VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
u
N.r 293.
ZATERDAG 6 AfGtSTI 1881.
J A AB.
dan een enkel barer princiepen te
van
in
wijzigen; zijne heiligheid de Paus,
de bewaarder van die schatten,
kan nooit falen én zal ook nooit
aan de gedragslijn zijner kerk hoe
genaamd iels veranderen.
Bravo voor de onderwijzers.
Het Ministerie van openbaar onderwijs
heelt een maatregel genomen, die door
ieder zal worden goedgekeurd en zeker
mei geluk en blijdschap zal vernomen
worden door een groot getal officieele
onderwijzers, die hel slachtoffer zijn van
den moedwil der klerikale gemeente
besturen.
In overeenkomst met het ministerie
van finanlien heeft M. Van Humbeeck de
noodige schikkingen genomen om de
achterstallige jaarwedden te betalen der
benadeelde onderwijzers., twee of drij
dagen nadat hel departement van onder
wijs kennis zal gekregen hebben van de
achterstailigheid.
Bravo? aldus zal er een einde worden
gesteld aan den jammcrvollen toestand,
waarin zich een groot getal onderwijzers
op buitengemeenten bevinden.
Het liberale land zal dank zeggci: rirtn
het ministerie, dat aldus de hatelijke
handelwijze de klerikale gemeentebestu
ren verijdelt.
De genomene maatregel is eene daad
van rechtvaardigheiden menschlijkheid.
Verhoor van den 1 Augusti 1881.
Dat gaat geen einde nemen, als het zoo
voort gaat, vooraleer al de broeder-
onderwijzers in den bak zitten.
Verledene week waren het de broeder
kens van Ronse die voor het Hof van be
roep werden gebracht, nu zijn het de
broederkens van Mallebrugge, het kloos
ter waarvan M. Jozef de Hemptinne de
eigenaar is.
Al de broederkens, hebben voor hel
oogenblik hunne zwarte rokken afgelegd
en burgerkleederen aangetrokken.
Verleden week waren er 29, nu zijn er
maar dertien, die als onderwijzers met
God voor het Hof van beroep van Gent
verschijnen.
Het hof bevestigt voorliet meerendael
Wij hebben reeds meer dan eens
aangeloond, dal de zoogenaamde
Moeder de Heilige Kerk soms al
heel aardig mei de grondstellingen
en eeuwige waarheden kan om-
springen.
Moest men enkel de voorvechters
der roomsche religie gelooven, oh
dan ging de kerk liever ten gronde
Merk nu goed op, lezers, dal er
in Frankrijk nog een verschil be
staat.
r Daar moeten de ouders het
godsdienstig onderwijs uitdrukke
lijk vragen, in Belgie moeten ze
niets vragen. Die bier zwijgt, stemt
toe voor ’t bekomen dier zielespijs.
2’ In Frankrijk rnoet de afge
vaardigde der geestelijkheid door
den departementsraad aangenomen
worden. Hier is de geestelijkheid
vrij te zenden wie ze wilt, al was
het Duchesne, Koopman, Schefïer-
meycr of een broerken van Bouse.
3* liet godsdienstig onderwijs zal
ginds gegeven worden volgens een
reglement van den departements
raad. Bij ons vinden wij dienaan
gaande geen woord in de wet.
Mogen wij niet lot slot zeggen,
dal Mgr. Dechamps en tutti quanti
eene allerellendigste rol in de
schoolkwestie gespeeld hebben en
nog spelen
En dat gansch de troep der kle
rikalen, van opperbaas lol schoen-,
poelser, echte cornedianten zijn!
Men schrijft in bij den dnukker-uitgéver, Ooststraat, 6, te Veurne, en op
alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij
Alle mededeelingen, artikels of blieven, behoorlijk onderleekend, als-
ook bekendmakingen uiterdijk tegen Vrijdag middag toe te zenden.
Wanneer zal dat ophouden?
Tiet is waarlijk hartverscheurend als
men nagaat wat kwaad, wat onherstelbare
ongeluken en rouw de onzedige broeder
kens in de familiën moeten brengen.
Is hel begrijpelijk, naar alles wat men
hoort en door het gerecht bewezen is,
dat er nog ouders gevonden worden, die
hunne kinderen aan die onwaardige
loevertrouwen Welke moeder, welke
vader zou niet alles doen, als zij weten
dat hun kind in groot gevaar verkeert? En
nogtans moeten wij dagelijks gevallen
aanhalen van de bedorvenheid der broe
derkens, mol hel onderwijs der kinderen
gelast; niettegenstaande blijven sommige
ouders hunne kinderen naar die scholen,
waar zij door meesters met God bedorven
worden, zenden.
