Kiezers, overlegt en oordeelt. Laat u niet bedriegen: al de beschuldigingen der klerikalen zijn ijdele beschuldigingen en al hunne beloften zijn ijdele beloften. Kiezers! loont dal gij vrije, onafhanke lijke burgers zijl; Iciest voor onze liberale kandidaten; weesl geen oorzaak dat men van onze geliefde stad een rotnest en begijnhof make. Al wie man is van hart, die overleg en oordeel bezit, zat niet aarzelen om voor geheel de liberale lijst te stemmen. Kiezers! wij roepen u toe: doet wel en ziel niet om worden en de onlworpene kasseidings- werken op de kaaiplaals zouden niet worden uilgcvoerd. creveeren. Iedereen zal gemakkelijk raden wie zulke onbeschofte en onchristelijke taal gevoerd heeft. Elk een van de katholieke kandidaten overtreft oneindig deze van de liberale lijst zegt de Leugenaar. Oneindig Wel, wat moeten dal reuzen zijn, die bisschoppelijke mannen Wat moet er versland zitten in die kopjes en koppen Wal zes wonderheden van dé wereld Kom, toe, doe ze rap in wil marmer bei telen, die geniën, en laat ze prijken in beleen of ander museum, opdat elkeen hen kan bewonderen en dat zulke belang rijke figuren voor het versie nakomeling schap bewaard blijven kandidaten; wat valt er tc zeggen op de ANDERE LEDEN VAN DEN DAAD? Zljll Z.ij gCCIl treffelijke lieden, en hebben zij niet allen menigvuldige bewijzen van bekwaamheid gegeven? Reputatie bekladders die gij zijl, gij geestelijke opstellers; durft ecus een woord, eene daad vooruit brengen van onlreffelijkbeid Gij kunt dit niet en gij zoudl niet dui ven, want gij zijl voorop verzekerd dat men u op uw duimen zou kloppen. Eerlooze lasteraars zijl gij, en in alle kiezing, in alle omstandigheid laat gij hel blijken. Maar uw modder kan onze vrienden niet bereiken; zij zijn ge kend onze kandidaten en onze raadsleden voor mannen van eer, van geweten, zorg volle, ijverige voorstanders van onze gemeente belangen, en het is geen volkje van den Leugenaar dat bekwaam is om hunnen naam en hunne faam te bevlek ken. De kiezers zonden onze raadsleden naar hel stadhuis bij vorige kiezingen en zij zullen ze er terug zenden, omdat zij wel doen en de stad vaderlijk en burger lijk beslieren. De heilige schrijvers van het pastoors- gazelje kondigen aan, dat zij zich in den tegenwoondigen kiesstrijd met geene per sonaliteiten zullen bezig houden, en nochtans hun vuilblad is met personali teiten opgevuld Vooreerst vallen die heilige mannen uil tegen de opstellers van het Advertentie blad die toch zoo eerlijk zijn, meenen wij, als de stoute gezalfde kortbroeken uit ’t Abdijstraatjc en zeggen dat ze geen spier schaamte noch eergevoel, noch gedacht van betamelijkheid in hun lijf hebben», vragen of zij nog men schel! zijn en vergelijken ze aan de vetkees Vervolgens ontkennen' zij dc treflelijk- /ifjd der gemeenteraadsleden en beschui- Als de klerikalen de burgerij noodig hebben, zooals in kiezingslijd, dan boffen cn stoffen zij met hunne genegenheid voor de belangen der burgerij. M.r R. Despot doel dit ook, bijzonderlijk bij zijne drinkebroers. Maar dit boffen en stoffen is ijdele praat, en wij gaan door een feil bewijzen, dat M.' Rataël, zoowel als zijne mede kandidaten, de volksbelangen aan zijne hielen vaagt. M.' R. Despol is lid der besturende commissie der teekenschool, van du nuttig gesticht, dat onmisbaar is voor den jeugdigen ambachtsman en werkman, tlij werd tol dit ambt benoemd in 1878, en in zitting der commissie van den 22,“ januari 1879 geïnstalleerd. Ebvvel, deze zitting is de eenigste die hij lot heden heetl bijgewoond, en nooit bezoekt hij de school, en nooit heeft men hem op eene pi ijsdeeling gezien. Dat men niet detike dat M.r Rataël naar de teekenschool niet gaat omdat de meerderheid der commissie samengesteld is uil