EDEN.
VAN VEURNE
L
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
leu.
I
A'.' 286
IXXI.
iX JLX1
ZATERDAG
t>p voor-i
He vvisscl-
nade.
'Vfc.
r prijzen
nicer er
te laten
'heden it.
il, GF.I.D-
ijn.
Swalclen.
De Leugenaar heeft de liberalen be
schuldigd tan in de kerk te swatelen en
er publiek schandaal te geven. Hierop
hebben wij geantwoord, dat er inderdaad
der van Bulgarie bet besluit geno
men heeft om de wetgevende kie-
zingen te doen voorafgaan van eene
volkstemming, die beslissen zou
over den afstand of hel behouden
van den troon. Hij wil dus Napo
leon III nabootsen.
Men schrijft in bij de.n drükker-uitgever, Ooststraal, G, te Veurne, en op
alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij.
Alle mededeelingen, artikels of brieven, behoorlijk onderteekeiul, als
ook bekendmakingen uiterlijk tegen Vrijdag middag toe tc zenden.
LES.
ITtiz den strijd over het lager onderwijs.
I - V. Op welk punt wordt de strijd
tusschen geloof en ongeloof hel hevigste
gevoerd op onze dagen?
A. Op hel punt van hel lager onder
wijs en van de volksscholen.
(Hierin zijn wij ten volle ecus niet
Monseigneur.
2. V. Waarom?
A. Omdat wie moester is van de
jeugd, meester is van de toekomst.
Nogmaals zijn wij van het zelfde ge
dacht.
3. V. Wal wil de H. Kerk met het
onderwijs?
A.Zorgen dal zij alzoo over alles
kan meester spelen, en aan de opkomende
jeugd een ouderwijs geven zooals de
broerkens van Ronse er aan hunne leer
lingen gegeven hebben.
■i. V. Wal doel wil hel ongeloof'be
reiken
A. Het ongeloof» T is te zeggen de
Slaatwil dal alle kinders een goed deug
delijk en zedelijk onderwijs genieten, een
onderwijs dat hen de waarheid van de
valschheid leert kennen, een ouderwijs
dal hen later lol eerlijke, rechtzinnige
burgers moei vormen, cti bekwaam om
aan de maatschappij nuttig te zijn.
5. V. Waarom wil bel ongeloof dat
doen
A. Omdat de Staal wil dat ieder
mensch bier op dees aarde vrij handde
God schiep den mensch met oenen vrijen
wil, en het is aan Hein dal later iedereen
van ons, zoowel arm als rijk, priester of
leek, rekenschap zal geven van zijne
Broerkens veroordeellngen.
Het is nog niet gedaan met de propere
broederkens en hel zal ook nooit gedaan
zijn, zoo lang men aan die onweerdigen
hot onderwijs en de opvoeding der kin
deren niet onttrekt. Ouders ouders hoe
is het mogelijk dal er nog een vader of
moederhart kan gevonden worden, die
hunne kinderen daaraan durft toever-
trouvvcn. Wal verantwoordelijkheid be
rust op u niet.
Zaterdag had de korreklionneele recht
bank van Audenaurde zich bezig te houden
met eene vervolging ten laste van broe
der Edmondus.
Men weet dal dit broedci ken te Ant
werpen werd aangehouden, op T oogen-
blik dal hij zich naar Amerika ging be
geven. Hij mag gelukkig zijn dat hij is
aangehouden, want de stoomboot waarop
hij meende in te schepen, de Alster, is
onder weg vergaan.
De rechtbank heeft broeder Edmondus
veroordeeld lol tweemaal drij maanden
gevang en tol tweemaal 2G fr. boet, voor
openbare beleedigiugen legen de zeden.
Voor dat broeder Edmondus surveillant
was in hel klooster te House, was hij
overste geweest van hel klooster der
Goede Werken te ROUSSELARE en ver
volgens meester der novicen, 't is te zeg
gen overste van het noviciaat te Ronse.
Hel is hij die de broederkens moest
voorbereiden en men weet hoe goed zij
van zijne lessen hebben genoten.
Hemel, wat yuiluispoef moet dat ge
weest r.iju
akten ook heeft niemand hel recht hier
eens anders geweien te regelen.
