I
'•J
I
I
hem gebiedt. In hem is de zedelijke
Hamming.
1
vierend uit de stembus doen komen en
roepen
Weg met den tap'. Weg met de kleri
kale volksbedriegers!
Leve de liberalen
Moesten de aanstaande klerikale kan
didaten welen, hoe zij door hel publiek
beoordeeld worden, zij zouden bunnen
moed, die reeds zeer klein is, ten volle
in hunne schoenen laten zinken. Men
noemt er zes of acht, maar niet eenen is
door hel publiek rechtzinnig bemind. Nie
mand voelt voor die mannen noch achting,
noch genegenheid, want niemand heeft
hun iets te danken, zelfs geen vriendelijk
woord. Als zulke kandidaten meer stem
men kunnen bekomen dan de liberale
kandidaten, die sedert lange jaren door
de kiezers gunstig gekend zijn en diensten
van alle’n aard bewezen hebben, dan zal
men mogen zeggen dat er een mirakel is
gebeurd. Maar er zal geen mirakel ge
beuren, de liberalen zullen schitterend
zegepralen en dinsdag en veertien dagen
zullen de Veurnaars aan den deken be
wijzen dal de burgers zelve hunne burger-
I)c Veurnaar van woensdag zegt geen
woord over do vijf liberale uittredende
leden, maar kan niet laten van eenige
spijtige en domme woorden te richten
legen den nieuwen kandidaat, den achl-
barcn'heer Delollenaere.
Denkt gij dan, zwarte luiz.cn met
dien heer den zot te houden, wanneer ge
hem uitmaakl voor tolbediende
Wij vragen u voor do hondersle maal
is hel niet schoon van op te komen?
Ziel eens heilige tapmannen naar uwq
kandidaten die zullen opkomen, zegt men.
Was was meester De llaene, thans
pilaarbijter van d’eerste klas, als hij in
onze stad gekomen is? Och Deere! God
toch En nu zou hij al willen baas
spelen te Veurne.
M.r Valcke, de sukkelaar, die op zeven-
tigjarigen leeftijd, vast en zeker cene buis
mag verwachtende zijn, wat was hij toen
hij in stad kwam?
Maar genoeg daarover voor vandaag, pc
ketel gaat maar open toekomende weck.
Leugenaar, gij hebt eene slechte ton
ontsteken
mensch gestorven; hij is een vrijwillig
krankzinnige die leeft en niet meer be
slaat, een logenachlig wezen die zijn geest
heefi gedood.
Daar wandelt oen achtbaar werkman,
het hoofd rechtop «n mot kalm gelaat.
Mannen vol lieerschzuchl en hoovaardij
hebben hem geld, werk en ncering aan
geboden voor zijne ondersteuning en
blinde verslaafdheid. Maar hij heeft t« veel
eerbied voor zichzelvc, zijn hart is te
edelmoedig, te rechtvaardig en te groot,
dan dat hij zijne overtuiging lafhartig zou
verkoopen. En daarom lijdt hij vervol
ging, daarom wordt hij werk en brood
winning ontroofd en moet hij worstelen
logen armoede en gebrek. Verslaafde
gunstelingen noemen hem dwaas en ont
raden hem zijne handelwijze; maar hij
walgt van hun eerloos gedrag. Dubbel
hard wil hij werken voor hel karig be
staan; want, ja, dan behoudt bij de volle
heerschappij over de geestvermogens die
de Schepper hein tot onderscheiding van
hel goede en hel booze geschonken heeft,
en dan is hij vrij
Eerbied en bewondering voor den
rechtschapen en manmoedigen burger
Medelijden voor den armen slaaf.
Maar gij wiens doel is heersclicn en
gebieden, wiens betrachting hel veroveren
van macht en gezag, wiens wapen brood
roof, dwang en vervolging... Schande en
verachting over u
Inname der vrijheid smeedt gij hare
boeien en beraamt gij haren dood. Onder
u durven er, eer zij hun wraakroepend'
werk gaan plegen van onmenschelijke
drukking op den naarsligen en eerlijken
burger, voor hel outer met uitgcslreklc
armen den zegen gaan inroepen van den
goedertieren God
De vijanden der vrijheid zijn de vijan
den des volks
Het volk strijdt voor vrijheid. In dien
strijd wil hel overwinnen... of vergaan!
lijke zaken willen doen, en dal zij zijne
heilige meesterschap gemakkelijk missen
kunnen.
