Stad Veurne. DE BELGISCHE VRIJSCHUTTER. DE PARAPLU VAN P. KRAMERS. STADSSCHOUWBURG. Drij blijspelen in ëén bedrijf door H. Van Peene, Tooneclvcrt oonlng door de koninklijke maatschappij van Rhctorika, met de medewerking van Mej. Rachel De Terre, looneelkundige van Genl, Zondag IH December 1881. druk ie Assebroucke gemaakt. Er is spraak eene Verliooging van IK fr. len honderd le verkenen aaiideb dienden van den Staatsspoorweg, di. sedert verscheidene jaren op dezelfd jaarwedde gebleven zijn. De tooverheks van Havray. .Men zal de twee wreedaardige ftijgeloovigmi van Havray (Henegouwen), detchigenoo- ten Napoleon Gilly, nog niet vergeten hebben, welke in de maand maart laatst, bezig waren cene ongelukkige vrouw, Desirée Rousseaux, levend te verbranden en zij zouden daar zeker in gelukt zijn zonder tussclienkomst van den pastoor welke juist op dit oogenblik in dr woniu. trad. De ongelukkige, welke door lu i vuur moest verteerd worden, was d- eerste persoon die, den 26 maart den voel in de woning zette der echlgenoolen Gilly. Men had die domme lieden wijs gemaakt dal die persoon hen betooxerd had. en de oorzaak was van al hunne ongelukken. Men zal niet vergelen hebben dal men de ongelukkige vrouw op eenen stapel brandend hout geworpen had, die men opzettelijk gereed gemaakt had. Deze jammerlijke zaak was verleden zaterdag onderworpen pan 4' kamer van het beroepshof van Brussel, voorgezeten door den heer Casier. De betichten, zoowel als de burgerlijke partij en bel openbaar ministerie wai en in beroep gegaan. De rechtbank van Ber gen had Napoleon Gilly, oud 33 jaar dag- looner en herbergier te Havray, veroor deeld lot 2 maanden gevangenisstraf en zijne echtgenöole Philomena Gilly lol 40 dagen der zeilde straf. De rechtbank van Bergen had aan de burgerlijke partij cene schadeloosstelling van 300 fr. toegeslaan. Hol hof heelt door zijn arrest liet vonnis gewezigd mi Napoleon Gilly veroordeeld lol 6 maanden gevangenisstraf en 100 Ir. boete, vrouw Gilly lot 2 maanden en 50 fr. boete. De schadevergoeding is insge lijks verhoogd tot 600 fr. de belichten zijn daarbij nog veroordeeld tot al de kosten der twee rechtsgedingen. Economie financière, onzième annëe. Rédacteur LHOEST, Avocal. Prime gratuite. (Voir annonces). dierbaren koning bcleedigen, de ministers besmeuren, hel volk legen de wet doen opslaan, hetzelve de wettige overheden loeren verachten, op den predikstoel cene taal voeren, die uil elk deftig gezelschap gebannen is; dit alles is zeker buitenge woon, en lol voor weinige jaren moch ten wij met liet heid zeggen, dal zoo iets hier te lande uiterst zelden, om zoo te zeggen nooit voorviel. Onze hedendaag- sche priesters maken er zich thans zoo zeer schuldig aan, niet alleen op enkele plaatsen, maar in gansch het land, dal liet haast geene verwondering meer ver wekt. Men zal deze feilen niet loochen: ze zijn bewezen, zonder tegenspraak be wezen. De klerikale partij zal do verantwoor delijkheid van al deze gruweldaden dra gen M. Malou, en men weel dal hij verre weg de slimste der klerikalen is, heeft hel hun voorzegtMet uwe maatregelen zult gij de kerk hatelijk maken. Ditmaal is hij oen goed profeet geweest. Voor liet oogenblik willen wij de aan dacht onzer lezers op een ander punt vestigen. Hel is bekend, dat de gemeen tescholen, thans op eenen uitmuntenden voel ingerichl zijn; het is even onbetwist baar dat de kennissen, welke veie jon