onlceren
Katholiek onderwijs. Onderwij
zers met God.
Het Broederkens-onderwljs.
Hel proces der 29 broerkens uit hel
klooster der Goede Werken te House,
wegens aanslagen op de zeden en mis
handelingen hunner leerlingen, maakt
overal den grootslon indruk.
Hij het lezen der debatten, wordt in
elks gemoed walg en verontwaardiging
verwekt.
Indien er nog ouders zijn, die ingeno
men waren mei hel broederkens-onder-
wijs of die aan do onzedelijkheid van
zekere broe.derkens en aan hunne onbe
kwaamheid als onderwijzer twijfelden,
dan zal dit proces ze nu toch wel de
oogen openen.
De klerikale drukpers zwijgt dal ze
barst. Alleen het Journal de Hruxelles
heeft den moed er een woord van te
reppen
Spottend zegt dit blad
Ziedaar koren op den molen der
liberale bladen, en voor langen tijd 1
Ja, dal is koren op onzen molen en
voor langen lijd, want wie huisvader is
en denkt aan de afgrijselijkheden, welke
op zoo algemeenen voet in dit klooster te
House, in dal pesthuis, dal heulengesticht,
gepleegd werden, moet zich de haren
voelen te berge rijzen en om wraak bij
den hemel roepen, om zulke wange
drochten, om zulke dieren, moeten wij
zeggen, te zien straffen.
De debatten van dit walgelijk proces
mogen niet verloren gaan; zij moeten op
duizenden exemplaren gedrukt en overal,
tot in het minste huisgezin, zoo op den
buiten als in de steden, kosteloos uitge
beeld worden, om do ouders te doen, zien
wal hel kloosteronderwijs, wal hel onder
wijs met God beteekent.
Wij dringen er op aan dit te zien ge
beuren; het zal een treffend aanhangsel
of liever vollediging zijn van hel school-
enkwesl.
De klerikalen hebben de valsche statis
tieken der kalholijkc scholen overal rond
verspreid; ehwel dat de liberalen hel
proces van House in handen van eiken
huisvader geven en hij zal zien wat zijne
kinderen te wachten staal.
Hekis hier geen afzonderlijk feit, maar
wel negen-en-lwintig broederkens die
volgens uil het proces blijkt, beschuldigd
zijn geworden
1" Van onzedelijke en walgende feiten
met hunne leerlingen te hebben gepleegd.
2° Van de kinderen op de hatelijkste
wijze mishandeld te hebben.
3° Van ze voor geld, te laten uitbreken,
om in de herbergen te gaan drinken.
4» Van ze den drift naar hel spel te
hebben aangeleerd.
Van ze voor geld de eerste prijzen
Navolgers en vertegenwoordigers
van Christus.
De geestelijken aanzien zich, of trachten
zich te doen aanzien als navolgers en
vertegenwoordigers van Christus. Wat
drijven zij locii meldeinensche i den spot!
Gliristus haatte alle, wercldsche pracht
En beziel ecus dien bisscliop hij
woont in oen schitterend paleis, hij doel
zich vervoeren in een kostelijk rijtuig,
hij is gekleed in do fijnste sloffen en hij
glinslerl van goud en diamanten.
Christus was de ootmoedigheid zelve,
en beminde en predikte bovenal de goede
overeenkomst onder de menschen..... Eu
beziet eeir, onze priesters: zij willen
boven eenieder zijn, hoven burgemeester
en raadsledenboven godshuizen- en
dischbesluurders; en, om tot hun doelwit
te geraken, zaaien zij verdeeldheid, lieg >n
en lasteren zij, en noemen zij de mannen,
die hun in den weg loopen, VESPESTEN
DE PEKEAKKELS, GEUSGH VENIJN',enz.
Wal zegt gij, lezers, van zulke navol
gers, van zulke vertegenwoordigers van
Gliristus 1
En nochtans zullen de gezalfde opstel
lers woensdag aanslaande in hun smaad
schrift, in hunnen heiligen Leugenaar,
slaande houden en door drogredenen
pogen te bewijzen, dat zij waarlijk chris
telijk zijn, en dal de liberalen ofschoon
deze dagelijks doen zien dat zij de broe
derliefde en de goede overeenkomst onder
de Veurnesche menschen rechtzinnig be
trachten verachtelijk volk is, HONDEN
EN VLOOIEN, die men moet weg jagen.