Wel voorziende dat hunne braspartijen
niel zullen baten, hebben onze tjeefkens
een nieuw middel uitgedacht om, indien
hel mogelijk is, eenige kiezers te winnen,
en dit middel bestaal in liet houden van
meetingen in den lap. Reeds is de reeks
der voordrachten vastgesteld en wij ge-
looven onze lezers genoegen te doen ze
heden mede te deeleu.
De Keunebocr, die geerne de bevallig
heden van zijnen persoon en zijne wonder
bare welsprekendheid zou doen kennen,
is ingeschreven voor vier voordrachten
1.’ Over het kweeken der konijnen; 2.°
De avonturen van eenen student bij de
hoogeschool van Leuven; 3.’ Hoe men er
in gelukt een rijk huwelijk te doen; 4.°
Klachten van eenen dikgebuiklen kleri
kalen kandidaat die droomde burgemees
ter te worden en blikslager wierd.
Een brugschc Haan zal spreken over de
vreugden die hij genoten heeft gedurende
de eerste jaren van zijn verblijf in Veurne,
en ook over hel profijt dal hij on ndere
klerikale wegsmijters aan de Veurnaars
jonnen, terwijl de Valk zal handelen over
de onderdanigheid en de gehoorzaamheid
in hel huiselijk leven.
De Slatieheer, die sedert eenige dagen
aan cene hecschheid lijdt, welke hij be
trapt heeft bij het commandecrcn zijner
voortreffelijke Jeune Garde, zal in deze
vergaderingen de menigvuldige merkwaar
dige redevoeringen uitdeden welke hij in
den provinlialcn raad uitgesproken heeft.
Mossieu Arsène goddoome zal, aan al
de aanwezigen, de geschiedenis geven van
zijn wonderbaar leven, en Karei de boer
de recepte om Lampcr.iissche lukken te
bakken.
Wal Poetseghein betreft, die van geen
honderd kiezers gekend is, hij heeft van
zijnen beveiligen persoon een portret
doen maken (a la Scherreweg) dal hij aan
al dc tegenwoordig zijnde kiezers zal
overhandigen.
Al die deze meetingen bijwoonen krij
gen 40 dagen aflaai en een bun voor een
stoop bier te verdrinken in cene der
herbergen van de brouwerij mei God.
e
'1
Een voortreffelijk geschreven weekblad,
dc Volksbode van Maldeghem, geeft hel
portret met de pen naar T leven geieekcnd
van de slaven en de kerels die wij aller
wegen op onze levensbaan ontmoeten;
deze schels zal met vrucht gelezen wor
den, bij de eenen knarzetand en bij de an
deren met fierheid. Oordeelt zelf en ver
vloekt levens de slavenleiders en de sla
venmakers in ons vrije vaderland
Daar gaal een nederig ambachtsman
mei gebukten hoofde. Hij wint hel brood
voor vrouw cn kinderen, maar acb, hel
brood der schande. Gelijk elke sterveling
ontving hij van den Goddelijken Vader hel
oordeel cn de rede. Maar menschclijkc
tyrannen hebben zijn verstand geketend
en de uiting van zijn oordeel geschorst.
Hij moet lijdelijk afstand doen aan het
vrije gedacht... of hij heeft geen brood.
En daar slapt hij mol den blik ten gronde,
veracht van anderen, zichzelvc verfoeiend
en vol afschuw voor hen, wier genade
I
Onze klerikale schuimers zetten hunne
ronde voort tol groot genoegen der her
bergiers die zich nu dubbel verheugen
over de instelling der liberale jeune garde.
Hadden de liberalen, zeggen zij, geene
jeune garde opgericht, nooit zouden de
klerikalen zulks gedaan hebben, en om
de herbergiers te winnen zouden zij ze nog
eens mol beloften gepaaid hebben. Niet
dal er nu beloften te kort zijn, neen, onze
tjeefkens hebben er bij geheele manden,
en indien de herbergiers hen gelooven
dan zouden zij welhaast dc gelukkigste
mensehen der wereld zijn, ja de kiekens
zouden hen welhaast gebraden in den
mond vliegen. Maar de herbergiers zijn
geene sullen, zij weten wat klerikale be
loften beleekeuen en zullen zich door
deze vleiende tapmannen niet laten mis
leiden.
