I
I
heel zijne jaarwedde... te verdrinken
maar
die walgelijke feiten die zoo nadeelig zijn
voor de zeden en de gezondheid der kin
deren.
hl
Heden is het nil Tourcoing dat het
volgende gemeld wordt.
Wij verzieken de professors ons de
uitdrukking aan te duiden, welke, in onze
beschrijving over de kermisfeesten, hun
als aanstootelijk voorkomt. Wij dagen die
hoeren uil in geheel deze beschrijving de
minste uitdrukking, de minste zinspeling
te vinden, die de goede zeden of de be
tamelijkheid kwetsen kan.
Het is eene gekende zaak dat er geenc
menschee zijn, welke meer bezield zijn
met den geest van vervolging en uitslui
ting dan de geestelijken. Het is maai in
den uitersten nood dat zij eenen liberalen
T zij doctor, notaris of advocaat, ’t zij
neruigdoener of ambachtsman zullen bc-
voordeeligen. Veel klerikalen volgen hel
voorbeeld der geestelijken. Hel is alzoo
dat men hier een bestuur gekend beeft,
dat bijna al de leveringen en al het werk
waarover het beschikken kon, aan kleri
kalen of aan twijfelaars gaf. De reke
ningen zijn daar om het te bewijzen.
En ile onfeilbare opstellers van hel
vuilblad, durven klagen, omdat lieden de
■klérikalen hel niet al alleen mogen blijven
opstokken.
Moesten de geestelijken den baas spelen
in onze stad, 't ware al voorde schijn-
lieiligaards en voor onzen Heerebedrie-
gers.
Onderwijzers met God...
zonder centen.
Men verhaalt ons eene droevige ge
schiedenis van eenen onderwijzer met
God, uit het Walenland, die door den
pastoor zijner parochie overgehaald was
en, na meer dan zes maanden dienst, nog
geen centiem kon bekomen.
De onderwijzer in kwestie, na zich her
baalde malen tolde geestelijke overheden
te hebben gewend om zijne jaarwedde te
bekomen, begaf zich zekeren dag bij zijnen
pastor, die, behalve eene goede pastorij,
nog vele andere profijljes geniet.
De pastor was juist bezig mol een
scboo'nen kreeft te eten, dien hij met een
M. Wargnier, politic-commissaris te
Tourcoing, was verwittigd geworden, dat
een broeder der christelijke leering, on
derwijzer in de kostschool van Sint-
Michiel, zich aan schandelijke daden op
zijne leerlingen overlevende.
Na een zorgvuldig onderzoek kwam
M. Wargnier te weten dat die klooster
lijke kinderbederver de genaamde Pon-
chel was, in religie broeder Jozef, gebo
ren te Hcrmelinghctn.
Dat broederken, welk geen schaamte
meer bezat, pralikeerde in de klassen,
waar al de kinderen bij waren.
Volgens de verklaringen, die uit. den
mond der kinderen zijn vernomen, 'over
treffen de schanddaden alles wat men
zich kan inbeelden van bandeloosheid.
De ellendige is er in gelukt weg te
vluchten. Men weet niet waar hij zich
bevindt en waar hij zijne exploitatie
voorlzet of onder welken naam hij zich
nu in hel een ol ander klooster verschuilt.
Men vraagt zich af, hoe het mogelijk
is, dat de overste, die alles weet wal in
zijne school gebeurt op de hoogte niet
was van hel gedrag van dat broederken,
terwijl geheel de school cr mede bekend
was.
Dit is een argument te meer, om de
kloosterscholen onder de waakzaamheid
te stellen, en' dal er een eind Loipe aan
Onze Kermis. Het Festival
van 7 Augusti.
De Vcurnaren, oud en jong, hebben I
zondag laatst eenen schoonen dag beleefd.
Men moet waarlijk \cr achteruit zoeken I
om een aangenamer feest te kunnen aan- I
halen dan hel festival van 7 augusti II.. I
feest dat onder alle opzichten zoowel is I
afgeloopen. Sedert lange jaren inderdaad, I
had Veurne zoo veel menschen in zijn
midden niet gezien.