O, gij valsche navolgers van Christus
O, gij farceurs
heeftdie u aanhoort, aanhooit Mij n.
Zij mogen te kennen geven dal de wereld
lijke menschen maar dommerikken zijn,
dal de priesters al hel verstand alleen
hebben; dal, dewijl de mensch niet
denken mag wal bij wil, hij ook niet
naar zijnen eigenen zin handelen mag,
aangezien de mensch maar handelt vol
geus zijn gedacht en bij gevolg dal de 1
menschen handelen moeten volgens den
wil der priesters, omdat de priesters de
11. Kerk vertegenwoordigen, en dal de
Kerk onfeilbaar is I
Ja, dal mogen zij wekelijks uilbrieven:
dal zal de blinden doen klaar zien, en
dan zal de klerikale politiek vooruitgaan
gelijk de kreeften.
De grrrootc geestelijke schrijvers mo
gen ook de wereldlijke bestuurders aan
vallen met alle mogelijke geestelijke grof
heid. Dn is weeral olie in de liberale
lamp,
Zij mogen dus wekelijks spreken van
DEN VERPESTENDEN DAMP DEK PEK-
EAKKE1.S VAN HET STADHUIS; zij mo
gen die beeren vergelijken aan HONDEN
EN VLOOIEN; zij mogen het Imdemlnag-
sche sledelijk bestuur GEUSCH VENIJN
noemen, dal zijnen laatslcri troel speelt
en in oclober aanslaande de miserie zal
gaan!.... Als hel maar geen slim is.
Ja. dal mogen de geestelijke opstellers
van den l'eurnaar, die hooggeleerde en
wijze koppen, allemaal doen, en hoe
meer hoe beter. Waarom dan zouden wij
hunne artikelen wederleggen? Waarom?..
De klerikale jeune garde.
T Is curieus! Al walde liberalen doen,
vinden de klerikalen slecht; en nochtans,
al wat de liberalen doen, wordt duor
onze klerikalen hagevolgd.
Over 2b jaar, trachteden de Veurnesche
geestelijken de maatschappij S." Cecilia
te vernietigen. Het was een slecht ge
nootschap, wiens bijeenkomsten onzede-
lijke vermaken voor doel hadden enz.
De klerikalen, de eenen vóór, de anderen
na, verlieten wel de maatschappij S.,r
Cecilia, doch deze, wel verre van te
vallen, nam in bloei toe.
Wal deden dan onze geestelijken Zij
richteden zelve» een muziekgenootschap
in, en zij ook geven nu concerten, en
houden avomlbijeenkomsien waarop jong
en oud, jongelingen en meisjes, mans en
vrouwen, uilgenoodigd worden
En ziel, zij hebben nu zei ven cetie Kheto-
rikamaatschappij in hunnen tap tul stand
gebracht.
De klerikaalijes hebben ook wel gespot
met de liberale jeune garde «Hel was
hel vijfde wiel aan den wagen, zij deden
meer kwaad dan goed aan hunne partij,
enz. enz. Maar de liberale jeune garde
liet klappen en zette hare onderneming
voort.
Spotten de klerikaalijes nu nog? Neen,
wel integendeel: de liberale jeune garde
is eenen doorn in hunnen voel, en ze
gaan nu ook eene klerikale jeune garde
inrichten.
Proficiat! klerikaalijes. Maar zorgt, dal
uwe jonge wachten, noch krakeelen, noch
vechten, noch grove vuile manieren doen,
noch onnoozcle schapen in hel ongeluk
Algcmeeno tijdingen.
Bericht aan de tabakkweekers.
Een ieder is gehouden vóór eersten Juli
aan le geven de tabaksplantingen gedaan
op lauden waarover hij de beschikking
heeft. Dus opgcpasl.
De Kanjer der Volksvertegenwoor
digers zal dinsdag aanstaande, om 2 uur
iiaic \\ci ui heden hernemen.