gens in de lagere school opdoen, hun onontbeerlijk zijn voor hun volgend leven. De klerikalen hebben de wreedheid ge had, zeggen wij, hebben de misdaad be dreven, de ouders die onder hunnen heil zuchten, te dwingen, hunne kinderen uit deze uitmuntende scholen te trekken. Zij gaan naar de scholen met God. Wat zij erleeren, weet men. Aan den boom, zegt de II. schriftuur, kent men de vruchten. Wij hebben de onderwijzers met God voorde schoolkommissie gezien, en daar uit kunnen afleiden welke leerlingen zij zullen vormen. Zoo gaan de jaren van hel kind voorbij waarop hel zich lot hel wer kelijk loven moet voorbereiden; het heeft niets geleerd, en zal veroordeeld zijn om eeuwig ongelukkig te blijven. Parus, Parus geef mijne legioenen weder! riep gelijk men weet, de Romeinsche keizer vol wanhoop uil, toen al zijne soldaten waren gesneuveldGeeft mij mijne dui zenden katholieken weder, zullen de ware christen, den leiders van den hatclijken schoolstrijd toeroepen, brengt mij die uitmuntende schapen weder, die vroeger zoo gewillig naar hunnen herder luister den, doch die gij als een wolf daaruit hebt verdreven! En de ouders zullen u op hunne beurt zeggen: Gij hebt mij ge dwongen mijn kind uil de gemeente school te halen, waar het zoo goed leerde, thans is het te oud om te leeren. en gansch onwetend, van zijn en mijn ongelukkig léven! Dal zal men den klerikale leiders toe roepen. Zo Ik uiot go*Ioten. De klerikale Yoix du Luxembourg en al de kleine klerikale vuilbladjes hebben ge logen: do kerk van Mcix-devant-Virton is niet gesloten en niet in interdictie gesteld, de klokken luiden nog altijd voort, er wordt nog mis en lof gedaan, nel als van te voren. Hel is l'Ami de l'Ordre, het blad van don bisschop van Namen, onder wiens beheer die kerk staat, die het thans meldt. Dal er de inwoners, getroffen door die straf, bedroefd het hoofd op de borst lieten hangen en verwenschingen uit braakten tegen hel liberaal canaille, zooals de C.ourrier de Bruxelles hel zoo beleefd en in verheven stijl zegt is dus allemaal flauwe praat. Er is niets gebeurd, dan dal do pastoor Baltus, die toch zijnen dienst niet meer deed, om reporter van klerikale bladen te kunnen spelen, geene jaarwedde meer trekt en de pastorij heeft moeten verlaten op bevel van hel Gemeentebestuur, dat hem echter 200 fr. per jaar geeft, om ecu ander huis te huren, wat op een dorpje als Meix al heel veel en royal betaald is. De bisschop van Namen heeft tol M. Baltus gezegd Men jaagt u weg, welnu! vertrek! Nu woont hij te Virton, van waar het hem gemakkelijk valt, zeggen de klerikale bladen, zijne parochianen de kerkelijke hulp van allen aard te brengen. Als het zoo is, dan hebben de klerikale bladen geene reden meer om te schreeu wen en te lieren. Maar waarom toch hoeft de Voir du Luxembourg dan toch zoo mei spek ge scholen Was misschien om centjes te kloppen? Wie weel. En nu. helaas? is dat heel comedicspel mislukt Algemeen» tijdingen. Tc Hessen beeft de brievenpost te rekenen van 5 december zijne werkzaam heden met brievendragers begonnen. Het postkantoor beslaat uit de gemeenten Bovekerke, Cicrcken, Eessen, en Vlads- loo en het gehucht Terresl (afnangscl van Zarrcn). Den 25 november is ten huize en nadeelc van den heer Pieter Lannoye, rentenier, wonende te Brugge in de Onl- vangersstraat, een diefstal van 1000 fr. in banknoten gepleegd uil eene ongeslo ten commode. De vermoodelijke dader, de