liberalen, uil gemeen# luizen Neen, want lot heden was die meerder heid katholiek, cn zij is hel nog. De eenige reden waarom die hooggeboren heer zijn ambt niet vervuil, ofschoon hij zijn ontslag niet geeft, is, omdat de teekenschool onder de directie niet staal van de geestelijken, of om juister te spreken, omdat die school bestaat tegen den dank der geestelijken, want konden zij dezelve afschaffen, zij deden het van morgen. Nu kent gij, lezers, de liefde van M.r Rataël voor hel volksonderwijs, nu kent gij zijne genegenheid voor üe belangen der burgerij. De heeren Valckc, Dehaenc en C'" zijn even vijandig aan alle wereldlijke volks- iiisiellitigen en hel eenige wal zij aan moedigen in onze stad is de kloosters, den tap en de kostelijke pastoorsscholeu. En zou men zulke vijanden der burgerij aan 't hoofd van ons sledelijk bestuur willen plaatsen?Neen, neen, dal mag niet zijn, en dal zal niet zijn. Do brouwers en de klerikalen. De lijst der zes klerikale martelaars is eindelijk gekend cn alle weldenkende Viurnaar heeft met medelijden de namen gelezen der zes staven die onze voortreffe lijke gemeentebestuurders zouden willen van het Stadhuis jagen. Wal velen nogtans verwondert is dat het pilaarbijlerlje uit de brouwerij met God op deze lijst niet voorkomt, en menigeen vraagt zich af, ofhclsukkc- laarlje aan hel politieke leven vaarwel heeft gezegd, of wel indien men liem over boord heeft geworpen. Noch hel een, noch hel ander; mannetje is nog altijd vol eerzucht cn ook nog altijd de lieveling der klerikalen. Maar 't ventje is benauwd, want hel vreest dat de brouwers, in ver gelding der vieze loeren welke hij hun gespeeld heeft, hem eene buize zouden smeden zoo lang als de Zuidslraat. Ah! pilaarbijlerlje, gij vreest voor eene buis! Eh wel, ik moet u bekennen dal gij eenen lijnen reuk hebt. Maar hebt gij ook niet kunnen rieken, dat de helden der klerikale lijst, van de brouwers en de her bergiers, van 'l zelfde laken eenen broek zullen krijgen? Eh wel, hel zal zoo zijn, want gelijk de herbergiers niet zullen vergeten wal nadeel hun de welriekende tap toebrengt, zoo zullen de brouwers zich wel gedenken, dat pastoors en non nen, rijke klerikale eigenaars, kwezelaars en kwezels van alle soort, de brouwerij met God aanbevelen, en hun aldus grootc schade veroorzaken. Zij zullen indachtig wezen, dat, ware hel in de macht der klerikalen, er slechts in Veurne ééne brouwerij en twee herbergen zouden zijn, te weten: de brouwerij met God,de tap en de Cafd Vangaaighem. Zij zullen op 25“" October de klerikale slaven in den ketel smijten, de namen der zes liberale kandi daten zegevierend uil de stembus doen komen en roepen Van brouwerijen met God, en brouwers met geloof, verlos ons Heer! In een ons tocgcsluurd artikel, dat tc lang is om in zijn geheel te worden mede gedeeld, treffen wij het volgende aan, op hetwelk wij de ernstige aandacht inroe pen van allo weldenkende kiezers: Moesten de klerikalen zegepralen, welhaast kwam er een nieuw polilie- reglement tc voorschijn waarvan artikel i alle dansfeesten streng verbieden zou; art. 2 de stilzwijgendheid zou opleggen aan alle orgels, behalve kerk- en klooster- orgels; art. 3 bevelen zou do herber gen de kroegen» ’szomers, zoo wel als 's winters, ten 10 ure tc ontrui men. ’sZondags zou alwie eene bediening begeerde te behouden, of zijnen handel wcnschle te zien bloeien driemaal de kerk moeten bezoeken en meermaals in de week; alle ouders zouden hunne kin deren naar de pasloorsscholen moeten zenden op straffe van vervolging; het be staan van liberale gilden cn van liberale bijeenkomsten zou men trachten onmo gelijk te maken, en men zou niets anders meer hooren spreken dan van congrega tiën en vlindermuizen. De vroeger onder nomen werken