Kiezers, overlegt en oordeelt. Laat u
niet bedriegen: al de beschuldigingen der
klerikalen zijn ijdele beschuldigingen en
al hunne beloften zijn ijdele beloften.
Kiezers! loont dal gij vrije, onafhanke
lijke burgers zijl; Iciest voor onze liberale
kandidaten; weesl geen oorzaak dat men
van onze geliefde stad een rotnest en
begijnhof make.
Al wie man is van hart, die overleg en
oordeel bezit, zat niet aarzelen om voor
geheel de liberale lijst te stemmen.
Kiezers! wij roepen u toe: doet wel en
ziel niet om
worden en de onlworpene kasseidings-
werken op de kaaiplaals zouden niet
worden uilgcvoerd.
creveeren.
Iedereen zal gemakkelijk raden wie
zulke onbeschofte en onchristelijke taal
gevoerd heeft.
Elk een van de katholieke kandidaten
overtreft oneindig deze van de liberale
lijst zegt de Leugenaar. Oneindig
Wel, wat moeten dal reuzen zijn, die
bisschoppelijke mannen Wat moet er
versland zitten in die kopjes en koppen
Wal zes wonderheden van dé wereld
Kom, toe, doe ze rap in wil marmer bei
telen, die geniën, en laat ze prijken in
beleen of ander museum, opdat elkeen
hen kan bewonderen en dat zulke belang
rijke figuren voor het versie nakomeling
schap bewaard blijven
kandidaten; wat valt er tc zeggen op de
ANDERE LEDEN VAN DEN DAAD? Zljll Z.ij gCCIl
treffelijke lieden, en hebben zij niet allen
menigvuldige bewijzen van bekwaamheid
gegeven?
Reputatie bekladders die gij zijl, gij
geestelijke opstellers; durft ecus een
woord, eene daad vooruit brengen van
onlreffelijkbeid Gij kunt dit niet en gij
zoudl niet dui ven, want gij zijl voorop
verzekerd dat men u op uw duimen zou
kloppen. Eerlooze lasteraars zijl gij, en
in alle kiezing, in alle omstandigheid laat
gij hel blijken. Maar uw modder kan
onze vrienden niet bereiken; zij zijn ge
kend onze kandidaten en onze raadsleden
voor mannen van eer, van geweten, zorg
volle, ijverige voorstanders van onze
gemeente belangen, en het is geen volkje
van den Leugenaar dat bekwaam is om
hunnen naam en hunne faam te bevlek
ken. De kiezers zonden onze raadsleden
naar hel stadhuis bij vorige kiezingen en
zij zullen ze er terug zenden, omdat zij
wel doen en de stad vaderlijk en burger
lijk beslieren.
De heilige schrijvers van het pastoors-
gazelje kondigen aan, dat zij zich in den
tegenwoondigen kiesstrijd met geene per
sonaliteiten zullen bezig houden, en
nochtans hun vuilblad is met personali
teiten opgevuld
Vooreerst vallen die heilige mannen uil
tegen de opstellers van het Advertentie
blad die toch zoo eerlijk zijn, meenen
wij, als de stoute gezalfde kortbroeken
uit ’t Abdijstraatjc en zeggen dat ze
geen spier schaamte noch eergevoel,
noch gedacht van betamelijkheid in hun
lijf hebben», vragen of zij nog men
schel! zijn en vergelijken ze aan de
vetkees
Vervolgens ontkennen' zij dc treflelijk-
/ifjd der gemeenteraadsleden en beschui-
Als de klerikalen de burgerij noodig
hebben, zooals in kiezingslijd, dan boffen
cn stoffen zij met hunne genegenheid
voor de belangen der burgerij. M.r R.
Despot doel dit ook, bijzonderlijk bij zijne
drinkebroers. Maar dit boffen en stoffen
is ijdele praat, en wij gaan door een feil
bewijzen, dat M.' Rataël, zoowel als zijne
mede kandidaten, de volksbelangen aan
zijne hielen vaagt.
M.' R. Despol is lid der besturende
commissie der teekenschool, van du
nuttig gesticht, dat onmisbaar is voor
den jeugdigen ambachtsman en werkman,
tlij werd tol dit ambt benoemd in 1878,
en in zitting der commissie van den 22,“
januari 1879 geïnstalleerd. Ebvvel, deze
zitting is de eenigste die hij lot heden
heetl bijgewoond, en nooit bezoekt hij de
school, en nooit heeft men hem op eene
pi ijsdeeling gezien.