genaamde Louis Bouillon, een bult, schaper van Ramscappello. die bij gezeg den heer soms werkzaamheden en bood schappen doet, werd opgezocht, maar hij was in stad niet te vinden. De heer onder- policie-commissaris Ch. De Smet, van liet feil onderricht, is dinsdag avond naar Ramscappello gereisd, waar hij eenigc inlichtingen inwon, die hem op hel spoor deden brengen van de diefte. Inlusschen werd nog denzelfden avond Bouillon aan gehouden, op het oogenblik dat, weerge keerd zijnde van gemelde gemeente, hij zich in huis zijns meesters bevond. De heer De Smet is met den dader ’s ander- dags weergekeerd naar Ramscappello, alwaar hij het grootste deel van den roof verdoken had. Een deel werd in cene weide ontdekt, waar hel gedolven was, en het grootste deel in den geitenstal zijner ouders. Total teruggevonden 830 fr. Gemelde persoon, die voorden rech ter ter instructie gebracht en voorloopig is vrijgelaten, wordt nOg verdacht van andere diefstallen. Men meldt uit Heule, dat bene open bare belonging door de kalholijken ont worpen, ter cere van de veroordeelden in de zaak der onlusten, bij besluit van i den burgemeester dezer gemeente ver boden werd; hef. besluit werd zondag morgend aangeplakt; 28 gendarmen ie paard zijn uil Kortrijk naar Heule ver trokken. De gemeenteraad van Heule, bij dringendheid bijeengeroepen, heeft het besluit van den burgemeester, dal de kalholijke beloogingcn verbood, vernie tigd. Een blaam is door den raad legen den burgemeester gestemd. Maar de heer gouverneur heeft die stemming en dien blaam op zijne beurt vernietigd. Ouders, waakt op uwe kinderen! Een treurig ongeluk is zondag ter ge meente Assebrouke, bij Brugge, gebeurd, toe te schrijven aan de onvoorzichtigheid der ouders, met name Pieter Gevaer en Rosalie Tanghe. De echtgenoot had een koppel zwijntjes gekocht voor zijne schoonmoeder; hij noodigde zijne vrouw uil om deze ecus te gaan zien; zij ging mede, haar 3jarig dochtertje, hun etnig kind Palmyra, hetwelk de vreugde des huisgezins uitmaakte, aléén latende. Het huis, waar deze menschen wonen, is een nieuw gebouw, dat nog niet gansch vol tooid is; er is een aardvuur en de vloer is nog aarde. Nu, zooals wij hooger zeggen, hel kind was alleen binnen huize gelaten en beeft waarschijnlijk den haard naderende, met vuur gespeeld. Welk schrikkelijk toonvel bood zich voor hare oogen, toen de moe der na lieu minuten afwezigheid terug kwam! Haar dochterken lag gebraden, de oogen zelfs uitgebrand, gansch het lichaam was eene enkele brandwonde, en diepe groeven waren in den gron I door hel spartelen van het ongelukkig vlammend schepsel veroorzaak. Het gat nog cenige teekens van leven, doch een paar uren later was hel dood. Dn jam merlijk voorval heeft een pijnlijken iu- De wet op de Vischvangst. Daar do nieuwe wel op de vichvangst een zeker belang voor de bewoners onzer omstreken oplevert, zullen wij er de voor naamste grondstellingen van mededeelen: Hel recht van visschen word ten voor- deele van den Staat verleend op de slroo- men, de rivieren, de vaarten bevaarbaar of vlotbaar met schepen of houtvlotten en waarvan de onderhoud door den Staal of zijne vertegenwoordigers gedragen wordt. Niemand mag er visschen indien hij geen pachter der vischvangst is of eene toelating bekomen heeft. Het is nochtans toegelaten met vlot tende lijn, welke men in de hand houdt, te visschen in de boven ojigesomde waters. In alle