I
I
Z A A K JI' E: rr L E\
tc
Do geestelijken en de zedeleer.
in hel uit-
I
De kamer zet dan dc bespreking over de
begrooting van openbaar onderw ijs voort.
De heeren Bouvier, Van Wainbeke,
Goblet, Seailquin en Jacobs hebben liet
woord genomen.
gehecht te hebben aan de grootste her
vormingen die reeds voldoende zouden
geweest zijn om eene regeering luister
bij te zeilen, werd door moordenaars ge
itellen op het oogcnblik dal zijn volk
hem moest zegenen.
Hel geheele land zal zich aansluiten bij
de woorden die door onzen achtbaren
voorzitter werden uitgesproken. (Een
parige goedkeuring.
De heer Malou. Ik ben overtuigd,
mijne heerendat do Kamer en het
gansche land zich zullen aansluiten bij de
woorden van verontwaardiging en aan
doening van verontwaardiging met het
oog op de misdaad, van aandoening uit
achting voor het groote ruissische volk
die door onzen achtbaren voorzitter en
door den lieer minister van bimienland-
sche zaken werden uitgesproken. Zeer
wel! op alle banken
De algemeene discussie over liet budjct
van openbaar onderwijs begint vervelend
te worden; alles wat er ingezegd wordt
hooren wij reeds voor de tiende maal
herhalen.
Is klaar te zien dat de rechter zijde
deze discussie moedwillig van lengte
trekt. Elke spreker van dien kant doet
ellenlange redevoeringen, die niets nieuws
aanbrengen en enkel veel ronkende woor
den inhouden, die hol zijn en niets be-
teekenen.
De kwestie der voorzitterschap van dc
Kamer is opgelosl.
De linker zijde heeft een besluit geno
men en beslist hel bureel samen te stellen
als volgt
Voorzitter, M. Descamps;
Eerste ondervoorzitter, M. Le Hardy
de Beaulieu;
Tweede ondervoorzitter, M. Gouvrcur.
Dinsdag zal men in de Kamer lol de
stemming overgaan.
duwc Ivon, Melanie DeKeyzer, werddoor I
den onderpastoor in den biechtstoel aan
geraden haren zoon uil mijne school te
trekken.
Als uw man daarin niet toeslcmd, ga
met kwaadheid te werk. (Bladz. 260).
IlobschetteJan-Baptistte Virton,
(arrond. Virton). Mijne vrouw ging
met Paschen te biechten bij eenen pries
ter, die haar had gezegd dal ze mij moest
beletten onze kinderen naarde gemeente
school le zenden, dat ze mij moest weer
staan en desnoods geweld plegen. (Bladz.
101
De lust en de moed ontbreekt ons die
schandelijke feiten verder tc onderzoe
ken. Aan die voorbeelden ziel men ge
noeg hoe ver de priesters hunnen dwang
gedreven hebben en op welke wijze zij
hel evangelie verkondigen.
En nochtans zijn hel die mannen die
door Staal, Provincie en Gemeente zoo
ruimschoots bezoldigd worden?
Ons antwoord aan den Leugenaar.
Ons pastoorsbladje tracht te doen ge-
looven dal zijne beschuldiging van woens
dag verleden acht dagen ons' diep ge
troffen heeft, dat wij in toorn ontsteken,
rood geworden zijn van kolerie tol
bachten onze ooi keus en nu op vijftig
stappen op het heilig blad slaan le
bassen. De gezalfde opstellers nemen
hunne wensclien voor wezenlijkheid zij
zouden willen dat wij beven als zij spre
ken, en dal wij ons slechts van verre
zouden verdedigen. Maar de zaken slaan
gansch anders: hunne aanvallen maken
zeer weinig indruk op ons, verontrusten
ons geenszins, en wij zijn niet gewoon,
men weel het, ons van vijftig slappen
achteruit te trekken vooraleer aan onze
heilige tegenstrevers le durven ant
woorden.