Dat men niet detike dat M.r Rataël
naar de teekenschool niet gaat omdat de
meerderheid der commissie samengesteld
is uil liberalen, uil gemeen# luizen
Neen, want lot heden was die meerder
heid katholiek, cn zij is hel nog. De
eenige reden waarom die hooggeboren
heer zijn ambt niet vervuil, ofschoon hij
zijn ontslag niet geeft, is, omdat de
teekenschool onder de directie niet staal
van de geestelijken, of om juister te
spreken, omdat die school bestaat tegen
den dank der geestelijken, want konden
zij dezelve afschaffen, zij deden het van
morgen.
Nu kent gij, lezers, de liefde van M.r
Rataël voor hel volksonderwijs, nu kent
gij zijne genegenheid voor üe belangen
der burgerij.
De heeren Valckc, Dehaenc en C'" zijn
even vijandig aan alle wereldlijke volks-
iiisiellitigen en hel eenige wal zij aan
moedigen in onze stad is de kloosters,
den tap en de kostelijke pastoorsscholeu.
En zou men zulke vijanden der burgerij
aan 't hoofd van ons sledelijk bestuur
willen plaatsen?Neen, neen, dal mag
niet zijn, en dal zal niet zijn.
Do brouwers en de klerikalen.
De lijst der zes klerikale martelaars is
eindelijk gekend cn alle weldenkende
Viurnaar heeft met medelijden de namen
gelezen der zes staven die onze voortreffe
lijke gemeentebestuurders zouden willen
van het Stadhuis jagen.
Wal velen nogtans verwondert is dat
het pilaarbijlerlje uit de brouwerij met
God op deze lijst niet voorkomt, en
menigeen vraagt zich af, ofhclsukkc-
laarlje aan hel politieke leven vaarwel
heeft gezegd, of wel indien men liem over
boord heeft geworpen. Noch hel een,
noch hel ander; mannetje is nog altijd
vol eerzucht cn ook nog altijd de lieveling
der klerikalen. Maar 't ventje is benauwd,
want hel vreest dat de brouwers, in ver
gelding der vieze loeren welke hij hun
gespeeld heeft, hem eene buize zouden
smeden zoo lang als de Zuidslraat.
Ah! pilaarbijlerlje, gij vreest voor eene
buis! Eh wel, ik moet u bekennen dal gij
eenen lijnen reuk hebt. Maar hebt gij ook
niet kunnen rieken, dat de helden der
klerikale lijst, van de brouwers en de her
bergiers, van 'l zelfde laken eenen broek
zullen krijgen? Eh wel, hel zal zoo zijn,
want gelijk de herbergiers niet zullen
vergeten wal nadeel hun de welriekende
tap toebrengt, zoo zullen de brouwers
zich wel gedenken, dat pastoors en non
nen, rijke klerikale eigenaars, kwezelaars
en kwezels van alle soort, de brouwerij
met God aanbevelen, en hun aldus grootc
schade veroorzaken. Zij zullen indachtig
wezen, dat, ware hel in de macht der
klerikalen, er slechts in Veurne ééne
brouwerij en twee herbergen zouden zijn,
te weten: de brouwerij met God,de tap en
de Cafd Vangaaighem. Zij zullen op 25“"
October de klerikale slaven in den ketel
smijten, de namen der zes liberale kandi
daten zegevierend uil de stembus doen
komen en roepen
Van brouwerijen met God, en brouwers
met geloof, verlos ons Heer!
In een ons tocgcsluurd artikel, dat tc
lang is om in zijn geheel te worden mede
gedeeld, treffen wij het volgende aan, op
hetwelk wij de ernstige aandacht inroe
pen van allo weldenkende kiezers:
Moesten de klerikalen zegepralen,
welhaast kwam er een nieuw polilie-
reglement tc voorschijn waarvan artikel
i alle dansfeesten streng verbieden zou;
art. 2 de stilzwijgendheid zou opleggen
aan alle orgels, behalve kerk- en klooster-
orgels; art. 3 bevelen zou do herber
gen de kroegen» ’szomers, zoo
wel als 's winters, ten 10 ure tc ontrui
men. ’sZondags zou alwie eene bediening
begeerde te behouden, of zijnen handel
wcnschle te zien bloeien driemaal de
kerk moeten bezoeken en meermaals in
de week; alle ouders zouden hunne kin
deren naar de pasloorsscholen moeten
zenden op straffe van vervolging; het be
staan van liberale gilden cn van liberale
bijeenkomsten zou men trachten onmo
gelijk te maken, en men zou niets anders
meer hooren spreken dan van congrega
tiën en vlindermuizen. De vroeger onder
nomen werken bleven onvoltooid: het
leggen van voetpaden zou niet voortgezet
worden, evenmin als de herstelling onzer
oude openbare gehouwen, het gaslicht
zou tegengekant en misschien afgeschaft
Men zou bersten van lachen als men
'l Leugenaartje hoort spreken van de gene
genheid der herbergiers voor de kleri
kalen, ja men moet waarlijk halfzot zijn
om zulke dingen te schrijven. Ja, Leuge
naartje, de herbergiers zijn uwe mannen
zoo genegen, dat, ware hel hun mogelijk,
zij dezelve naar de maan zouden zenden.