W ij vernemen dal er verminderingen
en kwijtschelding van straffen zullen ver
eend worden, ter gelegenheid van bet
huwelijk van prinses Stephanie.
lie officieele Zeiltuig van Weenen
bevat hel programma der ceremoniën,
vastgeseld voor de plechtige intrede van
prinses Stephanie le Weenen.
De plechtige intrede zal plaats hebben,
maandag 9 mei. ten 1 uur namiddag.
en 12 12 zullen de koningin der Belgen
CU prinses Stephanie van Schönbrunn
a.inkomen en zien in een rijtuig niet zes
paarden bespannen, naar hel Tlieresianum
begeven, waar zij zullen onlsaiigeii wor
den door den groot-maarschalk en
ei scheidene ainlerc officiers van hel
keizerlijk paleis. Zij zullen naar de bin-
nenvertrekken geleid worden langs hel
OOI vooi hol van het paleis der acade
mie, en dal ganscli met gobelijnsche
tapijtwerken zal behangen zijn. Het is in
net 1 lieresiaiiiim dat de koningin en de
prinses hun toilet zullen maken voor don
Stoel.
Zij zullen tol aan het rijtuig gebracht
wor<. ai door den groot-maarschalk, ver
gezeld van eene eerewachl. Daarna zal
de stoet zich in gang stellen.
Op dit oogenblik zullen de eerste artil
lerie-salvos gelost en de klokken van al
de kerken van Weenen en de voorsteden
geluid worden.
Het koninklijk rijtuig zal voorgegaan en
opgovolgd worden door 8 detachementen
van de verschillende troepen der hoofd
stad.
Je gi neraal-commandant van het gar
nizoen van Weenen, baron Philippovich,
zal links nevens het rijtuig rijden, den
il.iiiken sabel in de band, van aan hel
1 heresianum lot aan de Burgplein. Hechts
nevens het rijtuig zal de inspecteur der
ekwtpagies, van hel hofplaats nemen.
Aan den praalboog opgericht voor de.
Elisalietlibrug, zal de burgemeester van
eenen, omringd door den gemeenteraad
en het schepencollegie, de prinses
welkom hecten.
De koningin en prinses Stephanie zul
len in hel kasteel der Burg, aan den trap
er ambassadeurs ontvangen worden
&lr'h‘l'1l''!'IHS.'Jo5cl’h e" aartshertog
Bodolt. De keizerin zal hen ontvangen i"
de kamer van den geheimraad.
Hel bruidsgoed van prinses Sjep-
bevat 40 a 50 toiletten die zijn
lenloongesteld geweest iu hel paleis le
Brussel. Ziellier eenigc bijz.ondei heden
over dc voornaamste dier toiletten
Hel bruidskleed is van zilverlaken,
volgens de iraditioneele snede, versierd
met zilver borduursel, voorstellende olijf-
en lauriertaken, eiken, en myrtebladeren,
oranjebloesems en rozen, naar men ver
zekert, keurig bewerkt. De sleep, vier en
een hltlve meter lang, is ontgeven van
eene satijnc ruche, waarop insgelijks zil
ver borduursel, terwijl in hel midden van
de sleep een prachtig geleekend zilver
borduursel van ecu voel breed prijkt
Bij haren intocht te Weenen zal dc
prinses een Poinpadour-kleed draden van
voren bedekt meiroze krip, terS dë
slee]) en het lijf van grijs en roze damast
is, ganscli bezet met knoopen in den
vorm •ozeiiknopjcs. Dit kleed is van
voren omgeven met Mechelschen kant.
Een der schoonste toiletten is een geel
100h,?61 niel slannden kraag, stijl
Uenii IAgemaakt naarde aanwijzingen
door aartshertog Rodolf zelven gegeven,
liet lijf is geheel met pet rlen doorweven,
de kraag en de mouwen zijn van pluche
met satijnen belegsels, satijnen écharpes
en plissées van voren, terwijl de sleep van
satijn is, van dezelfde schitterende kleur.