Welhoe, schijnheilige bedriegers, gij
wilt de herbergiers doen gelooven dat gij
■hen genegen zijt, dat gij hunne ncering
wilt doen herleven, maar sedert jaren
zijt gij er steeds op uil om hen met uwen
treflëlijken tap te benadecligen. Vroeger
hadden zij 's zondags een schoon gezel
schap, nu hebben zij dikwijls bijna nie
mand meer. Al degene over welke gij
invloed hebt moeten naar den lap, waar
gij hel bier aan verminderden prijs ver
koopt en zelfs dikwijls voor niel te
■drinken geeft. Gij geeft er feesten en
vertooningen om van langs om meer
sukkelaars in uwe nellen te vangen en ze
uil de herbergen te trekken. Gij zegt dat
gij de herbergiers genegen zijl, welnu,
sluit dan uwen tap. Maar zulks zuil gij
niet doen en uwe beloften zijn niet dan
schendige leugens, ook zullen de herber
giers met u niet samenspannen om dc
liberale gemeentebestuurders van hel
stadhuis te jagen, maar op 25'" octobcr
,<le namen der liberale kandidaten zege-
Waar blijft Poltje? In 1879 zegde
het pastorsgazetje van Poltje: hij is de
boezemvriend van alle ware Veurnaars»,
cn nu durft men aan dien «boezemvriend
van alle ware Veurnaars» zelfs geene
kandidatuur aanbieden, uil vrees dat zijn
naam al tc veel kwaad aan de klerikale
lijst zou doen. Welaan, heilige schrijvers,
bewijst nu eens dal uw vuilblad geen
leugenaar is, cn komt met Poltje voor
den dag.
Een pastor tweemaal gifmenger.
Aan de Petit .Xord wordt uit Montpellier
geschreven
Pastor Oriol, herkomstig van St.
Hippolyle Oostelijke Pyreneën is in
hechtenis genomen onder beschuldiging
van erfenisinpalnting en vergiftiging.
Die persoon is te Pradès inde ge
vangenis geworpen.Toen men hem van dc
gevangenis naar den onderzoeksrechter
bracht, poogde hij te ontvluchten. Uil
eerbied voor zijn ambt werd bij enkel
vergezeld door zijnen cipier, zonder
gendarmen.
In zijne vlucht ontdeed hij zich var.
zijne priestertoga.
Oriol, die pastor tc Nohèdcs is, leefde
met twee juffers uil zijne parochie, die
doorgingen voor zijne Gouvernanten. Hij
wist beiden over te halen om gansch
hare fortuin op hem te maken. De eerste
stemde toe cn stierf een maand later. Van
<lc andere bekwam hij een testament in
zijn voordeel en weldra stierf zij ook.
Dit schielijk overlijden verwekte don
argwaan der familie, die aan eene misdaad
gelooide. Het parket trok zich de zaak aan.
Op ’l oogenblik van met hel gerecht
naar Nohèdcs Ie vertrekken, om er dc
lijkschouwing tc doen, werd pastor Oriol
hang voor de lijken zijner slachtoffers te
verschijnen, en bekende ten volle zijne
dubbele misdaad.
Hij verklaarde dc beide ongelukkige
vrouwen liet leven ontnomen tc hebben,
bij middel van vergiftigde kruiden cn
pruisisch zuur.
De lijkschouwing der slachtoffers van
pastor Oriol heeft den 29 september
plaats gehad in hel dorp Nohèdcs.
Het eerste slachtoffer, Maria Funda,
oud 45 jaar, is vergiftigd met cllebora,
den 16 juli laatstleden.
Hel tweede slachtoffer, Rosa Funda,
oud 47 jaar, is vergiftigd met pruisisch
zuur, den 29 augusli daaropvolgende.