Dit niet kunnende doen zullen zij zich
vergenoegen met hen op 2a“‘" October
eene buis te helpen smeden, die wij hun
aanraden, in hunnen treflelijken lap, ten
toon te stellen met dit opschrift.
liewijs van genegenheid der Veurnsehe
herbergiers.
Het Leugenaartje, spreekt ook van de
genegenheid der klerikalen lol de herber
giers. Onnoodig zulks te herbalen, de
herbergiers welen dal sedert verschei
dene jaren en de katholieke herbergiers
nog wel hel best. Was hel misschien
ook uil genegenheid dal den dag van den
jubilé van drie leden der sodaliteil hel
feestmaal in den Cercle Calholique ge
geven werd, alhoewel er verscheidene
leden der sodaliteil dit feestmaal in hunne
herbergen hadden konnen geven en er
zelfs oprekenden? Was het niet door de
genegenheid van meester Degravc voor die
herbergiers dat dit profijt hun is ontno
men geworden?
Wat hebben de Veurnaars te verwach
ten van een klerikaal bestier? Gaal hel
eens vragen aan de onafhankelijke bur
gers der steden Brugge, Kortrijk, Rouse-
Jare cn Thielt, waar het klerikalismus
heerscht en zijn despolismus doet ge
voelen. De mannen die daar aan het be-
wijnd zijn, hangen teenemaal af van bis-
schop, deken, pastoor, prior, enz., bij
zoo verre dal geene beraadslagingen door
schepencollegie of gemeenteraad geno
men worden, die niet voorop de geeste
lijke goedkeuring gekregen hebben.
Alwie er van een ander gedacht durft
zijn dan de bestuurders en do geestelijk
heid, en die de stoutmoedigheid heeft zijn
denkwijze in ’t openbaar te verdedigen,
wordt er geplaagd, verdrukt, geruïneerd.
Doet wal wij willen en zooals wij hel
willen, zeggen de klerikalen, zooniet wij
zullen u uwe middelen van bestaan ont
nemen.» Zoo verstaan zij de vrijheid van
anderen.
Kiezers, wilt gij hel lot niet ondergaan
van de ingezetenen van voornoemde
sleden; will gij, zooals nu, een breed
gebruik maken van uwe vrijheid van ver
gadering of bijeenkomst; wilt gij niet ge
durig gekwolleti worden mei nieuwe
poliiiereglementcn, opgesleld door slaai-
sche werktuigen der geestelijkheid, die
hel zich in hel hoofd gesteken hebben
onze bekwame en verdiensligc raads-
heereu op hel Stadhuis tc vervangen;
schaart u tol een leger samen en roept:
Wij willengeene kerkelijke dwinglandij,
maar een wijs en gemaligd bestuur, zoo
als wij er een bezitten; onze stad moet,
evenals de zustersteden Dixmude en Nieu-
port, hare faam .behouden, hel ganschc
land door gekend, van liberale stad, slad
van vooruitgang en voorspoed
De katholieken doen de herbergiers nu
pro/ijljes waarvan een rnensch in zijn leven
niet dikwijls de occasie heeft, zegt de
Veurnaar. Zoo dus, confrater, dal na de
kiezing de klerikale braspartijen zullen
ophouden, en dal uwe manfien, die de
herbergiers zoo genegen zijn, weer al
hunne profijljes naar den tap en den
cercle calholique zullen dragen!
Kostelijke bekentenis, die de herber
giers wel zullen overwegen.
onze medeburger*.
De stoutmoedigheid onzer geestelijken
kent geene palen meer.
Wal zij willen te wege brengen is eene
oprechte revolutie.