Van ’s morgens vroeg versierde men
stralen en markt; moeder de zon zond I
ons hare schoonste stralen; iedereen was
te been; iedereen zag er tevreden uil en
wedijverde om de achttien vreemde deel
nemende muziekmaatschappijen op de I
gtilharligste manier te ontvangen. I
Hel was een oprecht vermaak om de
hoeren leden der Commissie, meest al I
hulen der Jeune Gortig. gebrilde en ongo- I
brilde, geleerde en ongeleerde, cijferaars I
en letterkundigen) te zien rondloopen.
Otiiii.i ure had de ontvangst plaats. I
Men vergaderde zich ter staljeplaals, al- I
waar de verschiliigc maatschappijen met I
hahnicrcp en qercteckcns, zich in stoet I
vórmden en van datir, door de Oostslraat, I
naar hel Stadhuis 'werden geleid, alwaar 1
zij dpor hel Schcpcnkollegic de hoeren
Ollevjcr, DoCac en DeSmet, in cenige
welgepaste woorden werden verwelkomt
en waar hun den cerewijn aangeboden
werd.
Onmiddelijk daarna, nam hel kollegie
van Burgemeester en Schepenen, bijge
staan door andere leden dor Commissie,
alle de maatschappijen, op dc groote
markt gerangschikt, in ©ogenschouw, ten
einde do twee eermetalen loc te kennen
geschonken voor de schoonste klecding.
Duinkerke bekwam den prijs voor de
schoonste militaire houding en Lcyselc
behaalde den prijs voor de burgerlijke
klceding.
De deftige stoel doorliep daarna cenige
straten en om 4 ure juist werd hel festival
geopend dpor onze koninklijke harmonie,
die, onder het lalenlvol geleidde van den
heer Waucampt, op eene meesterlijke
wijze eene fantazij op do Traviata uit
voerde. -— Het festival eindigde slechts
om 11 ure.
Al de schoouc stukken opsommen die
wij gehoord hebben, ware onmogelijk,
bestatigen wij enkelijk dal elke maat
schappij twee stukken uilvocrdeen leven
dig werd toegejuicht.
Intusscben krielde hel van volk op de
markt en in de aanpalcnde straten, oud
en jong, liet liep al dooreen al springen
en zingen. Neen, meer levendigheid zagen
wij nimmer in Vénrne.
En zeggen, dat dit een oprecht liberaal
fccsl was, want de heeren klerikalen
wilden weeral niet meedoen en slaken hun
vaandel niet uit. Oh bmiooleze dweers-
drijvers toch, is het zoo dat ge de belan
gen der Burgerij wilt voorstaan! Dit
klein feil bewijst nogmaals hoe klein
geestig gij zijt, en hoe gij algauw een
begijnhof zoude maken van ons lief
Veurne, indien gij er iels te zeggen had
op hel Stadhuis.
Het feest is daarom niet te min aller
best afgeloopen; hebben de heeren kleri
kalen hun vaantje niet willen uitstéken,
<lc goede God ten minste spande weeral
Algcmoeno tijdingen.
Wij vernemen met genoegen dat M.’
Prosper Becrnacrt, van Alveringhem, zijn
eerst exaam van kandidaat in philosophic
en welenschappen, voor den Jurij der
Hoogeschool te Luik, op voldoende wijze
koml afteleggen.
De plechtige uitreiking der prijzen
aan de leerlingen onzer Slaalsmiddelbare
School, zal morgei) plaats hebben, om 3
ure|namiddag, op Stadsschouwburg.
Bij ministerieel besluit van 31 juli
is het brievenpóst-depot van Adinkerke,
te rekenen van 10’" dezer, in een onder-
oiitvangslbureel veranderd.
Bij koninklijk besluit van 29 juli, is
M. Cheiieau, thans brigadier der douanen
in de provincie, ontvanger der belas
tingen te Hout hem benoemd.
r- Pteisierlrein naar Oostende. Een
pjeisiertrein van Adinkerke naar Oostende
De professors zeggen, dat men verlc-
deiie week de leerlingen der gcusche
meisjesschool geleld heeft, en dat, in
plaats van 238, er maar 129 zijn. Waar
schijnlijk zal men de centen geteld heb
ben in ecu oflerpaleel, en in plaats van
238 centen, op de welke men gerekend
had, zal men er maar 129 hebben ge
vonden. Dit maakt een verschil van 109
centen of van Ir. 2-18. Een harde mis
rekening, voorwaar, voor eenen geld-
zuchligen menscli.
