uiterlijk legen Vrijdag middag toe te zenden.
heeft doen besluiten de wapens op
te nemen en die hulde is juist niet
geschikt om de engelsche troepen
aan te vuieu, die geroepen zijn om
de Boers te bestrijden. Zij zou
meer van aard zijn om deze laalslen
aan te moedigen, ofschoon zij dit
niet behoeven, te oordeelt n naar
hel vet trouwen dal zij aan den dag
leggen en dat zich weerspiegelt in
pene proclamatie, waarin de voor-
loopige regeering over de onafhan
kelijkheid van deTransvaal spreekt,
alsof die reeds vervuld en erkend
ware. In die proclamatie belooft
de voorloopige regeering oenen
engelschen consul toelelalcn en
verbindt zich om de spons te vagen
over de de uitgaven, aan de hevol
king door de Engelschen opgelegd,
gedurende het tijdvak der inlij
ving.
I en den werkman als een hond be
graven, die belijden de klerikale
(.edeleer.
De klerikalen, die de eer en faam
huns naaslens rooven, hel vuur
steken aan de vier hoeken van
Belgie, die de vrouw tegen den
man, de kinders legen de ouders
ophitsen, die families in twist en
tweedracht doen leven, u den laat-
slen cent afdrogen voor hunne
scholen met God waar men onder
wijst met zweep en slok en waaruit
de meesters maar al te dikwijls op
het tribunaalbanksken moet n ver
schijnen, die belijden de klerikale
zedeleer.
De klerikalen die ons loeren en
preken dat men minder kwaad be-
drijft iemand te dooden, dan voor
de liberalen, de vrienden van bur
ger en hoer, te stemme!), belijden
zulke lasteraars de klerikale zede
leer niet
De katholieke jongelingen, die
er zich op’ roemen te vloeken als
ketters, onschuldige meisjes te
verleiden, de klerikale schrilfver-
valschcrs en bedriegers van allen
aard, dy «broeders, pastoors en
p ileis veroordeeld voor aanslagen
op de eerbaarheid, belijden zulke
kerels de kristel ijke zedeleer niet
Lezer, wal zegt gij daarvan Dat
hel lieden zijn, in wier hart alle
zedelijk ei menschclijk gevoel is
uilgedoofd, van wien men met
recht en reden zeggen mag van
de klerikalen en hunne zedeleer,
libera nos Do mine, o hcerc verlost
ons
Het Blad verschijnt allen Zaterdag; en allen Woensdag in Supplement.
Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar:
Voor Stad: 6 maanden, lï. 3-25 Een jaar, Ir. 6-00.
Voor gan.te/i Ilelgie: G maanden, ft'. 3-75 Een jaar, fr. 7-00.
Een afzonderlijk u 'mmer 10 c.“ Bekendmakingen 20 centiemen den
drukregel. Reklamen 50 centiemen den regel.
1*01:11014 Overzicht.
In IT ankrijk is al de aandacht
gewend lol de municipale verkie
zingen welke zondag aanstaande
moeten plaats hebben doorheen
g heel het land de algemeene nei
ging schijnt er over te hellen naar
lief gematigd republiekeinsch ge
voelen, ofschoon ook de conser
vatieven wanhopende pogingen
schijnen aan te wenden om hunne
kandidaten te doen gelukken.
Uit Engeland zijn de berichten
even weinig ophelderend. Al w..l
de dagbladen zeggen bestaal hierin,
dat eene zekere opschudding
heerschlc doorheen geheel Ierland
wegens hel verbod dal was gelegd
op de a.uigekondigde meelingen.
Hel proces Parnell wordt voorlge-
zel, maar schijnt nog niet zoo
spoedig te zullen eindigen, zooals
juge Eilzgerald voorspeld heeft. De
hecle zitting werd ingenomen door
liet lezen der redevoeringen van de
beschuldigden. Ook in Engeland is
ministerraad gehouden. Wat daarop
verhandeld is weten wij niet, alleen
is dit zeker dal 51. Eorsler vooraf
een langdurig onderhoud hail met
51. Gladstone. Eindelijk wordt ge
zegd, dal hel gouvernement sinds
verscheidene dagen, inlichtingen
bezit die zouden doen gelooven,
dal de Eenians hel voornemen
koesterden de wapens te bemach
tigen welke loebehooren aan de
regimenten vrijwilligers te Londen.