Na haar afsterven kwam de pastoor
met de testamenten voor den dag en
verkocht hij voor eenen spotprijs dc
eigendommen die van dal erfdeel, door
moord verkregen, voortkwamen.
Hij werd aangehouden, op hel oogen
blik dat hij gereed was naar Spanje te
vertrekken, waar hij eene gewezene
onderwijzeres moest vindon, zijne min
nares en medeplichtige.
Pastoor Oriol is 28 jaar oud.
Hij heeft volledige bekentenissen ge
daan.
Met dc eerste zitting der assisen zal
hij te Perpignan tc recht slaan.
De geestelijke opstellers van den ge-
palenteerden Leugenaar leggen aan den
gemeenteraad ten laste dal hij zotte
ONKOSTEN doet.'
Zotte onkosten,.... Wij zouden wel
willen welen waarin die zotte onkosten
beslaan
Zijn hel zotte onkosten van oftlciëele
onderwijzers en onderwijzeressen te heb
ben benoemd, iels wal door de wel ver
plichtend was?
Zijn het zotte onkosten van aan de
sledelijkc bedienden eene jaarwedde te
geven waarmede zij leven kunnen, aan
gezien het hun verboden is te schooien,
gelijk de paters cn nonnen doen?
Zijn hel zotte onkosten van op de ge-
spaarzaamsle wijze mogelijk nieuwe
schoolzalen te bouwen, schoolzalen die
er volstrekt noodig waren, aangezien het
gouvernement zeer wijzelijk aan de ge
meentebesturen verbiedt school te laten
houden in gewone kamers, waar lucht en
licht ontbreekt?
Zijn hel zotte onkosten van in onze
stad, en zelfs in Bewesterpoort, riolen te
maken, tot afleiding van het vuil en stil
staande water?
Zijn hel zotte onkosten van de stedclijke
gebouwen te onderhouden om dezelve in
hunnen bevalligen trant van vroegere
eeuwen te doen herstellen?
Zijn het zotte onkosten van feesten tc
geven, gelijk onze laatste kermisfeesten,
die veel mensehen naar onze stad doen
komen, en winst verschaffen aan am
bachtsman en neringdoener?
Ja, geestelijke opstellers, voor u zijn
al zulke onkosten zotte onkosten; voor u
zijn bet alleenlijk de onkosten waaruit gij
voordeel trekt, die wuzk onkosten zijn.
Voor u, zoo weinig oftlciëele onder
wijzers en onderwijzeressen als mogelijk,
al paters en nonnen; voor u,
magere jaarwedden voor de stedelijke
bedienden, maar vette voor de priesters;
voor u, weinig werk voor den am
bachtsman, weinig winst voor den her
bergier en winkelieralles voor de
kerk en voor den tap, alles voor degenen
die Onzen Heer eenen vlassen baard aan-
docn; voor u, geene andere feesten,
ten zij in dc kerk en in den tap; voor
u, geene onkosten, dan degene die dc
kerkratten verrijken.
Maar de kiezers, o heilige opstellers
van het vuilblad, zijn zoo dom niet als
gij meent, en zij zullen zich door bwe
leugens niet laten misleiden.
dig oorlog wordtgevoerd is, datdeGEES-
TELUKEN WILLEN MEESTER ZIJN OP
HET STADHUIS.
liet zou dus aan vreemdelingen zijn,
aan vogels op ’nen tak, dat men dc be
langen onzer stad zou moeten toever
trouwen
Neen, kiezers, dit mag niet zijn en dit
zal niel zijn. Geene twistzoekers inden
gemeenteraad. De gemeenteraad zal een
drachtig blijven, de liberale lijst zal
zegepralen!
De zwarte schrijvers van hel Leuge-
naartje kunnen hunnen spijl niet ver
kroppen omdat de heer De Tollenaerc
eene liberale kandidatuur voor den ge
meenteraad aanvaard heeft, daarom be
ginnen zij met onzen achtbaren kandidaat
den spot te drijven.
Dal die mannetjes spijtig zijn, dit kunnen
wij gemakkelijk gelooven want iedereen
is liet eens om te bekennen dal de heer
De Tollenaere een voortreffelijke kandi
daat is, en onze kortbroekjes weten reeds
maar al te wel met hoeveel bijval zijne
kandidatuur is onthaald geworden.
