Verleden woensdag werden
er,
heid en verdoemenis? Prutserij al temaal,
daar Jan Viezcneus uit de sollërstrekc
ons steekt waar hij wil. Zou die wijd bek
gezongen, en door twee stukken voor
jonge inslrumcnlisten, waarvan de uit
voering ook zeer goed was.
Lof dus aan de professors die geene
moeite sparen om de kindeï'en zoo wel in
de muziek te onderwijzen;'lof aan de be
sturende Commissie, die zich van hare
laak van bescherming en toezicht zoo
ernstig weel te kwijten; lof aan onze
gemeentebestuurders die deze school heb
ben ingericht, aanmoedigen en onder
steunen.
Eere aan de belgische geestelijken
nooit waren zij bekwamer en heiliger. -
Zoo spreken de professors; maar, hel
publiek spreekt geheel anders. Het pu
bliek zegt dal de geestelijken nooit min
der hunne zending van priester hebben
vervuld dan tegenwoordig. En hel publiek
zegt de waarheidvox poptili, vox Dei.
Een goede priester is een man, die zijn
leven schikt naar hel voorbeeld van
Christus; een man zonder hoogmoed, die
zich ten diepste stelt van een ieder en
een ieder bemint gelijk een goede herder
zijne schapen; nooit onoenigheid noch
tweedracht zaait, maar integendeel de
menscheii welke in onverschil leven,
met elkander tracht te verzoenen; die
alle bemoeiingen in partijtwisten vlucht,
omdat hij niet wil verdacht zijn vijanden
te hebben want alle de parochianen,
zonder uitzondering zijn zijne lievc-
kinderen.
Is liet aldus dat onze politieke geeste
lijken leven cn handelen? Neen, honderd
maal neen, maar zij doen juist hel tegen
deel.
En inderdaadvan hel leven van Chris
tus schijnen zij niets te welen; zij halen
alle meiischeu, die aan hunne politieke
gezindheid niet loebehooren; zij slichten
en ondersteunen genootschappen en ga
zetten om de inwoners van dezelfde pa
rochiën, de leden van du zelfde familiën,
•van de zelfde huisgezinnen met malkander
in vijandschap en haal le doen leven; zij
werpen zich, gelijk bezetenen, in de poli
tieke twisten, en, als hel kiezing Is, ziet
iitpii ze van huis lol huis rond loopen, om
de kandidaten hunner tegenpartij door
lengen, bedrogen laster zwari te maken,
'om iiunae eere en reputatie te sleten.
Zoo doen hedendaags bijna alle do
belgische geestelijken.
Is dat nu wel heilig leven? Zulke leven is
zoodanig weinig heilig, dal men met grond
zeggen mag, dal de politieke geestelijken
slecht voorbeeld geven, en dat die pries
ters, in plaats van goede, slechte priesters
zijn, die de religie om zeep helpen.
buigërs van Veurne, die de onkosten der
geestelijke scholen kolossale onkosten,
aangezien hel personeel er zoo groot is
om zoo le zeggen ganscli afdragen.
Die onkosten worden betaald, vooreerst
dopr de zoo genaamde weldoende rijke
lieden, die putten in d’aarde klagen, om
dat zij zooveel aan de taps’cholcn geven
moeien, en die vervolgens op alle andere
uitgaven sparen, waardoor dé'nering-
doonOr en do ambachtsman groolHijks
lijdl; .door veel oimoozele sukkelaar^. <Iie
zelven te kort hebben, maar dm dé gees
telijke onbeschaamde schooiers nieljjdel-
hands durven laten vertrekken; ten derde,
door de Ongelukkige ouders die gcifwón-
gen zijn hunne kinderen naar de geeste
lijke scholen te zenden, en voor welke
ouders de opvoeding hunner knechtjes, .,,WM
hunner meisjes, eene verschrikkelijke, jïustheid en "gevoel door'dë lë'erlingem
contributie is.
Dal men dus niet zegge, dat het gees
telijk onderwijs geen centiem kost aan de
stad; want, als men alles onderzoekt en
berekent, mag men luidop verzekeren,
dal dit onderwijs oneindig.meer kost aan
de burgers dan hel officieel onderwijs.
Schandalige heiligschennis.
