voor zooveel hij
cijfers
Brabant
34.384-14
75,161-45
52,251-94
G8.991-92
35,844-50
54,008-08
49,740-63
73,335-62
Do partij van liegen en bedriegen.
Honderden malen hebben wij geschre
ven en met feilen bewezen, dal de kleri
kale partij niet kan beslaan dan bij
middel van leugen, bedrog en laster.
.Moest zij een enkelen keer, om hel
even in welke omstandigheid, de waar
heid spreken, de klerikale parlij zou
opgehouden hebben te bestaan.
De brieven van Mgr. Dumont en de
stukken uit zijn dossier, door hem open
baai' gemaakt, hebben een groot deel op
gelicht van den sluier, die al de intrigues
en kuiperijen, de laagheden en schel
merijen der klerikale parlij verbergt.
Met recht schreef dan ook Mgr. Dumont
op zekeren dag Voor het welzijn der
kerk, voor het geluk des lands wensch
ik uil den grond van mijn hart, dat er in
Belgie nooit nog een klerikaal Ministerie
aan roer zou komen
De arme bisschop had ondervonden dat
de klerikale mannen, waarop bij ecus
zooveel gerekend had, veel hielden van
beloven,, maar nooit hun woord hielden,
dal zij niets anders waren dan bedrie
gers, die enkel uit waren op macht en
eigenbelang.
Dal ondervindt nu ook een klerikaal
dagblad, welke drij jaren geleden te
Antwerpen gesticht werd, onder den titel
het Morgenklad, om de geestelijkheid en
hare aanhangers te verdedigen.
Men bad aan dal blad alle beloften van
de wereld gedaan, zelfs verbintenissen
geteekend, zooals men aan de kiezers
alle beloften doet; maar die beloften, die
verbintenissen werden onder de voelen
getreden en.... men liet hel blad stikken
sterven.
Het kondigt nu zelf, met veel gal en
bitterheid, zijne eigene dood aan.
Dit klerikaal blad is nu zelf verplicht
in volle letters en woorden te verklaren
en uil te roepen, te welen dat de man
nen der parlij, waaraan het behoorde,
niets anders zijn dan een hoop leuge
naars, intriganten, woord verbruikers, be
driegers, die meer werken voor hun
EIGEN BELANG, voor hunnen zak, dan
voor het belang van Volk en Kerk dat hel
eene partij is die zich zelf niet eerbiedigt
on onwaardig is van eene vrije natie.
Ja, zoo spreekt thans een KLERIKAAL
blad in zijnen doodstrijd.
Adèlr Tilmpnt, te Thuillies. Ik beb kin
deren die naar de school gaan. De onder
pastoor heeft ons gezegd dat de ge
meentescholen slechte scholen waren. Hij
heeft aan onzen oudsten zoon, die 13 jaar
oud is, gezegd, dal hij ons niet meer
moest gehoorzamen.
IFfd1’ de Mol, te Aalst. Een ander maal
zegt de onderpastoor tol mijne kinderen
Hel is daar dat gij naar school gaal?
Loopt liever achter de haag. Gij moet
aan uwe moeder niet gehoorzamen indien
zij u naar die school zendt.
Lemaire, te Huiles, (Arlen). De pastoor
zegde lot de kinderen dal zij hunne ouders
niet moesten gehoorzamen indien zij ze
naar de gemeentescholen zonden, dal hel
beter was in de velden rood l<* loopen.
Duchéne, te Hachy, arrondissement
Arlon). De pastoor heeft inden préêk-
stoel gezegd, dal op den oudejdom van
7 jaar, een kind niet meer zijne ouders
moest gehoorzamen, en dat niettegen
staande hen, hel naar de katholieke
school mogt gaan.