6. V. Zal hel ongeloof hiertoe ge
raken
A. (Voor ongeloof lees Staal).
Ja, want Christus, die de Kerk gesticht
heeft, wil dat elk hier op dees aarde in
zijne rol blijve; de priesters immers moe
ten zich met niets anders bemoeien dan
met het geven van hel godsdienstig on
derwijs, en zorgen dat zij hel Evangelie
van hunnen goddelijker) meester verkon
digen, de H. Kerk zorgt-voor de ziel, en
de Staal voor het lichaam, ziedaar de rol
van Kerk en Staat.
7. V. Waarom verzet de Kerk zich
dan tegen de pogingen van het ongeloof
(Staat).
A. Omdat de H. Kerk van heden die
oude goede moeder niet meer is van in
hel begin der christenheid, die alsdan
waarlijk cene moeder was van vrede en
eendracht. Maar later stak die moeder
zich in den kop dal de gansche wereld
haar toebehoorde en richtte brandstapels
op en deed stroomen bloeds vloeien. Dit
was zeker het werk niet van eene moeder
die hare kinders bemint, maar de hoog
moed is de oorsprong van alle kwaad,
daarom staal hij aan liet hoofd der zeven
hoofdzonden en ongelukkiglijk onze moe
der werd hoogmoedig!Gelukkiglijk waren
er moedige mannen die het hoofd dorsten
opstoken en die hoogmoedige vrouw op
hare plaats zetten. De moedige mannen
waren de Geuzen, aan wie wij de vrijheid
van heden genieten en die wij hopen, kost
wal kost, te behouden.
8. V. Wat zullen wij dan leeren in
dezen catechismus?
A. Al wat wij moeten welen en doen
in zake van het lager onderwijs.
(Vervolg bij naaste.)
men
Blad verschijnt. allen Zaterdag; en allen Woensdag in Supplement,
inschrijvingsprijs. voorop betaalbaar;
1«or StadG maanden, fr. 3-23 Een jaar, fr. G-00.
Voor gansch Helgie: G maanden, fr. 3-75 Een jaar, fr. 7-00.
Een afzonderlijk n miner 10 c." Bekendmakingen 20 centiemen den
Nu de geesten wal bedaard zijn, en
iedereen heeft kunnen zien l>oe onge
rijmd, hoe overdreven het geroep en ge
kerm was door onz.e hooveerdige bis
schoppen on hunnen ganschen sleep van
pastoors onderpaslporkens kosters
knorrediagers, stoeltjeszetters, kloklui
ders en porlaaldibben; nu, zeg ik, dat
wij kunnen oordeeien over al die jerimia-
den en die valsche prophetiên, is het
waarlijk de moeite waard om eens al die
schriften te overlezen die in dit tijdstip
verschenen zijn, want nu vooral is hel
niet moeilijk om bestaligeii hoeveel val
schheid, hoeveel leugens en snoode laste
ringen er over onderwijs en onderwijzers
werden rondgevenl, én hoe men van alles
gebruik maakte om de onnoozele men-
schen den schrik op hel lijf tc jagen en
niet eeneu het geld uil hunnen zak te
kloppen.
Onder al die lasterschriften spant er
een bijzonderlijk de kroon en wel den
Schoolcatechismus, uitgegeven mei goed
keuring van Z. II. Mgr. Bracq. bisschop
van Geul. Dit meesterstuk van menschen-
fopperij is verdeeld in negen lessen; wij
stellen ons voor hier eens al de vragen
in dien Evangelischen calechismusgesteld
te beantwoorden, en ik ben er zeker van
dal mijn catechismus beter met de leer
van Onzen Zaligmaker zal overeenstem
men dan deze van Mgr. Bracq.
Ik begin dan mol de eerste los, en volg
letterlijk de vcrdceiing van den politie-
ken catechismus van Zijne Hoogwcer-
digheid.
geswatehl wordt in de kerk, doch dat de
liberalen de plicbligetl niet zijn.
Wij dagen de heilige schrijvers uit een
enkel feil aan te balen strekkende lot
bewijs dat hunne beschuldiging ten laste
der liberalen gegrond is. Wij, integendeel,
mogen staande houden en kunnen hot
waarmaken, dal er meermaals door kle-
rikalen in de kerk geswateld wordt en er
publiek schandaal wordt gegeven.
Zonder diep in deze zaak te willen
treden, zullen wij enkel een koppel voor
beelden aanhalen tot staving van ons
gezegde.