Ronse en .Mallebrugge hebben ons af
schuwelijke feiten doen kennen. De school
van Rouse is door den bisschop van Geut
gesloten, na dat het gerecht er mede be
moeit was, maar Mallebrugge blijft open
Indien do ouders eens toegclaten wer
den liet verhoor bij te wonen, dat met
gesloten deuren gebeurd, en boorden wat
afschuwelijke, ongehoorde bederv.ings-
middelen zij gebruiken, wij zijn zeker dat.
hel in .24 uren met al de broederkens-
scholen gedaan zou zijn; zij zouden er
van walgen en niet zonder reden.
Constitution van Rincbe meldt.dat
het onderzoek welke aldaar is ingesteld
ten laste van een broederken, de wal-
gendste dingen aan den dag bracht en
voegt erbij, dat verscheidene kopstukken
der klerikale partij, met de zaak bekend
waren, niets hebben veropenbaard en dat
zelfs een kopstuk der klerikalen eene
groote rol gespeeld heeft in de vlucht van
dien meester met God.
Wat er in de klassen dier katholieke
school gebeurde, zegt het blad, als men
mag gelooven wat er verteld wordt,, is
iels monslerachtig.
Men zegt dal verscheidene vaders van
familie hunne kinderen van de school
hebben getrokken en dal andere dat voor
beeld gaan volgen.
Indien de ouders zich niet voldoende
bekommeren met de gezondheid en de
zedelijkheid hunner kinderen, is het
noodig dat de slaat er zich mede be
moeid, en als maatregel van algemeen
nut, zal men moeten eindigen met al de
kloosterscholen ie sluiten of ze ten
minste aan een zorgvuldig toezicht le
onderwerpen.
Li al ons thans dc grenzen over
steken, en zien wat er hij onze
zuidernaburen plaats grijpt. Men
discuteert in den Franschen Senaat
eene wet.op het verplicht onder
wijs. Dc klerikalen bestrijden die
wet, dal is tc verslaan.
Doch, meer politiek dan -onze
Belgische klerikalen cn ziende dat
ze alles niet kunnen redden, zoo
trachten ze toch zooveel mogelijk
van het deksel naar hunne zijde te
trekken.
En zij stellen amendement op
amendement voor, onder den schijn
van de wet te verbeteren, doch in
wezenlijkheid om voor hunnen kle
rikale» winkel te zorgen.
Dat de armen van geest dit aan
nemen dat staat hun vrij; doch wij
zeggen kortaf: comedic, en zetten
de proef op de som.
Wij hebben nog allen den ge
welddadige» opstand in het geheu
gen, die in 1879 tegen de nieuwe
schoolwet gevoerd wordt.
Mandementen en banvloeken der
bisschoppen; de gebeden: Van dc
scholen zonder God, van de onder
wijzers zonder geloof, verlos ons,
Heer; predication, enz. enz.
De scholen zonder God
België, waren de officieele scholen,
waarin volgens het artikel 4 der
wet, hel godsdienstig onderwijs ge
geven wordt buiten de schooluren,
door den priester of zijne afge
vaardigden.
Dat was de wel, en dc minister
stelde zelfs vast, dat degenen die
die dit onderwijs gaven, hiervoor
eene jaarlijksche vergoeding zou
den krijgen van 100 (rank.
Dit alles is oud nieuws, zult ge
zeggen,lezer. Dal is waar, doch gij
zult aanstonds zien, waarom wij
die memorie eens opfrisschen.
Wij zullen er bijvoegen, dat dank
aan de moedwilligheid van Mgr.
Dechamps, en aan de domheid der
pastoors, de geestelijkheid zich
zelve uil de scholen gesloten heeft.
Zij pul thans hare laatste krachten
uil, om een kalhóliek onderwijs in
te richten, en voonieders oogen is
hel zichtbaar, dat de beursteering
van dag lot dag de dood maderbij
brengt.
Zoo hebben de vertegenwoordi
gers der II. Kerk in België gehan
deld. Zij hebben deeeuwige
waarheden verdedigd, op hunne
manier wel le verslaan, cn kunnen
er nu dc gevolgen van dragen.
Een dier amendementen was zeer
opmerkelijk. Het was M. Lucien
Brun, een legitimist van het zui
verste water, die het voordroeg:
Op de aanvraag der ouders kunnen de
ministers der eerediensten, hunne afge-
vaardigden door den Uepartemenlsraad
aanvaard, en de onderwijzers als deze
hierin toestemmen, het godsdienstig
onderwijs geven in een lokaal der
school buiten de uren der lessen, zich
gedragende naar het reglement van in-
wendigo orde, dat door den Departc-
mentsraad zal opgemaakt worden.