bleven onvoltooid: het leggen van voetpaden zou niet voortgezet worden, evenmin als de herstelling onzer oude openbare gehouwen, het gaslicht zou tegengekant en misschien afgeschaft Men zou bersten van lachen als men 'l Leugenaartje hoort spreken van de gene genheid der herbergiers voor de kleri kalen, ja men moet waarlijk halfzot zijn om zulke dingen te schrijven. Ja, Leuge naartje, de herbergiers zijn uwe mannen zoo genegen, dat, ware hel hun mogelijk, zij dezelve naar de maan zouden zenden. Dit niet kunnende doen zullen zij zich vergenoegen met hen op 2a“‘" October eene buis te helpen smeden, die wij hun aanraden, in hunnen treflelijken lap, ten toon te stellen met dit opschrift. liewijs van genegenheid der Veurnsehe herbergiers. Het Leugenaartje, spreekt ook van de genegenheid der klerikalen lol de herber giers. Onnoodig zulks te herbalen, de herbergiers welen dal sedert verschei dene jaren en de katholieke herbergiers nog wel hel best. Was hel misschien ook uil genegenheid dal den dag van den jubilé van drie leden der sodaliteil hel feestmaal in den Cercle Calholique ge geven werd, alhoewel er verscheidene leden der sodaliteil dit feestmaal in hunne herbergen hadden konnen geven en er zelfs oprekenden? Was het niet door de genegenheid van meester Degravc voor die herbergiers dat dit profijt hun is ontno men geworden? Wat hebben de Veurnaars te verwach ten van een klerikaal bestier? Gaal hel eens vragen aan de onafhankelijke bur gers der steden Brugge, Kortrijk, Rouse- Jare cn Thielt, waar het klerikalismus heerscht en zijn despolismus doet ge voelen. De mannen die daar aan het be- wijnd zijn, hangen teenemaal af van bis- schop, deken, pastoor, prior, enz., bij zoo verre dal geene beraadslagingen door schepencollegie of gemeenteraad geno men worden, die niet voorop de geeste lijke goedkeuring gekregen hebben. Alwie er van een ander gedacht durft zijn dan de bestuurders en do geestelijk heid, en die de stoutmoedigheid heeft zijn denkwijze in ’t openbaar te verdedigen, wordt er geplaagd, verdrukt, geruïneerd. Doet wal wij willen en zooals wij hel willen, zeggen de klerikalen, zooniet wij zullen u uwe middelen van bestaan ont nemen.» Zoo verstaan zij de vrijheid van anderen. Kiezers, wilt gij hel lot niet ondergaan van de ingezetenen van voornoemde sleden; will gij, zooals nu, een breed gebruik maken van uwe vrijheid van ver gadering of bijeenkomst; wilt gij niet ge durig gekwolleti worden mei nieuwe poliiiereglementcn, opgesleld door slaai- sche werktuigen der geestelijkheid, die hel zich in hel hoofd gesteken hebben onze bekwame en verdiensligc raads- heereu op hel Stadhuis tc vervangen; schaart u tol een leger samen en roept: Wij willengeene kerkelijke dwinglandij, maar een wijs en gemaligd bestuur, zoo als wij er een bezitten; onze stad moet, evenals de zustersteden Dixmude en Nieu- port, hare faam .behouden, hel ganschc land door gekend, van liberale stad, slad van vooruitgang en voorspoed De katholieken doen de herbergiers nu pro/ijljes waarvan een rnensch in zijn leven niet dikwijls de occasie heeft, zegt de Veurnaar. Zoo dus, confrater, dal na de kiezing de klerikale braspartijen zullen ophouden, en dal uwe manfien, die de herbergiers zoo genegen zijn, weer al hunne profijljes naar den tap en den cercle calholique zullen dragen! Kostelijke bekentenis, die de herber giers wel zullen overwegen. onze medeburger*. De stoutmoedigheid onzer geestelijken kent geene palen meer. Wal zij willen te wege brengen is eene oprechte revolutie. Zij verklaren inderdaad in hun vuilblad «dut zij moe zijn» van door de tegen woordige raadsleden bestierd l<* woulen en dal zij willen dat het veren tere De grootste pogingen heelt men moei j aanwenden om zes mannen te vinden, die