Als een kerkbediende zich stomdronken
in klaren dag naar de kerk begeeft om er
zijnen dienst te doen; als hij moeilijk de
kerkdeur vindt en het aan de stevigheid
van zijnen hoed te danken is, dat hij zich
het hoold tegen het kerkportaal niet ver
brijzelt; als hij in de kerk, wagelend en
wankelend, naar de sacristij zoekt, en cv
de walgelijke gevolgen vair eene al te
groote overkisting ondergaat;is dat
niet swatelen? Is dat geen publiek schan
daal
Eu wanneer een pastor, die zich aan
den autaar bevindt na hel einde der
mis, zichtbaar misnoegd is over zijnen
koster; wanneer de koster zichtbaar den
paslot laat wachten om aan dezen wat
hij noodig. heeft te bezorgen; wanneer
vervolgens de pastor, onverduldig en
grammoedig, den koster .met luider stem
loeroepl: koster, ik beveel u hier te
komen is dat ook geen publiek
schandaal
Onnoodig te zeggen waar en wanneer
deze twee feilen gebeurd zijn, want zij
zijn nog versch in hel geheugen van ai
onze Veurnesche lezers.
Als men in onze stad swatelaars wil
vinden, swatelaars tol in de kerk, hel is
onder de klerikale)) dat men ze zoeken
moet,
En indien, binst oenen lijkdienst, libe
ralen met elkander spreken, dat is toch
min aanstooielijk dan het jezuielisclt
gedrag van zekere klerikale vuilaards,
van zekere klerikale bedriegers, die met
een schijnheilig aangezicht en het hoofd
voorover gebogen op hunnen borst zitten
te kloppen.
De heilige schrijvers zeggen in hun vttil-
blad, dat de liberalen in de kerk swatf.lrn,
omdat zij er zouden uilblijven. De poli-
lieke priesters hebben liefst dal de libe
ralen naar do kerk niet gaan, en dit om
ze des te gemakkelijker in de kiezingen
te kunnen bestrijden.
Als een liberaal dood is nochtans, om
liet even hoe hij gestorven is, dan aan
vaarden de politieke priesters hem gaarne
in de kerk; dan lachen zij, dan viijven zij
zich iu de handen.
I'oor het smeer
Lekt de kat de handeleer.
Het vuilblad spreekt nogmaals van
schandige afzettingen in de gemeente
school, hospicen... verjaging der zusters
annuntialei)
Reeds tienmaal hebben wij hierop ge
antwoord en altijd hel zelfde herhalen
zullen wij niet doen.
Aangaande de verjaging der bruine
nonnen, dat de kupiuamzeis zich tol hel
tribunaal wenden; het heeft zich reeds
met de zaak bemoeid. Eu wal de afzettin
gen betreft, er bestonden daartoe ge
wichtige redenen, welke wij vroeger
hebben doen kennen en welke wij bereid
zijn over te drukken indieti het noodig is.
Overigens wat wil het vuilblad klagen
van afzettingen, als de klcrikalen overal
waar zij kunnen, de liberalen verdrijven.
Zoo heeft de klerikale gemeenteraad van
Brugge al de liberalen afgezet deelma
kende van de commissien, welke van de
g>/ JAAR.
drukregel. lleklamen 50 centiemen den regel.
l*<»litlek Overzicht.
De ontroering die was teweeg
gebracht door de afstemming in
den lïanschen Senaat van het
wetsc.nlwerp Bardonx, is bedaard,
of ten minste reeds op den achter-'
grond geschoven, zelf wordt er
leeds niet meer gesproken over
eene vervroegde ontbinding der
Kamer co zal vemoedelijk dit
lichaam zijnen vollen lijd uitdoen.
De Iransclie Kamer der afgevaar
digden heeft Lij eenparigheid een
toegevpegd krediet van veertien
n.illioen frank gestemd, voor de
expeditie van Tunis. De kamer
heeft vervolgens met 446 stemmen
tegen 20 besloten, dal zij zal over
gaan lol de bei aadslagiug der arti
kelen van bet wetsontwerp, waarbij
de krijgsdienst lol op drie jaren
verminderd wordt.
I)e fransche Senaat heeft in eer
ste lezing hel gcheele van het
wetsontwerp aangenomen, rakende
liet verplicht lager ouderwijs en
beeft den 25 juni vaslgesteld voor
de kiezing van eeneu onafzetbaren
senateur, in vervanging van wijlen
den heei’ Littré.