Verder beval hel bruidsgoed der prinses
een kleed, waarvan de bovenrok en het
lijf van romkleurig surah zijn, geborduurd
met rozen en geheel opgemaakl met
mechelschen kant; een hemelsblauwe robe
de ehambre, versierd met rijen points
d Alencon, waarop ontelbare kleine strik
jes; een hofkleek van voien met lulle 'en
zilverkant bezet, waarvan het lijf en de
sleep, die vier meters lang is, van blauw
satijn, gebrodeerd zijn met gouden en
zijden bloemen, rondom bezet met een
breeden satijnen plissé, waarop kleine
bloemtuilen bevestigd zijn; verder een
kleed van roze faille, versierd met den
beroemden kanten sluier, dien de stad
aan de prinses schenkt, met witte lelies
en rozen lol den rand van het kleed be
zaaid; een kleed Louis XV van wit satijn
met paarlen bezet, met berthe van zwarte
brusselschen kant.
Onder de toiletten der koningin bemerkt
men vooial die, bestemd voorde cere
monie voor het huwelijk en voor de
intrede te Weenen. De eerste is van
Waarom zouden wij de zoogezegde be
wijsredenen van den Veurnaar weder
leggen, als iedereen met de sermoenen
eu met de aardigheden van hel heilig
blad lacht en spot?
De scherpzinnige en diepgrondige ge
zalfde opstellers meenen hel Veurnesche
liberalisme verpletterd te hebben, eu
hunne artikelen zijn olie in de liberale
lamp
Ja, de grootc geestelijke politieke kop
pen mogen wekelijksch in hun blad
schrijven, en ook in hunne predikstoelen
verkonden, dal de menschen niet mogen
gelooven en denken volgens hun eigen
oordeel, maar dat zij moeten gelooven en
denken gelijk de priesters het voorschrij
ven, omdat Christus aan de H. Kerk, I noch or
T is te zeggen aan de priesters gezeid I storten.
le hebben doen bekomen.
6” Aan ze hunne les le hebben voor
speld, T is te zeggen van le h e en liegen.
Er is bijna geen onzedig feit aan welke
die zoogezegde opleiders der jeugd, zich
niet schuldig hebben gemaakt.
AA ij weten nu nog maar wat opentlijk
aan liet daglicht is gekomen; wal blijft er
mogelijks niet nog verborgen? liet hart
krimpt ineen, als men denkt dal een ge
slicht, welk zulke monsters beval, reeds
zoo vele jaren bestaal en hel nu maar is,
dal zoo mts is bek.‘mi gemaakt en men
overtuigd is, dal reeds van vroegere
jaren, de bedorvenheid in liet geslicht
der Goede Werken was geslopen.
AVal slachtoffers kunnen daar gemaakt
zijn?
Het is de plicht van allen, die hel mol
dc kinderen goed meenen. de aandacht
der ouders op die feilen te roepen en
eene grootc openbaarheid aan de debatten
en vcroordeéiingen te geven.
Het is dc eerste of de honderdste maal
niet dal er broederkens veroordeeld wor
den, maar nu is het getal beschuldigden
zoo grool.dat er een wezenüijk gevaar
voor de zedelijkheid van hel land in ge
legen is.
Naar hel schijnt of liever, volgens blijkt
uil een hoop echte stukken, leverden de
broerkens van het klooster der Goede
AVerken, le House, zich reeds van voor
1872, dus meer dar. 9 jaren, over aan de
propere daden die men kent e.n door het
proces Le Audcnaarde thans aan hel
daglicht worden gebracht.
Die feiten waren gekend en zelfs sprak
een blad van House er over, de Renai-
sienne, welk om haren moed en vrijpos
tigheid veroordeeld werd.
Die zwarte pest, dal mishandelen van
kinderen heeft zoo 9 a 10 jaren kunnen
duren, zonder dal het gerecht zijnen neus
in dit walgelijk pesthuis durfde steken.
T Is waarlijk ongehoord, schier niet te
gelooven.
Hoeveel geslachten werden in dit tijd
verloop verprost eu verkankerd?
O! men huivert alleen bij de gedachte
daaraan.
En zal men zich enkel bepalen bij hel
veroordeelen der wangedrochten, die een
ontelbaar getal kinderen naar ziel en
lichaam bezoedeld en verdorven hebben?
Zal men dit gesticht der zoogenaamde
Goede AVerken l»len bestaan, om zijne
affaires, zijne commerce voort te zeilen
Dat zou een gruwel wezen!