Sedert de kermis, en bijzonderlijk
sedert de schitterende feesten van zondag
laatst, wordt hier veel in de herbergen
door de neringdocners ambnchls- en
werklieden over de aanslaande gemecnle-
kieziiigen gesproken. Algemeen wordt er
luidop gezegd: Wij moeien de liberalen
in hel stadhuis behouden, want ze doen
Veurne leven, en ze toonen door hunnen
iever en door hunne werkzaamheid om
de vreemdelingen naar Veunie te trek-
ken, otn winst te verschaffen aan onze
neringdocners. dat zij waarlijk de be-
langen der Veurncschc burgerij ter
harte'nemen.
Men valt ook hevig uit tegen den IVnr-
naar en tegen zijne heilige opstellers,
omdat zij geen woord over deze schoone
feesten in hun blad geschreven hebben,
maar integendeel dezelve hebben durven
aanvallen, zeggende in hun laatste num
mer: liberale volksfeesten werken de
zecdeloosheid in de hand
Gij ziet het, lezers, onze politieke gees
telijken vcroordeelen onze volksfeesten.
Waren zij aan T hoofd er zónden gcene
andere feesten mogen beslaan dan in de
kerk en' in den tap. Maar wie zou uil die
feesten profijt trekken j
Dc professors zeggen ook, dal vóór de
wei van 1879 dc schoolzalen voldoende
waren voor 300 kinderen cn dat, aange
zien er nu maar 129 zijn (volgens de
centen in hei offerpalcelhel volkomen
onnoodig is nieuwe schoollokalen te
bouwen.
Bij de lengen der professors, dal er
slechts 129 leerlingen in de gemeente
meisjesschool zijn, zullen wij niet slil-
blijven, want die leugen is zoo grof, dal
zij niemand in onze stad zal misleiden;
wij zulten enkel dc aandacht vestigen op
de bemerking van bet vuilblad, dal de
■schoollokalen vóór dc wet van 1879 vol
doende waren.
Ehwel, wij zeggen en verzekeren, dat
.diezelldesclioollokalen sedert twintig jaar
Ie klein waren, eti daler hierover door
het geineeuiebcsliiur hij de commissie der
■Godshuizen aan wie de meisjesschool als
dan toebehvordc hevig werd geklaagd.
Dil hebben wij reeds bewezen door uit
treksels uit de ollicieele verslagen van bel
schepencollege aan den gemeenteraad.
De kinderen waren alsdan opeen gelast
in lage zalen ten grooten nadcele harer
gezondheid.
De nonnen nochtans klaagden over
dien toestand niet, maar namen cr altijd
nieuwe kinderen bij. want het is in de
laatste jaren dat het kakschooltje, de
fameuse ,S‘" Enfance, in de slaapkamer
der weezeu werd ingericht.
De nonnen klaagden niet omdat zij
verandering vreesden; en het gesticht in
Me Paiinestraal was voor de masoeurtjes
oene goudmijn dc kluiten der school
kinderen, de winst der dagelijksche mis
sen in de kapel, de offerpenningen ge
durende de Novene der H. Godelicvc
kwamen zoo zacht in en maakten haar
zoo gelukkig
En alzoo werd, gedurende lange jaren,
de gezondheid der kinderen opgeofferd.
glas Rhijnwijn begoot. De pastor, toen hij
hoorde waarvoor dc ■schoolmeester met
God kwam, maakte zich kwaad en zegde,
dal hij hij den sebatmee-ter van hel katho
liek scboolkomiteil moest gaan.
Dc onderwijzer begaf zich des ande
rendaags bij den schatbewaarder. Die be
langrijke persoonaadje zat in zijn bureel,
omringd van twee baardelooze klerken. Om
den tijd te dooden, waren zij bezig melde
litanie van den H. Joannes-Baptiste, den
patroon der ongeiukige cchtgenootcn, op
te zeggen.
H. Joannes-Baptistc...zegde dc schat
bewaarder.
Bid voor ons 1 antwoordden de twee
klerken.
Het binnenkomen van den katholieken
onderwijzer, die bleek was en er zeer
mager en kaal uitzag, deed de drie schat
bewaarders ontstellen.
Wat wilt gij, mijnheer’ vroeg de
sekrelaris-schatbewaardcr.