En hoe kon het anders wezen? Dc lieer
Delollenaere is immers een man die om
zijne bekwaamheid, zijne dienstwillig
heid, zijn rechtschapen en rondborstig
karakter van iedereen geacht en bemind
is. De plaats, die hij in de maatschappij
bekleedt, heeft hij aan eigene verdiensten
te dunken, en het mandaat van gemeente
raadslid, waarmede de Veurnsche kiezers
hem zullen vereeren, zal de bekrooning
wezen van eene langdurige ei: eervolle
loopbaan. Dit mandaat verlangt hij niel
uil eerzucht maar enkel en alleen om
nuttig te wezen aan zijne medeburgers,
ook zullen de kiezers op 25,,,u October,
hem in massa hunne stem verleenen, om
aan de zwarte schrijvelaars van T Leuge-
naartje te toonen, dat zij eenen nederigen
trelfelijken burger veel meer achten dan
hoogmoedige rijke klerikalen, die slechts
op hel Stadhuis willen zetelen om hunne
eerzucht te voldoen, de ootmoedige sla
ven der priesters te wezen, e langs om
meer verdeeldheid en haat onder het
olk te doen heerschen.
i
I
I
1.
Oij, die met verwaanden vlijt
Vuig den naam van Lui» toesrnijt
Naar 't beduur van Veurne’a stede;
Vijaud van den burgervrede,
Heiige of ongewijde guit,
Stout en onbeschoft schavuit,
Weet dat Rijk en Arm vereeren
Veurne deft'go Stadhuisheeren;
Weet eens, adder vol venijn.
Wie en waar de luizen zijn.
2.
Zuüen zijn 'tdie oproersschand’
Preêken in hun Vaderland;
Luizen zijn 'twier dolle woede
Gods gescherpte geeselroede
Roept op dezeu duurb’ren grond.
Waar hun kinderwiegje stond
Zij, die hunnen Vorst verachten,
T Vadorlandseh govool versmachten,
'b Lands welvaren zien met p(iD-
Moeten t/rodié luizen zijn.
3.
Luizen zijn 't: die logcut.ial
Waarheid heoten of schandaal 1
Godes woord verkeerd gebruiken
Diensten's politieke fuiken
Die, gevraagd op zulko daau.
Schaamteloos vóór 't recht durft staan
En ook hij, die loenschen logen
Stout durft op zijn' loosheid bogen,
Steunend op wat kokslatijn.
Moeten stoute luizen zijn...
4.
Luisent gij, die eed'len vleit
In hunne ovordrevendhoid;
Luiten, die, met vulscliu woorden.
Tracht naar edel' gouden oorden;
Luizen, die daarmee verdrukt
Wie voor u den kop niet bukt
Luizen, die vervloekend wonachen
't Onheil hunner evonmenschen,
Goud beoogond of hermijn,
Moeten lage luizen zijn!
5.
Luis is hij, die koelgczind
Hakend eiacht de ziel van 't kind,
Om ze in 't modder rond te sleuren,
Te bedorven, tu beamcuron;
Maar, ontdekt, dan schreeuwt en blaft
Op don rechter, dio bestraft 1
Luizen, welke «schande» huilen:
Om dat men geen’ rotte kuilen
Meer geduldt noch hun venijn,
Moeten vuile luizen zijn.
4i
dl
Vinchcm, don 5 October 1881.
Mijnheer de Opsteller,
Gelief mij, voor de eerste maal eva plaatsken
in uw geëerd blad te verleenen.
Ik acht het mij tot eenen plicht te verklaren,
dat, vóór dezen, .nooit eenig artikel, door mij,
noch naar den uitgever van het Advertentie
blad -. noch naar den uitgever van cenig ander
dag-of weekblad, ter inphatsinggezonden weid.
l^Ierlknle hutsepot.
De itlnvcn en kcroln in onw
vrije lnn<l.
l
De klerikalen en de her
bergiers.
Maar hij werd ras gevat en terug
naar de gevangenis gebracht, waar men
voortaan wat minder eerbied voor bem
zal hebben.
Koïte onkosten.
Al.r Detollonncrc.