De duitsche Reichstag heeft in
derde lezing en zonder beraadsla-
de handelverdragen aange
nomen met Oosteiirijk-Hongai ie,
Zwitsci land. België en Buinmiie.
In de italiaanschc Kamer der
afgevaardigden heelt men de kies-
hci vorming beraadslaagd. De heer
Deprelis heeft de inzichten van het
gouvernement uiteengezet rakende
de hoofdpunten der wet, wat de
bekwaamheid en den kiescijns be
lieft. Het ministerie maakt eene
kabinetskvveslie van hel voorstel
voor de bevoegdheid, van hel be
zitten van een diploma van lager
onderwijs, tweede klas, en wal den
kiescijns betreft van een minimum,
bepaald op 19 frank 80 centiemen.
Het ministerie verklaart cenige
wijzigingen bijleneden, die reeds
door de commissie aangenomen
zijn en verstoot de anderen.
Eene wijziging van den heer
l’ortis en anderen, waai bij voorgc-
sleld weid om hel kiesrecht te ver-
leencn aan allen Italiaan, die zijne
lunger- en polili ke rechten geniet
en de meerderjai iglieid bereikt
heeft, werd verworpen met 514
stemmen legen 39.
De w ijzigingen. doordc Servische
Skuptchina aan de grondwet van
18(i9 gebracht, zijn door den prins
van Servië bekrachtigd geworden.
Een telegram uit Bucharest
meldt dal de beer Bratiano bel
dringend verzoek der pailemen-
taiie meerderheid heelt ingewil
ligd. Hij heelt zijn ontslag van
senateur ingetrokken en er in toe
gestemd om aan hel hoold der
liberale partij te blijven.
Men verzekert dal jnius Alexan-
ADVERTENT
Hel
ftadbouw
tc htPii
NIEUPORT (Stad',
DIXMUDE
DIXMÜDE
NIEVPORT
3-02
6-07
8- 59
9- 10
aJu dr levnr.
Gedenk dat
•Ie apijHTer-
terkoa. «)ic
en
Dl'INK ERKE
(1HYVEI.DE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
5-42
0-19
9-15
10-12
8-20
7-44
10-1)
10-32
10-58
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKS
11-50
2- 59
3- 22
4- 28
5- 06
7- 32
8- 50
5-35
8- 06
«•28
9- 02
9-00
10-25
12-23
12-45
1-11
11-00
11- 39
12- 23
6-15
6- 46
7- 15
9- 28
10- 42
5-50
7-35
9-51
10-11
10-45
5- 54
6- 32
7- 12
9-38
11-05
tnits goeii
wegen mot.
1 andere
te ver*
GRTRIJK.
o openbare
CHS.
hd koel
t'indkfid ti>
d tegen allo
[<>r.en knrnt
hntf dat hij
>n 15 jnren
'r dat hi.)
t-ekten
ktl'alnt
aller
Uit
|H>k
’t"|>t<>teu,
«Ox.
-fljeifl van
bloed.
"'(iinli.Tvolle
«nzien p<‘-
Td,zoowel in
rtg't» huix-
1 nhr in dn
vai, gemak
«o. Zij br-
l'<:t‘*gvhuelu.
K v:.u 't g.m-
*l<d. zonder
Urlyke wer
ft eva enkel*
achmien
tn uk* zaden
ilun.die tien,
en tot eenen
dood hr«n-
'lieel *u
Kit.
I
■uit'
B
n
i11t«n«pnrig-
Pillen-
oorzaken
'•«t ZIJUUW-
1 Olijke ge-
iirnn
VU.ZIM! n]n
':rllU*K
"fat
h zu>k» met
(vervolg).
'lodextofTen
Kliciniru Cu
“Helle.
‘.-luiien van
“n, iu zijde
(u katovu;
ijzen die <le
3-09
3- 18
4- 26
3-23 7-10
5-35 9-31
SclioolcatliechÏMmim.
Vertrekuren van rl«*n iJxerenwejj; vnn Duinkerke, Venrnt', Gent nnnr Ilrussel en Dixiriuvle naar ÏVieuporl.
NIEUPORT Stad 7-00 9-00 11-32 2-05 1-17 5-54 7-22
2g I>2- 1137 2_.J() 4 19 - 41
7- 48 9-51 12 15 2 l<> (.55 «..3
8- 15 10-21 12-35 3-10 5-22 9-04