Groote schoolzalen zijn tc maken, dc
stadhuisgevel is le vernieuwen, de plans
voor eene nieuwe ziekenzaal in hel hos
pitaal zijn sedert lang ter goedkeuring
opgezonden, en nog niet óen dezer wer
ken zijn aanbesteed, en de zomer staat
voor de deur! Aan wie de schuld? Voor
zeker aan onze sledelijke openbare be
sturen niet, want zij vragen niet beter
dan le laten werken, des te meer daar
de daartoe benoodigde sommen beschik
baar zijn.
neuten abominabel in onzen weg loopen
en gij voegt er bijdal wij wel weten
waarom, maar dal gij het niet-zeggen
wilt Is dit niet handelen juist gelijk de
comceren die kwaad slokken, en is zulke
handelwijze wel treffelijk Past het wel
aan de geestelijke schrijvers bedekten
laster te verspreiden
Hoor, Veurnaar, gij geeft te kennen
dal, zonder de klerikale permanenten, er
grove misbruiken, misschien schroome-
lijke schelmstukken, zouden plaats heb
ben. Eh wel I wij dagen u uit bekend te
maken waarop gij zinspeelt, zoo niet zult
gij den sebandnaam verdienen niet alleen
van Leugenaar, maar ook van lasteraar.
Wij hebben in ons laatste nummer noch
gegrijmd noch gebast maar wij
hebben ten rechte doen opmerken, dal
hel aan ons pastoorsblad weinig past ons
gemeentebestuur te beschuldigen van na
latigheid, wanneer zekere bestuurders
der klerikale partij zich onderscheiden
door eene traagheid in het vereffenen der
zaken, waarvan men sedert jaren alge
meen schande spreekt. Er zijn bijvoor
beeld zaken, waarin de belangen van
weldadigheidsgestichlen betrokken zijn,
die sedert ri/fjaar naar eene beslissing
wachten.
De heilige Teuniaar spot gaarne met
de wereldlijke onderwijzeressen nooit
noemt hij deze juffrouwen anders dan
mamzeis En de jufvrouwen der con
gregatie, wal zijn zij dan Zijn zij mis
schien iels anders dan mamzeis ->
X)e .Kamer heeft dinsdag zijne werk
zaamheden hernomen.
De heer voorzitter, opslaande, duikt
zich volgenderwijzc uit: .Mijne heeren,
.een gruwelijke aanslag is gepleegd op
hel doorluchtig opperhoofd van een met
JBelgie bevriend rijk. J)e tijding dier ramp
beeft onze .bevolking pijnlijk getroffen.
Ik ben overtuigd de tolk le zijn van de
Kamer en van hel gansche laad door hier
de diepe verontwaardiging en aandoening
uil te drukken, die hen heeft aangegrepen
bij T vernemen der misdaad waarvanZ. M.
de keizer van .Rusland tiet slachtoffer was.
(Zeer wel! 'Zeer wel! van alle kanten
Dc heer Frère-Orban, minister van
buitenlandsche zaken. Hel is onnoodig
te zeggen dat de regeering zich aansluit
bij de gevoelens die door den achtbaren
voorzitter namens de Kamer werden uit
gedrukt.
Reeds beeft de regeering namens den
Koning en namens bet land aan de keizer
lijke regeering de gevoelens van veront
waardiging en afschuw betuigd die zij bij
hel vernemen van dien ijselijken aanslag
hebben ondervonden.
f)e keizer van Rusland, na zijn naam
Met hel officieel verslag van hel parle
mentaire schoolonderzoek in de hand,
komen wij bewijzen dat de priesters de
vrouwen van hunne huwelijksplichten
brengen, door ze le dwingen met onder
danig te zijn aan hunne mans, doör hun
de vaderlijke macht over hunne kinde
ren le ontnemen, én haar aan le manen,
liever hel echtelijke huis te verlaten, dan
toe te laten dal de kinderen in de ofii-
ciëele scholen onderwezen worden.
Hel is slechts sedert de wet van I Juli
1879, dal voor die waardige priesters, het
heilig sakrament des huwelijks, door God
zelf ingesteldvan geener beleckenis
meer is.