De stoutheid der heilige kuipredennnrs
breidt zich hoe langer hoe verder uit.
Zonder ditmaal le gewagen óver het
slichten van twist en tweedracht in de
familiën cn in iedere gemeente, hel aan
zeilen door hunne gebenedijde woorden
van de eene tegen de andere, hebben wij
eene schandalige heiligschennis, door een
dier vredelievende ruziemakers gepleegd,
aan te slippen.
De gekruindè schooier, van een dorpje
op een paar mijlen onzer stad waar de
kladoklickc kakschool sedert twee jaar
begonnen, thans in ophouw is) spTong
verleden zondag in de kuip als een beze
tene, tierde en schreeuwde als een lüflvé
wilde cn, onder voorwendsel dat, do om
standers geloof én milddadigheid ver
loren, voorzegde hij hun ongelukken éi)
hellevuur. Verwoed als hij was, schaamde
hij zich niet om aan te vallen.wal voor
ieder het kostbaarst is om te schenden
hel heiligdom van 's menschen hartden
gewijden tempel waar de dierbare’ ge
dachtenis van afgestorvene familieleden
zoo teer bemind en zoo bitter beschreid,
opgesloten is. Hij haait de dooden uit het
graf, en, afgrijselijke blasphemie, hij ver
wijst degenen die subiet gestorven zijn
en sterven, lot eeuwige verdoemenis;
hij gebiedt de levenden gebeden voor hen
te storten en laat op hel einde tot een
raadsel aan zijne toehoorders waar thans
Napoleon I en lil, en Leopold 1 zich be
vinden.
Hewel! bewoners van Gwat zegt
niet ecus willen zeggen ot de kort, subiet
gestorvene in de statie van Thielt zich
ook onderden hoop bevindt? Of hij hel
zal uitbraken, zeg ik niet, maar iels weel
ik en dat is pastoor, uwe goddelooze
woorden hebben weêrklonken lot in hel
diepste van ieders hart om een vloek
woord vol verachting en afkeer er uit te
putlfti. Uwe schapen zullen gereed zijn
om u, goede herder, de zakken te vullen
wanneer gij uwe ronde doel voor de kak
school En verder, gij hebt een dankbaar
hart, wijl gij Leopold I, onze geliefde
eerste koning, de weldoener onzes vader
lands onder wiens wijs beslier gij studie
beurzen van den staal kreeg, zoo laf
hartig zijn teeder aandenken mei vuige
laster belaadt!! Dal is wraakroepend, dal
is snood Daar is de dank van dal slag
van volk, van door de gemeente en den
staat betaalde geheiligde kwaadsprekers
cn oproermakers
Treffelijke burgers van Gwico het
gezegde van uwen minnelijken herder zoo
diep In uw gemoed treft, opent uwe
oogen, oordeelt en doet uitspraak 1
Een hardnekkig vervolgde.
I>e. Gemeenleklezingen.
Bijna overal zullen de gemccnlekiezin-
gen der maand October zeer levendig zijn.
Dezelve zijn van buitengewoon belang,
als men den strijd in aandacht neemt die
tegen de schoolwel plaats grijpt.
Tal van gemeentebesturen hebben de
hand aan de geestelijkheid gegeven om
den vooruitgang van officieel onderwijs
ie dwarsbooinen en de inrichting van
ez.elscholen te bevoordeeligen.
De plicht der liberalen is die openbare
besturen, slaven der pastoors, omverre
te werpen.
Hei congreganisten onderwijs is een
waar gevaar geworden; wanneer de scho
len aan de Broederkens niet zijn, die zich
zoo pestachtig beroemd gemaakt hebben,
dan worden zij overgeleverd aan personen
zonder diploma, geestvcrdwaalden fana-
tick'eii, vijanden van de burgerlijke over
heid. Bezield met domme bijgelovighe
den, onbekwaam de leerlingen eerbied in
te boezemen voor onze instellingen en
hun het minste wetenschappelijk onder
richt te geven, ziedaar wal de zoogezegde
.Katholieke onderwijzers zijn.
liet is noodig krachtdadig tegen de
overrompeling der onverdraagzaamheid
te werken, tegen de pogingen om den
openbaren geest le verbasteren.