Daartegen zijn maatregels genomen
en de wapens-depots worden dag
en nacht zorgvuldig bewaakt.
Vermoedelijk zal de Ooslersche
Kwestie ons (’enige dagen rust
gm nen. De Kamer van Grieken
land is in vacanlie gegaan lot den
27 pinnaii. na in derde lezing de
leening van 120 milliocn drachmen
te hebben gestemd, alsook de
noodige krediet1’" voor de maand
januari. De vertegenwoordigers
van Engeland, Ditilschland, l'reiik-
i ijk en Italië hebben een langdurig
onderhoud gehad met 51. Cou-
inoundonros om de scbeidspiaak
aan te bevelen, liet gevoelen is
nou altijd strijdig aan dit voorstel
en geneigd lol oorlog; 52,000 re
servisten van 50 lol 40 jaar, zullen
eerlang onder de wapens geroepen
worden.
De toestand in Zuid-ALika woidt
met iedercn dag voor de Engel
schen bedenkelijker. Zij vreezen
dat al de Hollanders der Kolome
van Kaapland, en zij zijn talrijk in
opstand zullen komen en zich bij
de Boers van de Transvaal zull< n
aansluiten. De zaak dezer laalslen
verwekt de algemeene toegenegen-
ln id. In eene dagorde aan het
koloniaal leger gestuurd, is zelfs de
engelsche opperbevelhebber, sir G.
Collev, verplicht hulde te brengen
aan het gevoelen, dal de Boers
55. JAAR.
Hedendaags hoort men ze
schreeuwen op alle tonen, die woe
lige klerikalen: wij alleen belijden
den krislelijken godsdienst, de
ware zuivere zedeleer. De liberalen
zijn mannen zonder religie, noch
kiistelijkc gevoelens, roepen die
Janussen uit.
Daarom zullen wij ecus onder
zoeken wat wij door die klerikale
zedeleer moeten verslaan.
Necririgdoende burgers, zij die
u dwingen met het mes op de keel
voor de bisschoppelijke kliek ie
stemmen; zij die u achtervolgen en
verdoemen tot in hel diepste der
hel, u in tien ban slaan en (('abso
lutie weigeren als gij uwe kinderen
niet naar hunne ezelschool zendt,
die belijden de klerikale zedeleer.
Boei kens van den buiten, gij slaaft
en zwoegt van den vroegen morgen
tol den laten avond om uwe schul
den en uwe pachten ie voldoen en
niettegenstaande door uwen kas
teelheer op straal gesmeten wordt
of wel uwen pacht ziel opslaan
omdat gij vrijgezind wilt zijn en
niet wilt buigen voor de aanhan
gers van gal en brandstapel, zulke
kerel belijdt de klerikale zedeleer.
De bisschoppen, paters, pastoors,
nonnen en geheel die heilige fa
milie die ’s landswetten en instel
lingen met de voeten treden, die
den Paus boven den koning, den
syllabus boven de grondwet ver
kiezen, niettegenstaande de ge
braden kiekens hen in den mond
vallen, die belijden de klerikale
zedeleer.
De scherrewegvogels, dm aks
gieren aan het bed van uwen sui-
kcrnonkel of tante zitten te loeren,
om o te onterven, zij die de sakra-
menten verkoopen voor geld, die
roepen en schreeuwen oenen dag
lang over hel lijk van eenen rijken
n
a.wJMCTciini’niii iiiiimi _,LJ. l
5-12
5- 42
6- 19
9-15
6-07
8- 55
9- 06
0-00
12-13
2-50
11-00
11- 39
12- 16
3-23
7-44
10-11
10-3?
10-54
7-35
9-51
10-11
10-45
9-00
9-51
6-15
S-30
11-50
3-06
X-44
0-00
4- 28
5- 06
7-32
3-09
3- 48
4- 26
7-10
4- 28
5- 05
5-35
8-06
8-88
NIEUPORT-DIXMUDE 7-00
DIXJMUDE-NIEUPORT 7-18
Opgelot
C330S3»
t GENT
VEURNE
GHYVELDE
I DUINKERKS 9-62
saezsir.k ’JJIWW.HIK r.
V«-rli-<«Uitr<“ii van den ijzerenweg vat» Duinkerk», Veui-ne naur Geut en I'.ixinude naar Mictiporl.
5- 54
6- 32
7- 12
9-38
DU INKERKE
GUYVEI.DE
VEURNE
GENT
l*o kloriktile Zedeleer.