En ziedaar die onfeilbare kerk, die ge
durende bijna negentien eeuwen hel
huwelijk als onverbreekbaar heeft aan
zien en aangepredikt thans om hare
hcerschzucht te voldoen, de scheuring
lusschen man en vrouw bewerkt.
Disieur, Pieter, te Gros-Fays arrond.
Dinant). De pastoor zegde dat bij de
vrouwen verantwoordelijk maakte over
het bezoek der gemeentescholen door
hare kinderen; hij voegde er bij dat hel
niet voldoende was dat zij zich vreesachtig
tegen den wil barer eehtgenooten ver
zetten, dal ze in hunne laatste verschan
singen moesten drijven; dat hij haar op
die voorwaarde alleen absolutie zou ge
ven. (bladz. ’4).
Brichet, Joscf.te Tienne (arrondissement
Dinant). De vrouw van oenen amb
tenaar, den heer Dincq, was te biechten
gegaan; de pastoor gaf haar bevel hare
kinderen van de duivelsehool weg te ne
men. Die vrouw antwoordde hem De
opvoeding mijner kinderen behoort mijnen
echtgenoot; ik heb hel recht niet ze hem
te ontnemen!» De priester zegde haar
Verlacl uwen man, liever dan derge-
lijken toestand lo dulden. Ga, desnoods,
van deur tol deur. De brake lieden zullen
u niet ontbreken.Deze dame heeft geene
absolululie gekregen en is heengegaan.
(Bladz. 17).
Baity, Maria-Josefa, te Fraipont. Ik
antwoordde den pastoor dal ik mij daar
overigens niet mede bemoeide, dat dit de
zaak van mijn man was. Hij drong aan en
hernam: in huishouden als het uwe,
vecht men dikwijls voor dwaasheden, bij
voorbeeld omdat de man een paar franken
in de herberg verleert. Welnu, daarvoor
moet niet meer getwist worden, maar
men moet twisten en vechten als t’ noodig
is, voor den godsdienst! Ik heb geant
woord dal ik geen slecht huishouden
wilde maken, en hij is heengegaan.
(Bladz. 252).
Van llee, Pieter, te Worteghein (arrond.
Audenaerde). De vrouw van de wc-
Kt iercnkeiirlng.
Dc jaarlijksche slierenkeuringzal
plaats hebben, ter dagen, uren en plaatsen
hierna vermeld
Te Dixmude, ten 10 ure’s morgens, den
Donderdag, 2 April, voor de gemeen
ten der ló4’ Omschrijving, begrijpende:
Becrsl, Dixmude, Caeskerke, Sluyvekens-
keike, Pervijse, Oostkerkc Woumen, St-
JacobscappelleEcssenGlercken en
Zarrcn.
Te Nieuport, ten 19 ure en half 's mor
gens, den Woensdag, 27 April, voor de
gemeenten der ll4* Omschrijving, begrij
pende: Weelende, Lombartzyde, Nicu-
port, Sl-Jooris, Mannekcnsvcre, Schoore,
Ramscappelle, Boilshoucke, Wulpen en
Oostduinkerke.
Tc Veurne, ten 10 ure en half ’s mor-
Waarom l’eurimar spreekt gij altijd
bedektelijkwaarom doel gij altijd
doekskens aan hetgenc gij tc zeggen hebt?
Gij schrijftdat de klerikale perma-
Ecn ko»ter-eerroovcr
Hel Hof van Beroep heeft maandag lest
uitspraak gedaan in zake van sieur Karei
D’llooghe, koster te Adinkerke, den socius
der katholieke groote verslanden van
Veurne. Men weet dal dit waardig heer
schap, door de rechtbank van Veurne,
slechts verwezen werd lot 26 fr. boete.
Welnu, hel Hof van Gent heeft deze straf
niet voldoende gevondenen koster
D’llooghe veroordeeld tot 50 fr. boel en
300 fr. schadevergoeding aan de civiele
partij Caron, wegens eerrooving.
Proficiat katholieke oolijkaard.
