J
1
1
zeis, opgcsleld in name der openbare
zeden, zij de groote zedenmeesters, hunne
bedrogen lezers met die teilen bekend
maken, en hunne pogingen mei die der
liberale dagbladen samenspannen om de
verblinde buitenlieden de waarheid te
doen kennen, en hunne kinderen te be
vrijden van de broerkens voor hel behoud
der zeden en der lichaam» gezondheid’
Burgerstand der stad Veurne.
Koperen munt.
I)c getrouwde lieden, die kinderen op
brengen voor de samenleving, werken en
zwoegen en zich alle slag van ontberin
gen getroosten om van deze kinderen
nuttige burgers te kunnen maken, zijn,
in de oogen tier geestelijken, maar kope
ren munt, terwijl diegenen, welke den
last van hel huwelijk ontvluchten, en
waaronder men rijke, gierige kwezels en
kwezelaars vindt, die liever het geld in
hunne koffers opeen siappeleti dan hun
nen evennaasten te helpen, door onze
zielenherders zilveren munt worden ge
naamd, terwijl zij zelven, zij die noo.'l
voldaan zijn, altijd klagen dal men hun
niet genoeg geelt en ganscli ten koste van
anderen willen leven, zich op den eersten
rang plaatsen en zich voor gouden munt
willen doen doorgaan!
Welnu, de liberale besturen verslaan
hol zoo niet. Deze aanzien de getrouwde
lieden als de nuttigste leden der samen
leving, en konnen hel liefst terhulp aan
vaders en moeders van huisgezinnen.'
Wij ook zijn van gevoelen dat hel alzoo
zijn moet, en dat hel voor de koperen
munt is dal er het meest moet gezorgd
worden.
Als ons gemeentebestuur het onderwijs
in de lagere scholen volkomen kosteloos
heelt verklaard, hebben wij gezegd:
bravoomdat de burgers met kinderen
verre de grootste lasten dragen, en hei
redelijk is dat men hen van eenen bijzon
deren lastnamelijk hel schoolgeld
ontsla.
Als ons gemeentebestuur beslolèn beeft
nieuwe zalen voor de meisjesscholen te
bouwen, wij hebben nogmaals gezegd
bravo! omdat de schoolzalen nu te klein,
te laag en niet genoeg verlucht zijn, en
omdat er vooral voor de gezondheid der
kinderen moet gezorgd worden, aange
zien de gezondheid de grootste schal is.
De gezalfde opstellers van den heiligen
Veurnaar mogen deze beslissingen zoo
veel als liet hun behangt aanvallen, zij
mogen klagen van geldvcrkwislingen
van «zotte onkosten» enz. ons liberaal
gemeentebestuur zal zich door hun pau-
wengeschreeuw niet laten verontrusten.
Wanneer een gemeentebestuur zorgt
voor den grooten hoop, wanneer hel bij
zonderlijk zorgt voor de gezondheid en
voor de geleerdheid der kinderen, dan
mag het overtuigd zijn dat het zijnen
plicht volbrengt en dat het door den
gropten hoop zal goedgekeurd worden.
De heilige opstellers zouden willen dat
men de belangen van de gouden munt en
De 2* kamer van liet hof van cassatie,
heeft zich Dinsdag bezig gehouden met de
zaak van lleule. Ai de beschuldigden, in
beroep veroordeeld hebben zich in cas
satie voorzien, behalve Karei Lagae.
Geen enkel advokaat heelt zich op de
verdedigingsbank aangeboden.
M. Faider, prokureur-generaal, heeft
de verwerping der voorziening gevraagd.
Bijgevolg neemt hel Hot acte der terug
trekking van twee der vei oordeelden
verwerpt de voorziening der anderen en
veroordeeld hen lol de kosten.
M. de onderpastoor Yserbijl zal dus
zijne zevenmaanden gevangenisstraf tot
de laatste uur uitdoen.
Hij zal nu al den lijd hebben om het
mensclielijk gerecht te vermaledijde!!.
Algemecne tijdingen.
Op de lijst der gezwoornen van de
2" serie van hel 2r kwartaal 1881, van het
hof van assisen dezer provincie, waarvan
de opening zal plaats hebben dinsdag 7
juni, onder voorzitterschap van den heer
de Rijckman, raadsheer bij hel hof van
beroep lo Gent, bevinden zich:
MM. L. Ollivier, grondeigenaar, Veurne.