Wal ik wil, zegde de arme school
meester, brood voor mij en mijne familie
Hel is reeds zes maanden dal ik op mijn
geld wacht. Zes maanden dal ik .op de
beloften wacht der heeren geestelijken,
die mij uit mijne goede plaats getrokken
hebben om mij in eene school met God te
steken. En ik zie geen rooden duil.
Wal wilt gij dal ik er aan doe’
Geef mij ten minste iels op reke
ning. Uwe kas is daar, de pastor zendt
mij bij u; gij hebt toch iets om mij te
geven.
Ik bezit geenen centiem, ant
woordde dc schatbewaarder.
Maar waartoe dient dan die groote
colïre-fort
Om dc menschen te doen geloovcn
dal wij geld hebben; zie maai’, dc kas is
geheel ledigzooals uwe maag en de
mijne; gij moet geduld hebben cVen als
wij.
Maar waarvan leeft gij dan, beer
sekretaris?
Van niets, om zoo te z.eggtyi; wij
herinneren ons de woorden van den pro
feet Mathias die zegtDe nlen’sch leeft
niet alleen van brood, maar van elk woord,
dat uil den mom! van God komt.» Hel is
daarom dat wij bezig waren mei eene
litanie op te zeggen, toen gij binnen
kwaamt, om onze ellende ie vei’geten.
En de pastor
De pastor’
Ja de pastor, zegde dc onderwijzer;
hij was bezig met kreeften ie eten en
'Rhijnwijn te drinken. Die leest zeker
maar de litanie aan het desseri, om hel
overige te doen teren’ Hij kon mij wel
wal geld gever;; ik wordt moede van al
zoo gedupeerd te zijn. Als ik naar geld
vraag, antwoordt bij mij, dal het éch goed
werk is wal ik doe, dat ik mijne ziel moet
redden cn die der kinderen; maar gaat
daar cens mede bij den bakker en been
houwer! Van heden af geef ik mijn ont
slag; ik heb genoeg van hel red,den der
zielen!
De onderwijzer met God verliet daarop
het bureel en des anderendaags' vond
men hem verdronken in de rivier. Voor
bijgangers hadden den ongelukkige langs
den boord van hel water gezien, al zwij
melende van llauwle.
Dit liet nu aan den pastor toe des zon
dags, op den predikstoel, te zeggen, dal
de hemel wel gedaan had, de gemeente
van dien onderwijzer te verlossen, dio een
slecht voorbeeld voor dc kinderen zou
geweest zijn en die de gewoonte hail gc-
rukt het geloof uit de herten uwer kin-
deren; men kweekt er vrijdenkers, geuzen
en geuzinnen.
Wij, professors, wij zeggen u Gij
liegt cn gij weel dat gij liegt; gij lastert
in ’l belang van den klerikalen winkel.
Onze hoofdonderwijzer en onze hoold-
onderwijzeres zijn ten minste zoo tref-
lelijk als gij, cn zij zijn onbekwaam de
kinderen in hunne scholen te bederven
of te laten bederven.
Wij, ouders, wij zeggen u: laat u
niet bedriegen door menschen die al-
leenlijk spreken voor hunnen winkel.
Laat u niet misleiden door woorden,
maar vergelijkt onder allo opzichten de
leerlingen der middelbare school en
der gemeentescholen met de leerlingen
van liet geestelijk collegie en van de
lapscholen, cn.... OORDEELT.
mei do liberalen, en heeft den ganseben
dag zijne schoonste en aangenaamste zon
uitgeslckcn.
's Avonds om 7 ure, werden bij de
loting de premien getrokken als volgt
1’oor de steden
Premie frs. 130 aan Bergen.
2' 100 Hondschootc.
3* n 30 Nieuport.
foor de gemeenten:
1' Premie frs. 100 aan Ooslvletcren.
2* 30 Beerst, Su Cecilia.
3‘ 30 Isenbcrghe.
Daarenboven ieder mededingend muziek-
genootschap bekwam een prachtig ver
guld eermetaal met bel wapen der stad.
Na het festival hadden wij een schoon
vuurwerk, afgeschotcn door den beer
Gezelle van Brugge.
Alzoo eindigde die overheerlijk feest,
dat nooit uil hel geheugen der Veurnareti
zal gaan.
Eerc dus aan ons oprecht vaderlijk
stadsbestuur, die zekerlijk fier mag wezen
over den goeden uitslag van hel feest;
alle de neringdocners hebben goed ver
kocht cn dat is eene goede cn groote zaak.