Desire Petit, te Groi-Fitys, arrondis
sement Dinant). Dezen zomer heb ik ook
door den pastoor, van op den preekstoel
hoorei) zeggen, dat hij Gros-Fays moest
luïneeren, en dal bij zijne slechte paro
chianen zou verplettenbij maakt ze uit
voor een hoop rotzakken, hoop geruï
neerde, hoop lafaards, dal zij legen hem
mochten oplrekken, dal hij niemand
vreesde, dal bij den substituut der procu
reurs voor hem had. Ik beb ook den heer
pastoor in een sermoen hoorei: de vrou
wen aanmanen, die hare mans niet
konden doen besluiten hunne kinderen
uit de gemeentescholen te trekken, haren
man te verlaten. Hij zegde in oen sermoen,
dat de plicht der kinderen was hunne
ouders niet te gehoorzamen, indien deze,
niettegenstaande de voorscluiften der
kerk, ze niet wilden uil de gemeente
scholen trekken. Hel was beter, zegde hij,
Gul dan de mensclien te gehoorzamen.
Francart Jozef, te Focant, (arrondisse
ment Dinant). Mijne kinderen zijn te
biechten geweest. Hij heelt ze gedwongen
hem (den pastoor) te beloven mij niet le
aanhooren en naar da gemeenteschool
niet meer te gaan.
UITSLAG VAN DIT SCHOON ONDERWIJS.
Leest de volgende depositie
Jules Potte, te lliève (arrondissement
Dinant). .Mijne kinderen gaan, niettegen
staande mij, naar de katholieke school,
en ik heb alle gezag op hen verloren
sedert zij uil gemeente school getrokken
zijn. Ik heb zelf mijnen zoon willen gaan
halen die in de katholieke school is. Hij
is 13 jaar oud. Hij heeft mij in leelijke
woorden geantwoord dat hij mij uillachte.
Hij heeft erbij gevoegd: Snijd mij in
stukken, als gij wilt, ik zal alleen gehoor-
Zij zijl), zeggen zij, officiers van de
moraal eu geen samenleving is mogelijk
zonder hen.
Hel zal niet nutteloos zijn, op het
oogenblik dat do kwestie van het budjet
van eercdienslen zoo zeer de geesten
bezig houdt, te zien van nabij wat de
moraal mag zijn door onze geestelijkheid
onderwezen, en hoe de heeren pastoors,
coadjutors en onderpastoors, welke wij
met onze centen betalen, de sociale zen
ding vervullen die zij zeggen le hebben.
Het schoolonkwesl zal ons deze zending
vergemakkelijken. Alhoewel hel nog maar
begint, vormt het reeds een aanmerkelijk
dosier van meer dan 400 bladzijden, waar
wij alles zullen vinden, noodig om ons in
te lichten en ons te stichten.
Wij gaan zien, met het enkwesl te
.doorbladen, op wat wijze de katholieke
geestelijkheid den kinderen do gecstelijk-
gelijke beginselen vooruilzel en het be
slaan z.elven van den Slaat in gevaar
brengt?
Nog eens.wij zijn de vijanden van geen
enkelen godsdienst in zich zelven, maar
van eene. parlij die ons lot den Slaven
stand van vroeger zou willen terugvoeren.
Stellig ja 1
De beruchte zaak van Heule is thans
voor het Beroepshof van Gent.
.M. Lameere, procureur-generaal, leidt
uil de getuigenissen ter ontlasting en uil
de verklaringen van den onderpastoor
zelf af, dat heel de zaak op voorhand be
raamd en afgesproken was er werd
overeengekomen, dal de onderpastoor de
alarmklok zou luiden en dat de voorzitter
der congregatie, August Lagae, zich aan
'l hoofd der oproermakers zou stellen.
Het is de onderpastoor die de eerste
de klok geluid en daarna aan kinderen
hel bevel gegeven heelt voort te kleppen,
en dit eene uur lang, zonder dat hij hen
deed ophouden.
Uil alles, alles blijkt, dal heel de zaak
opgemaakl was en op voorband overee-
gekomen met gemelden onderpastoor.
In hel vervolg van zijn rekwisitoiïum
beprak M. Lameere de wettelijkheid der
zending en de laak van den regeerings-
commissaris.
heid en den vrouwen den eerbied voor
hare echtgenoten onderwijst.
Ik zal de getuigen laten spreken.
Houden wij ons eerst bezig met de plicht
van gehoorzaamheid der kinderen jegens
hunne ouders
IviniHl- en Letternieuws.