K. Missuwe, grondeigenaar, Veurne.
K. Rouzée, brouwer te l.oo.
Ed. Mallhys. landbouwer te Loo.
JSchottey, grondeigenaar, Woumen
Zaterdag heeft in’l gouvernements-
hotel te Brugge de openbare aanbesteding
plaats gehad der gewone en buitenge
wone onderhoudswerken van de drie
eerste doorsnijdingen der Loovaart lus-
schen het sluisken der Finleleen de Kor-
lewildebrug, voor een pacht, beginnende
met den dag der goedkeuring van de aan
besteding, tot den 1 mei 1882. Bestek
GOOD franks.
Hebben aangebodenMM. D. Verstraete,
te Ramscappelle, 5,740 fr. en Ch. Ques—
troy, te Veurne, 4.839 fr.
Eene derde soumissie was niet in regcL
De gewone zittijd der negen provin
cieraden van hel land, zullen geopend
worden, op dinsdag 5 juli aanstaande.
Gedurende de maand april laatst zijn
er ten gevolge van een gebrekkigadres-
7,637 brieven niet kunnen verzonden
worden.
Van dit getal zijn er 5,120 aan den»
schrijver teruggezonden; 2,517 zijn in
handen van hel bestuur gebleven.
Gedurende dezelfde maand zijn er 791
telegrammen om dezelfde reden bij hunne-
aankomst niet kunnen besteld worden.
Van dit getal zijn er na gedane opzoe
kingen 388 den bestemmeling toegekv-
men; de overige zijn inde scheurmand
geworpen.
De KLEINE RENTENIER wordt 52
naccnvolgende zondagen gezonden met
supplement en premie tegen eenen frank
(Men zie de aankondigingen).
Hoe men van klerikaal liberaal
wordt.
Men wordt van klerikaal liberaal, ge
lijk de vlaamsche landbouwers van ge
hecht aan den geboortegrond zoo als ze
zijn landverhuizers wordenten gevolge
van onredelijken dwang en vernederende
behandelingen.
Wij kennen in onze stad een groot getal
jongelingen, die in geestelijke collegiën
hunne studiën hebben gedaan, die vroeger
klerikaal waren gelijk vader of moeder,
die zelfs de ullrainontaansche denkwijze
hunner professors aankleefden, en die
heden nochtans aan de liberale partij toe-
behooren.
Teil gevolge van welke oorzaken zijn
die jongelingen aldus veranderd’ Dooi
den onredelijken dwang en de vernede
rende behandelingen, die zij in de colle
giën ondergaan hebben. Men heeft ze er
verplicht tol buitensporig bidden, tot bui
tensporig lebiechlgaan, lot buitensporige
penitentiën en ontberingen; men heeft ze
er doen gelooven aan zoogezegde belache
lijke mirakelen, men heeft ze doen deel
nemen aan bedevaarten en procession
vergezeld van alle slag van zot comedie-
spel, men heeft ze onophoudelijk legen de
liberalen, legen hunne akten, hunne be
sluiten, hunne wellen doen uitvallen en
schreeuwen hoe onredelijk het ook
wezen mocht men heeft ze, in een
woord behandeld gelijk redelooze men-
seben, en menig vrijzinnig en edelliarlig
jongeling, is legen dien dwang en die
vernedering opgestaan en heeft een on
lijdelijk, een ondraaglijk juk afgeschud.
Uil onze streek zijn er onlangs een
veertigtal buitenlieden naar Amerika ver
trokken. Van waar kwamen die landver
huizers'! Van die gemeenten waar pastoor
en eigenaar hel meest samenspannen om
aan die inwoners alle vrijheid te ontne
menvan Merckhem en van Woumen.
In die gemeenten, inderdaad, worden de
inwoners, die geen onafhankelijk bestaan
hebben, als kinders, of, om juister te
spreken, als slaven behandeld. In die ge
meenten moet men zich ten volle aan de
bevelen van pastoor en baron onderwer
pen, of zoo niet, stelt men zich bloot aan
vervolgingen tol hel uiterste.
Is dit lijdelijk'! En is het dus niet waar,
dat zoo menige klerikalen liberaal, en zoo
menige vlaamsche landbouwers landver
huizers worden, ten gevolge van onrede-
lijken dwang en vernederende behande
lingen?