Jlebl ge goed gelezen? Is dat niet
bijna letterlijk den tekst van art. 4
onzer ongelukswet, van dit zelfde
art. 4 waarvoor de paus, de bis
schoppen en alle klerikaal janhagel
in België alles in rep en roer ge
steld hebben?
En in Frankrijk is het dezelfde
partij,zijn het dezelfde stadhouders
van Krislus, de prinsen van die
zelfde kerk, welke hel met kracht
cn geweld vragen?
I*olitiek Overaiclit.
Het is zondag 44 augusti aan
staande, dal le Belleville dc groote
vereeniging zal plaats grijpen, in
gericht door den heer Gambelta,
en waarin hij zijne voornaamste
politieke redevoering, in verband
met de aanstaande kiezingen in
Frankrijk, zal uitspreken.
Bijzondere brieven uit Nantes
dat de voorzitter van de gewezen
Kamer der afgevaardigden aldaar
verwacht wordt, en hij er eene
redevoering zal uilspreken, die bij
zonderlijk loopen zal over de be
trekkingen tusschen en staal cn
over de krijgsinstellingen
Frankrijk.
De heer Gambelta zal niet alleen
deel nemen aan den strijd, die de
kiezingen voorafgaat. De heer Jules
Ferry, voorzitter van den minister
raad, zal ook ijverig werkzaam zijn.
De dagbladen deelen de lijst mede
der plaatsen, die hij voornemens
is binnen kort te gaan bezoeken,
en alwaar hij hel woord zal voeren.
In afwezigheid van generaal
Farre heeft admiraal Clone bekend
gemaakt,, dat dc laatste berichten
uit Algerie en Tunis zeer gunstig
zijn. Bou-Amenn is met zijne ben
den afgetrokken. Al zijne,pogingen
om de andere Arabische opperhoof
den in den opstand mede te slepen
mislukten. Dit zou hem geheel ont
moedigd hebben. 0ok in Tunis «on
dc ontmoediging beerschen onder
de volksstammendie in opstand
gekomen zijn.
De keizer van Buslann heeft
■wapenschouw gehouden over de
troepen van Nijni-Novgorod. De
vorst is vervolgens met zijn gezin
naar Jwyenitz, in het gouverne
ment van Kostroma, vertrokken.
Eene afvaardiging is hem het brood
en hel zout komen aanbieden.
Eene depeche uit Lahore meldt
dal Ayoub Khan in persoon, met
hel gros van zijn leger maandag
laatst Candahar heeft bezet. Hij
heeft geenen tegenstand ontmoet,
alhoewel eenige onlusten, waarbij
negentien inwoners gedood wer
den, zich in stad hebben opgedaan.
Het indisch gouvernement heeft
uit voorzorgmaatregel, de bezet
ting van Pishin door troepen van
Bombay doen versterken.
Vcurne, <5 Augusti.
Het Blad verschijnt, allen Zaterdag; en allen Woensdag in Supplement.
Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar:
Voor Stad: 6 maanden, fr. 3-2» Een jaar, fr. 6-00.
Koor gansch Belgie: 6 maanden, fr. 3-73 Een jaar, fr. 7-00.
Een afzonderlijk nummer 10 c.“ Bekendmakingen 20 centiemen den
drukregel. Reklamen 50 centiemen den regel.
ADVERTENTIEBLAD
DUINKÉRKE
GHYVEI.DE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
5- 42
6- 19
9-15
10-42
6- 20
7- 44
10-11
10-32
10-58
4- 28
5- 06
7- 32
8- 5Q
5- 54
6- 32
7- 12
9-38
11-05
5-35
8-06
8- 28
9- 02
5-50
7-35
9-51
10-11
10-45
9-00
10-25
12-23
12-45
1-11
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKE
7-28 9-25 11-57 2-30 4-42 6-19 7-41
7- 48 9-51 12-15 2-40 4-55 8-34
8- 15 10-21 12-35 3-10 5-22 9-04
NIEUPORT (Stad) 7-00 9-00 11-32 2-05 4-17 5-54 7-22
DIXMUDE ---
DIXMUDE
NIEUPORT
3-02
11-50 6-07
2- 59 8-59
3- 22 9-10
Klerikaal Onderwijn.
Nu de broederkens van M<ebrugge.
HOF VAN BEROEP VAN GENT.
t
Comedic.
41
K’ K’ t
■”LI «hl
11-00 3-09
11- 39 3-48
12- 23 4-26
3-23 7-10
5-35 9-31
Vertrekuren van den IJzerenweg van Duinkerk», Veurne, (Jent naar Brussel en Dixinude naar Nieiiporl.
6-15
6- 46
7- 15
9-28
•10-42