De Huisvriend, zoo is de titel van een
illustreerd maandschrift dal te Gent, bij
M. Ad. Hoste, verschijnt en over welke
wij herhaalde malen gesproken hebben.
Wij hebben de 12 afleveringen van 1880
voor ons liggen en zeggen volmondig wal
prachtige uitgave, platen en tekst zijn
even merkwaardig. De Huisvriend is een
geïllustreerd tijdschrift dal wij ten slerk-
slen aanbevelen; beval jaarlijks van 200
tol 250 houtgravuren; vormt een boek
deel van 400 bladzijden en men krijgt eene
prachtige oleograpbie als premie.
Muziek. De heer Hacmcrs-Van
Ackere van Dixmude, heeft twee nieuwe
romancen getoonzet, die hij uitgeefl ten
voordeele der overstroomden. Zij zijn
getiteld
Deze muziekstukken zijn verkrijgbaar
ten bureele van dit blad, aan den gerin-
gen prijs van 1 frank de twee. Advies
aan de muziekliefhebber».
Total fr. 845,385-11 799,073-41
Jn deze totalen komen de gelden der
kerkfabrieken op fr. 541,351-63 voor 1879
en .op fr. 510,770 voor 1880; de gelden
der gemeenten zijn fr. 304,033 voor 1879
en fr. 288,402-47 voor 1880.
De geestelijkheid wordt in Belgie zeer
vervolgd en uilgeltongerd. Zie er hier een
bewijs van. De heer minister van justicie
heeft aan de leden der Kamer van volks
vertegenwoordigers de tabel laten uit
deden van de schadeloosstellingen die de
pastoors en onderpastors genieten uil de
kassen der kerkfabrieken en gemeente
besturen. Alhoewel de inlichtingen onvol
ledig zijn, geven zij reeds een zeer be
langrijk totaal, gelijk men er zich van zal
kunnen overtuigen door de volgende
1879 1880
290,075-76 252,719-46
Henegouwen 176,336-38 162,980-71
Westvlaand" 156,045-14 152,584-14
Luik
Lünburg
Luxemburg
Namen
Jozef Rrichet,te Bienne (arrondissement
Dinant) Bij de uilkomiug der wet, heeft
de pastoor geene uitscheiding aan de
kinderen der officiële aan hunne ouders
en aan hel aanwijzend personeel gespaard.
Hij heeft onder anderen in volle catechis-
musles de kinderen aanbevolen, zich te
laten mishandelen, «laan, doodslaan als
het moest zijn, eerder dan zich in de ofli-
ciecle scholen te laten plaatsen, hen
zeggende dal zij alzoo aan God aange
naam zouden zijn.
zamen aan hetgeen recht en redelijk is,
maar naar de gemeentescholen zal ik niet
gaan Ik heb eene kleine dochter van zes
jaar, welke ik naar de gemeenteschool
geleid heb. Maar na de klas heelt het kind
mij verklaard dat het niet meer naar die
school zou gaan, dal hel eene school van
den duivel was, dal hel naar de school
vau God zou gaan, dat bel zijne moeder
hem gezegd had. Dus papa zijl gij een
duivel, dewijl gij een liberaal zijl. Niet
waar, dat zijn zeer beminnelijke kinders,
waarlijke kinders volgens den Heer, en
wat moet mijnheer de pastoor fier zijn
over zijn werk.
Algomeoue tijdingen.
Bij koninklijk besluit van 28 februari
zijn benoemd tol leden der provinciale
landboiiwcommissien, in de provincie
Wesl-Vlaanderea: Voor hel 1" landbouw
district, de heer Otto de Nieulanl, te Sl.
Andries, uittredend lid; voor hel 5' id.,
de heer 11. De Smet, te Veurne, id.; voor
hel9' id., de heer J. Slorme. le NVaregem,
id.; veearts, de heer A. Laridon, te
Brugge, id.
Bij koninklijke besluiten van den 22
februari, op beroep van den heer gouver
neur, worden de beslissingen van de be
stendige Deputatie gewijzigd betreffende
de jaarwedden der gemeenteonderwijzers
van Bulscamp, Langemark en Moel’kerke.