Zij verklaren inderdaad in hun vuilblad
«dut zij moe zijn» van door de tegen
woordige raadsleden bestierd l<* woulen
en dal zij willen dat het veren tere
De grootste pogingen heelt men moei j
aanwenden om zes mannen te vinden, die
hunne namen hebben willen leenen om
hel revolulieplan dci geestelijken te hel
pen uitvoeren. Doch men heeft ze gevon
den, en de onderwerping dezer mannen,
waaronder den president Valcke, die, na
veertig jaar builen allen politicken strijd
te zijn gebleven, nu opkomt om zijnen
bloedverwant den schepen De Gae met
zijne vrienden uit het Stadhuis te helpen
jagen, bewijst ten overvloede, dat, indien
dc katholieken in den gemeenteraad de.
meerderheid bekwamen, het de geesle-,
lijken zouden zijn die er zouden gebieden.
Gij knul u voorstellen, medeburgers,
wat er alsdan zou gebeuren. Gij kunt u
verbeelden inel welke razernij onze
nieuwe meesters alle onze wereldlijke
instellingen, alle onze vrijzinnige ambte
naren en neringdoeners zouden aanvallen
cn trachten le vernietigen.
Zult gij dit laten geschieden, medebur
gers cn kiezers, zult gij toelalen dat hier
alles verandere dal onze geliefde
stad, die zoo zeer den vooruitgang cn de
gezelligheid bemint, achteruitga en een
kerkhof worde? Neen niet waar?
Welaan! medeburgers, gij ten minste
die wilt klaar zien, allen medegewerkt
om onze slad van het groot ongeluk dal
haar bedreigt le bevrijden, om onze ge
meenteraadsleden overdc onrechtvaardige
vervolging die zij te lijden hebben ie
wreken.
Ja, onrechtvaardig, want de Veurnaars
hebben zeer veel aan onze gemeenteraads
leden, die zich sedert zoo lang met do
digen de dischheeren van misbruik te
maken van de gelden van hel armbestuur
ten voordeele van geprivilegieerde. Verder
spreken zij van de katholieke kandidaten
en zeggen, dat elkeen van dc katholieke
kandidaten al deze van de liberale lijst
oneindig overtreft, en veel beter in slaat
is om du belangen der burgers le ver
dedigen dan omtrent al de liberalen
’t hoópe
Dit alles leest men in een eerste artikel.
In een tweede artikel valt hel vuilblad
bijzonderlijk uil legen den heer Delolle-
naere, schildert hem af als een barsche en
onbeleefde ambtenaar, vraagt hoe veel
hoeden hij versleten heetl met salueeren»,
zegt dal die kandidaat zich verheugl in
den moeilijken toestand der lasleubeta-
lers, #n geeft te kennen, dal hij alleenlijk
wenschl op 'l stadhuis le zetelen om in
’l geld der burgers le roeren in ander»
woorden, om zijne zakken te vullen.
In hun lied van 22 coupletten zijn zij
even grof: de liberalen zijn u gespuis
die sterven gelijk een beest de otli-
ciëele scholen noemen zij «-koten en
ons gemeentebestuur is 7 gcuzenbeeslje, de
geusche ketterij, ’t schrikbewindguiten
die de zuurgewonnen kluiten verbui-
I schen, enz. enz.
En na al die hatelijkheden geschreven
tc hebben, zeggen de jezuïeten van den
Leugenaar «wij zullen het orgaan der
geuzen op het pad der personaliteiten
niet volgen
Hoe kunt gij zoo valsch zijn, o heilige
schrijvers, hoe kunt gij zoo liegen en
bedriegen.
En zulke menschen stellen zich voor
als toonbeelden van zedelijkheid
O tijden, o zeden
I
nistratif van 1879 vinden.
plaat* met 54 punten op 170
jt' a. .<7 1O 2.
plaats mot 53.9 punten.
Bruwaert I'
plaats met 48.9 punten.
plaats met 48.5 punten.
'T is zeker ook uit genegenheid voor de
werklieden, Leugenaar!je, dal een uwer
kandidaten, over eenige dagen op de
markt zegde, dal al de werklieden van
Veurne dronkaards en luiaards waren en
dal de helft er van zoude moeien
Klerikale leugens.
In zijn nummmer van woensdag laatst, geeft
do Vcumaar, voor wat onze gemeenteschool be
treft, den uitslag van den wedstrijd, die heeft
plaats gehad tusschon de leerlingen der lagere
gemeentescholen, en neemt deze gelegenheid to
baat om eenige leugens uit te kramen, en het
gemeentebestuur aan te vallen.'T is waar lie
gen is voor de Veurnaar msarccne dagelijkscho
zonde, en het gemeentebestuur belastoren een
verdienstelijk werk, ook willen wij hmii hier
over niet lastig vallen, maar hom slechts ecuige
cijfers onder de oogen brengen om hem te doen
zien dat hij zijnen naam van Ltugenaartjc nog
wel verdient. Komen wij dus ter zake.