andere dan de bovenaangeduide walerloopen hebben de aanpalende eige naars hel recht van visschen, ieder vin zijnen kam tol in hel midden van den waterloop. Koninklijke besluiten zuilen bepalen; 1° de tijdstippen, saisoenen en uren ge durende dewelke het visschen zal ver boden zijn, hetzij overal, hetzij in zekere waters; 2" de manier, werktuigen of toe stellen, volgens of met welke hel zal ver boden zijn te visschen; 3" de gebruike lijke voorwaarden alsmede de wijze voor hel beslatigen van de toegelatene visch- toeslellen; 4° de afmetingen onder de welke de visschen van zekere soorten niet mogen gevangen of terug in het water moeten gesmeten worden; 5* bel lokaas met hetwelk het verboden is de vischloeslellen te voorzien. Het staatsbestuur kan bijzondere visch- vangstbewakers aanstellen in de canlon- nementen waar den dienst hel zou ver- eischen. De gemeenten, de pachters en dc dra gers van toelatingen mogen ook bijzon dere vischvangstwakers aanstellen, mits zich te schikken naar de bepalingen van art. 177 van het boschwetboek. 'Zij zijn gelijk gesteld aan de hoschwachters. De overtredingen kunnen ook besla- ligd worden door de veldwachters en andere beambten der rechterlijke politie, alsmede door dc ontvangers of contro leurs der navigaliercchlen, de conduc teurs van steenwegen cn bruggen, de opzichters van buurtwegen, de rivier- wachters, de waleroppassers, de sluis- mceslers der vaarten, dc gendarmen en de beambten der rechtslreeksche belas tingen en accynsèn. De procesverbalen der politiebeambten en der gendarmen zijn geloofwaardig tol bewijs van hel tegenovergestelde. De andere zijn maar geloofwaardig voor zoo veel zij opgesteld zijn door twee opzieners of gesteund op een tweede geinige. De procesverbalen der vischvangstbe- wakers, der hoschwachters en der veld wachters zullen waargemaakt worden overeenkomstig bet art. 127 van hel boschwetboek cn aan den procureur des konings van hel arrondissement gezon den worden die z’aan den boschopzichter zal doen geworden indien hij niet gevoe gelijk oordeelt zelf de vervolgingen tc beginnen. In geval hij zelfde vervolging begint geeft hij er kennis van aan den zelfden opzichter. De straffen en verdere bepalingen zul len bij hel invoege stellen der wel bekend gemaakt worden. Vruchten van het katholiek onderwijs. Meermalen hebben wij doen uitschijnen, welke onheilen er voor dc samenleving moeten spruiten uitde buitensporigheden, tol welke de geestelijkheid, om haren haai hot tc vieren op hare tegenstrevers, zich laat medeslepen. Wij komen thans op dit punt terug. Immers, men vergenoegt zich niet meer met den godsdie ist tot eenen politieke»* winkel te verlagen en overal eene soort van moderne inkwisitie in te richten, door vervolging en knevelarijen van alle slach, door de langdurige marteling der uit hongering; maar men tracht nog de grondslagen der hcdeiidaagschc samen leving te ondermijnen, met in dc harten der jonge kinderen alle gevoel van broe derliefde uit te dooven. Trouwens, in hare kerken cn scholen raast men gedurig over den vervolgden godsdienst; men stelt er de liberalen voor als de hatelijkste wezens men noemt ze tijgers, dorstig naar priesterbloed, 't zijn brandstokken voor de hel, duivels die cens zienlijk van God moeten gestraft worden, en, men maant de kinderen aan om met woord en daad te loonen, dat zij immer de warmste verdedigers van het ware geloof willen zijn. Wal moet