Zedelijk verval der kathol)jke
geestelijken.
De katholieke geestelijken verliezen
meer en meer de algeineene achting. Dit
is zoodanig waar, dal nog weinig welheb
bende en verlichte ouders toestemmen
hunne zonen in den geestelijkei: stand le
laten gaan, liet is in den werkmans-
boeren- en kleine burgei sklas, dal heden
daags paters en priesters gerecruteerd
worden.
Welke is de oorzaak van dit zedelijk
verval? De opvoeding; de opvoeding in
de katholieke lagere en middelbare scho
len, de opvoeding in de seminariën.
In de eerste scholen heerschl er overal
een zekere geest van onverdraagzaamheid
cn haat tegen de niet-kalholieken; een
geest die de kinderen boosaardig maakt,
en, in sommige dezer gestichten, is de
opvoeding levens zoo grof en zoo zede
loos, dal de tribunalen zich gedurig met
de onderwijzers dezer gestichten moeten
bezig houden.
In de seminariën is de opvoeding ten
volle politiek. De politiek is er de groote
bekommernis, en professors en leerlingen
welen beter wal er in de politieke wereld
omgaat dan menige gazetschrijver. De
heilige zending van den priester wordt
er vergelen: men tracht er niet ootmoe
dige, verdraagzame, liefdadige geestelij
ken te vormen, maar men wendt er alle
pogingen aan om van de seminaristen
strijders le maken voor de heerschappij
der katholieke kerk.
Is hel te verwonderen, dat. met dus
danige opvoeding, er zooveel zedelooze
en boosaardige paters gevonden worden,
en dal de priesters, onder bel christelijk
en godsdienstig opzicht, zoo machtig veel
le wensclten laten?
Ziet wat er omgaat in de werelduauw-
lijks is een deken, een pastoor, een
kapelaan in eene parochie aangekomen,
of hij onderzoekt wie er de klerikalen en
wie er de liberalen zijn. De parochianen
zijn niet allen zijne beschermlingen, maar
onmiddelijk verdeelt bij ze in vrienden
en vijanden, in schapen en in wolven, en
deze laatsten vervolgt hij, benadecligl hij
in hunne stoffelijke belangen, zooveel hel
hem maar mogelijk is.
En om de vriend le wezen van den
deken, van den pastoor, van den kapelaan
is hel geenszins noodig deugdzaam, zelfs
katholiek le zijn, neen, men mag onze-
delijk en onrechtvaardig wezen, zelfs
vrijdenker zijn, en nooit geen voel in de
kerk zetten, als men maar klerikaal stemt,
als men maar medewerkt met de geeste
lijken om de burgerlijke overheid te ver
nederen, als men maar hunne pogingen
ondersteunt om burgemeester, schepenen
en raadsheereu tol ootmoedige slaven der
priesters te doen dienen.
En wanneer is men de vijand van den
deken, van den pastoor, van den kape
laan? Men is hun vijand ware men zelfs
«en rechtzinnige, deugdzame katholiek
als men zeggen durft en openlijk zijne
handelwijze naar dit gezegde schiktde
pastoor in de kerk, de burgemeester op het
ctadhuis.
Zoo daag zijn de katholieke geestelijken
gedaald voor hen is de zedelijkheid niets
meer, de meesterschap is alles.
Het vertoog der beweegredenen van
hel gouvernement, welke wijziging brengt
aan de attribution van de bestendige
deputation, is verschenen.
Hel gouvernement zegt dal het stoffelijk
onmogelijk is voor de bestendige deputa
tion met de noodige rijpheid de kwestien
op te lossen, die haar zijn onderworpen.
De politiek is te veel bemoeid in het
■samenstellen van die deputation en hel
■ware misschien reclitveerdig en noodig,
.dat men ze met niet anders gelaste dan
wat eigenllijk de provinliale belangen
Lei reft.
En het gouvernement voegt er bij
u Het is hier de plaats niet de kwes
tien te onderzoeken, noch de verscbillige
stelsels, welke kunnen voorgesteld wor
den, om ze op le lossen. Bepalen wij ons
bij te zeggen, dai hel gouvernement er
hel voorwerpeener bijzonueze studie van
maakt, en da’, in zijne oogen, er daar
een toestand is, waarmede men zich dien:
bezig te houden eu waarin er moet ver
holpen worden.