Eere nog aan de vreemde maatschap-
I pijen die met ons hebben komen ver-
I broederen cn duizendmaal dank aan onze
I fransche bi-oeders van Duinkerke, Bergen
I en Hondsclioote, die onze stad verlaten
I hebben uitermate tevreden over hel gul-
I hartig onthaal welk zij er hebben genoten.
I Wij zeggen aan allen: hebt dank en tol
I wederziens.
I
V-
IV'ieuxv Kclimiclanl.
Do brand dor bakkerij von Benoit Maes,
op Alveringhem dorpplaats.
Maandag 8 Augusti, rond elf uro's nachts,
hoorden wij de atarni-klok opgaan en men zag
met schrik dat de bakkoi jj van Benoit Mar s in
brand stond; Deze brand had d>; ergste gevolgen
kunnen hebben, omdat de bakkerij in 't midden
dor dorpptiats staat, langs alle zijdon omringd
van huizen.
Do alarmklok ontwekte eenieder en van allo
kanten kwamen meuachen toegestroomd; men
sloeg de hand aan 't werk ladders werden aan
gebracht, seulen en standen met water gevuld,
steenputten en citernon in rekwisitie gesteld.
Van Hee s wal ook leverde veel water; de moc-
digsten, de ouversangdsten klommen op het dak
waaronder de woedende vlammen verwoesting
aanrichten; de hulpbiedcden stonden in gelede
ren langs voren en achter en de gevulde teuten
werden met spoed vau hand tot hand overgege
ven, vun op den grond tot op de ladders, van
daar tot op do daken on alzoo tot aan de moedige
burgers die op dak en veursten zaten en onop
houdelijk bluschten; anderen rukten pannen en
spanningen af, om *t water op den brandenden
pvon on zolders te kunnen gieten, wat utet cm
klelrn- zaak wan, want op rl/v zolders In-* i—n
aanzienlijke vioorraad fascecl-hout.
Oelukkiglij^ was do wind gevallen, on na vier
uren onverpoosd werken werden aller pogingen
met goedon uitslag Itokroönd. Na vide st< enput-
ten oiiciteruen geledigd to hebben en juist wan
neer mon <m'C punt Blond gebrek aan water to
krijgen in de nabijheid, gelukte men het verdel
gend nloineut to dempen en te versmachten.
liet getal noemen dergenen dio wedijverden
om te blusschon en zich op de gevaarlijksto
punten waagden, ja. zelüt mot gevaar van hun
leven, en 't gehikt zijn den brand te beperken en
alzoo hebben Belet dat in brand zouden geraken
eenen g< heelen teerling pevsnsstaando huizen,
dat kunnen wij niet wel; want er röntgen noe
men. on anderen, met oven veel verdiensten, niet
noaiucn, «lut willen wij niet, en willen geen o
liovo-kihdercn maken, want velen zijn er ge
weest die mensehlievendheid hebben getoond
door te blusst heu en te redden; velen hebben
zich bijzonder onderscheiden, eirmcn mag zeg
gen dat bot aan do vereouigdo pogingen van
iedereen te danken is, dal er niet nog grootere
ongelukken gebeurd zijn, want het was geenc
kleine taak, otn oenen brand te blusschon. al
waar eene zoo groote massn droog fasconl opge
propt lag.
Wij mogen da Brigadier Clacys en do veld
wachter Verbrugglie niet vergoten. Zij waren op
hunnen post en hebben hunnen plicht gedaan en
gezorgd om orde to houden onder do verschrikte
I menigte. Om te sluiten, vermennen wij de tolk te
zijn van het. grootste gedeelte der bevolking om
onze Regccring to verzoeken 1» eene brandspuit
te koopeu; want hebben de. seulen ditmaal don
brand versmoord on versmacht, het is onzeker
of het andermaal zoo goed zou atloopen; 2° om
cenige groote publieke stconputton te maken,
hier en daar op de dorpplaats, alwaar de anno
lieden, goed drinkwater zouden hebben en al
waar men zou kunnen putten, in stonden van
nood, zooals op den nacht van den brand.
Een burger van Alveringhem.
Eere ook en een hip. hip, hourra voor
alle de leden der Commissie, die zicli op
dc loffelijkslc wijze van hunne lastige
taak gekweten hebben.