hunne namen hebben willen leenen om hel revolulieplan dci geestelijken te hel pen uitvoeren. Doch men heeft ze gevon den, en de onderwerping dezer mannen, waaronder den president Valcke, die, na veertig jaar builen allen politicken strijd te zijn gebleven, nu opkomt om zijnen bloedverwant den schepen De Gae met zijne vrienden uit het Stadhuis te helpen jagen, bewijst ten overvloede, dat, indien dc katholieken in den gemeenteraad de. meerderheid bekwamen, het de geesle-, lijken zouden zijn die er zouden gebieden. Gij knul u voorstellen, medeburgers, wat er alsdan zou gebeuren. Gij kunt u verbeelden inel welke razernij onze nieuwe meesters alle onze wereldlijke instellingen, alle onze vrijzinnige ambte naren en neringdoeners zouden aanvallen cn trachten le vernietigen. Zult gij dit laten geschieden, medebur gers cn kiezers, zult gij toelalen dat hier alles verandere dal onze geliefde stad, die zoo zeer den vooruitgang cn de gezelligheid bemint, achteruitga en een kerkhof worde? Neen niet waar? Welaan! medeburgers, gij ten minste die wilt klaar zien, allen medegewerkt om onze slad van het groot ongeluk dal haar bedreigt le bevrijden, om onze ge meenteraadsleden overdc onrechtvaardige vervolging die zij te lijden hebben ie wreken. Ja, onrechtvaardig, want de Veurnaars hebben zeer veel aan onze gemeenteraads leden, die zich sedert zoo lang met do digen de dischheeren van misbruik te maken van de gelden van hel armbestuur ten voordeele van geprivilegieerde. Verder spreken zij van de katholieke kandidaten en zeggen, dat elkeen van dc katholieke kandidaten al deze van de liberale lijst oneindig overtreft, en veel beter in slaat is om du belangen der burgers le ver dedigen dan omtrent al de liberalen ’t hoópe Dit alles leest men in een eerste artikel. In een tweede artikel valt hel vuilblad bijzonderlijk uil legen den heer Delolle- naere, schildert hem af als een barsche en onbeleefde ambtenaar, vraagt hoe veel hoeden hij versleten heetl met salueeren», zegt dal die kandidaat zich verheugl in den moeilijken toestand der lasleubeta- lers, #n geeft te kennen, dal hij alleenlijk wenschl op 'l stadhuis le zetelen om in ’l geld der burgers le roeren in ander» woorden, om zijne zakken te vullen. In hun lied van 22 coupletten zijn zij even grof: de liberalen zijn u gespuis die sterven gelijk een beest de otli- ciëele scholen noemen zij «-koten en ons gemeentebestuur is 7 gcuzenbeeslje, de geusche ketterij, ’t schrikbewindguiten die de zuurgewonnen kluiten verbui- I schen, enz. enz. En na al die hatelijkheden geschreven tc hebben, zeggen de jezuïeten van den Leugenaar «wij zullen het orgaan der geuzen op het pad der personaliteiten niet volgen Hoe kunt gij zoo valsch zijn, o heilige schrijvers, hoe kunt gij zoo liegen en bedriegen. En zulke menschen stellen zich voor als toonbeelden van zedelijkheid O tijden, o zeden I nistratif van 1879 vinden. plaat* met 54 punten op 170 jt' a. .<7 1O 2. plaats mot 53.9 punten. Bruwaert I' plaats met 48.9 punten. plaats met 48.5 punten. 'T is zeker ook uit genegenheid voor de werklieden, Leugenaar!je, dal een uwer kandidaten, over eenige dagen op de markt zegde, dal al de werklieden van Veurne dronkaards en luiaards waren en dal de helft er van zoude moeien Klerikale leugens. In zijn nummmer van woensdag laatst, geeft do Vcumaar, voor wat onze gemeenteschool be treft, den uitslag van den wedstrijd, die heeft plaats gehad tusschon de leerlingen der lagere gemeentescholen, en neemt deze gelegenheid to baat om eenige leugens uit te kramen, en het gemeentebestuur aan te vallen.'T is waar lie gen is voor de Veurnaar msarccne dagelijkscho zonde, en het gemeentebestuur belastoren een verdienstelijk werk, ook willen wij hmii hier over niet lastig vallen, maar