,f-
Het hdilig vttilblad spreekt van de moge
lijkheid dat de Paus Rome zou verlaten.
WelhneIs hij geen gevangene meer?
.Ligt hij niet meer le zuchten op nat strooi
;in een donker kol? Neen, dat liedje is
•versleten. Hel is nu ook daaromtrent elf
jaar dat men het gezongen heeft op alle
valsche toonen. De geestelijken zelven
zoggen nu dal de Paus Rome kan verlaten
als hij wil, en zij geven tc kennen dal het
maar is om aangenaam te zijn aan den
koning van Italië, om de revolutie in
Rome te voorkomen, dat hij er blijft. Het
is nu dus de Paus die beschikt over het
lol van den koning, over hel beslaan der
ilaliaansche liberalen, en geenszins de
liberalen, die meester zijn in Rome over
den Paus. Hoe de zaken keeren cn draaien
■in de katholieke wereld
Men zegt dal de Paus van gedacht is
zich tc Leuven te gaan vestigen om er
orde le stellen in de universileil, want
de professors komen daar overeen gelijk
katten en honden, en de studenten volgen
hun voorbeeld. T Is het universileiije
Waarom vallen zij nu gedurig de discli-
heeren aan? Waarom trachten zij hun
gezag te ondermijnen'! Waarom prenten
zij bij de arme menschen revolutionaire
gedachten in, met hun le zéggen, spre
kende van hel armgoed.» liet, is ««.'.goed,
hel is ttic geld, het is uw brood Zij
doen dal voor geene andere .reden die
brave heilige professors cn cönsoórtcn
dan om de liberalen hatelijk te maken, en
om aldus meester te worden op hel stad
huis.
Eene halve dozijn vreemdelingen zou
hier willen den haas spelen en wetten
willen geven in den discli, in dTlqspic.cn,
ia de scholen
Maar, T zal geen waar zijnde burgers
van Veurne zullen wél Ininnb eigene
zaken doen, en kunnen gcinakke.lijk den
schijnheiligen raad der vreemde zwarte
kazakken missen.
Dat de beknibbelingen van de profes
sors nog cenigzins gegrond waren-, wij
zouden er over kunnen; maar, zij zijn al
te onredelijk.
Bijzvoorbeeld: oen armbestuur zou
geene pogingen mogen aanwenden o1n de
armoede te voorkomen, en zou, met dit
inzicht, liet onderwijs der armé kinderen
niet mogen ondersteunen, noch den klei
nen burger, den schamclen armé, in éen
groot ongeluk mogen ter hulp komen
Maakt dal wijs aan uwe lapmannen,
professors, maar niet aan vèrslandige
menschen.
De heilige opstellers herhalen gedurig,
dat hunne lapscliolen, dat het geestelijk
onderwijs,» geen centiem aan de stad
kost.
Niets, lezers, is moor tegenstrijdig met
de waarheid dan dit gezegde. Eh inder
daad
Wal beteekenen de woordende Had?
Die woorden beleenen de algemeenheid
der burgers.
En mag men wel beweren, zooals de
professors het doen, dat hel geestelijk
onderwijs geen centiem aan de burgers,
kOSl?
De professors blijven hunne eeuwige
zagerijen óver het armbestuur voortzet;
ten. Wat moet dat toch aangenaam
zijn voor hunne lezersTelkenmale dal
(•r eene kiezing op handen is, worden de
dischliceren op den rooster geleid. Geluk
kiglijk, dat zij er tegen kunnen.
De professors cn consoortcn zijn toch
moeilijke menschen, cn lastig gelijk de
bliksems als zij niet meester zijn. Konden
zij alsdan dagelijks revolutie maken, zij
zondeif hel voorde moeite niet laten.
slroomingen van December 1880. Drie
personen onzer stad hebben liet burger
kruis ontvangen, namelijk de heer De
Prey, arrondissements commissaris, en
do hoeren Pillement en Vanslaen, conduc
teurs van bruggen cn wegen.
Onze hartelijkste gclukwenschen voor
onze nieuwgedecoreerden.
Later, zullen wij, volgensden Moniteur,
de lijst mededeclen van alle de beloonde
icrsonen gedecoreerden cn gemedail-
lecrden van hel arrondissement
Veurne-Dixmude.
VrljHdcelIng.