Zoo dal hel niet alleen de voorgeslelde
wijzigingen zijn, welke het ontwerp be
helst dat wij hebben medegedeeld, die
het gouvernement denkt voor te stellen,
maar dal er later nog meer van de attri
bution, waarvan de deputation misbruik
hebben gemaakt, hun zullen ontnomen
worden.
de zielenherders nog een laatste bezoek
gedaan en hadden zich begeven bij V....
M'aar V... maakte hel kort. MM. zegde
bij, zoo als er zure wijn is, zoo zijn er
zure postjes; ik heb er van mogen
proeven tol mijn groot ongenoegen; gij
kunt gemakkelijk gissen, dal ik ze liefst
heb te missen, en ik heb d’ecr u le
groeten met handen en voeten
De kandidaten zoekers vertrokken nu
mismoedig.' niet een der zes mannen, op
dewelke zij hunne hoop hadden gesteld,
had willen aanveerdeu. Doch, op eetis,
slaat de groote zielenherder op zijn hoog
en breed voorhoofd, en gelijk ecu filosoof
van den ouden lijd roept bij uil: ik heb
het gevonden ik heb de leden der
kerkfabrieken Er zijn daar geleerden en
ongeleerden, farceurs en serieusen, ge-
«brilden en ongevrildencijferaais en
letterkundigen, doch alle mannen, die
zich plooien naar n.iijnen wil, en onder
die farceurs en serieusen vind ik er eene
halve dozijn die mij dienen kunnen.
Nu zegden al de andere zielenherders
lol hunnen confrater in den Heere Gij
hebt liet gevonden, wij zij er boven op,
wij hebben kandidaten, de liberalen zijn
plat, wij zijn meester op hel stadhuis
Welaan! zielenherders, maakt uwe zes
kandidaten, maakt uwe zes kerkmeesters
bekend. En ofschoon al de kerkmeesters,
zonder uitzondering, bijzonder populair
zijn, zijn wij bereid hunne populariteit
nog le vergrooten en hunnen lof te zingen.
Reeds scherpen wij onze beste pen en
zoeken naar ons gladste papier. Welaan
dal men do namen der zes lerfcfakkels
verkonde, en wij zullen hunnen roem
verspreiden op alle wijzen, in proza en
in dicht.
Wat sclioone laebpartijtjes zien wij te
genioet
Z'hebben er gevonden.
Onze zielenherders zijn er boven op
z’hebben kandidaten gevonden voor de
aanslaande gemeentekiezingen Maar,
't heeft, veel moeite gekost.
Zij hadden eerst pogingen gedaan bij
zes fraaije inenschen, die, hadden zij
willen aanveerden, wellicht met den
titel van independenlen zouden vereerd
geworden zijn.
Zij hadden eerst gerekend op B
maar B. school uil: Ik, zegde hij, kan-
didaat zijn met kopje en consoorlen
Meent ge dan dal ’k zot benNeen,
neen, ik trek mij geene ruzie aan.
Zij hadden zich vervolgens bij M... be
geven. Maar M... zegde hun geheel be
leefd MM. ik ben al eens kandidaat
geweest om u plezier te doen, en ik
hel» verduldig mijne buize gedregen. Ik
heb u een openbaar bewijs gegeven van
mijne ootmoedige onderwerping; gij
moet daarmede te vreden zijn. Wat
meer is, hel is nooit met mijn hert ge-
weest dal ik ons gemeentebestuur be-
sneden heb. Ik vind dat Veurne wel
bestuurd is, en dat de klerikalen niet
moeten komen om hel beter te doen.
Van daar waren zij gegaan bij een derde
fraaien man, die hun kortaf zegde: «MM.
ik aanveerd niet; de klerikalen gedragen
zich tegenwoordig op zulke aardige
wijze, dal men er moet over beschaamd
zijn. Neen, ik doe niet mede, en, indien
Beenknauw op uwe lijst is, werk ik er
openlijk legen
De moed onzer zielenherders was be
ginnen te verflauwen, maar toch begaven
zij zich bij een voorzichtige man Ik
beu wel verwonderd, zegde hij hun,
dat gij aan mij hebt gedacht; gij weel
dat ik nooit eene kandidaiuur heb wil-
len aanveerden, dat ik geen politiek
man ben, dat ik mij zelfs nooit heb ver-
klaard. Maar lieden zou then wellicht
gedwongen zijn zich le verklaren
Nu, laat ons daar niet meer van spre-
ken, want ik zou u moeten onaange-
name dingen zeggen.