Ook de schoolbudjelien der gemc uien
Iseghem, Pervijse, Handzame en Oosl-
nieuwkeike, en hel budget der school
van volwassenen van Eerneghem.
Bij koninklijk besluit van 15 februari,
worden de vrouwen aanvaard de bedie
ning van poslontvangers van 4' en 5' klas
le vervullen, onder voorwaarde bepaald
voor hel personeel in algemeen.
Donderdag is eene zelfmoord le
Thourout gepleegd. De heer Isidor Bart
holomeus, oud 60 jaar, rentenier en ge
meenteraadslid aldaar, heeft in eene vlaag
van ijlhoofdigheid zich op de spoorbaan
gelegd en is door de wielen van den trein
het hoofd totaal afgereden. Hij bad de
voorzorg genomen zijn paletot, klak en
halsdoek af te doen. De gebeurtenis had
plaats opBOOmelets afstand der statie
van Thourout, in de richting van Licliler-
velde.
Vrijdagavond, rond 7 t,'2 ure, toen
den trein naar Lichtervelde-statie kwam
aangestoomd en dal den barreel was toe
gesloten, kroop een vrouwspersoon,
wiens naam wij nog niet kennen, onder
de balie weg, om de spoorbaan over te
loopen. Zij was hel slachtoffer van hare
onvoorzichtigheid er werd door den trein
getroffen: vallende, werd zij de beide
boenen afgereden. Do barreel wachter,
wilhiile oen ongeluk vermijden en het
mensch tol zich trekken, viel mol haar
mede en werd een arm afgereden, aldus
zeil liet slachtoffer zijnde van zijne zelf
opoffering.
In den nacht van woensdag tot don- f
dérdag laatst, zijn te Pitthem, bij'den f
landbouwer Ch. Vande Walle, twee peer- A
den gestolen, die te samen eene weerde
hadden van rond de 1800 frank.
t Waren twee haaide luinpeerden, cn
de dieven hebben bovendien harnassurc
en al meégedaan.
Donderdag morgen is men de diefle
gewaar geworden, en aanstonds heeft
Vande Walle de poheie verwittigd. Deze
heeft informatiën genomen overal in den
omtiek, en lijdingen gezonden naar al
d omliggende steden en langs de kanten
van I*rankrijk. Ook de heer Vande Walle
is naar zijne paarden op zoek.
Zaterdag voornoen waren de daders of
de gestolen pierden nog niet gevonden,
l is des te moeilijker, daar men niet weel
langs welken kam de opzoekingen rich
ten; immers vreemde gasten, die zich
voor koopmans uitgaven, zijn er inde
stallen van den landbouwer Vande Walle
met geweest.
Wij lezen in de Stad Meupor(
De heer minister van openbare wer
ken gunt, door besluit van 27 januari
jongstleden, eene som van 200 Irs. aan
de weduwe van Eng. Mercier, die zoo on
gelukkiglijk hel leven verloor in den
User bij hel hoog water van december
laatstleden. Tezelfder tijde wordt zijn
zoon Leopold lolde bediening van baven-
kanioumer benoemd in vervanging van 1
zijnen vader.
De weduwe van Frans Provoost, die
insgelijks le Schoorhakke aan zijne dood
wam, is ook door hel gouvernement niet
vergelen geworden: een koninklijk be
sluit van 30 januari verleent haar eene
hulpsom van 300 frs.
Bovendien vernemen wij dal de heer
Benj Grombez 200 trs ter beschikking
A and lieer ingenieur komt te stellen, tol
onderstand van de vrouwen en kinders
door die twee slachtoffers der overslroo-
mingeu nagelaten.