Verleden zondag, ten 11 ure ’s morgens,
ijad de prijsdeeling. plaats aan de leer-
liugen onzer muziekschool. Onder hel
spelen van feu pas redouble door de.
koninklijke Itarmonij S.,r Cecilia, begaven
zich 0e .lecrjjngen, gevolgd door het'
schepencollege, de besturende commissie
der school en gemeenteraadsleden naai
den stadsschouwburg. De plechtigheid
was'voorgezeten door den héér Ollovier
dd. burgemeester. De uitdeeling der be
looningen aan de prijswimviren was voor
afgegaan door twee kooren met veel
Gisléren, ten elf ure 's morgens, had er
in de gemeenteschool der Panneslraal een
aandoénlijk feestje plaats, en wel name
lijk het uitdeden van bdooningen aan de
kinderen der bewaarschool.
Hel was een oprecht familiefeestje, op
hetwelk alleenlijk de leden van T school-
comileit en de ouders en naaslbestaanden
der schoolkinderen waren uilgenoodigd.
De plechtigheid was nogmaals voorge
zeten door onzen ieverigen dd. burge
meester, den heer Ollovier, die aan geene
eene prijsdeeling der offloicele scholen
ontbreekt, en aldus het bewijs levert
.•hoeZëër hij zijne bediening, én tevens hel
volksonderwrjs.-tcr liartb neemt.
De oefeningen door de kinderen uilge-
vóerd, de liedjes die zij zongen, en de
fabeltjes die zij opzegden, wat en aller-
bevalligst en deden hel grootste genoe
gen. En hoe recht aangenaam was hel
niet al die gelukkige kinderen om hunnen
prijs te zien komen, want allen, zonder
uitzondering, wierden beloond.
Deze school, ofschoon slechts een jaar
ingericht, is reeds op-zeer goeden voel;
cn door de uitmuntende leerwijzen, die
men er volgt, en de moederlijke zorg, die
men voor de kinderen heeft, verdient zij,
het volle vertrouwen der ouders.
Dó professors welen geen woord le
zéggen over de samenspraak geplaatst in
ons laatste nummer, en waarin een libe-
laal en een katholiek t’accoord zijn om te
verklaren, dal de klerikale partij zoodanig
ziek is, dal zij in October aanslaande met
geenen eenen delligen kandidaat voorden
dag kan komen,
En wal de liberaal en de katholiek in
hunne samenspraak zeggen, zegt geheel
Veurne: de klerikalen hebben geene kan
didaten, zij kunnen er geene krijgen,....
want Koptje, VanGaaigbem.de Staliehcer
en Beenkwauw kunnen toch ais geene
serieusc kandidaten aanzien worden.
En de professors die durven uitroepen:
gelukkig dat de kiezing aanstaande is, ge
lukkig dat men in korten tijd van de ge
gevaarlijke handelwijze der dischheereu,
zal verlost zijn.
O sukkelaars, die gij zijl, met al uwen
hoogmoed, met al uwe ingebeelde macht,
In het geheel niet, want het zijn de cn gebeurde er zelfs een mirakel, zijl gij
- met in staat eenen enkelen dischheer te
doen benoemen, ofde minste verandering
aan do tegenwoordige handelwijze van
ons armbestuur le doen toebrengen.
Algomeene tijdingen.
Lagero Gemeentescholen. Morgen
Zondag om 3 t/2 ure 's namiddags zal op
Stadschouwburg alhier, de plechtige
prijsdeeling plaats hebben aan de leerlin
gen der stads meisjesschool.
De prijsdeeling aan de leerlingen de
sledelijke knechtjesschool is vastgesteld
op Zondag 4 Seplember, om 11 ure ’s
morgens op Stadsschouwburg.
Bij koninklijk besluit van 8 dezer, is
het nieuw reglement der Noordwatering
van Veurne goedgekeurd.
Een koninklijk besluit van den 1$
Augusti verleent een hulpsom van 871
fr. 4 ct. aan de besturende commissie der
burgerlijke godshuizen van Veurne, voor
het bouwen van nieuweziekenznlcn in het
hospitaal dier stad.
Een koninklijk besluit var den 13
augusti verleent de volgende belooningen
voor daden van moed en zelfsopoffering
aan de nagemelde persoonen van hel
arrondissement Veurne.