De Vrwmaar zegt dat er dit jaar in den wed
strijd 150 punten te winnen waren, daarin is
hij mis want er waren er slechts 140. Verder
zegt hij dat meester Pinte, in don voorlaatstou
prijskamp met drie leerlingen, waarvan do
oudste 11 jaar oud was do 101" plaats bekomen
heeft. Wij zijn nieuwsgierig geweest de waar
heid van dit gezegde te onderzoeken, on ziehier
wat wij in den Memorial administrntif der pro
vincie aangaande dezen prijskamp aantrolTon.
Soru Florimond, oud li jaren m S maanden,
bekomt de 84"1* plaats met 7G.4 punten op
170.
Pinto Oustaaf, oud 13jaren en 10 maanden,
de 90“’ plaats met 72.8 punten.
Vuylsteke Jules, oud 10 jaren en 5 maanden,
do 130,l> plaats met 53.3 punten
Moester Pinto bekomt dus gcenzins, zooals de
Veumaar zoude willen doen gclooven, do 101*
plaats onder do mededingende leerlingen, maar
wol de lO4* plaats in de categorie der scholen
met twee onderwijzers, en de 191* plaats onder
al do scholen die aan den wedstrijd deel nemen,
«n zulks met een middengetal puuton van 07 5
op |70.
Wij hebben don uitslag van drzen prijskamp
willen vergelijken mot dien van het volgende
jaar en ziehier wat wij in don Móinonal admi-
nistratif van 1879 vinden.
Brijs Henri, e>ud 11 jaren. bekomt de 179,u
plaats met 54 punten op 170
Kevtcman Pieter oud 12 jaren, do 180,u
Henri, oud 13 jaren, de ISS*'*
Tasscho Jozef, oud 13 ijs jaren, do 189,le
Do school van meester Pinto, die in 1878 do
10,u was dor scholen mot twee onderwijzers, is
nu slechts do 25hl° op 29, on do 43“t<’ onder do
do 57 scholen dlo aan den wedstrijd doel namen.
Van 10 vallen op 25 en van 19 op 43 dat is
esno daling dio vol botoekenis is en over welko
wij niet verder willen uitweiden.
Do aanhalingen, welko wij komen te doon,
zijn voldoende om te bewijzen dat de Veurnaar
nog eens op verscheidene punten de waarheid
gekwetst heeft, on het hior geenszins te pas
kwam meester Pinte tot in den derden hemel te
verheffen.
Wat de beschuldiging aangaat dio t Leuge-
vaartje het gemeentebestuur toewerpt, van
moester Pinte weggejaagd te hebben, dit is las
tertaal en zulks valt ons niet moeilijk te bewijzen.
Op voorstel van hel schoolopzichtheeft hot
Staatsbestuur meester Pinto op pensioen ge
steld, aldus gebruik makendo van het recht dat
haar de wot toekent aangaande de onderwijzers
die meer dan zestig jaren bereikt hebben. Dit
recht gebruikt zij dagelijks, zoowel ten opzichte
van liberalen als van katholieken, en zoo heb
ben wij gezien dat over tweo jaren een lieutenant
der douanen, en een bestuurder van het celge
vang, insgelijks hun pensioen ontvangen hebben.
Meester Pinte is weggejaagd, ja, maar met
een jaarlijksch pensioentje van 1342 frs., ook
twijfelen wij geenszins of het grootste getal
onzer lezers zouden niet beter verlangen, dan op
zestigjarigen leeftijd, ook op deze manier weg
gejaagd te worden. Maar meester Pinto zou nog
geerne eenige jaren in het geuzenonderwijs ge
bleven zijn, want do man, die nu het voornaam
ste sieraad der tapschool is, houdt in 't geheel
niet van de kluiten.
De Veumaar zoude willen meester Pinte voor
eeueu martelaar doen aanz en, en hij gelukt er
slechts in den man belachelijk to maken, want
niet alleen do liberalen maar vele katholieken
lachen met al hut lawijt dat men over deze zaak
gemaakt heeft, ook zeggen wy aau 't l.em/e-
naartje dat indien het, ten laste van 't gemeen
tebestuur maar zulke feiten in te biengon heelt,
do kiezen van langs om moer met hom en zijno
kandidaten den spot zullen houden.
Juzuietentrek.
M.r Bnfaël Dospot.
Vergelijkt en kie*t.