AA’anner men een huis van ontucht
ontdekt, waar minderjai ige meisjes wer
den in gelokt en onteerd, straft men niet
enkel de houders van zulk een onluclit-
huis met gevangenis en boeten, met sluit
ook ongenadig hun geslicht.
AA'eluu, zulk ee:i ontuchlhuis is minder
afschuwelijk, minder gevaarlijk dan een
klooster als dit der Goede AVerken, waal
mannen zich op krfapen overleveren aan
feiten, die zoo eerloos, zoo walgelijk zijn
dal wij er geenen naam kunnen aan geven,
en hel gerecht zou zulk een klooster’
zulk een poel van zedebederf en verkan
kering evenmin mogen ontzien.
In dees geval zijn kloosters en huis van
ontucht gelijk; men moet hel even onge
nadig sluiten.
Doel men dat met, dan zullen de wan-..|
gedrochten, die nu zelfs hel bankje der
misdadigers bezoedelen en
waarschijnlijk vervangen worden door
andere schurken van dien aard, gekomen
van men weel niet waar en die misschien
reeds elders voor dergelijke smeerlap
perijen werden veroordeeld, zooals dit
hel geval was met broeder Maximiliaan,
en die gekende afschuwelijkheden komen
voortzetten.
Dat mag niet gedoogd worden. Paters
en broerkens zijn reeds gelijk aan pu
blieke vrouwen in Taannemen van valsche
namen; hunne gestichten zijn gelijk of
erger nog dan onluchthuizen, om reden
der misdaden welke de inwoners er ple
gen. Zij moeten dus ook gelijk zijn voor
de wet en dezefde straffen ondergaan.
Geen voorrecht voor die kerels; gelijk
heid en niets anders dan gelijkheid voor
de wet.
Zoo eischl hel de rechtvaardigheid.
Bij het aanvangen der zitting van vrij
dag 22 dezer, heeft de Correclionnecle
rechtbank van Audenaarde uitspraak ge
daan in verscheidene vuile zaken, ten laste
van de Broerkens van liet klooster der
Goede-AVerken van House, waarvan dc
debatten verleden AVoênsdag hebben
plaatsgehad. Even als den vorigen dag
verdrong zich eene talrijke menigte in de
verhoorzaal, om dc beruchte heilige
bende te zien.
Broeder Antonins werd veroordeeld
1" lot tien straffen van 3 maanden
gevangenis, voor evenveel aanslagen op
de eerbaarheid zijner leerlingen
2° lol 9 straffen van 2 maanden, voor
zooveel openbare schendingen der goede
zeden; dus in het geheel lot vier jaar
gevangenisstraf;
Daarbuiten vijfjaar ontzegging van alle
burgerlijke en politieke rechten.
De rechtbank heeft ten voordeele van
broeder Antonius verzachtende omstan
digheden in aanmerking genomen, in
aauzi?n van zijn vroeger goed gedrag.
In eene andere zaak, ten laste van de
leerlingen Delmarle, Slerre en Thys, heeft
de rechtbank beslist dal de openbare
schending der zeden, ten volle bewezen
is, doch daar Slerre en Thys beneden de
16 jaar zijn, zij zonder kennis van zaken
gehandeld hebben; bijgevolg worden deze
twee leerlingen vrijgesproken.
Hel vonnis luidt dal Slcrl e ter beschik
king van het gouvernement zal gesteld
worden tolden ouderdom van 21 jaar.
A'oor Delmarle neemt de Rechtbank
insgelijks verzac’.ileude omstandigheden
in aanmerking en verwijst hem lol vier
straffen van 22 dagen opsluiting.
Voor broeder Celeslinus neemt de
rechtbank verzachtende omstandigheden
in aanmerking, voorspruitende uil zijn
vroeger goed gedrag, en veroordeelt hem
slechts lol 6 maanden gevangenisstraf
Broeder Antonius en broeder Slerre
worden met dc boeien aan de hauden dooi
de gendarmen weggeleid.
Arme nturlelar^n
Dc rechtbank gaat daarna weer over
lol hel getuigenverboor. De pleidooien
hebben heden plaats.
Hoe hebben onze zedenpredikers niet
gebulderd tegen onze Hhetorika gilde
Waartoe diende die gilde? Om het hert
te bederven en de ziel ie verliezen
Wiuirom
De schandalen van Ronso.