Bij basje R... dachten zij beter le varen,
maar titer ook al mislukten zij. Hel is
waar, zegde R.., ik heb mij van de 1 ibe-
ralen niet le beloven, maar ik heb ook
geeije reden om le vreden zijn van de
klerikalen. Ik kandidaat zijn voor den
gemeenteraad Nooit. Ik ben voor de
rust; en daarenboven, al dat schrijven
n en schelden der hedenda.igsche kleri-
kale partijmannen, al die oneerlijke
concurrentie legen brouwers, winker
tiers, enz.... dal alles staal mij niet
aan, daar kan ik geen duim in veilen.
Neen, MM. gij moogt op mij niet
rekenen.
Voor aleer naar huis te gaan, hadden
t
I
Hollou.'ay's Pillen en Zalf, Deio opmerke
lijke middeleu worden met recht in alle wei «ld-
dcolen geacht, want er bestaat geene Inwendige
of uitwendige kwaal, welke ten minste voor
genezing vatbaar is, of een van beiden Is oen
afdoond middel er voor. Doorbrekingen ge
zwellen, scheurbuik, schurft kanker, asthma,
rheumatiek, jicht en waterzucht verdwijnen
geheel on al door de vereeuigdo working zer
middelen, on slechte spijsvertering, missclijk-
heid, hoefdpijn, gal, zwnakheid en andur.v
ongosteldliedon, voortkomende uit de inwendige
organen, leveren de Pillen do wonderlijksto
resultaten op. Zij maken eik uitwerpingsoigaau
gezond; zjj werken onmiddelijk op het al'zonde-
ringssystoin, op de longen, op het hart en op den
bloedsomloop, terwijl zij onveranderlijk energie,
geestkracht, enz. geven aan al de natuurlijke
wekingcu des levens.
Korrektlonnele Rechtbank van Veurne.
ZITTING VAN 19 MSI.
Camille Debruyne, werkman to Veurne, twee
m landen gevang, over slagen.
Henri Wybouw, werkman te Veurne, 1 maand
gevang, over diefte.
ZITTING VAN “0 MEI.
Hippolyte Misslaan, werkman te Dlxmude,
2 maondon gevang on 25 fr. boete, over slagen,
beleediglngon en verbreking van afsluiting.
Seraphin Coopman, dienstknecht te Middel-
kerke, 100 fr. boete, over jagt stroppen.
Florence Bailleul, werkvrouw te Westende,
1 maand gevang en 13 fr. boete, over diefte.
Geboorten.
den 13. Medard Kesteman, zoon van Hendrik
en van Nathalie Jansseune, Bewesterpoort.
den 17. Helena Bavclaore, dochter van Pieter
en van Theresia Declcrcq, Bewesterpoort.
Sterfgevallen.
den 15. David Brunat, 4 m. en 9 d.
den 16. Maria Lahaeye, 15 j. 3 rn. en 8 d. ge
boren en wonende te Veurne.
den 16. Amelie Devacht, zonder beroep, 21
jaren en 8 maanden, geboren te Caeskorke en
wonende to Veurne, hospitaal.
don 17. Helena Rossey, 1 j. en 11 d.
den 18. Leopold Ohyselen, bijzonderon, 49
jaren, 2 maanden en 10 dagen, geboren en
wonende te Veurne, hospitaal.
BMW—IWMBjWWBWIMMBHWgMH.1 Al J HLUB»
van de zilveren munt meer in acht zou
nemen, in andere woorden, dal men ze
meer zou bevoordeeligen; maar ze zijn
reeds genoeg bevoordeeligd, ze zijn het
reeds te veelhel zijn vooral de lastdra
gende burgers die door de, gemeentekas
moeten worden ondersteund, het zijn de
vaders en moeders van huisgezinnen, of
schoon zi'j minachtend door de christelijke
priesters aan KOPEKEN MUNT vergele
ken worden.
Znnk Bleule.
De LteMtendlge deputation.
farwr va>i de Jeune Garde liberal^.