Medalie van 3* klasLeopold Abeclc,
schipper te Veurne, voor tc Nieuporl
eenen drinkeling gered tc hebben.
Medalie van 24' klas August Dcneckcr,
toeziener eenersteenbakkerij te Sl. Jooris.
voor eenen persoon uil den User getrok
ken te hebben;
Alois Deceunynck, buip-sluisbcwaardei
le Westcnde, voor eenen drin-keling ge-
red te hebben.
Medalie ran klas: Eduard Blonde,
visscher te Adiokerke. Den 3 sopt. 1880
was de geleider van een rijtuig met zijn
gespan, bij onvoorzichtigheid, te Adin-
kerke in de vaart gereden. Blondé snelt
ter hulp cn gelukt er in, ten gevaro zijns
levens, den drenkeling op den kant te
brengen.
Eervolle melding: Theofiel Decoüssc-
niaeckcr, koeiwachter te Boitshoucke.
voor een kind uit hel water verlost le
hebben;
Eervolle melding en 30 fr. Lodewijk
Steculorum, daglooner te Pollinehovc,
voor vier persoonen die gevaar liepen te'
verdrinken verlost le hebben; Jan
Castelein. werkman te Wulpen, beeft eei*
kind gered, dal stond te verdrinken.
Ziehier belangrijke statistieken die
bewijzen hoe yoordeelig hel badsaisoeo
van 1881 tol hiertoe aan Oostende is ge
weest, niettegenstaande T volherdend
regeiiachiig wéér dat wij gehad hebben'.
Baden genomen tol 16 augusti; 1879
34,867 baden; 1880 43,178 id.; 1881
57,863 id. Dit is dit jaar geregeld van
2300 a 2500 baden per dag,
De ontvangsten in de Kursaal volgen
dezelve verhooging, Op 1'4 augusti 1881,
fr. 132,203; zelfde dato van 1880, fr.
107,890. Dit is 24,313 meer bij verleden
jaar. Den 14 augusti laatst had de Kur
saal 16,933-50 fr. ontvangsten. De groot
ste welke zij verkreeg sedert zij beslaat,
en dan nog bij onvoordeelig weder.
Er zijn tegenwoordig in Europa
3108 personen die meer dan eene eeuw
oud zijn; de honderdjarige vrouwen zijn
in meerderheid, namelijk 1864.
De Akkerbouw deelt uil een werkje
van den beer de Ia Houssaye, handelende
over de kennis van hel weder, eenige
kenleekens mede, waarnaar, volgens ge-
melden schrijver het weder zou te voor
spellen zijn. Wij laten hier eenige van die
weêrvoorspellendeleckens volgen:
De zon omringd met eenen kring van
overal gelijke breedte, in den zomer,
zeker teeken van'schoon weder en groote
droogte. Geheel heldoren hemel bij
nieuwe maan. Roode maan bij hel op
slaan: warm weder, Talrijke sterren
van een lluweelachtig licht bij kalm we
der: schoon weder. Als er voor zon-
nenopstand, of na zonnenondergang op
de waters en do weiden een wilachlige
mist staat, schoon weder on warptto des
anderdags. Mist des morgends: schoon
wedercn warmte voor den dag ip den
zomer; schoon ert koud weder ju dep
winter. Mist komende gedurende slecht
weder duidt er het einde van app. Als
in den zomer het weder overtrekken,
kouder cn windig wordt, zal het niet re
genen. Lucht met witlo wolkjes, ter
wijl de zon hoog staat, schoon wede;
dien dag regen binnen 2 of 3 dagen.
Na regen, afgezonderde roode cn heldere
wolken: terugkeer van schoon weder.
Als dc wind keert met zon gedurende den
- dag: voortduring van hel schoon weder,
voor bewezene diensten tijdens de over- ,\ls dc zwaluwen zeer hoog vliegen.
Hewel! bewoners van Gwat zegt Verleden woensdag werden er, tc
gij van geheel hunnen winkel van zalig- i Brugge, door den Minister Rolin-Jacque-
haïp nn vpivinnmAnic-» Prut «pril al niyiis, aan een groot getal personen dezer
provincie, belooningen ter hand gesteld,