Dc klcrikalen spreken gedurig van
hunne liefde voor het volk, voor den
werkman, voor den ambachtsman. Maar
waarom steken zij slokken in bel wiel,
of len minste, waarom zijn zij niet be
hulpzaam als hel er op aankomt werk en
winst aan de werklieden te verschatten
bijzonderlijk in eenen lijd dat er zoo
weinig werk voor de werklieden is Als
de klerikale lichten zich niet te verwijlen
hebben, zoo als dc heilige opstellers het
beweren, en daarenboven schijnen le
welen waai bij hel komt dat er zes maan
den noodig geweest zijn voor dc goed
keuring der plans der nieuwe school-
zalen, waarbij liet komt dat de beslissing
van wegede hoogere overheid aangaande
dc herstelling van den stadhuisgevel in
den steek blijft, waarom komen dan uil
liefde voor den werkman (indien zij er
hebben) hunne handen uil de mouw niel?
Neen, gezalfde opstellers, men is niel
gepresseerd om nieuwe schoolzalen
le hebben omdat de mamzeis bang ge
worden zijn van bel verwerclijkl kloos
ter maar wel omdat in de tegenwoordig
gebruikte lokalen de plaats ontbreekt, en
omdat men met grond voorspellen mag,
dal het getal leerlingen in onze gemeente
scholen nog steeds zal toenemen.
I>e kamer.
Donderdag, der verleden week, heeft
zich in de Kamer eene gebeurtenis van ge-
wichtigen aard voorgedaan, die de groot
ste opschudding en ontroering veroor
zaakte.
M. Guillery, voorzitter der Kamer,
heeft zijn ontslag gegeven.
Ziehier in welke omstandigheden. Bij
dc stemming van het budget van oorlog
had dc heer Woeste, zijne onthouding
uitleggende, aan ’l leger en zijn achtbaar
hoofd, de minister van oorlog, den sma-
delijkstcn hoon toegebracht. De klerikale
representant zegde: Ik ben overtuigd
dat het leger de maatregelen van den
minister van oorlog afgekeurd heeft,
die ware parlijmaairegelen zijn.
De geheele linkerzijde vroeg de tot
orderoeping van M.Woeste. Er heerschtc
eene hevige ontsteltenis. De heer Frèrc-
Orban, minister van buitenlandsche zaken,
protesteerde krachtdadig en mei diepe
verontwaardiging legen dc cominuilards-
laal van den schijnheiligen representant
die niet aarzelt uit te roepen dat hel
leger in opstand is legen zijnen opper
bevelhebber.
Wellioe! zegde M. Frère, maar bel is
ónmogelijk den boon te aanveerden, een
ministerieel departement loegcworpen,
vau aan eenen minister van oorlog le
zeggen helleger keurt u af! Dat is
tegenstrijdig aan alle lucht, hel is de
regceringloosheid, het is een geroep tot
opstand.
En de voorzitter der Kamer weigerde
M. Woeste lot de orde le roepen!....
Dc daad van M. Guillery verwekte eene
onzeggelijke opschudding. De geheele
linkerzijde protesteerde omdat de voor
zitter weigerde het reglement toe le
passen op een lid der Kamer, die den
minister van oorlog en hel leger de grof
ste smaad aandeed, en niet achteruit
week zelve eene oproerige taal in de
wetgeving te voeren.
Op liet einde der zitting heeft M. Guil
lery zijn ontslag als voorzitter der Kamer
gegeven. Hij werd door dc rechterzijde
tnegcjuichi
Wat is de eigenliefde eene sleclile raad
geefster
der boeren, der lijfeigenen, die nu niel
meer door de nohelen uitgebuit werden,
grooli n hartelijk was voor den monark
aan wien zij huQue vrijheid en hunnen
welstand le danken hadden.
Alexander II breidde vervolge’ S het
onderwijs des volks op groote schaal uil
en legde er zich op toe de gansche be
stuurlijke inrichting van zijn rijk le her
vormen in liberalen en domocralischen
geest.
Hier alweer stootte hij op tegenkantin
gen van allen aard. Hel was een reuzen
werk, welk hij ondernam, in een zoo
uitgestrekt en vcrachlerd land.