hom slechts ecuige cijfers onder de oogen brengen om hem te doen zien dat hij zijnen naam van Ltugenaartjc nog wel verdient. Komen wij dus ter zake. De Vrwmaar zegt dat er dit jaar in den wed strijd 150 punten te winnen waren, daarin is hij mis want er waren er slechts 140. Verder zegt hij dat meester Pinte, in don voorlaatstou prijskamp met drie leerlingen, waarvan do oudste 11 jaar oud was do 101" plaats bekomen heeft. Wij zijn nieuwsgierig geweest de waar heid van dit gezegde te onderzoeken, on ziehier wat wij in den Memorial administrntif der pro vincie aangaande dezen prijskamp aantrolTon. Soru Florimond, oud li jaren m S maanden, bekomt de 84"1* plaats met 7G.4 punten op 170. Pinto Oustaaf, oud 13jaren en 10 maanden, de 90“’ plaats met 72.8 punten. Vuylsteke Jules, oud 10 jaren en 5 maanden, do 130,l> plaats met 53.3 punten Moester Pinto bekomt dus gcenzins, zooals de Veumaar zoude willen doen gclooven, do 101* plaats onder do mededingende leerlingen, maar wol de lO4* plaats in de categorie der scholen met twee onderwijzers, en de 191* plaats onder al do scholen die aan den wedstrijd deel nemen, «n zulks met een middengetal puuton van 07 5 op |70. Wij hebben don uitslag van drzen prijskamp willen vergelijken mot dien van het volgende jaar en ziehier wat wij in don Móinonal admi- nistratif van 1879 vinden. Brijs Henri, e>ud 11 jaren. bekomt de 179,u plaats met 54 punten op 170 Kevtcman Pieter oud 12 jaren, do 180,u Henri, oud 13 jaren, de ISS*'* Tasscho Jozef, oud 13 ijs jaren, do 189,le Do school van meester Pinto, die in 1878 do 10,u was dor scholen mot twee onderwijzers, is nu slechts do 25hl° op 29, on do 43“t<’ onder do do 57 scholen dlo aan den wedstrijd doel namen. Van 10 vallen op 25 en van 19 op 43 dat is esno daling dio vol botoekenis is en over welko wij niet verder willen uitweiden. Do aanhalingen, welko wij komen te doon, zijn voldoende om te bewijzen dat de Veurnaar nog eens op verscheidene punten de waarheid gekwetst heeft, on het hior geenszins te pas kwam meester Pinte tot in den derden hemel te verheffen. Wat de beschuldiging aangaat dio t Leuge- vaartje het gemeentebestuur toewerpt, van moester Pinte weggejaagd te hebben, dit is las tertaal en zulks valt ons niet moeilijk te bewijzen. Op voorstel van hel schoolopzichtheeft hot Staatsbestuur meester Pinto op pensioen ge steld, aldus gebruik makendo van het recht dat haar de wot toekent aangaande de onderwijzers die meer dan zestig jaren bereikt hebben. Dit recht gebruikt zij dagelijks, zoowel ten opzichte van liberalen als van katholieken, en zoo heb ben wij gezien dat over tweo jaren een lieutenant der douanen, en een bestuurder van het celge vang, insgelijks hun pensioen ontvangen hebben. Meester Pinte is weggejaagd, ja, maar met een jaarlijksch pensioentje van 1342 frs., ook twijfelen wij geenszins of het grootste getal onzer lezers zouden niet beter verlangen, dan op zestigjarigen leeftijd, ook op deze manier weg gejaagd te worden. Maar meester Pinto zou nog geerne eenige jaren in het geuzenonderwijs ge bleven zijn, want do man, die nu het voornaam ste sieraad der tapschool is, houdt in 't geheel niet van de kluiten. De Veumaar zoude willen meester Pinte voor eeueu martelaar doen aanz en, en hij gelukt er slechts in den man belachelijk to maken, want niet alleen do liberalen maar vele katholieken lachen met al hut lawijt dat men over deze zaak gemaakt heeft, ook zeggen wy aau 't l.em/e- naartje dat indien het, ten laste van 't gemeen tebestuur maar zulke feiten in te biengon heelt, do kiezen van langs om moer met hom en zijno kandidaten den spot zullen houden. Juzuietentrek. M.r Bnfaël Dospot. Vergelijkt en kie*t.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1881 | | pagina 2