daar natuurlijk uit volgen? Dat men die kinderen hervormt tot de laagste dweepers, hun hart opvult met haal cn wraakzucht tegen een groot ge deelte hunner medeburgers; ja, dat men hun hoofd dikwijls zoodanig opwindt, dat zij zich inbeelden, als werktuigen van God, de wrekers te moeten zijn van den miskenden godsdienst en het vervolgde priesterdom, en reeds, van in hunne jonge jaren af, pogingen aanwenden om die gewaande goddeloozen te helpen Straffen. Ook begint dit onderwijs van nu pf de bitterste vruchten te dragen. Zoo meldt men uit Nieuwmoer, onder Calmplhout, provinlie Antwerpenhel volgende feit, waaraan zeker dc haat en dc dweepzucht niet vreemd is: Op zaterdag, 26 november, ontstond er op den middag brand iu de schuur van (jen landbouwer A. Jaspers, bij wien zijn Prijzen der plaatsen als na gewoonte. Bureel om 6 ure. Ten G t i ure op het tooneel. neef A. V. L., hulponderwijzer aan dc gemeenteschool, in woont. Dank aan spoedige hulp word de brand gebluschl cn de schade is niet aan zienlijk; doch waren de redmiddelen oen weinig achterwege gebleven, dan waren de gansche hoeve met de aanpalende ge bouwen, zeker de prooi der vlammen geworden. Bij nader onderzoek bleek hol aldra, dat de brand gesticht was: in een lucht gat der schouw mi in de nabijheid vond men nog eeltige fosfoorstekskens. Aanstonds viel hel vermoeden op twee leerlingen uit eene katholiekeschool; immers twee dagen tevoren had gemelde hulponderwijzer in hel voorbijgaan hen duidelijk hooren zeggen: Dal wij ecus zijn huis in ’I brand staken. Dit vermoeden .werd nog vergroot, toen die (leerlingen, niet zooals andere personen lot den brand toesnelden, maar zich zorgvuldig aan den eenen kant hiel den. De policic heeft thans dc zaak onder zocht, hunne plichligheid wo’dt door de geiuigenis van een ander jongentje bewe zenook zijn zij zelven in bekentenis. Zuil gij eindelijk begrijpen, ouders, hoe schandelijk, hatelijk cn verderfelijk de rol is. die de geestelijkheid u dwingt te helpen spelen Niet alleen verlicht men gedurig uwe beurs, sticht men haal, twist en vervol ging, doel men alle leren en beweging, alle peering en welvaren, alle genoegen en vreugde uit uwe woningen, uil uwe woningen, uit uwe dorpen verdwijnen; maar wal nog erger is, men verderft lol in den grond loc hel hart uwer kinderen en men maakt er vaak, van in hunne jeugd af, doortrapts booswichten van. Doch later, wanneer gij over het ge drag uwer kinderen biltere tranen zult storten, zult gij uwe uitzinnige handel wijze beklagen. Opent dan uwe oogen, terwijl het nog tijd is. Trekt u terug uit den strijd die de geestelijkheid heeft in ’t leven geroepen, niet ter verdediging van den godsdienst, wat hij is niet in gevaar, maar enkel uil zucht naar ovcrheesching, om weder 's lands kas en bestuur in handen te krijgen, en wetten te kunnen uitvaardigen die haar zullen toelaten uwe goederen langzamerhand binnen te palmen en de priesterschap oppermachtig te maken; ja, oin dan misschien, even als over ruim drij eeuwen, elkeen, die naar haren zin niet bukken en kruipen wil, weder naar het schavot cn den brandstapel te kunnen jiiu uiu iu icriunv leiden en ons duurbaar vaderland in een gij zijl dc schuld bloedbad en in eenen vuurpoel te her scheppen. Overweegt dit we), ouders uw geluk, dat uwer kinderen en dal van tiet Vader land staat op het spel.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1881 | | pagina 2