'J vernemen dal de aanstaande ten
toonstelling van zuivelbereiding te Gent,
.‘n Op llcl Sl' Bieterspleiii zal
p aals hebben, eene zeer groote belang-
sleHing wekt iu Holland. Onze naburen
zullen op deze tentoonstelling hunne faam
irmui en kaasvoorbrenging willen
n» 1,a\C1.1' Buune toezendingen beloven
hoogst belangrijk te zijn.
l)c 'O’mecrdering van
prijs welke de reizigers op de ■Staats
spoorwegen te betalen hadden wanneer
zij van eenen gewonen iu eenen exnresS-
rein gingen of iu een rijfuig stapten
liooger van klas dan degene op hun reis-
vin'Pr tlaat aan8eduid, is iu beginnen
van 1 Februari afgeschall.
nvS?’0.1.!5 “10eL de Persoon die eenereis
Trnm !i «e7011^" en half in express-
Ircin alleenlijk betalen ll'
in deze gereisd heelt.
immrn ‘ger die Op oeno «eis plaats
khK ^‘"Pmiiment tan meet dure
v?ngnr i«b gL‘ ‘Jk aan lltól verschil
vuil pi IJS.
roft",rc!zi«e*;. voorzien van een gewoon
in a^"Je, die ecu gedeelte der reis
txpressireiu allegl, betaalt ten titel van
1 eg, het verschil des prijs. Hij mag oin
dezen opleg te vermijden, meenc mindere
kl? dj!n f-'J11 eiskaarlje stappen en hel
bededte der reis m expressircin afleggen.
Zoo ook met den reiziger die een ge-
d'Xh'ik dk“"ie "“'l 1««-
einde e'S eX|’, ess docli "'nihen
v-P l J meuwsooriige coupons ver
vaardigd waarvan zekere spoorwegsta
tion reeds voorzien zijn. Medegedeeld.
stiïüi ua,.,8S le Brussel "ed-
h Jï Qndei‘ de j°"Kc zangers, tol
ili r >1C1‘ cener heurs vau 1266 fr.,
ten einde hunne studiën in hel Koninklijk
■onscrvaiorium aldaar te volledigen. Als
'Ooi waarde wordt er uitdrukkelijk ge
tuigd dat de overwinnaar om de gunst te
gemeten, te Brussel moet wonen of gaan
wonen. Niet min dan achttien mededin
gers hadden zich voorgesleld. M. Van
V‘?n 'lru^e- 111:1
t -lnk had zich als den eersten der 18
hnmCVS dle V001‘ dc“ P''*js sneden, te
hooien uilrocpen.
“,nti,KhK,,NE LENTENIER wordt 52
L' i"" ®cn<le zoi:dagen gezonden met
M*. tn |,relllie ^gen eenen frank
(•Icu zie de aankondigingen).
Josephine IJertqux, le Thtiilles, (arron
dissement GharleroiDe onderpastoor
heelt tot mijnen gezegd dal hij niet naar
de school van den duivel moest gaan met
de francs-inacons, dal hij naar zijne
moeder niet moest luisteren.
Christine Féry, onderwijzeres te Sint-
Léger arrondissement Arlon In den
biechtstoel heeft dc pastoor aan onze
leerlingen gevraagd of zij ons gehoor
zaamden, cn op hunne bevestigend ant
woord, zegde bij baarWaarom ge-
hoorzaml gij aan zulke vuiligheden Hij
heelt haar geraden niet meer naar de
school te gaan, voor bare ouders te
weenen, zich op den grond te werpen
eerder dan naar onze school le gaan.
I
i
I>e geestelijkheid en <lc
lUornai.
Zaak van Blenlo.
1. ° De Kantwerkster, poüzij van Muv. Van
Ackoro.
2. ° La Branche d'Amandier, poésie par de
Lamartine.
SKe 7.IJ11 te
Hotloiray’s Half en Pillen. Oeeue onzeker- I
heid. Onzuiver bloed of onvoldoende werking
van tiet eene of andere orgaan veroorzaakt ziek- I
te; zuiver liet «erate, en breng do laatste weder
in orde zoo verwijdert zich de ziekte en keert de
gezondheid terug. In'het uitoefenen van deze
heelkracht hebben Holloway's Pillen zich e#11
wereldboroemden uaam verworven, en dejuivt"
heid van den grondslag, waardoor zij de'ziekt#
verdrijven en do gezondheid herstellen, i's door
een onveranderlijk goeden uitslag van ruim
dertig jaar bewezen. Een paar pillen voor
naar bed gaat ingenomen, wanneer lusteloosheid
of awaamoedigheid ons overvallen -zullen de lever