De moedwilligheid van de nohelen en
der hooge en kleine ambtenaars, die meer
voordeel hadden bij den ouden staal van
zaken, is oorzaak dat zijne goede inzich
ten niet altijd verwezenlijkt, ja zelfs dik
wijls verijdeld werden.
In die moedwilligheid is de oorzaak
van zijn ongelukkig uiteinde le zoeken
en te vinden.
't Zou onmogelijk zijn alles aan te halen
wal de Czaar gedaan heeft of willen doen,
ter verbetering van zijn volk, maar wij
herhalen het, hij is gevallen als slacht
offer van den willekeur en de knevelarij
die in zijn rijk en in zijnen naam ge
pleegd werden, door eene overmachlige
noblesse en eene baatzuchtige, dwinge-
landschc magistratuur, die geen voordeel
zagen in de hervormingen welke hij wilde
lol stand brengen.
Alles wal nog kan gedaan worden is
hem te beklagen en zijne moordenaars
le verafschuwen.
Veroordeeling van alle de beschuldigden.
Woensdag lest heeft hel Beroepshof
van Gent uitspraak gedaan in zake der
baldadigheden en muiterijen van Heule.
Zooals men weel werden de 7 eerste be
lichten: August I.agae, Jules De Bruyne,
Sylvia Van Hallewyn, Karei Vanhninmc,
de onderpastoor Yserbyl,. Karei Dtiyck.
de gewonde, en bodewijk Verscliuercn
vrijgesproken door de korrektionele recht
bank van Kortrijk, terwijl Const. Macs
mi Ferd. Joye veroordeeld werden lol 8
dagen gevangenzilling, en Karei Lagae
tol 15 dagen derzelfde straf.
Voor het beroepshof van Gent is dc
zaak zoo goed niel afgeloopen.
Zie hier de uitspraak van het hof.
Al de belichten zijn veroordeeld,
weten
.1 j Wegens oproep of muiterij
Aloysius Yserbyt, onderpastor, tot 7 maanden
gevang on boet.
B) Wegens slagen toegebracht aan M.'
Bouez, speciale commissaris,
oefenen zijner bedieningen.
Werden nog veroordeeld voor laster
en eerrooving:
Het Hof heeft de wettelijkheid der aan
stelling van den bijzonderen commissaris
Bouez bekrachtigd.
Of de klerikale drukpers zal huilen en
tieren
Maar, wat zal dc onderpastor Yserbyl
nu zeggen, die in den lijd heel de liberale
drukpers mei proces en vervolging be
dreigde
Hij zal waarschijnelijk zwijgen en in
wendig zijne rechters en hel ongeluk der
lijden vervloeken.
Rechterlijke kronlJR.
HOE A AN BEROEP VAN GENT.
Vrouwen, zijt ondordanig aan uwe mans
I
<i» mi iw.Ti.u-
■■awmwnwwiw——n ar- n——n
August I.agae, tot 7 maanden gevang en boet.
Sophie Van Hallewyn, tot 15 dagen gevang en
boet
Karei Verhamme, tot 3 maanden gevangen boet.
Jules De Bruyne, tot 3 maanden gevang en boot.
Karei Duyck, de gewonde, tot 8 dagen gevang,
l.ode.wijk Verscliuercn, Const. Maes en Eer 1.
Joye, elk tot 3 maanden gevang.
August I.agae, tot 1 maand gevang en 100 l'r.
boete.
Jules De Bruyne, tot 15 dagen gevang en
26 fr. boete.
Karei Verhamme, tot 1 maand gevang en
26 fr. boete.
Het hof bevestigt do veroordeeling dor recht
bank van Kortrijk, aangaande Macs, Joye en
Karei Lagae, wegens beloedigingen tegen de
overheden: do tweo eerste tot 8 dagen gevang
en do laatste tot 15 dagen gevang en 50 fr. boet.'
Eduard I.agae, door do rechtbank van Kort
rijk ilechts tot 15 fr. boet verwezen, tot 15
dagen gevang en te fr. boet.
l.conie Depoorterc, te Kortrijk vrijgesproken,
tot 10O fr. boote.
Barbara Nuyttcns, ook vrügesproken. tot
30 fr. boet.
